Την αύξηση του QE Πανδημίας ή PEPP, τουλάχιστον στο 1 τρισ. ευρώ αναμένεται να ανακοινώσει η Κριστίν Λαγκάρντ μετά τη συνεδρίαση της 6ης Ιουνίου. Αυτό θα είναι το πρώτο βήμα της ΕΚΤ για να ενισχύσει ακόμη περισσότερο τη ρευστότητα των κρατών-μελών της Ευρωζώνης. Το επόμενο βήμα, θα είναι η επέκταση της διάρκειας των αγορών ομολόγων μέχρι το 2021 (αρχικά το QE Πανδημίας είχε προγραμματιστεί να λήξει στο τέλος του 2020) με σκοπό να απορροφηθούν σε χαμηλά επιτόκια τα ομόλογα που θα εκδώσουν οι χώρες της Ευρωζώνης.
Δεν παύει όμως να υπάρχει και το ενδεχόμενο έκπληξης από την Λαγκάρντ, η οποία μέχρι στιγμής δεν έχει καταφέρει να εντυπωσιάσει με κάποια κίνηση, όπως έκανε αρκετές φορές ο προκάτοχός της, Μάριο Ντράγκι. Μία έκπληξη θα μπορούσε να είναι η ταυτόχρονη ανακοίνωση των δύο βημάτων, μία προοπτική που θα κερδίσει έδαφος αν τις επόμενες δύο εβδομάδες οι οικονομίες της Ευρωζώνης αντιδράσουν υπερβολικά υποτονικά στην άρση των περιοριστικών μέτρων.
Όσο για τη μεγάλη έκπληξη, αυτή μπορεί να έρθει μέσω «τεχνασμάτων» τα οποία θα επιτρέψουν την κατά περίπτωση ενίσχυση συγκεκριμένων χωρών, που συνεπάγεται ότι οι χώρες του Νότου, όπως η Ελλάδα και η Ιταλία θα δεχθούν μεγαλύτερη βοήθεια. Σημειώνεται ότι η Ιταλία θεωρείται ήδη η πιο ωφελημένη χώρα από το QE.
Πως μπορεί όμως να συμβεί κάτι τέτοιο και πόσο εφικτό είναι, μετά την απόφαση του συνταγματικού δικαστηρίου της Γερμανίας ;
Τα πρακτικά
Τα πρακτικά της προηγούμενης συνεδρίασης της ΕΚΤ περιλαμβάνουν πολύ ενδιαφέροντα στοιχεία για τον τρόπο με τον οποίο σκέφτονται οι κεντρικοί τραπεζίτες της Ευρωζώνης και ερμηνεύοντάς τα κανείς καταλήγει στο συμπέρασμα ότι δεν αποκλείεται να υπάρξει κάποιος… αιφνιδιασμός. Δείχνουν επίσης ότι η ΕΚΤ είναι έτοιμη για τα επόμενα βήματα.
Τη μεγαλύτερη εντύπωση προκαλεί η αναφορά στις ανάγκες συγκεκριμένων κρατών καθώς ανοίγει ο δρόμος για την εφαρμογή μέτρων που θα… δοκιμάζουν την αρχή της αναλογικότητας με αφορμή την οποία το συνταγματικό δικαστήριο της Γερμανίας προσπάθησε να «φρενάρει» την ΕΚΤ.
«Αν και ο κορονοϊός προκάλεσε γενικευμένο σοκ που έχει επηρεάσει σοβαρά ολόκληρη την Ευρωζώνη, χρειάζεται περαιτέρω συζήτηση για τις επιπτώσεις σε συγκεκριμένες χώρες, οι οποίες αναμένεται να είναι ανομοιογενείς», αναφέρεται στα πρακτικά. Μάλιστα, τα μέλη του διοικητικού συμβουλίου της ΕΚΤ αναγνωρίζουν ότι μπορεί να επιστρέψει ο κίνδυνος κατακερματισμού στην περίπτωση που επιδεινωθούν περαιτέρω οι οικονομικές προοπτικές. Αυτή είναι μία από τις 4 βασικές ανησυχίες των τραπεζιτών.
Το πιθανότερο σενάριο αυτή τη στιγμή είναι να ανακοινωθεί η αύξηση του PEPP κατά 250 – 375 δισ. ευρώ, με αποτέλεσμα το συνολικό ποσό να φτάσει έως τα 1,125 τρισ. ευρώ. Όμως, όπως έχει αναφέρει το liberal.gr, ενδεχομένως αυτή να μην είναι η τελευταία φορά όπου η ΕΚΤ θα τυπώσει χρήμα. Και αυτό γιατί υπάρχει το δεύτερο απαραίτητο βήμα στο οποίο θα προχωρήσει η Φρανφούρτη και αφορά στην παράταση του QE για το α’ εξάμηνο του 2021, χωρίς, μάλιστα, να μπαίνει στην εξίσωση ο παράγοντας «νέο κύμα πανδημίας».
Οι υπόλοιπες τρεις βασικές ανησυχίες των κεντρικών τραπεζιτών είναι:
Η σφοδρότητα της κρίσης: Τα μέλη της ΕΚΤ αναφέρουν ότι η τρέχουσα κατάσταση μπορεί να αποδειχθεί πιο καταστροφική από την παγκόσμια χρηματοπιστωτική κρίση και ότι το ήπιο σενάριο της τράπεζας για ύφεση 5% είναι ήδη υπερβολικά αισιόδοξο, που σημαίνει ότι ενδέχεται να δούμε υποβάθμιση των προβλέψεων σύντομα.
Κίνδυνος από τις αναδυόμενες αγορές: Ενδεχόμενη αναιμική ανάκαμψη στις αναδυόμενες αγορές μπορεί να αποτελέσει πηγή προβλημάτων για χώρες που μέχρι σήμερα έχουν δείξει σχετική ανθεκτικότητα στην κρίση αλλά εξαρτώνται πολύ από τις εξαγωγές, όπως η Γερμανία.
Το αιώνιο ζήτημα του πληθωρισμού: Οι κεντρικοί τραπεζίτες συζητούν τον αβέβαιο αντίκτυπο της κρίσης στις μεσοπρόθεσμες προοπτικές του πληθωρισμού. Από τη μία υπάρχει ο κίνδυνος πτώσης του πληθωρισμού λόγω της οικονομικής δυσπραγίας και από την άλλη υπάρχει ο κίνδυνος ανόδου λόγω της μειωμένης προσφοράς. Μέχρι στιγμής τα μέλη της ΕΚΤ δεν έχουν καταλήξει σε μία κοινή οπτική.