Οι Έλληνες που φεύγουν δεν ζητούν έναν χρόνο επιδοτούμενης αμοιβής. Ζητούν αξιοκρατία, επιλογές καριέρας, αξιόπιστο θεσμικό και φορολογικό περιβάλλον, ένα κράτος που υπηρετεί και δεν καταδυναστεύει, ποιοτικές υποδομές παιδείας και υγείας, μια χώρα στην οποία δεν θα χρειάζεται να παλεύουν με τα θηρία για τα αυτονόητα.

Το δυσκολότερο πράγμα στη μετά-ΣΥΡΙΖΑ εποχή είναι να αποφύγει κανείς τον πολιτικό οπαδισμό. Στο βωμό του να απαλλαχθεί η χώρα από την κακή διακυβέρνηση των κ. Τσίπρα - Καμμένου, όλοι χωρίστηκαν σε δύο στρατόπεδα για κάθε πιθανό θέμα που απασχόλησε και απασχολεί την κοινή γνώμη. Μπαχαλάκηδες εναντίον νοικοκυραίων, εθνοπροδότες και μακεδονομάχοι, τσιπροκαμμένοι εναντίον “με τον Κυριάκο” και πάει λέγοντας.

Η ποτοαπαγόρευση καταργήθηκε ως ένα αποτυχημένο πείραμα, καθώς παρόλο που οι εμπνευστές της είχαν καλό σκοπό και διαπνέονταν από ισχυρές ηθικές αρχές, εντούτοις αυτή έπληξε ασύμμετρα τους αδυνάμους, γιγάντωσε τις μαφίες, δίνοντας εν τέλει στα κράτη πρόφαση να επεκτείνουν τις καταναγκαστικές τους εξουσίες και σε άλλες πτυχές της ιδιωτικής ζωής των ανθρώπων.

Δεν υπάρχει τίποτα πιο εύκολο για έναν πολιτικό από το να εντοπίσει κάτι που φαντάζει στη συνείδηση των ψηφοφόρων ως κακό και να προτείνει την παρέμβαση του κράτους προκειμένου να αποδοθεί δικαιοσύνη. Τα παραδείγματα χιλιάδες! Πάντοτε οι κρατικές παρεμβάσεις συνεπάγονται με δευτερογενείς συνέπειες, που συχνά είναι απρόθετες και απρόβλεπτες, που ενδεχομένως να είναι και χειρότερες από την αδικία που επιχειρεί να διορθώσει ο εκάστοτε πολιτικός.

Ο ηγέτης της Βόρειας Κορέας Κιμ Γιονγκ Ουν εγκαινίασε πρόσφατα την καινούργια πόλη Σαμτζιγιον, την «επιτομή του μοντέρνου πολιτισμού» σύμφωνα με τα κρατικά ελεγχόμενα μέσα ενημέρωσης της χώρας. Πρόκειται για μια μικρή πόλη που θα μπορεί να φιλοξενήσει περίπου 4.000 οικογένειες οι οποίες θα έχουν τη δυνατότητα να απολαμβάνουν ανέσεις όπως «μια πίστα του σκι και ένα αθλητικό γήπεδο».

Πράγματα που σήμερα θεωρούμε απολύτως σίγουρα, αύριο θα διαψευστούν. Ειδικά όμως στην εκπαίδευση, τα στοιχήματα που παίρνουμε σήμερα, θα επηρεάσουν καθοριστικά το μέλλον των παιδιών μας. Ας προσεγγίσουμε λοιπόν το μέλλον με λιγότερη μονολιθικότητα, και με περισσότερη ταπεινότητα, δημιουργικότητα και αισιοδοξία. Να σχεδιάσουμε την εκπαίδευση λοιπόν, απλώς όχι κεντρικά!

Αν με ρωτούσατε ποια χώρα θα πρέπει να κοιτάμε σήμερα με θαυμασμό, ως παράδειγμα προς μίμηση για τις πολιτικές που πρέπει να εφαρμόσουμε στην Ελλάδα, ποια χώρα αποδεικνύει με τον πιο ηχηρό τρόπο ότι η ελευθερία στην οικονομία και την κοινωνία μπορεί να μεταμορφώσει έναν τόπο από κολλεκτιβιστικό χερσότοπο σε εύφορο έδαφος ανάπτυξης και ευημερίας, η απάντηση που αμέσως θα μου ερχόταν στο μυαλό είναι η Εσθονία.

Θετική ήταν τελικά η κατάληξη της περιπέτειας με τον διορισμό στη θέση του διοικητή του νοσοκομείου Καρδίτσας του πολιτευτή κ. Πατέρα. Όπως θετική ήταν και η αντίδραση της βάσης του κόμματος της Νέας Δημοκρατίας που ζήτησε την ακύρωση του εν λόγω διορισμού, κάτι που απ’ ό,τι θυμάμαι δεν είχαμε δει σε αντίστοιχες περιπτώσεις τα προηγούμενα πέντε χρόνια.

Στο χθεσινό μου άρθρο εξήγησα γιατί κατά τη γνώμη μου ακόμη και μια πρόταση πολιτικής που διατυπώθηκε αρχικά από τον Χάγιεκ και τον Φρίντμαν - το ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα - μάλλον δεν έχει θέση σε ένα Σύνταγμα. Σήμερα θα συνεχίσω στο ίδιο πνεύμα.

Μια από τις σημαντικότερες αλλαγές της πρόσφατης συνταγματικής αναθεώρησης εντοπίζεται στην πρώτη παράγραφο του άρθρου 21 του Συντάγματος όπου πλέον θα αναφέρεται πως «το κράτος μεριμνά για την διασφάλιση συνθηκών αξιοπρεπούς διαβίωσης όλων των πολιτών μέσω ενός συστήματος ελάχιστου εγγυημένου εισοδήματος».\r\n

Η ώρα του πρωθυπουργού, την περασμένη εβδομάδα, στιγματίστηκε από τις βαριές κατηγορίες του αρχηγού της αξιωματικής αντιπολίτευσης προς τον πρωθυπουργό σχετικά με την τροποποίηση του ποινικού κώδικα που προβλέπει ότι οι περιουσίες των υπόπτων για οικονομικά εγκλήματα θα αποδεσμεύονται με την πάροδο 18 μηνών εφόσον δεν έχουν τεθεί σε δίκη. Πρόκειται για την ίδια υπόθεση που δημοσίευσαν οι Financial Times πριν λίγες μέρες και έκανε τον γύρο των ειδήσεων σε Ελλάδα και εξωτερικό.

Προσωπικά μετά από χρόνια ενασχόλησης με το ζήτημα σε διάφορα μέρη του κόσμου, απαντώ στο ερώτημα «ποιοι είμαστε» όσο γίνεται πιο απλά: Είμαστε αυτοί που πιστεύουν σε ιδέες και πολιτικές που αυξάνουν τις ατομικές ελευθερίες σε σχέση με το που βρισκόμαστε σήμερα. Κι αυτή είναι κατά τη γνώμη μου και η μεγάλη πρόκληση των φιλελεύθερων σήμερα.

Εδώ είναι Βαλκάνια, το ξέρουμε. Όμως υπάρχουν προβλήματα που εμείς θεωρούμε καθημερινά αλλά ακόμα και οι υπόλοιποι αδελφοί λαοί των Βαλκανίων τα έχουν λύσει. Από τα αρκετά προβλήματα που ανήκουν στην παραπάνω κατηγορία, σήμερα θα πούμε για δύο, επίκαιρα θέματα, που ξεχωρίζουν λόγο της συμβολικής σημασίας τους.

Με μεγάλο ενδιαφέρον παρακολουθώ αυτές τις μέρες τη συζήτηση στη Βουλή για την αναθεώρηση του Συντάγματος. Αυτή η ύψιστη κοινοβουλευτική διαδικασία είναι μεταξύ άλλων και μιας πρώτης τάξης ευκαιρία να εκτιμήσουμε το επίπεδο του πολιτικού λόγου που διατυπώνουν οι εκλεγμένοι αντιπρόσωποί μας.

Πριν το ξέσπασμα της κρίσης και το ιδεολογικό ψάξιμο που ακολούθησε, οι συνειδητοποιημένοι φιλελεύθεροι είχαν κάποια κοινά χαρακτηριστικά. Στη μεγάλη τους πλειοψηφία ήταν αγγλομαθείς, διάβαζαν πολλά βιβλία και είχαν το σθένος να αγκαλιάσουν τις ιδέες της ελευθερίας παρά το γεγονός ότι η ταμπέλα που «φιλελεύθερος» που υιοθετούσαν ήταν βρισιά.

Φέτος είναι η πρώτη χρονιά από το 2013 που δεν κατάφερα να παρευρεθώ στη μεγαλύτερη συγκέντρωση φιλελεύθερων think tanks από όλο τον κόσμο που λέγεται Liberty Forum and Freedom Dinner 2019, οργανώνεται από το Atlas Network και πραγματοποιήθηκε πριν λίγες μέρες στη Νέα Υόρκη παρουσία περισσότερων από 800 ατόμων.

Έξαλλη η ελληνική αριστερά μετά την είσοδο της αστυνομίας στην ΑΣΟΕΕ και τις ακόλουθες δηλώσεις του βουλευτή Μάκη Βορίδη. Αναμενόμενο θα έλεγε κανείς αφού όχι μόνο η κυβέρνηση έκανε πράξη τις υποσχέσεις για κατάργηση του ασύλου αλλά και επειδή ένας δεξιός πολιτικός, με παρελθόν που ο ίδιος έχει καταδικάσει, δήλωσε ότι «η επιβολή του νόμου θα ευχόμασταν να γίνεται με προσφορά τριαντάφυλλων. Δεν έχει καταστεί αυτό δυνατό. Η επιβολή του νόμου εμπεριέχει στοιχεία αναγκαστικότητας».\r\n\r\n

Ένα από τα πολλά πράγματα που συνέβαλαν στην άνοδο της λαϊκιστικής ακροδεξιάς σε Ευρώπη και ΗΠΑ είναι η αστυνομία σκέψης που την ονομάζουμε "πολιτική ορθότητα". Οι υποστηρικτές της, σχεδόν όλοι άνθρωποι της αριστεράς, ψάχνουν μετά μανίας να εντοπίσουν στο δημόσιο λόγο και τα κοινωνικά δίκτυα αφορμές για να απευθύνουν καταγγελίες ξενοφοβίας ρατσιμού, μισογυνισμού, ομοφοβικότητας, τρανσφοβικότητας, και οποιασδήποτε άλλης κατηγορίας μπορεί να περιθωριοποιήσει εκείνους που διαφωνούν μαζί τους.

Όταν επέστρεφα στην Ελλάδα από τις ΗΠΑ προκειμένου να ενώσω τις δυνάμεις μου με τον Νίκο Ρώμπαπα στο ΚΕΦίΜ πολλοί Έλληνες και Αμερικανοί απόρησαν. «Γυρίζεις στην Ελλάδα μέσα στην κρίση; Είσαι τρελός; Ξέρεις που πας να μπλέξεις;» ήταν οι συνήθεις ερωτήσεις που μου απηύθυναν τόσο οι Έλληνες όσο και οι ξένοι φίλοι.

Διάβασα με ενδιαφέρον χθες στο liberal το άρθρο του κ. Αλέξανδρου Παπαδόπουλου με τίτλο “Βοήθεια ζητάς με χαμόγελο, όχι με υψωμένη γροθιά”. Θεωρώ ότι τα ερωτήματα που θέτει είναι από αυτά που ακούγονται συχνά στις κατ’ιδίαν συζητήσεις των συμπολιτών μας ή στα καφενεία της επαρχίας όπου το προσφυγικό / μεταναστευτικό κυριαρχεί στις “αναλύσεις”.

Η Κίνα τις τελευταίες δεκαετίες έχει επιτρέψει στους πολίτες της να ευημερήσουν χάρη στην απελευθέρωση της αγοράς της και το άνοιγμά της στο διεθνές εμπόριο. Μην παρεξηγηθώ, η Κίνα δεν έχει μετατραπεί σε φιλελεύθερη δημοκρατία δυτικού τύπου. Το κομμουνιστικό κόμμα ακόμα ελέγχει οτιδήποτε θέλει να ελέγξει χωρίς σημαντικές αντιστάσεις. Όμως, η Κίνα από το 1990 και μετά καταγράφει θεαματική βελτίωση.

Όταν το κάλεσμα κάποιων γραφικών για ψήσιμο χοιρινού και οινοποσία έξω από τα κέντρα προσωρινής διαμονής των αιτούντων άσυλο γίνεται το κύριο ζήτημα της επικαιρότητας για το οποίο χρειάζεται να μιλήσουμε στα σοβαρά, τότε μάλλον χτυπά για την κοινωνία μας ένα εξαιρετικά κακόηχο καμπανάκι που θα πρέπει να μας αφυπνίσει και να μας προβληματίσει έντονα.

Έχοντας υπάρξει καπνιστής, καταλαβαίνω τη βούληση της κυβέρνησης να κάνει ακόμη και ανορθόδοξα βήματα προκειμένου αυτή τη φορά, αυτός ο νόμος να εφαρμοστεί και να μην πάει σούμπιτος κι αυτός στο θεσμικό καλάθι των αχρήστων μαζί με όλους τους προηγούμενους. Όμως η ευφάνταστα παράδοξη σκέψη του Υπουργού Υγείας να επιδοτηθεί η αγορά εξωτερικών σομπών μάλλον στέλνει ένα λάθος μήνυμα.\r\n\r\n

Πολλές φορές λέμε κάτι ανεπεξέργαστα, είτε εν θερμώ, είτε χωρίς να εξετάσουμε τις συνέπειες των λόγων μας, και θέτουμε έτσι σε κίνηση μια σειρά αρνητικών συνεπειών που αν καθόμασταν δυο λεπτά να τις σκεφτούμε προκαταβολικά, εύκολα θα τις αποφεύγαμε χωρίς μάλιστα να θυσιάσουμε καν το αξιακό περιεχόμενο της θέσης μας.