Τους τελευταίους τρεις μήνες οι απότομες διακυμάνσεις στις αγορές θυμίζουν «τρενάκι του τρόμου» σε λούνα παρκ. Εντούτοις αναλυτές εκτιμούν ότι παρ' ότι ο δείκτης VIX μπορεί να χρειαστεί πάνω από χρόνο για να φτάσει στα προ κρίσης επίπεδα, τα άνευ προηγουμένου μέτρα των κεντρικών τραπεζών ενδέχεται να επιταχύνουν τις εξελίξεις.

Η κοινή δήλωση Μέρκελ-Μακρόν για τη διάθεση 500 δισ. ευρώ μέσω επιχορηγήσεων και όχι δανείων, καθώς και η διαφαινόμενη αύξηση του QE Πανδημίας της ΕΚΤ, πάνω από τα 1 τρισ. ευρώ, είναι οι δύο εξελίξεις που αναμένεται να θωρακίσουν τα ευρωπαϊκά ομόλογα και να αποσοβήσουν πιθανές κερδοσκοπικές επιθέσεις μέχρι να περάσει η κρίση της πανδημίας.

Η επανεκκίνηση των μεγαλύτερων οικονομιών δημιουργεί προσδοκίες όμως οι κίνδυνοι παραμένουν. Στο 70% του φυσιολογικού επιπέδου περιορίζονται, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις, οι δαπάνες των νοικοκυριών κατά την περίοδο της επανεκκίνησης, τι δείχνουν τα πρώτα ευρήματα για την Ελλάδα. Σε ένα χρόνο από σήμερα η πλήρης επιστροφή των καταναλωτών αν δεν υπάρξει νέο κύμα της επιδημίας.

H χώρα έχει τη δυνατότητα να αλλάξει κατηγορία και να μπει στο ραντάρ των διεθνών κεφαλαίων αν εκμεταλλευτεί την ανακτηθείσα αξιοπιστία της λόγω της πολιτικής σταθερότητας, της επιτυχημένης διαχείρισης της υγειονομικής κρίσης και της ταχύτητας στην υλοποίηση μεγάλων μεταρρυθμίσεων.

Σε δύσκολη θέση έχει βρεθεί η Κριστίν Λαγκάρντ εξαιτίας της «απαίτησης» των αγορών να καλύψει την απόσταση που χωρίζει την ΕΚΤ με τη Fed. Μεγαλώνει σε μέγεθος και διάρκεια το QE Πανδημίας και δεν αποκλείεται όταν τελειώσει η κρίση, ο ισολογισμός της ΕΚΤ να έχει φτάσει στα 7 τρισ. ευρώ. Τι θα γίνει με τους «έκπτωτους αγγέλους».

Τουλάχιστον για την επόμενη τριετία θα μας ταλαιπωρούν οι οικονομικές συνέπειες της εξάπλωσης του κορονοϊού, με βάση τις παραδοχές στις οποίες βασίζονται οι προβλέψεις των αναλυτών. Σε τρεις κατηγορίες χωρίζονται οι οικονομίες ανάλογα με τα lockdown και την ταχύτητα επιστροφής. Που βρίσκεται η Ελλάδα και γιατί μπορεί να… αναβαθμιστεί.

Οι μήνες που διανύουμε θα είναι οι χειρότεροι που έχουν καταγραφεί ποτέ στην Ευρώπη καθώς η οικονομική δραστηριότητα «πάγωσε» ολόκληρο τον Απρίλιο και δεν υπάρχει περίπτωση να επανέλθει σε φυσιολογικούς ρυθμούς μέχρι τον Ιούνιο, ενώ συγκριτικά δύο εβδομάδες με lockdown τον Μάρτιο προκάλεσαν ύφεση 3,8% στο α' τρίμηνο. Ποιες οι διαφορές από χώρα σε χώρα.

Ύφεση της τάξης του 25% θα εμφανίσει η παγκόσμια μουσική βιομηχανία το 2020 λόγω του κορονοϊού καθώς η πανδημία «πάγωσε» τις συναυλίες και τη συντριπτική πλειονότητα των ζωντανών εκδηλώσεων στον πλανήτη. Ωστόσο η Goldman Sachs εκτιμά ότι ο κλάδος θα σημειώσει ισχυρή ανάκαμψη το 2021 και θα εμφανίσει κατά μέσο όρο ετήσια αύξηση εσόδων 6% για να φτάσει στα 142 δισ. δολάρια το 2030.

Άσχημα είναι τα μαντάτα για την παγκόσμια οικονομία. Η κατάρρευση της οικονομικής δραστηριότητας είναι ήδη η σφοδρότερη από τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο και ένα νέο lockdown θα προκαλούσε ίσως τη μεγαλύτερη ύφεση που έχει ποτέ καταγραφεί. Απαισιόδοξα μηνύματα από τον διοικητή της Fed, την επικεφαλής του ΔΝΤ και τον αντιπρόεδρο της ΕΚΤ.

Με συναλλαγματικό… κραχ κινδυνεύει η Τουρκία με την Goldman Sachs να μην αποκλείει το ενδεχόμενο οι Τούρκοι να γίνουν φτωχότεροι κατά 40% μέσα σε λιγότερο από ενάμιση χρόνο, ενώ η Capital Economics εντοπίζει τα πρώτα capital controls. Τα μέτρα που παίρνει ο Ερντογάν για να σταματήσει την κατρακύλα θα του γυρίσουν μπούμερανγκ, προειδοποιούν αναλυτές. Πάνω από 20 δις. κοστίζει μέχρι στιγμής η «άμυνα» του νομίσματος.

Σοκ και δέος προκαλούν τα στοιχεία που βλέπουν το φως της δημοσιότητας και αντανακλούν την κατάρρευση της οικονομικής δραστηριότητας τον Μάρτιο, αυξάνοντας ακόμη περισσότερο τις ανησυχίες για τον τρόπο με τον οποίο οι οικονομίες θα κάνουν το απαιτούμενο restart, καθώς πιθανό πισωγύρισμα θα ισοδυναμεί με πλήρη καταστροφή.

Η ύφεση είναι η σφοδρότερη στη σύγχρονη ιστορία, ο αριθμός των ανέργων αυξάνεται κατά εκατομμύρια και το παγκόσμιο εμπόριο εκτιμάται ότι θα υποστεί απώλειες μεγαλύτερες της κρίσης του 2008-09. Όμως οι αγορές έχουν καταφέρει να καλύψουν τη μισή διαδρομή από τα χαμηλά Μαρτίου έως τα ιστορικά τους υψηλά.

Η Κριστίν Λαγκάρντ ετοιμάζεται για την επόμενη κίνησή της παρά την «τορπίλη» του Συνταγματικού Δικαστηρίου της Γερμανίας, την ώρα που οι προσδοκίες για συμφωνία των Ευρωπαίων για το Ταμείο Ανασυγκρότησης παραμένουν χαμηλές. Πολύ δύσκολα πλέον η ΕΚΤ θα μιμηθεί τις Fed, SNB και Bank of Japan.

Στην προσπάθειά του να σώσει την τουρκική οικονομία από την πλήρη κατάρρευση ο Τούρκος πρόεδρος επιστρατεύει κάθε οικονομικό και διπλωματικό μέσο όμως τα περιθώρια στενεύουν ασφυκτικά. Η διολίσθηση της τουρκικής λίρας έχει κάνει τους Τούρκους φτωχότερους κατά 20% μέσα σε δύο μήνες και πλέον η μοναδική λύση για να αποφευχθεί η προσφυγή στο ΔΝΤ είναι η βελτίωση των σχέσεων με τις ΗΠΑ.

Με ιλιγγιώδη ταχύτητα επιδεινώνονται οι οικονομικές συνθήκες στην Τουρκία καθώς η κατρακύλα της λίρας λαμβάνει επικίνδυνες διαστάσεις και οι Τούρκοι πολίτες βλέπουν την αξία των περιουσιών και τις οικονομίες τους να συρρικνώνονται καθημερινά.

Ηχηρό μήνυμα κατά των μελλοντικών προθέσεων της ΕΚΤ, με φόντο την προοπτική ενεργοποίησης του OMT ή την… μετατροπή του QE Πανδημίας σε «μπαζούκα» απεριόριστων αγορών ομολόγων, αποτελεί η χθεσινή απόφαση του Συνταγματικού Δικαστηρίου της Γερμανίας. Παράλληλα, θέτει σοβαρά εμπόδια στην ανεξαρτησία της ΕΚΤ καθώς και στη στήριξη των πιο αδύναμων χωρών-μελών, όπως της Ελλάδας.

Οι οικονομικές προβλέψεις πάντοτε αμφισβητούνταν με τον Γουόρεν Μπάφετ να υποστηρίζει ότι σου λένε πολλά γι' αυτόν που τις κάνει αλλά δεν σου λένε τίποτα για το μέλλον. Σήμερα η αμφισβήτηση είναι μεγαλύτερη από ποτέ γιατί όλα εξαρτώνται από έναν παράγοντα που δεν είναι οικονομικός

Τα τρία σενάρια που επεξεργάζεται για την πορεία της οικονομίας της Ευρωζώνης με βάση διαφορετικές υποθέσεις για τις οικονομικές επιπτώσεις της πανδημίας έδωσε στη δημοσιότητα η ΕΚΤ την Παρασκευή 1η Μαΐου. Η Κριστίν Λαγκάρντ είχε προϊδεάσει στη συνέντευξη τύπου της Πέμπτης, λέγοντας ότι το ΑΕΠ της Ευρωζώνης μπορεί να συρρικνωθεί έως και 15% στο β΄ τρίμηνο του 2020.

Κατά γενική ομολογία ο Απρίλιος ήταν ένας από τους χειρότερους μήνες στη σύγχρονη ιστορία για την παγκόσμια οικονομία καθώς οι περισσότεροι κλάδοι έμειναν καθηλωμένοι λόγω του lockdown. Την ίδια ώρα, ο Απρίλιος ήταν ο καλύτερος μήνας για τη Wall σε διάστημα 33 ετών, με τους δείκτες Dow Jones και S&P 500 να σημειώνουν την καλύτερη επίδοση μήνα Απρίλιο από το μακρινό 1938. Έρευνα της UBS δίνει απαντήσεις.

Η επικεφαλής της ΕΚΤ δεν προχωρά ακόμη στο επόμενο βήμα, παρά τις πιέσεις που δέχεται από τις αγορές και ουσιαστικά ρίχνει το μπαλάκι στην Κομισιόν, σε μια προσπάθεια να πιέσει τους ηγέτες της Ευρώπης να δράσουν πιο αποφασιστικά. Την ίδια ώρα, για να κάμψει τις αντιδράσεις της Γερμανίας ως προς την χρήση του ΟΜΤ, προτίθεται να προσαρμόσει… καταλλήλως το QE Πανδημίας για να γίνει το νέο και προσωρινό «μπαζούκα».

Ένας από τους χειρότερους μήνες στην ιστορία θα είναι ο Απρίλιος για την παγκόσμια οικονομία, ωστόσο όλα δείχνουν ότι τα… τύμπανα της ύφεσης άρχισαν να χτυπούν πολύ νωρίτερα και τα δύσκολα είναι μπροστά μας. Μετά το -4,8% για το αμερικανικό ΑΕΠ στο α' τρίμηνο, όποια πρόβλεψη και αν επιβεβαιωθεί για το β' τρίμηνο, θα είναι η μεγαλύτερη οικονομική πτώση των τελευταίων 90 ετών, από τη Μεγάλη Ύφεση της δεκαετίας του '30.

Ακόμη και το 6% ενδέχεται να ξεπεράσει το ποσοστό ανεργίας στη μεγαλύτερη οικονομία της Ευρώπης, ενώ πάνω από 2 εκατομμύρια πολίτες αναμένεται να λάβουν κρατικό επίδομα μέσω του προγράμματος Kurzarbeit, όταν στην παγκόσμια κρίση του 2008-09 έλαβαν κρατική στήριξη 1,4 εκατομμύρια.

Η ανεργία και η αντιμετώπιση εξωγενών κινδύνων όπως μία πανδημία κερδίζουν έδαφος στις προτεραιότητες που θέτουν Fed και ΕΚΤ για την επόμενη ημέρα. Μέχρι τότε, διοχετεύουν άπλετη ρευστότητα για να «κρατήσει» το σύστημα, με τον ισολογισμό της Fed να αντιστοιχεί πλέον στο 30% του ΑΕΠ των ΗΠΑ και της ΕΚΤ να ξεπερνά τα 5 τρισ. ευρώ.

Όταν το βασικό σενάριο για την ελληνική οικονομία από ανάπτυξη 2,8% προβλέπει μέσα σε διάστημα δύο μηνών ύφεση 5%-10%, τότε η υποβάθμιση του outlook από τους Standard & Poor's, Fitch και DBRS μοιάζει… με χάδι, από τη στιγμή μάλιστα που η αξιολόγηση παραμένει αμετάβλητη. Πλεονέκτημα αξιοπιστίας αποκτά η χώρα μας κάτι που αναγνωρίζουν οι οίκοι αξιολόγησης.