Πριν λίγες μέρες ένας συνεργάτης μου έστειλε μία φωτογραφία από μία ειδική άδεια μετακίνησης που είχε εκδώσει ο γερμανικός κατοχικός στρατός της Κρήτης. Ο συνειρμός ήταν άμεσος. Το να πρέπει να έχεις άδεια για να κυκλοφορείς ελεύθερα μέσα στη χώρα σου είναι μία μεγάλη καταπάτηση των ελευθεριών σου. Κι όμως, εδώ και ένα μήνα, για δεύτερη φορά εντός του έτους, όλοι μας χρειαζόμαστε άδεια για να κυκλοφορήσουμε μέσα στις πόλεις μας και μάλιστα για πολύ συγκεκριμένους λόγους.

Λίγες μέρες πριν έγραψα για τον φερετζέ της αριστεράς, την επίκληση του αφηρημένου Ανθρώπου με το άλφα κεφαλαίο για να δικαιολογηθούν εγκλήματα επί πραγματικών ανθρώπων με το άλφα μικρό. Σήμερα, θέλω να μιλήσω για τον αντίστοιχο φερετζέ της δεξιάς: την κατάχρηση της κατηγορίας της «κορεκτίλας».

Ένα καίριο ζήτημα που θα πρέπει να μας απασχολήσει τους επόμενους μήνες είναι αφενός η επιφυλακή έναντι μίας πιθανής ανόδου των απολυταρχικών τάσεων εντός των κοινωνιών μας, αλλά και η ανάδειξη της ανθεκτικότητας και της επιτυχίας της φιλελεύθερης δημοκρατίας. Αυτή είναι η μάχη που έχουμε μπροστά μας, μετά την υγειονομική που θα μας απασχολήσει (καλώς ερχόντων των πραγμάτων) μόνο για τους επόμενους μήνες.

Μία από τις αγαπημένες μου ρήσεις είναι αυτή που λέει «δείξε μου τις επικρατούσες ιδέες μιας κοινωνίας και θα σου πω το μέλλον της». Αυτή τη φράση την αγαπώ γιατί περιλαμβάνει μέσα της μία πλειάδα εννοιών που ως φιλελεύθερος έχω σε μεγάλη εκτίμηση. Είναι βαθύτατα δημοκρατική διότι υποδηλώνει ότι οι επικρατούσες ιδέες σε κάποιο βαθμό πραγματώνονται ή τουλάχιστον καθορίζουν την κατεύθυνση μίας χώρας.

Τις προάλλες η Αυγή δημοσίευσε ένα άρθρο του Πέτρου Κατσάκου με τίτλο «Εθελοντισμός, φερετζές του νεοφιλελευθερισμού». Ακόμη και όσοι δεν το έχετε ήδη διαβάσει, πάνω-κάτω μπορείτε να φανταστείτε το βασικό επιχείρημα: Ο εθελοντισμός είναι το άλλοθι για την αποτυχία του καπιταλισμού. Γνωστά αυτά άλλωστε από την εποχή των Ολυμπιακών Αγώνων.

Φανταστείτε μία χώρα που ενώ είναι δημοκρατική και έχει ισχυρό σύνταγμα, δίνει το δικαίωμα στη νομοθετική της εξουσία να νομοθετεί χωρίς να ασχολείται καθόλου με τις συνέπειες των νόμων που ψηφίζει. Πώς θα χαρακτηρίζατε αυτή τη διαρρύθμιση; Ένα είναι σίγουρο: αυτή η πρακτική σίγουρα δεν ενισχύει την ποιότητα της δημοκρατίας και σίγουρα δεν ενισχύει το κράτος δικαίου. Δυστυχώς, η χώρα αυτή είναι η δική μας.

Πολλοί φιλελεύθεροι παραδεχθήκαμε ότι η πανδημία είναι μια από τις εξαιρέσεις στις οποίες το κράτος όχι απλώς επιτρέπεται, αλλά και επιβάλλεται να έχει ενεργό ρόλο στον κοινό αγώνα για την προστασία της ανθρώπινης ζωής και της υγείας. Ταυτόχρονα όμως, τονίσαμε εμφατικά ότι οι έκτακτες αυτές αρμοδιότητες θα πρέπει αυστηρά να μην απωλέσουν τον έκτακτο χαρακτήρα τους και να μη λειτουργήσουν ως προστάδιο μονιμότερων εισβολών στην ατομική ελευθερία.

Από τότε που ο Άνταμ Σμιθ έθεσε τις βάσεις για την ανάπτυξη της οικονομικής επιστήμης, γνωρίζουμε ότι οι κρατικές παρεμβάσεις στις τιμές των προϊόντων έχουν σημαντικές απρόθετες συνέπειες. Όταν το κράτος ορίζει ανώτατες τιμές συχνά δημιουργούνται ελλείψεις προϊόντων τις οποίες εκμεταλλεύονται με μεγάλη προθυμία οι μαυραγορίτες. 

Το ΚΕΦίΜ παρουσίασε πριν από λίγες μέρες τα πορίσματα μιας μελέτης που αποκτά ιδιαίτερο ενδιαφέρον εν μέσω της τρέχουσας συγκυρίας. Την ώρα λοιπόν η ΕΕ παρουσιάζεται ταυτόχρονα ως μια σοσιαλιστική ή μια νεοφιλελεύθερη κόλαση, το ΚΕΦίΜ ανέτρεξε στα δεδομένα, για να εξετάσει αν υπάρχει κάποιος συσχετισμός μεταξύ της διαδικασίας ένταξης στην ευρωπαϊκή οικογένεια και την αύξηση της οικονομικής ελευθερίας. 

Στα πολύ ψιλά πέρασε, τουλάχιστον στην Ελλάδα, ο τερματισμός της κράτησης ασυνόδευτων ανηλίκων προσφύγων και μεταναστών σε κρατητήρια. Όπως ανακοινώθηκε στις 18 Νοεμβρίου από τον αρμόδιο Υπουργό Μετανάστευσης και Ασύλου κ. Μηταράκη, πλέον κανένας ασυνόδευτος ανήλικος δεν θα βρίσκεται στα κρατητήρια καθώς έχουν διασφαλιστεί πιο ανθρώπινες δομές φιλοξενίας.

Ένα από τα σημαντικότερα και πλέον διαχρονικά προβλήματα της δημοκρατίας, αλλά και ευρύτερα κάθε πολιτικής κοινωνίας, είναι η ποιότητα της νομοθέτησης. Για τους φιλελεύθερους, ιδανικά η νομοθεσία πρέπει να είναι απλή, όσο γίνεται πιο περιορισμένη, να έχει αφηρημένο και όχι φωτογραφικό χαρακτήρα στις προβλέψεις της, να μπορεί να εφαρμοστεί για όλους το ίδιο. Αυτές είναι σε γενικές γραμμές τα χαρακτηριστικά της νομοκρατίας, του ιερού δισκοπότηρου της φιλελεύθερης σκέψης.

Μια πολύ καλή είδηση των τελευταίων ημερών είναι το πρόγραμμα ενεργειακής αναβάθμισης του φωτισμού που δημοπράτησε η Περιφέρεια Θεσσαλίας. Ουσιαστικά, θα αντικατασταθούν οι λαμπτήρες παλαιάς τεχνολογίας με 7.900 λάμπες LED, κίνηση που αναμένεται να αποδώσει ετήσια εξοικονόμηση ενέργειας πάνω από 78%, ετήσια μείωση κατά σχεδόν 11.000 τόνους εκπεμπόμενου διοξειδίου του άνθρακα, καθώς και όφελος 24 εκατομμυρίων ευρώ για τα 12 έτη που ισχύει η εγγύηση καλής λειτουργίας από τον ανάδοχο του έργου.

Ενώ όλοι μας περιμένουμε με αισιοδοξία τις εγκρίσεις των πρώτων εμβολίων και αναμένουμε τη στιγμή που θα επανέλθουμε στη νέα κανονικότητα, ένα μεγάλο ερώτημα γεννάται για την επόμενη μέρα της πανδημίας. Τί είδους πολιτική πρέπει να ακολουθήσει η χώρα μας για να καλύψει τη μεγάλη ύφεση που προκλήθηκε το 2020;

Η άνεση με την οποία οι διαδηλωτές του ΚΚΕ παραβίασαν την απαγόρευση των συναθροίσεων προκάλεσε τις αντιδράσεις χιλιάδων πολιτών που συνειδητοποίησαν ότι ακόμα και σήμερα υπάρχουν πολίτες δύο κατηγοριών. Όμως ας μη γελιόμαστε, η συγκεκριμένη πράξη ήταν μία τεράστια επίδειξη ισχύος από πλευράς τους. 

Οι φίλοι της ελευθερίας οφείλουμε να τονίσουμε ότι οι παρεμβάσεις σε ώρα ανάγκης δεν είναι κατ΄ ανάγκη ένα σοσιαλιστικό μέτρο. Είναι μια κίνηση έκτακτης ανάγκης, που απαντά σε πραγματικά έκτακτα προβλήματα. Σοσιαλιστικά μέτρα θα ήταν αν εφαρμόζονταν σε κανονικές συνθήκες ή -για να το πω καλύτερα και εμφατικότερα- σοσιαλιστικά μέτρα θα γίνουν αν διατηρηθούν και μετά τη λήξη της έκτακτης συνθήκης.

Τελικά, μεγάλο μέρος της ελληνικής αριστεράς, με λίγες αλλά ηχηρές εξαιρέσεις όπως αυτή της Ζωής Κωνσταντοπούλου, επέλεξε να αδιαφορήσει για την απόφαση - που δεν ακυρώθηκε από το ΣτΕ - της Ελληνικής Αστυνομίας να απαγορεύσει τις συγκεντρώσεις εν μέσω της πανδημίας. Είτε με την όπως συνήθως υποδειγματικά συντεταγμένη μορφή του ΚΚΕ, είτε λιγότερο οργανωμένα, τα αριστερά κόμματα βγήκαν τελικά στους δρόμους.

Ακόμα μία ευχάριστη είδηση ήρθε χθες από την Αμερική με την προσθήκη ενός δεύτερου πιθανού εμβολίου, μετά από αυτό της Pfizer, της εταιρίας Moderna. Τα νέα αυτά μας γεμίζουν συγκρατημένη αισιοδοξία ότι η μετά-κορονοϊού εποχή είναι στο ορατό μέλλον, είτε αυτό αφορά  μήνες είτε λίγο παραπάνω. 

Χτες το βράδυ δύο φίλοι μου που εκτιμώ και σέβομαι, έγραψαν στα κοινωνικά δίκτυα την εξής απορία: “71 νεκρούς είχαμε σήμερα. Είναι δυνατόν εμείς να ασχολούμαστε με την πορεία στο Πολυτεχνείο;” Πολύ φοβάμαι ότι θα τους στεναχωρήσω, γιατί προφανώς θα ασχοληθώ με το θέμα. 

Το ηλεκτρονικό εμπόριο, ειδικά στην Ελλάδα, είναι μια σχετικά πρόσφατη εξέλιξη. Δεν πάνε πολλά χρόνια που το να είχε ένα κατάστημα ηλεκτρονική παρουσία ήταν περισσότερο μια συμβολική δήλωση ότι πάει με τους καιρούς παρά οτιδήποτε άλλο. Παρ΄ όλα αυτά, κάποιες εταιρίες ήδη από τότε επέλεξαν να επενδύσουν σοβαρά στη δημιουργία e-shop, διαβλέποντας ότι η τάση κάποια στιγμή. Κάποιοι επέλεξαν να κάνουν την προετοιμασία τους, περιμένοντας το αναπόφευκτο.

Ο Νίκος Δρανδράκης δεν χρειάζεται καμία εισαγωγή. Είναι ο άνθρωπος που με το όραμα και την ηγεσία του, παλεύοντας απέναντι σε ένα εχθρικό και συχνά χαιρέκακο κράτος, κατόρθωσε να δημιουργήσει το θαύμα της Beat, που κάνει τη ζωή ευκολότερη σε εκατομμύρια συνανθρώπους μας κάθε μέρα.

Τα άκρα συνήθως έχουν συμβιωτική σχέση. Το ένα χρειάζεται τις ακρότητες του άλλου για να προσελκύσει νέους υποστηρικτές, οι οποίοι με τη σειρά τους θα προβούν σε νέες ακρότητες που θα προσελκύσουν νέους υποστηρικτές στο άλλο. Το έργο αυτό το ζήσαμε στην αντιμνημονιακή Ελλάδα και το είδαμε σε πλήρη εξέλιξη στις ΗΠΑ, με τους ακροδεξιούς να στέλνουν κόσμο στους αντίφα και αντίστροφα.

Χθες, συμπληρώθηκαν 31 χρόνια από την πτώση του Τείχους του Βερολίνου.Τριανταένα χρόνια δεν είναι πολλά υπό την οπτική της ιστορίας. Δεν είναι όμως και λίγα. Και απ' ό,τι αποδεικνύει η έρευνα που εξέδωσε χθες το ΚΕΦίΜ ακριβώς με θέμα τη γνώση και την άγνοια των νέων Ελλήνων σχετικά με τον κομμουνισμό, τριανταένα χρόνια μάλλον αρκούν για να σβήσουν από τη συλλογική συνείδηση μεγάλο μέρος της σημασίας αυτής της καθοριστικής νίκης της ανθρώπινης ελευθερίας. 

Οποιαδήποτε συζήτηση σχετικά με τον φιλελευθερισμό και τον τρόπο που αυτός εκφράζεται στις Ηνωμένες Πολιτείες είναι εξαιρετικά δύσκολη και ανοιχτή σε παρεξηγήσεις και παρερμηνείες. Ο φιλελευθερισμός, ως ένα ανοιχτό σύστημα αξιών και ιδεών, δεν έχει κάποιου είδους ορθοδοξία. Υπό αυτό το πρίσμα, σήμερα θα δοκιμάσουμε να απαντήσουμε ένα δύσκολο ερώτημα: Ποιος είναι πιο φιλελεύθερος, ο Τραμπ ή ο Μπάιντεν;

Οι περισσότεροι πολιτικοί στη θέση που βρίσκεται ο κ. Μητσοτάκης, έχουν ως πρώτο μέλημα το να δημιουργήσουν κάποιου είδους πολιτικό άλλοθι. Να έχουν κάποιον επιστήμονα που να μπορούν να δείξουν με το δάχτυλο σε περίπτωση που κάτι πάει στραβά. Να έχουν μία επιστημονική επιτροπή που να μπορούν να κατηγορήσουν ότι τους έδωσε λανθασμένες προτάσεις ή δεδομένα. Ο κ. Μητσοτάκης, χθες, απέρριψε όλα τα παραπάνω.