Του Αλέξανδρου Σκούρα
Η Αγγλία θα φύγει από την Ε.Ε. στο τέλος του μήνα, ή τουλάχιστον αυτό λέει η κυβέρνησή της, μετά από ένα δημοψήφισμα και κάμποσες εκλογές. Στη ρητορική όσων επέλεξαν αυτή την πορεία για τη χώρα τους κυριάρχησε ο λαϊκισμός και ο εθνικισμός. Για αυτό άλλωστε κατάφεραν οι Nigel Farrage αυτού του κόσμου να φτιάξουν όνομα και να επηρεάσουν την παγκόσμια πολιτική. Όμως, μία μικρή μερίδα των υπέρμαχων του Brexit έθετε διαφορετικά ζητήματα. Κατήγγειλε την υπερβολική παρέμβαση της Ε.Ε. στις επιμέρους οικονομίες των μελών της, τον απαρχαιωμένο τρόπο με τον οποίο οι Βρυξέλλες αντιλαμβάνονται την οικονομία, την έλλειψη ελεύθερου εμπορίου με τον αναπτυσσόμενο κόσμο και την «σοβιετικού» τύπου οργάνωση αρκετών προγραμμάτων της. Αυτά τα επιχειρήματα των συγκεκριμένων οπαδών του Brexit δεν χρειάζεται κανείς να γίνει ευρωσκεπτικιστής για να τα δεχθεί. Ούτε η αποδοχή τους σημαίνει ότι το ευρωπαϊκό οικοδόμημα πρέπει να καταρρεύσει. Αντίθετα, θα μπορούσε να πει κανείς ότι αυτές οι σημαντικές επισημάνσεις κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου και για το μέλλον.
Ένα κλασικό παράδειγμα που περιλαμβάνει σχεδόν όλες τις κατηγορίες κατά της Ε.Ε. που θα πρέπει να μας προβληματίσουν καταγράφονται σε ένα άρθρο της κ. Πασπαλιάρη στην Καθημερινή. Σύμφωνα με το άρθρο, το Πρόγραμμα Δημιουργική Ευρώπη, έχει ένα υποπρόγραμμα με την ονομασία MEDIA, που έχει μία δράση προϋπολογισμού 3,78 εκ. ευρώ για την ανάπτυξη βιντεοπαιχνιδιών. Επιλέξιμες εταιρίες για συμμετοχή στο πρόγραμμα είναι εταιρίες τουλάχιστον 12 μηνών που έχουν και μία πρόσφατη επιτυχία. Τα κριτήρια αξιολόγησης του προγράμματος είναι τα εξής (πάντα σύμφωνα με την Κ): «Οι προτάσεις θα αξιολογηθούν και θα βαθμολογηθούν με άριστα το 100. Οι ποσοστιαίες μονάδες θα κατανέμονται σύμφωνα με τη στάθμιση που ακολουθεί: 1. Ποιότητα και περιεχόμενο (20 μονάδες). 2. Καινοτόμος χαρακτήρας του σχεδίου (20 μονάδες). 3. Συνάφεια και ευρωπαϊκή προστιθέμενη αξία (20 μονάδες). 4. Διάδοση των αποτελεσμάτων του έργου (20 μονάδες). 5. Οργάνωση της ομάδας του σχεδίου (10 μονάδες). 6. Αντίκτυπος και βιωσιμότητα (10 μονάδες). «Αυτόματες» επιπλέον 5 μονάδες για σχέδια τα οποία απευθύνονται ειδικά στα παιδιά (ηλικίας έως 12 ετών).»
Γιατί όμως όλο αυτό είναι προβληματικό; Σε περίπτωση που δεν σας έρχεται αυθόρμητα η απάντηση ας εξηγηθώ.
Το πρώτο θέμα είναι η αναγκαιότητα. Όταν το κράτος δαπανά χρήματα φορολογουμένων, οφείλει να πείθει ότι η δαπάνη αυτή ήταν απαραίτητη. Φυσικά δεν φτάνει αυτό, πρέπει να μπορεί και να επιχειρηματολογήσει ότι η διάθεση των εκάστοτε πόρων σε ένα συγκεκριμένο πρόγραμμα ήταν προτιμότερη από οποιαδήποτε άλλη χρήση των χρημάτων αυτών. Διότι, αν υπάρχει κάποια άλλη χρήση που θα ήταν προτιμότερη, τότε μιλάμε ευθέως για σπατάλη. Σκεφτείτε λοιπόν οποιοδήποτε κοινωνικό ή οικονομικό πρόβλημα θέλετε. Κατά πάσα πιθανότητα θα σκεφτείτε προβλήματα πολύ σοβαρότερα από την έλλειψη ευρωπαϊκών βιντεοπαιχνιδιών.
Το δεύτερο θέμα έχει να κάνει με τη λεγόμενη σοβιετία. Εδώ οι Βρυξέλλες επιχειρούν να μιμηθούν κάτι που κάνει επιτυχημένα η αγορά (δημιουργία και διανομή βιντεοπαιχνιδιών) χαρίζοντας λεφτά σε κερδοσκοπικές επιχειρήσεις.Προγράμματα σαν κι αυτό μας προειδοποιούν για τον τρόπο που σκέφτονται οι (κατά τους οπαδούς του Brexit) γραφειοκράτες των Βρυξελλών τον ρόλο τους στην οικονομία. Επιλέγουν νικητές και ηττημένους, χαρίζουν χρήματα φορολογουμένων σε κάτι το οποίο δεν είναι σημαντικό και παριστάνουν τους επενδυτές, μόνο που δεν πρόκειται να αποκτήσουν κάποιο οικονομικό όφελος από τις επενδύσεις τους πέρα από τη δόξα της ταμπέλας που θα γράφει πάνω της ότι το παιχνίδι αυτό έγινε με χρηματοδότηση της Ε.Ε.
Φυσικά, το συγκεκριμένο πρόγραμμα επιδοτεί και άλλα πράγματα τα οποία η αγορά αποδεδειγμένα κάνει καλύτερα, όπως ταινίες και σειρές. Αν συνδυάσουμε αυτή την πραγματικότητα με τον εκβιασμό που έγινε στη Netflix προκειμένου το 30% του περιεχομένου της να είναι τοπικές παραγωγές, μιλάμε για μία καλά ενορχηστρωμένη πολιτική και οικονομική παρέμβαση στον τομέα των τεχνών και της διασκέδασης.
Κάθε φιλελεύθερος, ασχέτως απόχρωσης, πιστεύει ότι αν κάτι μπορεί να το κάνει η αγορά καλύτερα από το κράτος, τότε θα ήταν σοφό το κράτος να αφήσει την αγορά να κάνει τη δουλειά της. Στον τομέα gaming, η αγορά έχει – χωρίς αμφιβολία – δείξει ότι μπορεί και να χρηματοδοτήσει, και να δημιουργήσει βιντεοπαιχνίδια που ο κόσμος θέλει και αγοράζει. Σπατάλες όπως αυτή του υποπρογράμματος MEDIA, πέραν του ότι είναι ανούσιες οικονομικά (για παράδειγμα το κόστος παραγωγής του Grand Theft Auto 5 (2013) ήταν 265 εκατ. δολάρια), κάνουν τους οικονομικά φιλελεύθερους να στρέφονται προς τον ευρωσκεπτικισμό και τον λαϊκισμό.
Θα ήταν πολύ προτιμότερο η Ε.Ε. να βάλει φρένο σε τέτοια προγράμματα και να ασχοληθεί με τα πραγματικά προβλήματα που απασχολούν τους πολίτες της.Β
