Ένα από τα αγαπημένα μου κομμάτια από την πρόσφατη συζήτηση που είχα με τον Matt Riddley συγγραφέα του βιβλίου “How Innovation Works: And Why It Flourishes in Freedom”είναι ο σκεπτικισμός του ως προς το αν η Κίνα έχει ανακαλύψει ένα οικονομικό μοντέλο που μπορεί να ανταγωνιστεί με επιτυχία το αντίστοιχο της Αμερικής μακροπρόθεσμα.

Δεδομένου του ότι το «κέρδος» φαίνεται να είναι σήμερα μια κακή λέξη, δεν αποτελεί έκπληξη πως το κατηγορηθεί κανείς για «κερδοσκοπία» κατά τη διάρκεια μιας κρίσης είναι ό,τι χειρότερο. Υπάρχουν όμως κάποιες περιστάσεις όπου η αύξηση των τιμών ως αποτέλεσμα μιας εξαιρετικά υψηλής ζήτησης μπορεί και να είναι κάτι καλό.

Ενώ πολλές αμερικανικές πόλεις βυθίζονται στη βία, τα μέσα ενημέρωσης κυριαρχούνται, και ευλόγως, από τη συζήτηση του ρατσισμού εναντίον των Αφροαμερικανών. Στο μεταξύ, λίγη σημασία δίνεται στον ρατσισμό εναντίον των Αμερικανών ασιατικής καταγωγής - όμως από την εμφάνιση της κρίσης του κορονοϊού η βία εναντίον των Ασιατών έχει αυξηθεί στις ΗΠΑ.

Όσοι από μας κατεχόμαστε από τον εγγενή μαζοχισμό που συνεπάγεται η πανεπιστημιακή εκπαίδευση στις κοινωνικές επιστήμες έχουμε την υποχρέωση να βλέπουμε τον κόσμο ως έχει, να κάνουμε παρατηρήσεις βασισμένες σε δεδομένα, να προσφέρουμε βαθιές αναλύσεις των γενεσιουργών αιτιών και να διατυπώνουμε προτάσεις που έχουν ως στόχο να επιφέρουν βελτιώσεις και να βρουν λύσεις.

Στις 29 Μαΐου ήταν τα γενέθλια του Άρθουρ Σέλντον. Ο Σέλντον «έφερε στον μη ειδικό αναγνώστη τις ιδέες όλων των κορυφαίων οικονομολόγων και στοχαστών υπέρ της ελεύθερης αγοράς της εποχής». Παρήγαγε έργο που δημοσιεύθηκε σε επτά τόμους, και περιλαμβάνει βιβλία, μονογραφίες, δοκίμια και άρθρα καθώς και την επιμέλεια εκατοντάδων επιστημονικών άρθρων, μονογραφιών και φυλλαδίων.

Οι αναποτελεσματικότητες στην αντιμετώπιση της κρίσης του κορονοϊού στη Γαλλία προκάλεσαν μια ολομέτωπη επίθεση εναντίον της παγκοσμιοποίησης. Παρατηρείται μια αύξηση στις ομιλίες που θέτουν ως στόχο την ανάκτηση της εθνικής κυριαρχίας, ιδίως στο πεδίο της υγείας.

Το άρθρο 230 του Νόμου για την Ευπρέπεια των Επικοινωνιών του 1992 προστατεύει τις διαδικτυακές εταιρίες από τις πράξεις των χρηστών τους και τους επιτρέπει να επιβλέπουν το περιεχόμενο. Όπως γράφει ο καθηγητής κυβερνοασφάλειας J. Kosseff, αυτή η φαινομενικά απλή πρόβλεψη «δημιούργησε το νομικό και κοινωνικό πλαίσιο που γνωρίζουμε σήμερα».

Ο Τραμπ κλιμάκωσε τον πόλεμο λέξεων με τις κορυφαίες τεχνολογικές εταιρίες της Αμερικής. Αφού πρώτα απείλησε να «κλείσει» τις πλατφόρμες των κοινωνικών μέσων, ανακοίνωσε ότι θα εκδώσει ένα προεδρικό διάταγμα που αφορά το άρθρο 230 του Νόμου Ευπρέπειας των Επικοινωνιών, ένα από τα θεμέλια της προστασίας έναντι της ενδιάμεσης νομικής ευθύνης για τις διαδικτυακές πλατφόρμες.

Ο ακατανόμαστος προκάλεσε μεγάλη αναταραχή στη ζωή μας, και τολμώ να πω και στην ιστορία της ανθρωπότητας. Πολλές ζωές χάθηκαν, επιχειρήσεις υπέφεραν, κυβερνήσεις καταχράστηκαν τις εξουσίες τους, η διαφθορά αυξήθηκε σε πολλές περιοχές - και όλα αυτά εξαιτίας του.

Συνήθως υπάρχει μια διάσταση ανάμεσα στα θέματα για τα οποία θέλουν να γράψουν οι αρθρογράφοι και σ? αυτά που θέλουν να διαβάσουν οι αναγνώστες. Στο τέλος όμως, οι αρθρογράφοι θέλουν να διαβάζονται, οπότε πρέπει να βάλουν στην άκρη τα αγαπημένα τους θέματα προς όφελος των αριθμών, ή ακόμη καλύτερα, να συνδυάσουν αυτά τα δύο.

Ο συντηρητικός πολιτικός και πολιτικός στοχαστής Έντμουντ Μπερκ έγραφε το 1970 ότι «υπάρχει μια συνεργασία στην κάθε επιστήμη, μια συνεργασία στην κάθε τέχνη, μια συνεργασία στην κάθε αρετή και στην κάθε τελειότητα. Καθώς το αποτέλεσμα μιας τέτοιας συνεργασίας δεν μπορεί να αποκτηθεί παρά μόνο σε πολλές γενιές, καθίσταται μια συνεργασία όχι μόνο μεταξύ των ζώντων, αλλά και μεταξύ όσων ζουν, όσων έχουν πεθάνει, και όσων πρόκειται να γεννηθούν».

Ποτέ δεν υπήρξε τρισεκατομμυριούχος. Αν πειράξετε τους αριθμούς - να προσαρμόσετε τα ποσά στον πληθωρισμό και να συγκρίνετε τον πλούτο με το ΑΕΠ - το κοντινότερο που μπορεί να βρείτε είναι μάλλον ο μεγιστάνας του πετρελαίου John D. Rockefeller. Ο τεράστιος πλούτος του αντιστοιχούσε μάλλον σε 300 έως 400 δισεκατομμύρια σημερινά δολάρια.

Η πρόοδος που έχει επιτευχθεί χάρη στο ελεύθερο εμπόριο και την παγκοσμιοποίηση τίθεται σε σοβαρό κίνδυνο από την πανδημία του COVID-19. Ήδη οι σειρήνες τραγουδούν για μεγαλύτερη κρατική παρέμβαση στην οικονομική ζωή όπως επιθυμεί η πολιτική αριστερά, ενώ οι δεξιοί λαϊκιστές ζητούν περισσότερο προστατευτισμό ή “απο-παγκοσμιοποίηση”.

Ο «νόμος του κορονοϊού» τον οποίο ψήφισε το ουγγρικό κοινοβούλιο στις 30 Μαρτίου, όχι μόνο επέτρεψε στον Πρωθυπουργό Βίκτωρα Όρμπαν να κυβερνά μέσω διαταγμάτων επ' αόριστο, αλλά και ανέστειλε εκλογές και δημοψηφίσματα.

Ο πειρασμός της παρέμβασης στις τιμές είναι για τις κυβερνήσεις ακαταμάχητος, ιδίως σε περιόδους κρίσης. Έτσι, η ιταλική κυβέρνηση για να αποφύγει την αισχροκέρδεια έθεσε ανώτατο όριο στην τιμή των χειρουργικών μασκών προσώπου στις 26 Απριλίου.

Οι βιοφαρμακευτικές εταιρίες βρίσκονται σε έναν αγώνα δρόμου για την ανάπτυξη ενός εμβολίου για τον κορονοϊό. Τα σχέδια για το άνοιγμα της οικονομίας των ΗΠΑ εξαρτώνται από τα τεστ για τον ιό, τη θεραπεία του και τον εμβολιασμό. Ενώ περιμένουμε το εμβόλιο, μπορούμε να αποκτήσουμε μια καλύτερη κατανόηση των συμπεριφορικών και οικονομικών κινήτρων που μπορούν να οδηγήσουν σε υψηλότερα ποσοστά εμβολιασμού.

Πριν από τρεις μήνες, η αγορά εργασίας του Ηνωμένου Βασιλείου τα πήγαινε καλύτερα από οποτεδήποτε άλλοτε στην πρόσφατη μνήμη, με αριθμούς ρεκόρ στην απασχόληση και πολύ υψηλή συμμετοχή στο εργατικό δυναμικό, ενώ η ανεργία βρισκόταν στα χαμηλότερα επίπεδα από το 1974. Τώρα όμως αντιμετωπίζουμε μια ζοφερή προοπτική.

Η αλλαγή καθεστώτος στο πρώην Ανατολικό Μπλοκ σπανίως μπορεί να συνδεθεί με μία συγκεκριμένη ημερομηνία. Αντιθέτως, θεωρείται μια διαδικασία που έλαβε χώρα κατά το διάστημα 1989 - 1900. Φυσικά, υπήρξαν πολλά σημαντικά γεγονότα. Στην Ουγγαρία, ήταν η εκ νέου ταφή του Nagy Imre και των συνεργατών του στις 16 Ιουνίου 1989, ή οι πρώτες ελεύθερες κοινοβουλευτικές εκλογές στις 25 Μαρτίου 1990. Όμως κανένα από αυτά τα γεγονότα δεν μπορεί να εντοπιστεί ως το κατεξοχήν σύμβολο της αλλαγής του καθεστώτος.

Η οικονομία μετά τον COVID-19 θα φαίνεται πολύ διαφορετική από αυτή που προηγουμένως γνωρίζαμε. Το ξεπάγωμα προϋποθέτει μια εκ θεμελίων αναδόμηση του ρυθμιστικού μας συστήματος - και αυτή η αναδόμηση θα πρέπει να στοχεύει άμεσα στην ενίσχυση των επιχειρηματιών ώστε να ανακαλύψουν την οικονομία μετά την πανδημία. Τι πρέπει να γίνει.

Η απόφαση να αφαιρεθεί ένα παλιό άγαλμα του Σοβιετικού στρατάρχη Κόνιεφ από μια πλατεία της Πράγας οδήγησε σε μια αλυσίδα πολύ περίεργων διεθνών συμβάντων που κορυφώθηκαν με έναν άμεσο εκφοβισμό πολιτικών εκπροσώπων μιας χώρας-μέλους τόσο της ΕΕ, όσο και του ΝΑΤΟ.

Η επιλεκτική απαγόρευση εγχειρήσεων που επιβάλλεται από κυβερνήτες σε ολόκληρη τη χώρα ως αντίδραση της πανδημίας του COVID-19 έχει πλήξει πολλούς ανθρώπους των οποίων η ζωή πιθανώς κινδυνεύει λόγω των καθυστερήσεων σε αναγκαία ιατρική φροντίδα. Υπάρχουν όμως και άλλοι λόγοι για τους οποίους η έκτακτη αυτή υγειονομική συνθήκη μπορεί να δημιουργήσει δευτερογενείς υγειονομικές κρίσεις.

Ποτέ ξανά στο παρελθόν δεν συνδέθηκε τόσο ανησυχητικά η «ελευθερία από» με την «ελευθερία να». Σχεδόν τρία δισεκατομμύρια άνθρωποι ζουν σήμερα υπό συνθήκες lockdown. Σε αυτή την αβέβαιη εποχή, οι περισσότεροι από μας καταλαβαίνουμε ότι τα lockdown είναι μέρος μιας βραχυπρόθεσμης στάθμισης μεταξύ της ελευθερίας και της ασφάλειας. Ποιες όμως μπορεί να είναι οι θεσμικές συνέπειες αυτής της πανδημίας;

Θα ήταν εύκολο να υπερβάλει κανείς ως προς τους παραλληλισμούς με την τρέχουσα κατάσταση. Μια πιο ρεαλιστική ανησυχία είναι ότι η παρατεταμένη έκθεσή μας σε δρακόντεια μέτρα θα κανονικοποιήσει την ανελευθερία και ότι απομονωμένα οφέλη από τους ισχύοντες περιορισμούς θα χρησιμοποιηθούν για την προώθηση ανελεύθερων πολιτικών στο μέλλον.

Διάφοροι οικονομολόγοι και σχολιαστές υποστηρίζουν ότι οι κυβερνητικώς επιβληθέντες νόμοι περί κοινωνικής απόστασης πρέπει να χαλαρώσουν σύντομα: Οι βίαιοι κρατικοί περιορισμοί έχουν οδηγήσει σε κατάρρευση της παραγωγής, εκτόξευση της ανεργίας και μεγάλες ουρές για προνοιακά προγράμματα που χρηματοδοτούνται από ένα διογκούμενο κρατικό χρέος.