Την ώρα που ο χρυσός παραμένει το πολυτιμότερο asset στον πλανήτη, το bitcoin προσπαθεί να διαψεύσει όσους το θεωρούν φούσκα και πλησιάζει σε κεφαλαιοποίηση το ασήμι ενώ αθροιστικά η αγορά των crypto ξεπερνάει σε κεφαλαιοποίηση τη μεγαλύτερη εισηγμένη στον κόσμο, Apple. Η αέναη επιθυμία για κέρδη κάνει τους επενδυτές να παραβλέπουν το ρίσκο και να κρυφοκοιτάζουν τα κρυπτονομίσματα γιατί οι ίδιες οι αγορές τους έμαθαν πως ό,τι ανεβαίνει… μπορεί να ανέβει κι άλλο.

Θα συνεχιστεί η κυριαρχία των τεχνολογικών κολοσσών και αν ναι, θα συνεχίσουν οι FAAMG να ηγούνται των παγκόσμιων αγορών; Είναι οι μεγαλύτερες και ισχυρότερες επιχειρήσεις του κόσμου και οι καλύτερες επενδυτικές επιλογές στην παρούσα φάση; Η Goldman Sachs πιστεύει ότι στα επόμενα χρόνια θα υπάρξουν μεγάλες διαφορές στις αποδόσεις μεταξύ αγορών, περιφερειών και κλάδων και παρουσιάζει τις 500 επιχειρήσεις που εκτιμά ότι θα κάνουν τη διαφορά και θα πρωταγωνιστήσουν.

Ο Τούρκος πρόεδρος οδηγεί εσκεμμένα την τουρκική λίρα σε βαριά υποτίμηση και πλήρη απαξίωση και θέτει ως μοναδική προτεραιότητα της οικονομικής του πολιτικής την επίτευξη υψηλών ρυθμών ανάπτυξης, έστω στα χαρτιά, την ώρα που η ακρίβεια πνίγει την οικονομία και η φτώχεια μεγαλώνει. Σε χαμηλό 12 ετών η αισιοδοξία των νοικοκυριών. Πριν δύο χρόνια το 1 ευρώ ανταλλασσόταν με 6,37 τουρκικές λίρες ενώ σήμερα ανταλλάσσεται με 11 λίρες και ο κατήφορος συνεχίζεται.

Οι τοποθετήσεις των νοικοκυριών και των θεσμικών επενδυτών στη Wall Street, στη μεγαλύτερη χρηματιστηριακή αγορά του πλανήτη, υποδεικνύουν συνήθως την τάση που θα επικρατήσει τους επόμενους μήνες και χρόνια. Δείχνουν που βρισκόμαστε σε σύγκριση με άλλες εποχές και κάποιες φορές αποτελούν ένα καλό δείκτη αξιολόγησης του.

Οι πολίτες της Τουρκίας μετατρέπουν σε δολάρια τις οικονομίες τους γιατί φοβούνται ότι το νόμισμα της χώρας θα συνεχίσει να χάνει την αξία του, την ώρα που ο Ερντογάν θέτει σε εφαρμογή ένα ριψοκίνδυνο οικονομικό σχέδιο με στόχο να επιτύχει ανάπτυξη τύπου… Κίνας μέχρι τις εκλογές του 2023. Η τουρκική οικονομία βρίσκεται σε φάση δολαριοποίησης καθώς σχεδόν το 50% των καταθέσεων είναι σε ξένο νόμισμα.

Σε μία συγκυρία που όλα έδειχναν ότι οι οικονομικές προοπτικές είναι οι καλύτερες των τελευταίων 20 ετών, η Ελλάδα καλείται να αντιμετωπίσει μία διεθνή ενεργειακή κρίση της οποίας οι επιπτώσεις όχι μόνο δεν μπορούν ακόμη να εκτιμηθούν με ακρίβεια αλλά ανεβάζουν συνεχώς το επίπεδο του συναγερμού. Η ελληνική είναι η μοναδική από τις οικονομίες της Δύσης που βιώνει διαρκώς συνθήκες κρίσης από το 2008.

Η Bridgewater Associates, του γκουρού των αγορών Ρέι Ντάλιο, εκπέμπει SOS για αγορές και οικονομίες, τονίζοντας ότι η Fed έχει μπροστά της ένα πολύ κρίσιμο δίλημμα. Να αντιμετωπίσει τον πληθωρισμό ρισκάροντας τον εκτροχιασμό της ανάκαμψης και μία μεγάλη πτώση στις αγορές ή να αφήσει… το φάντασμα του πληθωρισμού να «αλωνίζει»; Γιατί καλεί τους επενδυτές να ξεχάσουν την παραδοσιακή συνταγή του 60/40 στα επενδυτικά χαρτοφυλάκια.

Οι Ευρωπαίοι έχουν πειστεί ότι η ελληνική οικονομία θα είχε καταφέρει να αναβαθμιστεί στην επενδυτική βαθμίδα και θα συμμετείχε κανονικά στο QE αν δεν είχε ξεσπάσει η πανδημία. Αυτός είναι ο λόγος, σε συνδυασμό με τις έκτακτες συνθήκες, που η ΕΚΤ είναι έτοιμη να δώσει «εισιτήριο διαρκείας» στα ελληνικά ομόλογα, για το πρόγραμμα που θα λειτουργήσει ως γέφυρα από τον Μάρτιο του 2022 και για όσο χρειαστεί. 

Ένα ντόμινο αρνητικών εξελίξεων πυροδοτεί η μεγάλη αύξηση των τιμών στην ενέργεια. Σύμφωνα με τη Citi, το ενεργειακό κόστος θα παραμείνει υψηλό καθ΄ όλη τη διάρκεια του 2022 και οι τιμές του χρόνου το φθινόπωρο θα είναι υψηλότερες από φέτος. Ο συνολικός πληθωρισμός στην Ευρωζώνη αναμένεται να κορυφωθεί στο 4,1% τον Δεκέμβριο και να παραμείνει πάνω από το 3% έως και το καλοκαίρι του 2022. Προβλήματα και στις τιμές των τροφίμων και των βιομηχανικών προϊόντων. <b>Πίνακας.</b>

Σε δυσθεώρητα επίπεδα αυξάνεται το κόστος ζωής στην Τουρκία και παρά το γεγονός ότι η τουρκική οικονομία ήταν από τις λίγες που απέφυγαν την ύφεση κατά τη διάρκεια της πανδημίας, τα στοιχεία που βλέπουν το φως της δημοσιότητας συνθέτουν μία εντελώς διαφορετική, ζοφερή εικόνα. Η τουρκική λίρα βρίσκεται σε τροχιά διαρκούς υποτίμησης, ενώ ο πληθωρισμός εκτινάχθηκε.

Ο Οκτώβριος είναι ο μήνας που σημειώθηκε το κραχ της «Μαύρης Δευτέρας», είναι επίσης ο μήνας του έτους με τη μεγαλύτερη μεταβλητότητα. Ίσως για αυτό είναι λογικό οι επενδυτές να προσπαθούν να εντοπίσουν τους «μαύρους κύκνους» που μπορούν να οδηγήσουν σε σοβαρή διόρθωση. Ποιό είναι το ισχυρότερο σημάδι των αγορών, σύμφωνα με τη Morgan Stanley.

Η διαχείριση του πακτωλού χρημάτων που θα εισρεύσουν στην εγχώρια αγορά τα επόμενα χρόνια αποτελεί τη μεγαλύτερη πρόκληση που έχει να αντιμετωπίσει το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης. Πότε θα επιστρέψει το ΑΕΠ στο 2019 και πόσο ψηλά μπαίνει ο πήχης των επενδύσεων; Σε δύο φάσεις η στρατηγική για να επιτευχθούν υψηλοί ρυθμοί ανάπτυξης και μετά το 10,8% της διετίας 2021-2022.

Ειλημμένη είναι η απόφαση της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας να συνεχίσει την παροχή φθηνού χρήματος στην οικονομία της Ευρωζώνης και μετά το τέλος του έκτακτου QE, ακόμη και αν επιβεβαιωθούν οι προβλέψεις που θέλουν τον πληθωρισμό να καλπάζει τους επόμενους μήνες. Citi, Oxford Economics και άλλοι οίκοι βλέπουν το φαινόμενο να κορυφώνεται προς τον Δεκέμβριο ίσως και πάνω από το 4%.

Πρωτοφανής είναι η άνοδος που έχουν σημειώσει οι παγκόσμιες τιμές φυσικού αερίου μέσα στο 2021, με το φαινόμενο να είναι πιο αισθητό στην Ευρώπη όπου οι τιμές έχουν αυξηθεί φέτος κατά 500%. Δύσκολα θα υπάρξει αποκλιμάκωση των τιμών έως την άνοιξη του 2022, προβλέπει σε εκτενή έκθεση η Oxford Economics, εναποθέτοντας τις ελπίδες σε έναν&#8230; ήπιο χειμώνα.

Το 5% φαίνεται πως θεωρείται σήμερα το όριο πάνω από το οποίο ο πληθωρισμός θα προκαλέσει σοβαρά προβλήματα σε οικονομίες και αγορές. Το βασικό σενάριο των αναλυτών θέλει τις οικονομίες με ήδη υψηλό πληθωρισμό, όπως η Τουρκία, να αντιμετωπίζουν τους μεγαλύτερους κινδύνους. Πόσο υπαρκτή είναι η απειλή για συνάλλαγμα και μετοχές.

Μία, έστω φευγαλέα, ματιά στο γράφημα με την πορεία των μεγαλύτερων χρηματιστηριακών δεικτών του κόσμου, όπως π.χ. του S&P 500, του Dow Jones ή του MSCI World, φτάνει για να καταλάβει κανείς ότι από τη «στροφή» του 2009 (μετά το σοκ της κατάρρευσης της Lehman Brothers) έως σήμερα οι μετοχές βρίσκονται σε σχεδόν μόνιμη άνοδο, απολαμβάνοντας το μεγαλύτερο, σε διάρκεια και ένταση, ράλι όλων των εποχών.

Τι είναι το base effect που «διογκώνει» την ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας και φέρνει εντυπωσιακούς ρυθμούς έως και άνω του 8%; Πόσο πιθανό είναι να δούμε πραγματική μεγέθυνση του ΑΕΠ τα επόμενα χρόνια, όταν τα στοιχεία θα συγκρίνονται με πιο φυσιολογικές συνθήκες; Το «σπριντ» του τουρισμού, η διάψευση των δυσμενών σεναρίων για την εξέλιξη της πανδημίας και η μεγάλη ευκαιρία της χώρας.

Στην περίπτωση ενός κυβερνητικού συνασπισμού υπό τον Σολτς του SPD («Φανάρι»), ναι μεν μπορεί να επιταχυνθεί η ευρωπαική ενοποίηση, ωστόσο οι Φιλελεύθεροι αναμένεται να αντιδράσουν στις προθέσεις των εταίρων τους για μεγαλύτερη αμοιβαιοποίηση του χρέους. Αν πάλι κερδίσει ο Λάσετ («Τζαμάικα»), μπορεί η Γερμανία να γίνει πιο διαλλακτική απ&apos; ότι στο παρελθόν στο ζήτημα του χρέους, αλλά μέχρι εκεί που δεν θίγονται τα συμφέροντά της.

Την ώρα που οι μεγαλύτερες κεντρικές τράπεζες σκέφτονται να αφήσουν το πόδι από το γκάζι της χαλαρής νομισματικής πολιτικής και να αυξήσουν τα επιτόκια για να αντιμετωπίσουν τον πληθωρισμό, ο Ερντογάν βάζει μπροστά ένα τριετές πλάνο υποτίμησης της τουρκικής λίρας κατά περίπου 23%, με την ελπίδα να πυροδοτήσει νέο κύκλο εκρηκτικής ανάπτυξης.

Αισιόδοξες σε&#8230; ανησυχητικό βαθμό ήταν οι εκτιμήσεις του Γιάννη Στουρνάρα στη χθεσινή συνέντευξή του στο Politico. Ούτε λίγο ούτε πολύ, ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος χαρακτήρισε εφικτή τη μεγέθυνση του ελληνικού ΑΕΠ σε υψηλότερο επίπεδο ακόμη και από το 2008, και παράλληλα «προεξόφλησε» τη μόνιμη ένταξη των ελληνικών ομολόγων στο QE.

Παρά το γεγονός ότι τα μεγαλύτερα χρηματιστήρια βρίσκονται πολύ κοντά στα ιστορικά τους υψηλά και ο πλανήτης φαίνεται να έχει αφήσει πίσω τα χειρότερα σε ό,τι αφορά την πανδημία, οι αγορές σήμερα δείχνουν πάρα πολύ ευάλωτες, ενώ πλέον μία μεγάλη διόρθωση μοιάζει με αυτοεκπληρούμενη προφητεία.

Από τους&#8230; παραδοσιακούς influencers, τους «μαϊντανούς» της showbiz και τους παίκτες των reality που προωθούν κρέμες, αναψυκτικά και κάθε λογής προϊόντα και υπηρεσίες μέσω facebook και Instagram, περνάμε στους συμβουλάτορες του TikTok, που υπόσχονται εύκολα και γρήγορα κέρδη στους απανταχού ερασιτέχνες κερδοσκόπους του πλανήτη. Οι «finfluencers» είναι οι influencers των χρηματοοικονομικών υπηρεσιών.

Τι κι αν το ελληνικό χρέος προβλέπεται να φτάσει στο 204,8% του ΑΕΠ και το έλλειμμα στο 9,9% του ΑΕΠ το 2021; Η Ελλάδα «κερδίζει» τους οίκους αξιολόγησης και βλέπει μόνο αναβαθμίσεις μέσα στην πανδημία. Με την οικονομική της διαχείριση και την προσήλωση στην προσέλκυση επενδύσεων, θέτει τις βάσεις για επίτευξη της πολυπόθητης επενδυτικής βαθμίδας, ακόμη και μέσα στο 2022.

Ο κινεζικός κολοσσός του real estate&#8230; βαράει κανόνι υπό το βάρος χρέους ύψους 300 δισ. δολαρίων, αφήνοντας την κινεζική αγορά με 1,4 εκατ. ακίνητα να βρίσκονται κυριολεκτικά στον αέρα, για τα οποία έχει πάρει προκαταβολή. Δοκιμάζονται οι αντοχές του κινεζικού συστήματος, φέρνοντας στη μνήμη τη Lehman Brothers. Πρέπει να ανησυχούν οι αγορές για παγκόσμιο ντόμινο;