Του Αλέξανδρου Σκούρα
Την ώρα που γράφω το σημερινό άρθρο, συζητείται στη Βουλή το νομοσχέδιο για τη διευκόλυνση της ψήφου των αποδήμων Ελλήνων πολιτών. Απ' ό,τι φαίνεται, οι προτεινόμενες από την κυβέρνηση ρυθμίσεις θα ψηφιστούν από μια ευρεία πλειοψηφία, αρκετά μάλιστα μεγαλύτερη από τις 200 κοινοβουλευτικές ψήφους που προβλέπει το Σύνταγμα.
Η ευρεία αυτή συναίνεση είναι η μία συνισταμένη. Η άλλη είναι το καθαυτό περιεχόμενο του νομοσχεδίου. Διευκολύνει μεν, για πρώτη φορά σε ό,τι αφορά τις εθνικές εκλογές, την άσκηση του δικαιώματος ψήφου σε Έλληνες πολίτες που ζουν στο εξωτερικό, με τους όρους όμως και τις προϋποθέσεις που θέτει, αφήνει απ' έξω πολλούς, και μάλλον αδικαιολόγητα.
Έτσι, βρισκόμαστε ενώπιον του παρακάτω παραδόξου: Μπορεί να έχουμε δύο Έλληνες πολίτες που ζουν στο εξωτερικό και που αν και οι δυο τους βρίσκονταν για κάποιο λόγο στην Ελλάδα θα ψήφιζαν κανονικά, και με τον νέο νόμο ο ένας να μπορεί να ψηφίσει από τον τόπο διαμονής του, ενώ ο άλλος όχι.
Τα στελέχη της κυβέρνησης υποστηρίζουν ότι για να πετύχουν την απαιτούμενη συναίνεση, δέχτηκαν αυτό τον περιορισμό που προτάθηκε από την αντιπολίτευση με διακηρυγμένο στόχο να τεκμαίρεται κάποιος ενεργός δεσμός με τη χώρα - στην πραγματικότητα όμως αφορά ρητά την αποτροπή του επηρεασμού του εκλογικού αποτελέσματος από τους “νέους” αυτούς ψηφοφόρους. Όμως - να κάτι που μπορεί σε κάποιους να ακουστεί περίεργο! - οι εκλογές γίνονται ακριβώς για να επηρεάζεται το εκλογικό αποτέλεσμα.
Και αν θέλετε να πάμε στα ακόμη βαθύτερα, η βασική υποχρέωση του κράτους είναι να κατοχυρώνει και να διευκολύνει την άσκηση των δικαιωμάτων όλων των πολιτών ισότιμα. Το να τίθενται περιορισμοί που αφορούν τα χρόνια διαμονής στην Ελλάδα, ή το ΑΦΜ, θυμίζει επικίνδυνα τα επιχειρήματα εκείνων που αντιστέκονταν στην απόδοση του δικαιώματος ψήφου στους μη κατέχοντες περιουσία και στη συνέχεια στις γυναίκες. Μόνο που εδώ, το δικαίωμα ψήφου έχει ήδη αποδοθεί και είναι κατοχυρωμένο στο Σύνταγμα - το ζητούμενο είναι απλώς η διευκόλυνση της άσκησής του.
Και ως προς αυτό, ως προς τον τρόπο της διευκόλυνσης, δεν χρειάζεται να ανακαλύψουμε την πυρίτιδα. Λύσεις υπάρχουν δοκιμασμένες και αποτελεσματικές, όπως η επιστολική και γιατί όχι η ηλεκτρονική ψήφος, η οποία αν εφαρμοζόταν και εντός της επικράτειας θα μας γλίτωνε από αχρείαστα έξοδα οργάνωσης τμημάτων ετεροδημοτών και από χαμένες εργατοώρες σε άδειες μετάβασης στον τόπο καταγωγής.
Μακάρι αυτός ο νέος νόμος να είναι απλώς ένα πρώτο βήμα που θα το διαδεχθούν γρήγορα τα επόμενα και τα πιο αποφασιστικά. Πάντως ως έχουν τα πράγματα, πέρα από τα βαθιά εγγενή προβλήματα που έχουν επισημάνει έγκριτοι νομικοί, καλό να είναι να μην περιμένει κανείς ότι οι Έλληνες του εξωτερικού - οι οποίοι μάλλον απογοητεύτηκαν παρά ενθουσιάστηκαν από τη ρύθμιση αυτή - θα σπεύσουν να ψηφίσουν σωρηδόν στις επόμενες εκλογές. Όσοι αγχώνονταν ότι περισσότεροι Έλληνες πολίτες θα είχαν τη δυνατότητα να εκφράσουν την άποψή τους για το μέλλον της χώρας μας και να το επηρεάσουν με την ψήφο τους - όπως συμβαίνει συνήθως στις αντιπροσωπευτικές δημοκρατίες - μπορούν να συνεχίσουν να κοιμούνται ήσυχοι.