Σε προηγούμενο άρθρο η στήλη πανηγύρισε το γεγονός ότι αυτή τη φορά ο αντικαπνιστικός νόμος φαίνεται ότι θα τηρηθεί. Ο πανηγυρισμός δεν είχε να κάνει με το μέτρο καθαυτό αλλά με την ανταπόκριση των πολιτών στα κίνητρα και κυρίως στα αντικίνητρα της παραβατικότητας. Είναι σημαντικό να θυμόμαστε κατά καιρούς ότι τα κίνητρα (ή τα αντικίνητρα) έχουν μεγάλη σημασία στη χάραξη πολιτικής.

Η κατηγορία είναι γνωστή: οι αγορές πέρα από τον αθέμιτο ανταγωνισμό προάγουν και τον καταναλωτισμό, την υποταγή του ανθρώπου στην κατανάλωση και την εφήμερη ικανοποίηση των αναγκών. Σύμφωνα με νέα έρευνα που δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό Constitutional Political Economy ακόμα μία βαθιά ριζωμένη προκατάληψη κατά των αγορών φαίνεται να καταρρέει.

Η ανακοίνωση από τον πρωθυπουργό ότι προτείνει την Αικατερίνη Σακελλαροπούλου ως την επόμενη Πρόεδρο της Δημοκρατίας σκέπασε ένα ακόμη καλό νέο: την ανακοίνωση του Θόδωρου Σκυλακάκη σχετικά με την εκτέλεση του περσινού προϋπολογισμού. Σύμφωνα με αυτήν το 2019 θα κλείσει πιθανότατα εντός των δημοσιονομικών στόχων, κι αυτό παρά τις μειώσεις των φόρων που ήδη εφάρμοσε η κυβέρνηση Μητσοτάκη το δεύτερο μισό της χρονιάς.

Ο πρωθυπουργός ανακοίνωσε χθες το απόγευμα την πρότασή του για την Προεδρία της Δημοκρατίας, και ουσιαστικά την επόμενη Πρόεδρο καθώς μετά την αναθεώρηση του Συντάγματος οι σημερινές κοινοβουλευτικές ισορροπίες καθιστούν εκτός συγκλονιστικού απροόπτου την εκλογή της διασφαλισμένη. Πρόκειται για τη δικαστικό και νυν Πρόεδρο του Συμβουλίου της Επικρατείας Αικατερίνη Σακελλαροπούλου.

Είμαι ανάμεσα σε εκείνους που χάρηκαν ολόψυχα την εκλογική κατάρρευση της Χρυσής Αυγής. Η κοινοβουλευτική εκπροσώπηση ενός τέτοιου κόμματος θα μολύνει την κοινοβουλευτική μνήμη του τόπου μας για πάντα καθώς πλέον έχει καταγραφεί στα ιστορικά πρακτικά. Όμως, όπως λέει και το σοφό αμερικανικό απόφθεγμα, το τίμημα της ελευθερίας είναι η αιώνια επαγρύπνηση.

Η ελευθερία του λόγου δεν υπάρχει για να συζητάμε τον καιρό. Σκοπός της είναι η κριτική, η αμφισβήτηση, η προσπάθεια της πειθούς και της αλλαγής. Και για να επωφελούμαστε από τα θετικά αποτελέσματα αυτής της κριτικής, οφείλουμε να καταβάλλουμε προθύμως το τίμημα και της έκθεσής μας σε χαζές ή και προκλητικές απόψεις.

Η Αγγλία θα φύγει από την Ε.Ε. στο τέλος του μήνα, ή τουλάχιστον αυτό λέει η κυβέρνησή της, μετά από ένα δημοψήφισμα και κάμποσες εκλογές. Στη ρητορική όσων επέλεξαν αυτή την πορεία για τη χώρα τους κυριάρχησε ο λαϊκισμός και ο εθνικισμός.

Το κεντρικό πόρισμα της φετινής μελέτης για τον Δείκτη Ανθρώπινης Ελευθερίας είναι πως η ελευθερία συνεχίζει να υποχωρεί σε παγκόσμιο επίπεδο καθώς οι χώρες που χειροτέρεψαν σε σχέση με πέρυσι τις επιδόσεις τους είναι περισσότερες από τις αντίστοιχες που τη βελτίωσαν.

Μπορεί εμείς εδώ να τους λέμε περιπαικτικά Αμερικανάκια, όμως η γενναιοδωρία του λαού αυτού δεν μπορεί να συγκριθεί με καμίας άλλης χώρας. Πιο συγκεκριμένα, το Charities Aid Foundation υπολογίζει ότι το 1,44% του ΑΕΠ της χώρας αφορά δωρεές σε αγαθοεργίες, γεγονός που την κατατάσσει πρώτη στον κόσμο και με σχεδόν διπλάσιο ποσοστό από τη δεύτερη Νέα Ζηλανδία. Όμως, η φιλανθρωπία και η γενναιοδωρία των ΗΠΑ δεν εξαντλείται μόνο στο χρήμα.

Το 2012 το ανώτατο δικαστήριο των ΗΠΑ κατάργησε ένα μέρος ενός νόμου που ο σκοπός του ήταν να προστατέψει την τιμή των ηρώων πολέμου. Το Stolen Valor Act (Νόμος περί Κλεμμένης Ανδρείας) καθιστούσε παράνομη την ψευδή δήλωση ότι κάποιος είναι κάτοχος μεταλλίου ανδρείας προκειμένου να προστατέψει την τιμή όσων απέκτησαν αυτά τα μετάλλια με ηρωικές πράξεις.

Όποτε έχουμε κάποιο ασυνήθιστο καιρικό φαινόμενο μας πιάνει πανικός. Λογικό μέχρι ενός σημείου καθώς η χώρα μας δεν φημίζεται για τις υποδομές της και το κράτος μας δεν φημίζεται για την καλή του οργάνωση. Όμως, αν θέλουμε να σταματήσουμε να κλαίμε τη μοίρα μας για τα παραπάνω κάτι πρέπει να αλλάξει. Όπως και με τις περισσότερες αλλαγές, η αρχή πρέπει να γίνει από τον καθένα μας.

Η δεκαετία των 2020s είναι καθοριστικής σημασίας για το μέλλον της Ελλάδας. Οι προκλήσεις που αφήνει πίσω της η προηγούμενη δεκαετία είναι δυσανάλογα μεγαλύτερες από ότι στο παρελθόν αλλά και οι ευκαιρίες που μας παρουσιάζονται είναι εξίσου μεγάλες.

Πρώτο άρθρο των 20?s και θα ξεκινήσουμε με μία λίστα. Ένας παλιός εργοδότης μου είχε πει ότι σε 20 χρόνια θα είμαι ο ίδιος άνθρωπος που είμαι σήμερα με μόνη διαφορά την επιρροή που θα ασκήσουν πάνω μου αυτά που θα διαβάσω και οι άνθρωποι που θα συναναστραφώ. Από τότε προσέχω λίγο παραπάνω τι διαβάζω, τόσο στα βιβλία όσο και σε γνώμες.

Για χρόνια οι φιλελεύθεροι ήταν μονίμως οι γκρινιάρηδες της πολιτικής: όταν οι πολιτικοί μας μοίραζαν λεφτά, έσπευδαν να χαλάσουν το πάρτι υπενθυμίζοντας μακροπρόθεσμες αρνητικές συνέπειες της απλοχεριάς. Η εποχή αυτή φαίνεται να έχει περάσει σε τέτοιο βαθμό ώστε πλέον να μπορούμε στο Liberal, το κατεξοχήν φιλελεύθερο μέσο, να απαριθμούμε και τις νίκες του φιλελευθερισμού στην Ελλάδα.

Όποτε συζητάμε για τη χώρα μας η κουβέντα στρέφεται γρήγορα στις αρνητικές πτυχές της υπέροχης – κατά τα άλλα – πατρίδας. Τι φταίει που δεν είμαστε σαν τους άλλους, τους Ευρωπαίους και τους Αμερικανούς, που έχουν λύσει τα βασικά και προσπαθούν να λύσουν τα περίπλοκα; Ωστόσο στην Ελλάδα τους τελευταίους μήνες συντελείται ένα μικρό θαύμα και αυτό σχετίζεται με την ομαλή εφαρμογή του αντικαπνιστικού νόμου.

Στη διεθνή πολιτική αρένα, το δεύτερο μισό της δεκαετίας που φεύγει στιγματίστηκε από τις πολλαπλές επιτυχίες των λαϊκιστικών κομμάτων, κυρίως της δεξιάς αλλά και της αριστεράς, σε ολόκληρο τον ανεπτυγμένο κόσμο. Το 2020 είναι χρονιά εκλογών για ορισμένους από τους σημαντικότερους εκπροσώπους αυτού του νέου πολιτικού ρεύματος και σε μεγάλο βαθμό θα κρίνει αν το φαινόμενο είναι παροδικό ή αν θα συνεχίσει να δοκιμάζει τις αντοχές της φιλελεύθερης δημοκρατίας.

Πολύς λόγος γίνεται για το πότε αρχίζει και πότε τελειώνει ένας αιώνας, μία χιλιετία, ή μία δεκαετία. Οι χιλιετίες και οι αιώνες ξεκινούν σε χρονιές που αρχίζουν από ένα (ΧΧΧ1 ή ΧΧ1). Το ίδιο συμβαίνει και στις δεκαετίες, αν μετράμε τα χρόνια από το ημερολογιακό έτος 1. Όμως, η δεκαετία του (δύο χιλιάδες) δέκα τελειώνει στις 31/12. Μία καλή αφορμή για να γυρίσουμε πίσω τον χρόνο και να δούμε τις επιδόσεις της χώρας μας στην αρχή και στο τέλος της δεκαετίας που φεύγει.\r\n\r\n

Η πολιτική περίοδος που διανύουμε έχει ιδιαίτερα χαρακτηριστικά. Το πιο ανησυχητικό από αυτά είναι η ευκολία με την οποία σχεδόν ολόκληρο το πολιτικό φάσμα εκφράζεται για τους μουσουλμάνους πρόσφυγες και αιτούντες άσυλο. Η ύπαρξή τους είναι εξ ορισμού πρόβλημα και στη συνέχεια περνάμε στις αναλύσεις όπου εκεί τα πράγματα γίνονται πιο σκοτεινά.

Διαστάσεις καθημερινού σήριαλ έχει λάβει ο χριστουγεννιάτικος στολισμός της πλατείας Εξαρχείων, καθώς απ’ ό,τι φαίνεται τη μία μέρα πάνε οι υπηρεσίες του Δήμου να καθαρίσουν και να στολίσουν και την επόμενη κάποιοι, αντιδρώντας στην παρέμβαση του Δήμου στο τσιφλίκι τους, κάνουν νέα γκραφίτι, ξεστολίζουν και καίνε χριστουγεννιάτικα δέντρα.\r\n\r\n

Το καρπούζι είναι ένα ιδιαίτερα αγαπημένο φρούτο. Όταν είναι φρέσκο είναι για πολλούς ένα ιδιαίτερα απολαυστικό σνακ ή επιδόρπιο. Όταν όμως αρχίσει να χαλάει είναι δύσοσμο και αηδιαστικό. Κάτι αντίστοιχο γίνεται και με την περιβαλλοντική παράνοια που προάγει η επικοινωνιακή βιομηχανία που βρίσκεται πίσω από τη Γκρέτα Τούνμπεργκ, το Green New Deal στις ΗΠΑ και αρκετές άλλες χώρες της δύσης.

Κάθε προϋπολογισμός είναι αναγκαστικά μια άσκηση ισορροπίας. Έτσι, ακόμη και στο πλαίσιο των αλλαγών αυτών, πολλά θα μπορούσαν να είναι καλύτερα και πιο αποφασιστικά. Για παράδειγμα, απέχουμε ακόμη πολύ από τη μείωση των βασικών συντελεστών του ΦΠΑ, της ατομικής και εταιρικής φορολόγησης στο 20% όπως φιλόδοξα πρότεινε το ΚΕΦίΜ στο πλαίσιο της πρωτοβουλίας «Ελλάδα 2021 - Ατζέντα για την ελευθερία και την ευημερία».

Γράφω αυτό το άρθρο καθώς ολοκληρώθηκε μια εξαιρετικά ενδιαφέρουσα, συναρπαστική και παραγωγική μέρα. Χθες Κυριακή, πραγματοποιήθηκε το πρώτο φιλελεύθερο master class του ΚΕΦίΜ όπου οι συμμετέχοντες είχαμε την ευκαιρία να ακούσουμε τρεις σπουδαίους ομιλητές: τον Steven Horwitz, την ποιήτρια και συγγραφέα Sarah Skwire, και τον Αριστείδη Χατζή.

Για μια ακόμη φορά τα τελευταία λίγα χρόνια γίνονται εκλογές στο Ηνωμένο Βασίλειο, και για μια ακόμη φορά αυτό που θα κριθεί είναι η πορεία εξόδου της χώρας από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Το σταυροδρόμι είναι ορατό για τους Βρετανούς. Όμως αφορά ξεκάθαρα τη μετά-Brexit εποχή. Όσο και αν δεν μας αρέσει, η εντολή των Βρετανών πρέπει να γίνει σεβαστή. Γιατί η διαιώνιση αυτής της θλιβερής κατάστασης, είναι σίγουρο ότι θα δώσει περισσότερη τροφή στους λαϊκιστές και τον εθνικισμό.

Η βασική υποχρέωση του κράτους είναι να κατοχυρώνει και να διευκολύνει την άσκηση των δικαιωμάτων όλων των πολιτών ισότιμα. Το να τίθενται περιορισμοί που αφορούν τα χρόνια διαμονής στην Ελλάδα, ή το ΑΦΜ, θυμίζει επικίνδυνα τα επιχειρήματα εκείνων που αντιστέκονταν στην απόδοση του δικαιώματος ψήφου στους μη κατέχοντες περιουσία και στη συνέχεια στις γυναίκες.