Των Kirsten Axelsen και Benson Hsu
Οι βιοφαρμακευτικές εταιρίες βρίσκονται σε έναν αγώνα δρόμου για την ανάπτυξη ενός εμβολίου για τον κορονοϊό. Τα σχέδια για το άνοιγμα της οικονομίας των ΗΠΑ εξαρτώνται από τα τεστ για τον ιό, τη θεραπεία του και τον εμβολιασμό. Ενώ περιμένουμε το εμβόλιο, μπορούμε να αποκτήσουμε μια καλύτερη κατανόηση των συμπεριφορικών και οικονομικών κινήτρων που μπορούν να οδηγήσουν σε υψηλότερα ποσοστά εμβολιασμού.
Δύο εμβόλια συνίστανται για την πρόληψη μιας κύριας αιτίας θανάτου μεταξύ των ηλικιωμένων: το εμβόλιο κατά της εποχικής γρίπης και το εμβόλιο κατά του πνευμονιόκοκκου. Παρά την επαρκώς τεκμηριωμένη ικανότητα του εμβολίου για τον πνευμονιόκοκκο να μειώσει τους θανάτους και τον πόνο, μόλις το 42% των υγιών ατόμων άνω των 65 ετών το κάνουν. Το ποσοστό εμβολιασμού για πνευμονία ανεβαίνει στο 78% των ηλικιωμένων με τέσσερις ή περισσότερες χρόνιες παθήσεις, το οποίο απέχει πολύ από το ιδανικό. Τα ποσοστά εμβολιασμού είναι λίγο καλύτερα για τη γρίπη, καθώς το 69% των ατόμων άνω των 65 ετών κάνουν το εμβόλιο για τη γρίπη. Όμως τα εμβόλια για τον πνευμονιόκοκκο και τη γρίπη είναι δωρεάν για τους ηλικιωμένους με Medicare και είναι διαθέσιμα σε κλινικές, φαρμακεία και ιατρεία. Τι λοιπόν εμποδίζει τον καθολικό - ή έστω σχεδόν καθολικό - εμβολιασμό;
Υπάρχει ακόμη ένα σημαντικό σημείο που πρέπει να έχουμε κατά νου κατά τη διάρκεια της πανδημίας: Κάθε χρόνο, περίπου το 60% των παιδιών εμβολιάζονται εναντίον της γρίπης, αλλά τα ποσοστά εμβολιασμού σήμερα μειώνονται καθώς ο κορονοϊός κρατά τους ανθρώπους στα σπίτια τους. Νέα δεδομένα αποκαλύπτουν ότι ο εμβολιασμός για την ιλαρά μειώθηκε κατά περίπου 50% μέσα σε λιγότερους από 24 μήνες. Καθώς αντιμετωπίζουμε μία πανδημία, αμελούμε τα σωτήρια εμβόλια που ήδη διαθέτουμε, δημιουργώντας τις προϋποθέσεις της εμφάνισης επιδημιών που μπορούν να αποτραπούν με εμβολιασμό όπως η ιλαρά και ο κοκκύτης.
Η ανοσία αγέλης θα μειώσει τους θανάτους και τον πόνο από τον κορονοϊό, αλλά προϋποθέτει ότι όσο γίνεται περισσότεροι άνθρωποι θα πρέπει να εμβολιαστούν ή να αποκτήσουν ανοσία μέσω προσβολής τους στο παρελθόν. Στο τέλος, η ανοσία αγέλης προστατεύει όχι μόνο όσους εμβολιάζονται αλλά και εκείνους που είναι ευάλωτοι και δεν μπορούν να εμβολιαστούν. Η εξέταση προηγούμενων εμπειριών από πρακτικές εργοδοτών, κρατών και ιδιωτών μας δίνει ιδέες για το πώς μπορούμε να ενισχύσουμε τη χρήση των εμβολίων.
Οι άνθρωποι γνωρίζουν ότι υπάρχουν εμβόλια, αλλά δεν εμβολιάζονται παρά μόνο αν τους το πει ο γιατρός. Οι περισσότεροι απαντώντες σε έρευνες γνωρίζουν ότι υπάρχουν εμβόλια για τη γρίπη, την πνευμονία και τον τέτανο, αλλά εμβολιάζονται μόνο αν ο γιατρός τους τους το πει. Οι γιατροί συμφωνούν ότι οι πελάτες τους θα πρέπει να εμβολιαστούν, αλλά μόλις το 29% από αυτούς το αναφέρει εκτός του πλαισίου των τυπικών επισκέψεων και συχνά δεν συζητούν τις συνέπειες του μη εμβολιασμού με τους πελάτες τους. Οι πάροχοι εμβολιασμού θα πρέπει να ενθαρρυνθούν να αναφέρουν το ζήτημα σε κάθε επίσκεψη, συμπεριλαμβανομένης και της τηλεϊατρικής, και να παρωθούνται προς τούτο μέσω υπενθυμίσεων στα ηλεκτρονικά αρχεία υγείας και τους δείκτες ποιότητας.
Τα προγραμματισμένα ραντεβού είναι πιθανότερο να τηρηθούν. Όταν ένα μεγάλο ιατρείο προγραμματίζει αυτομάτως ραντεβού με τους πελάτες του, τα ποσοστά εμβολιασμού για τη γρίπη αυξάνονται. Οι μεγαλύτεροι εργοδότες - ιδίως όσοι έχουν εργαζόμενους υψηλού κινδύνου που βρίσκονται σε εγγύτητα με άλλους - θα μπορούσαν να προγραμματίσουν προληπτικά ραντεβού σε κλινικές εκ μέρους των εργαζομένων τους.
Ο υποχρεωτικός εμβολιασμός βοηθά, αλλά οι εξαιρέσεις τον καθιστούν ατελή. Ο υποχρεωτικός εμβολιασμός για την εγγραφή στο σχολείο ή σε άλλους οργανισμούς αυξάνει τα ποσοστά εμβολιασμού. Οι υποχρεώσεις όμως αυτές δεν πετυχαίνουν την πλήρη κάλυψη, λόγω αρνήσεων ή μη ιατρικών εξαιρέσεων. Αν η υποχρέωση ενός εμβολιασμού κριθεί αναγκαία για την προστασία της δημόσιας υγείας, τότε οι μη ιατρικές εξαιρέσεις μπορούν να μειωθούν αν όσοι της ζητούν υποχρεωθούν να παρακολουθήσουν ένα εκπαιδευτικό πρόγραμμα ή να συμπληρώσουν συγκεκριμένες αιτήσεις, ώστε να γίνει δυσκολότερη η υποβολή τέτοιων αιτημάτων.
Οι επιδημίες λειτουργούν ως κίνητρο για τον εμβολιασμό. Οι άνθρωποι είναι πιθανοτερο να εμβολιαστούν οι ίδιοι ή να εμβολιάσουν τα παιδιά τους μετά το ξέσπασμα κάποιας επιδημίας. Η συνεχής, στοχευμένη και συγκεκριμένη δημοσίευση των σημείων αναζωπύρωσης του κορονοϊού που μιλά με σαφήνεια για τις συνέπειες - όπως τον αριθμό των νεκρών - μπορεί να λειτουργήσει ως κίνητρο για τον εμβολιασμό περισσότερων ανθρώπων.
Η παροχή έγκυρων δικτύων επικοινωνίας είναι σημαντική. Η έκθεση σε αρνητικές ή ανακριβείς πληροφορίες για κάποιο εμβόλιο έχει λειτουργεί εντόνως αποθαρρυντικά και δεν ισοσκελίζεται από θετική πληροφόρηση. Επίσης, τα ποσοστά άρνησης εμβολιασμού συνήθως αυξάνονται σε κοινότητες που μοιράζονται αρνητικές ή ανακριβείς πληροφορίες. Όταν όμως το Facebook απαγόρευσε τη διαφήμιση συνδέσμων που αφορούν ψευδείς ειδήσεις, η διασπορά παραπληροφόρησης μειώθηκε. Οι κοινοτικοί, θρησκευτικοί και πολιτισμικοί θεσμοί παίζουν ρόλο στη διάδοση θετικής και ακριβούς πληροφόρησης, ενώ οι ιδιωτικοί και δημόσιοι θεσμοί πρέπει να αξιολογήσουν τις πολιτικές και τις διαδικασίες που μπορούν να επιβραδύνουν τη διασπορά ψευδούς πληροφόρησης.
Είναι σημαντικό να αποκτήσει κοινωνικό χαρακτήρα ο εμβολιασμός. Τα άτομα είναι πιθανότερο να κάνουν κάτι αν μάθουν ότι και άλλοι το έχουν ήδη κάνει. Έτσι, τα ποσοστά εμβολιασμού μεταξύ φοιτητών αυξήθηκαν όταν έμαθαν ότι οι συμφοιτητές τους είχαν ήδη εμβολιαστεί. Η χρήση των μέσων ενημέρωσης για να υπογραμμιστεί ότι τα περισσότερα άτομα προστατεύουν τον εαυτό τους μέσω του εμβολιασμού μπορεί να οδηγήσει σε μεγαλύτερα ποσοστά εμβολιασμού.
Πρέπει να συνυπολογίζεται το κόστος και η ευκολία. Η δωρεάν πρόσβαση στα εμβόλια και τον εμβολιασμό σε βολικές τοποθεσίες - όπως σε φαρμακεία και χώρους εργασίας - οδηγεί σε υψηλότερα ποσοστά εμβολιασμού και πρόληψης ασθενειών. Η αναστολή της οικονομικής συμμετοχής σε υποχρεωτικά εμβόλια, καθώς και η παροχή υποστήριξης από εργοδότες, δομές φροντίδας και οργανώσεις κοινότητας στις εύκολα προσβάσιμες κλινικές και τοποθεσίες εμβολιασμού μπορεί να οδηγήσουν σε μεγαλύτερα ποσοστά εμβολιασμού.
--
Η Kirsten Axelsen είναι επισκέπτρια ερευνήτρια στο American Enterprise Institute. O Benson Hsu είναι εντατικολόγος στο Νοσοκομείο Παίδων Sanford στο Sioux Falls της Νότιας Ντακότας και ερευνητής καινοτομίας στην υγεία στο Aspen Institute.
Το άρθρο δημοσιεύθηκε στα αγγλικά στις 14 Μαΐου 2020 και παρουσιάζεται στα ελληνικά με την άδεια του American Enterprise Institute και τη συνεργασία του ΚΕΦίΜ - Μάρκος Δραγούμης.
