Του Αλέξανδρου Σκούρα
Για μια ακόμη φορά τα τελευταία λίγα χρόνια γίνονται εκλογές στο Ηνωμένο Βασίλειο, και για μια ακόμη φορά αυτό που θα κριθεί είναι η πορεία εξόδου της χώρας από την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Προσωπικά με λυπεί το γεγονός ότι οι πολίτες του Ηνωμένου Βασιλείου επέλεξαν αυτό τον δρόμο στο δημοψήφισμα του Ιουνίου του 2016 - κι απ' ό,τι φαίνεται λυπεί και τους περισσότερους ηπειρωτικούς Ευρωπαίους. Η Ευρώπη χρειαζόταν τη Μεγάλη Βρετανία ως έναν εταίρο που, παρά τις ιδιαιτερότητες και τον μόνιμο εξαιρετισμό που αξίωνε, εισέφερε στην Ένωση τις ιδέες, τις αρχές και τις παραδόσεις της μεγάλης αγγλοσαξωνικής παράδοσης.
Είναι πάντως λάθος και άδικη η αρκετά διαδεδομένη άποψη ότι το μοναδικό κίνητρο όσων ψήφισαν υπέρ της εξόδου ήταν ο ρατσισμός και τα θέλγητρα του λαϊκισμού. Ανάμεσά τους, υπάρχουν πολλοί που ειλικρινά πιστεύουν ότι η το Ηνωμένο Βασίλειο θα μπορέσει εκτός ΕΕ να εφαρμόσει μια πολιτική μεγαλύτερης ελευθερίας.
Λάθος εξάλλου αποδείχθηκαν και οι δραματικές προβλέψεις εκείνων που μιλούσαν για δήθεν επερχόμενη βέβαιη καταστροφή μετά το δημοψήφισμα. Επιπτώσεις βεβαίως υπήρξαν, και θα υπάρξουν κι άλλες εφόσον ολοκληρωθεί η έξοδος, αλλά σε γενικές γραμμές η ζωή συνεχίζεται. Τα θεμελιώδη μεγέθη και χαρακτηριστικά της χώρας, της επιτρέπουν παρά τις δυσκολίες να ανταποκριθεί στις προκλήσεις αυτής της περιπέτειας.
Ο κίνδυνος πλέον είναι ότι εκτός της Ευρωπαϊκής Ένωσης, το Ηνωμένο Βασίλειο δεν απελευθερώνεται μόνο σε ό,τι αφορά την άσκηση μιας πιο φιλελεύθερης οικονομικής πολιτικής (όπως για παράδειγμα με διμερείς συμφωνίες ελεύθερου εμπορίου), αλλά και για την άσκηση μιας πιο περιοριστικής μεταναστευτικής πολιτικής και την ανάδειξη στην εξουσία νωρίτερα ή αργότερα πολιτικών όπως ο Τζέρεμι Κόρμπιν που επιδιώκουν να επαναφέρουν την οικονομία της χώρας στα σοσιαλιστικά προ-Θάτσερ επίπεδα. Ας κρατάμε κατά νου ότι στον Δείκτη Οικονομικής Ελευθερίας το Ηνωμένο Βασίλειο κατατασσόταν το 1970 στην 29η θέση με επίδοση 5,9 σε σύγκριση με την 9η θέση με επίδοση 8 το 2016.
Το σταυροδρόμι λοιπόν είναι ορατό για τους Βρετανούς. Όμως αφορά ξεκάθαρα τη μετά-Brexit εποχή. Όσο και αν δεν μας αρέσει, όσο κι αν μπορεί αν γινόταν σήμερα το σχετικό δημοψήφισμα το αποτέλεσμα να ήταν διαφορετικό (που δεν είναι δεδομένο ότι θα ήταν) η εντολή των Βρετανών πρέπει να γίνει σεβαστή. Αν μη τι άλλο, γιατί η διαιώνιση αυτής της θλιβερής κατάστασης, τόσο για το Ηνωμένο Βασίλειο, όσο και την Ευρωπαϊκή Ένωση, είναι σίγουρο ότι θα δώσει περισσότερη τροφή στους λαϊκιστές και τον εθνικισμό.
