Ο πειρασμός της παρέμβασης στις τιμές είναι για τις κυβερνήσεις ακαταμάχητος, ιδίως σε περιόδους κρίσης. Έτσι, η ιταλική κυβέρνηση για να αποφύγει την αισχροκέρδεια έθεσε ανώτατο όριο στην τιμή των χειρουργικών μασκών προσώπου στις 26 Απριλίου. Έγραψα για αυτό το ζήτημα στην Wall Street Journal, εδώ.
Δύο πράγματα ξεχωρίζουν σ’ αυτή την ιστορία. Πρώτον, η τιμή καθορίστηκε σε ένα επίπεδο ξεκάθαρα κάτω από την οποιαδήποτε λογική εκτίμηση της τιμής αγοράς. Η κυβέρνηση αγόραζε τις μάσκες με 38 σεντ τη μία χονδρική, και πρότεινε οι λιανοπωλητές να τις πωλούν 50 σεντς τη μία. Γιατί; Αν η τιμή είχε καθοριστεί σε, για παράδειγμα, ένα ευρώ τη μάσκα, ίσως θα προκαλούσε λίγη ζημιά, και η κυβέρνηση θα μπορούσε ακόμη και τότε να ισχυριστεί ότι έβαλε τέρμα στην “κερδοσκοπία”.
Γιατί λοιπόν έκαναν κάτι το διαφορετικό; Υποθέτω ότι η απλούστερη απάντηση είναι, αλίμονο, αυτή που βρίσκεται και κοντύτερα στην αλήθεια: τα 50 σεντς ακούγονται καλύτερα από το ένα ευρώ. Ένα ευρώ είναι η τιμή ενός εσπρέσσο. Τι τέλεια που είναι η κυβέρνησή μας, που μας επιτρέπει να αγοράσουμε δύο τεμάχια ενός προϊόντος που σώζει ζωές με τα ίδια χρήματα που θα αγοράζαμε έναν καφέ!
Να λοιπόν μια ενδιαφέρουσα εξέλιξη. Ο Ιταλός Επίτροπος για την έκτακτη ανάγκη του Κορονοϊού διασαφήνισε ότι ρυθμίζει την τιμή με την οποία οι μάσκες προσώπου πρέπει να πωλούνται και όχι αυτή με την οποία πρέπει να αγοράζονται από τους λιανοπωλητές. Εφόσον οι λιανοπωλητές ήδη αγόρασαν μάσκες σε υψηλότερη τιμή, αυτή η δήλωση είχε ως σκοπό να λειτουργήσει ως πράσινο φως: εμπρός λοιπόν, πουλήστε κάτω από το κόστος και το κράτος θα σας αποζημιώσει. Οι φαρμακοποιοί με τους οποίους μίλησα όμως δεν το έκαναν αυτό: είναι πολύ διστακτικοί να πάρουν τοις μετρητοίς την υπόσχεση της ιταλικής κυβέρνησης. Προς το παρόν, η επιδότηση δεν έχει ακόμη συμφωνηθεί.
Πολλά σχόλια στην ιστοσελίδα της Wall Street Journal είναι χιουμοριστικά και αστεία. Ένα από αυτά υποστηρίζει ότι οι Ιταλοί λαμβάνουν τώρα δωρεάν μάσκες προσώπου ταχυδρομικώς από το κράτος. Όντως, κάποιοι Ιταλοί όντως έλαβαν μία ή δύο μάσκες δωρεάν από τις αυτοδιοικητικές αρχές. Αξίζει όμως να θυμόμαστε πως η χειρουργική μάσκα υποτίθεται πως είναι για μία μόνο χρήση και αναλώσιμη.
*Ο Alberto Mingardi είναι Γενικός Διευθυντής του Istituto Bruno Leoni και αναπληρωτής καθηγητής Ιστορίας της Πολιτικής Σκέψης στο πανεπιστήμιο IULM του Μιλάνου.
**Το άρθρο δημοσιεύθηκε στα αγγλικά στις 21 Μαΐου 2020 και παρουσιάζεται στα ελληνικά με την άδεια της Library of Economics and Liberty και τη συνεργασία του ΚΕΦίΜ - Μάρκος Δραγούμης.
