Ναι, το γνωρίζω ότι για τους περισσότερους Έλληνες και μόνο η αναφορά του ονόματος του Χένρι Κίσινγκερ, γεννά αρνητικά συναισθήματα. Το όνομα του, για πολλούς είναι συνδεδεμένο με την καθεστώς της δικτατορίας και με την Τουρκική εισβολή στην Κύπρο. Είναι ακόμα συνδεδεμένο και με την συνωμοσιολογική θεωρία για την επιχείρηση κατάργησης της ελληνικής γλώσσας.
Ο Χένρι Κίσινγκερ είχε διατελέσει αξιωματούχος σε θέματα εξωτερικής πολιτικής και εθνικής ασφάλειας των κυβερνήσεων των Αμερικανών προέδρων Νίξον και Φορντ, αντίστοιχα. Η ιστορία έχει επίσης καταγράψει ότι ήταν ο πολιτικός που άνοιξε την διπλωματική δίοδο ανάμεσα στις ΗΠΑ καις την Κίνα το 1987.
Για όσους έχουν μελετήσει το μνημειώδες βιβλίο των 960 σελίδων “Διπλωματία”, που εκδόθηκε το 1994 στα αγγλικά και κυκλοφόρησε το 1995 στα ελληνικά, η αναλυτική σκέψη και ο ρεαλισμός του Χένρι Κίσινγκερ, έχουν μεγάλο ενδιαφέρον. Στην παρέμβαση που έκανε μέσω του άρθρου του στην “Wall Street Journal” στις 3 Απριλίου για τον covid-19, αναφέρεται στις ανησυχίες του για τις τρέχουσες οικονομικές επιπτώσεις και για την διαμόρφωση του νέου περιβάλλοντος την επόμενη ημέρα.
Την ίδια στιγμή λοιπόν, που οι ιδεολογικές αντιπαραθέσεις ανάμεσα στους κρατιστές, στους σοσιαλδημοκράτες και στους φιλελεύθερους έχουν απογειωθεί και τα άρθρα για το τι υποστηρίζει ο Χάγιεκ και ο Κέινς, έχουν κατακλύσει το διαδίκτυο, το άρθρο του Χένρι Κίσινγκερ με τίτλο “The Coronavirus Pandemic Will Forever Alter the World Order”, αποκτά ιδιαίτερη αξία. Διότι είναι μια ρεαλιστική φωνή, χωρίς ιδεολογικές αγκυλώσεις και δίχως πολιτικές φιλοδοξίες. Ας μην λησμονούμε ότι ο πρώην υπουργός των ΗΠΑ είναι πλέον 97 ετών. Στο άρθρο του λοιπόν, αναφέρεται στην εκτίμηση ότι η πανδημία του κορονοϊού θα αλλάξει για πάντα την μέχρι σήμερα γνωστή παγκόσμια τάξη πραγμάτων.
Την στιγμή που παρενέβη ο Χένρι Κίσσιγκερ, στις ΗΠΑ είχαν καταγραφεί ήδη περισσότεροι από 350 χιλιάδες νοσούντες, είχαν αναφερθεί πάνω από 9,5 χιλιάδες θάνατοι και οι εκτιμήσεις του Λευκού Οίκου για τις ανθρώπινες απώλειες κυμαίνονταν μεταξύ 100 και 240 χιλιάδων. Το άρθρο αναφέρει ότι η διακυβέρνηση Τραμπ, παρ’ όλες τις ελλείψεις και καθυστερήσεις που παρουσιάζονται στον χειρισμό της υγειονομικής κρίσης, δείχνει ότι οι ΗΠΑ έχουν αποφύγει την άμεση και απόλυτη καταστροφή. Ο βασικότερος στόχος κατά τον Κίσινγκερ, είναι η προστασία των πολιτών και η επανάκτηση και διατήρηση της πίστης τους προς την κυβέρνηση. Πίστη που είναι απαραίτητη, σήμερα για να νικηθεί ο covid-19, αλλά και αύριο για να αντιμετωπισθεί το νέο περιβάλλον που θα έχει ανατείλει.
Ο Χένρι Κίσινγκερ αναφέρει ότι η σουρεαλιστική εν πολλοίς ατμόσφαιρα, από την πανδημία του covid-19, του φέρνει στο μυαλό, μνήμες από την Μάχη των Αρδεννών στην οποία είχε λάβει μέρος κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Μια σημαντική, για την έκβαση του πολέμου μάχη, που είχε κρατήσει για 35 ημέρες. Όπως και τότε, έτσι και τώρα, ο εχθρός δεν ήταν προσωποποιημένος και ο θάνατος ερχόταν από παντού. Όμως τότε το Αμερικανικό έθνος είχε στοιχηθεί γύρω από την σημαία του, ενωμένο. Αντίθετα σήμερα, το Αμερικανικό έθνος είναι διχασμένο και απαιτούνται λεπτοί και αποφασιστικοί χειρισμοί για να αποφευχθούν τα χειρότερα.
Ο Χένρι Κίσινγκερ υποστηρίζει ότι παρ’ όλο που ο covid-19 δεν γνωρίζει σύνορα, κράτη ή έθνη, οι κυβερνήσεις ορθώνουν τείχη μεταξύ τους, επιθυμώντας να βρουν κλειστούς εθνικούς και περιχαρακωμένους τρόπους αντιμετώπισης της κρίσης. Καμία όμως χώρα δεν έχει την δυνατότητα να ξεπεράσει το πρόβλημα μόνη της. Το μόνο σίγουρο είναι ότι με αυτές τις τακτικές, όταν ξεπεραστεί το υγειονομικό μέρος της κρίσης του covid-19, πολλοί θεσμοί των κρατών θα θεωρούνται αποτυχημένοι και αναξιόπιστοι. Τίποτα δεν θα είναι το ίδιο.
Για το εσωτερικό, αλλά και για την εξωτερική πολιτική των ΗΠΑ, ο Χένρι Κίσινγκερ προτείνει τρεις δράσεις μετά το πρώτο κύμα της πανδημίας. Η πρώτη είναι η ανακάλυψη του εμβολίου και η ανάπτυξη τεχνολογιών για τη αποτροπή της εκ νέου εξάπλωσης του ιού. Αποτελεί ανάγκη της νέας εποχής η προετοιμασία για την προστασία των πολιτών από πανδημίες, μέσω της αξιοποίησης της επιστήμης.
Η επόμενη δράση είναι η θεραπεία των ανοικτών πληγών της παγκόσμιας οικονομίας. Η κρίση του 2008, εστιαζόταν στον χρηματοπιστωτικό κλάδο. Σήμερα η κρίση έχει προκαλέσει διακοπή στις συνήθεις ανθρώπινες δραστηριότητες σε όλους τους τομείς. Από την εκπαίδευση και το εμπόριο, μέχρι την παραγωγή και τις κοινωνικές επαφές. Ο πληγές είναι δηλαδή, πιο εκτεταμένες.
Και η τρίτη δράση, που αφορά στην αποφυγή δημιουργίας χαοτικών καταστάσεων και στην προστασία των ευαίσθητων πληθυσμών ανά τον κόσμο, θα είναι η προστασία των αρχών και αξιών του Διαφωτισμού. Θα πρέπει να διασωθούν και να προστατευθούν οι αρχές της φιλελεύθερης οικονομίας και του φιλελεύθερου τρόπου σκέψης. Και ταυτόχρονα κύριο μέλημα θα πρέπει να είναι η ασφάλεια, η τάξη, η δικαιοσύνη και η ευημερία της κοινωνίας.
Ο Χένρι Κίσινγκερ εκτιμά ότι η πανδημία έχει προκαλέσει μια αναχρονιστική διάθεση και προσέγγιση, μια αναβίωση της “περιφραγμένης πόλης” σε μια περίοδο της ιστορίας που η παγκοσμιοποιημένη οικονομία, το παγκόσμιο εμπόριο και η ελεύθερη διακίνηση πολιτών και αγαθών, αποτελούν την βάση της ευημερίας. Τα μεγάλα προβλήματα που γεννιούνται στους τομείς της ισχύος και της νομιμότητας στον αγώνα κατά της πανδημίας, θα πρέπει και αυτά να αντιμετωπιστούν, σε δεύτερο χρόνο.
Με δεδομένο, ότι ο Χένρι Κίσινγκερ ήταν και παραμένει αντίθετος προς τον απομονωτισμό των ΗΠΑ και υπέρ της πολιτικής παρέμβασης τους ανά τον κόσμο, θα έχει μεγάλο ενδιαφέρον να παρακολουθήσουμε τις εξελίξεις για τη αλλαγή ή μη της εξωτερικής πολιτικής των ΗΠΑ στην επόμενη ημέρα μετά το κύμα της πανδημίας του covid-19.
*Ο αρθρογράφος είναι οικονομικός αναλυτής, με ειδίκευση στο σχεδιασμό σύνθετων επενδυτικών στρατηγικών. Αποποίηση Ευθύνης : Το περιεχόμενο της στήλης, είναι καθαρά ενημερωτικό και πληροφοριακό και δεν αποτελεί σε καμία περίπτωση επενδυτική συμβουλή, ούτε υποκίνηση για συμμετοχή σε οποιαδήποτε συναλλαγή. Ο αρθρογράφος δεν ευθύνεται για τυχόν επενδυτικές και λοιπές αποφάσεις που θα ληφθούν με βάση τις πληροφορίες αυτές.
