Οι τράπεζες πρέπει να προετοιμαστούν βραχυπρόθεσμα για να απορροφήσουν νέες ζημιές, αλλά και πιέσεις στα έσοδά τους, ακόμα και από δάνεια που εξυπηρετούνται λόγω της πολιτικής των σχεδόν μηδενικών επιτοκίων που υιοθετούν οι κεντρικές τράπεζες. Η διατάραξη της εφοδιαστικής αλυσίδας και του διασυνοριακού εμπορίου θα επιφέρει και αυτή με τη σειρά της μείωση των εσόδων από προμήθειες.

«Λείπω στα μεταπτυχιακά της ζωής», έγραφε όλο αυτό το χρονικό διάστημα του υποχρεωτικού lockdown, το σημείωμα έξω από τα γραφεία της εταιρείας MindSearch, στο Μαρούσι. Μιας εταιρείας μελετών ψυχολογίας καταναλωτή που διευθύνεται από την εξαιρετική ψυχολόγο και ερευνήτρια Αγνή Μαριακάκη. Δυστυχώς δεν σκέφτηκα να το φωτογραφήσω, και να το καδράρω πίσω από το γραφείο μου.

Μπορεί τα γνωστά κυκλώματα της Κουμουνδούρου να προσπαθούν να δημιουργήσουν μια όσο το δυνατόν πιο αρνητική εικόνα της Ελλάδας, στο εσωτερικό και στο εξωτερικό. Μπορεί να προσπαθούν να κτυπήσουν την κυβέρνηση για την πολιτική που ακολούθησε τόσο στα γεγονότα του Έβρου, όσο και στην αντιμετώπιση της πανδημίας. Όμως, είναι γεγονός ότι το brand name «Ελλάδα», κέρδισε πόντους το τελευταίο χρονικό διάστημα.

Όσοι παρακολουθούν εκ του σύνεγγυς τις χρηματιστηριακές εξελίξεις, έχουν εντυπωσιασθεί από την δυναμική που έχει αναπτύξει o χρηματιστηριακός δείκτης S&P, οποίος με ευκολία επανήλθε στα επίπεδα των 2.900 μονάδων, πλησιάζοντας σχετικά στις τιμές των 3.393 μονάδων που είχε καταγράψει πριν από το ξέσπασμα της κρίσης από την πανδημία του covid-19.

Όταν την περασμένη εβδομάδα η Quintessential Capital Management (QCM), ανακοίνωνε ότι θα παρουσίαζε ένα οικονομικό χρηματιστηριακό σκάνδαλο με ελληνικό άρωμα, ένας πανικός είχε κατακυριεύσει τις εγχώριες χρηματιστηριακές και επενδυτικές εταιρείες...

Είναι χιλιοειπωμένη η έκφραση ότι η κρίση γεννά ευκαιρίες. Και αυτό ισχύει σε όλους τους τομείς της ζωής μας, πόσο μάλλον στις επενδύσεις. Έτσι μετά από το κύμα του φόβου, της ανασφάλειας και της αβεβαιότητας, με ψυχραιμία και ορθή σκέψη, καθένας σχεδιάζει την επόμενη ημέρα, η οποία σε καμιά περίπτωση δεν θα μοιάζει με την χθεσινή.

Οι τελευταίες δηλώσεις του Προέδρου Τραμπ και οι παραινέσεις του προς τους Αμερικανούς πολίτες για χρήση ενέσιμων απολυμαντικών και συσκευών σολάριουμ στην μάχη κατά το covid-19, τροφοδότησαν τον έντυπο τύπο και τις ιστοσελίδες, με υλικό για σάτιρα και αιχμηρή κριτική. Μήπως η μάχη του κατά του ορθού λόγου και κατά της επιστημονικής γνώσης μας φέρνει κάτι στο μυαλό;

Μέχρι στιγμής, από τα απόνερα αυτού του πολέμου, φαίνεται ότι βάλλονται περισσότερο η αμερικανική αγροτική οικονομία και η ψηφιακή και τεχνολογική παραγωγική αλυσίδα της Κίνας. Όμως και οι εμπορικές σχέσεις ανάμεσα στις ΗΠΑ και στην Ευρωπαϊκή Ένωση, περνούν μέσα από χίλια κύματα, με τον Λευκό Οίκο να επιβάλει δασμούς στα κόκκινα Γαλλικά κρασιά και στα Γερμανικά πλυντήρια πιάτων.

Οι αριθμοί μπορεί να ζαλίζουν και να τρομάζουν. Οι αρχικές εκτιμήσεις για τις επιπτώσεις στην πραγματική οικονομία και οι άμεσες ταμειακές ανάγκες της χώρας, έχουν αιφνιδιάσει τους πάντες. Το δε ύψος του πακέτου στήριξης της Ελληνικής Οικονομίας, είναι πρωτοφανές. Και πολύ επιτυχημένα ειπώθηκε, ότι ο τυφώνας από την covid-19, αντιμετωπίζεται μέσω μιας καταιγίδας ρευστότητας στο σύστημα.

Ως «μαύρες» ημέρες, ονομάζουμε στα χρηματιστήρια τις ημέρες των κραχ και μέσα από αυτό το πρίσμα, η περασμένη Δευτέρα ήταν μαύρη, διότι οδήγησε σε κραχ ένα συγκεκριμένο προϊόν του μαύρου χρυσού. Το συμβόλαιο Μαiου του WTI. Τι συνέβη ακριβώς; Πως είναι δυνατόν τη τιμή ενός επενδυτικού προϊόντος να αποκτήσει αρνητικό πρόσημο;

Στις δημοκρατίες, η ανάγκη ύπαρξης μιας σοβαρής, ικανής και δημιουργικής αντιπολίτευσης είναι δεδομένη. Διότι όσο επιτυχημένη και αποτελεσματική και να είναι η διακυβέρνηση μιας χώρας, είναι απαραίτητο απέναντί της να υπάρχουν δυνάμεις, που παράγουν πολιτική, που ασκούν έλεγχο και που προτείνουν εναλλακτικές. Δυστυχώς, αυτή η αναγκαιότητα στην Ελλάδα, αποτελεί πολυτέλεια.

Καθημερινά στη δουλειά μας, διαβάζουμε για προβλέψεις και εκτιμήσεις, οικονομικών μεγεθών και δεικτών, που προέρχονται από διάφορες πηγές. Παράλληλα με τα ιστορικά μεγέθη και τα τρέχοντα δεδομένα, που δίνουν μια εικόνα για το χτες και για το σήμερα, είναι αναγκαίο να μελετάμε αυτό που έρχεται και φυσικά όχι μέσα από μια μαγική γυάλα.

Σκόρπια δεξιά και αριστερά, έχουν αρχίσει να ακούγονται ξανά, αντιευρωπαϊκές και αντιμνημονιακές κορόνες και φωνές, που είχαν σχετικά κοπάσει μετά από την αναγκαστική στροφή προς τον ρεαλισμό της προηγούμενης κυβέρνησης Τσίπρα – Καμμένου. Όσον αφορά βέβαια, στην επίσημη στάση της απέναντι στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Διότι ανεπίσημα, ο αντιευρωπαϊσμός είναι ακόμα διάχυτος στο DNA της.

Παρουσιάζεται μια μεγάλη αντίφαση στα μάτια της κοινωνίας. Από την μια έχουμε την εικόνα της διάχυτης θλίψης λόγω των θυμάτων, της ψυχικής καταπόνησης από το lockdown και από την αβεβαιότητα λόγω της ανεργίας και της επερχόμενης ύφεσης. Και από τη άλλη βλέπουμε την εικόνα του ενθουσιασμού που παρατηρείται στα χρηματιστήρια.

Αναμφισβήτητα, η χώρα μας είναι ένας από τους νικητές των διαπραγματεύσεων και των συμβιβαστικών αποφάσεων που ελήφθησαν προ ημερών σε Ευρωπαϊκό επίπεδο. Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, αποδέχεται πλέον τα ελληνικά ομόλογα στα προγράμματα επαναγοράς, παρακάμπτοντας τους τυπικούς κανόνες αξιολόγησης. Το γεγονός ότι η ΕΚΤ κινήθηκε με πραγματικούς όρους αγοράς, είναι ιδιαίτερα σημαντικό.

Οι περισσότεροι από όσους έχουν μετατρέψει την έκδοση του ευρωομολόγου σε σύγχρονο Ιερό Δισκοπότηρο, χρησιμοποιούν στην επιχειρηματολογία τους, όρους που έχουν συναισθηματική φόρτιση, αποφεύγοντας να υπεισέλθουν στην ουσία, στα προβλήματα και στις αδυναμίες αυτού του εγχειρήματος.

Είναι γνωστό ότι οι πιέσεις που δέχεται η χώρα μας στο Ακαθάριστο Εθνικό Προϊόν (ΑΕΠ) της, από την απότομη διακοπή των τουριστικών δραστηριοτήτων, θα είναι από τις μεγαλύτερες στον κόσμο. Όχι βέβαια σε απόλυτο μέγεθος, αλλά ως ποσοστό. Ο τουρισμός, που χαρακτηρίζεται ως η «βαριά βιομηχανία» της χώρας μας, συνεισφέρει πάνω από το 20% στο συνολικό ΑΕΠ.

Ναι, το γνωρίζω ότι για τους περισσότερους Έλληνες και μόνο η αναφορά του ονόματος του Χένρι Κίσινγκερ, γεννά αρνητικά συναισθήματα. Το όνομα του, για πολλούς είναι συνδεδεμένο με την καθεστώς της δικτατορίας και με την Τουρκική εισβολή στην Κύπρο. Είναι ακόμα συνδεδεμένο και με την συνωμοσιολογική θεωρία για την επιχείρηση κατάργησης της ελληνικής γλώσσας.

Πιστεύει κανείς ότι οι εταιρείες που αδυνατούν τώρα, στην αρχή της κρίσης, να ανταποκριθούν στις υποχρεώσεις τους προς τις τράπεζες, θα μπορέσουν να το κάνουν όταν η κρίση θα βαθύνει περισσότερο;

Όπως ο ιός covid-19, εξαπλώνεται ταχύτατα στον ανθρώπινο οργανισμό όταν τον βρίσκει με υποκείμενο νόσημα, έτσι και η οικονομική κρίση αναπτύσσεται και επεκτείνεται σε εύρος, σε βάθος και σε χρόνο, όταν βρεθεί κι αυτή με την σειρά της, μέσα σε ένα αντίστοιχο πρόσφορο περιβάλλον.

Σήμερα το μεσημέρι αναμένεται η παρουσίαση των μέτρων που θα προτείνει ο Σύριζα για την αντιμετώπιση των οικονομικών επιπτώσεων από την πανδημία του covid-19. Οι μέχρι τώρα ενστάσεις του, μαζί με τις προτάσεις του, για την υγειονομική αντιμετώπιση του προβλήματος, δεν απασχόλησαν κανέναν, αφού σχεδόν το 80% των Ελλήνων πολιτών τους επικροτεί τους κυβερνητικούς χειρισμούς.

Η έννοια της αγέλης επανήλθε στην επικαιρότητα τις τελευταίες ημέρες. Ενσωματωμένη μέσα στον όρο «ανοσία της αγέλης», που αναφέρεται σε μια μέθοδο, μέσω της οποίας αποπειράθηκαν ή αποπειρώνται αρκετές κυβερνήσεις, να αντιμετωπίσουν την επιδημία του covid-19. Εκ του αποτελέσματος, αποδεικνύεται ότι η μέθοδος αυτή δεν είναι η ενδεδειγμένη.

Στη κορυφή των αξιωματούχων των οργάνων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, βρίσκονται δυστυχώς ανεπαρκείς πολιτικοί. Ας μην ξεχνάμε άλλωστε ότι άλλον ψήφισαν οι ευρωπαίοι πολίτες μέσω των ευρωεκλογών για Πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και άλλη επελέγη τελικά γι? αυτήν την σημαντική θέση, μετά από σπόντες που θα ζήλευαν και οι επαγγελματίες του μπιλιάρδου.

Η ιστορία προχωράει αφήνοντας σημάδια στο πέρασμα της. Κατά την διάρκεια των φωτεινών και λαμπερών ημερών, λίγοι ανατρέχουν στα μαθήματα της ιστορίας και στα σημάδια αυτά, που έχει αφήσει πίσω της. Όταν όμως έρχονται οι δύσκολες ημέρες, όλα αλλάζουν. Και τα σημάδια αυτά, προβάλλουν ξανά σαν εφιάλτες.