Πρωτοφανής είναι η άνοδος που έχουν σημειώσει οι παγκόσμιες τιμές φυσικού αερίου μέσα στο 2021, με το φαινόμενο να είναι πιο αισθητό στην Ευρώπη και στην Ασία, δύο κατεξοχήν εισαγωγικές αγορές. Σε ετήσια βάση, οι τιμές του φυσικού αερίου στην Ασία (JKM LNG) έχουν αυξηθεί κατά 450%, ενώ στην Ευρώπη (TTF) έχουν ενισχυθεί σε ποσοστό 500%. Οι παράγοντες που έχουν συνδυαστικά επηρεάζουν το φυσικό αέριο συνθέτουν την τέλεια καταιγίδα και προκαλούν ακραίες μεταβολές και σύμφωνα με την Oxford Economics, επειδή είναι διαρθρωτικού χαρακτήρα, δεν μπορούν να αλλάξουν εν μία νυκτί.
Γι’ αυτό το λόγο ο βρετανικός οίκος προβλέπει ότι θα παραμείνουν σε υψηλά επίπεδα έως την άνοιξη του 2022. Σε χθεσινή της έκθεση, η Oxford Economics αναλύει τα δεδομένα και προετοιμάζει για… βαρύ χειμώνα. Πιο αναλυτικά:
Ο ιδιαίτερα κρύος περσινός χειμώνας στο βόρειο ημισφαίριο είχε ως αποτέλεσμα να εξαντληθούν τα αποθέματα φυσικού αερίου, που σημαίνει ότι οι χώρες ξεκίνησαν το 2021 ήδη από χαμηλή βάση. Επιπλέον, τα προβλήματα που παρουσιάστηκαν στην παραγωγή, κυρίως στους παραγωγούς της Βόρειας Θάλασσας, εμπόδισαν τον ανεφοδιασμό για τη φετινή χειμερινή περίοδο. Αυτή η αναντιστοιχία μεταξύ προσφοράς και ζήτησης είχε ως αποτέλεσμα τα αποθέματα φυσικού αερίου της Ευρώπης να διαμορφώνονται στο 72% της ικανότητας αποθήκευσης, πολύ χαμηλότερα από τον 5ετή μέσο όρο του 88% για τη συγκεκριμένη στιγμή του έτους.
Στη Μ. Βρετανία, το πρόβλημα είναι ακόμη πιο έντονο. Εκτός από τη μεγάλη έλλειψη επενδύσεων σε εγκαταστάσεις αποθήκευσης τα τελευταία χρόνια, η έξοδος από την Εσωτερική Αγορά Ενέργειας της ΕΕ, περιορίζει την πρόσβαση στα ευρωπαϊκή δίκτυα. Η κατάσταση επιδεινώνεται από το γεγονός ότι η Μ. Βρετανία εξαρτάται πολύ περισσότερο από το φυσικό αέριο για την παραγωγή ηλεκτρισμού σε σύγκριση με την ΕΕ (40% στη Μ. Βρετανία, έναντι 17% στη Γερμανία και 75 στη Γαλλία).
Ο ρόλος της Gazprom στην κρίση φυσικού αερίου στην Ευρώπη συχνά συζητείται, με πολλούς να υποστηρίζουν ότι συγκρατεί την παραγωγή ως διαπραγματευτικό χαρτί για να επιταχύνει την έγκριση του αγωγού Nord Stream 2. Όμως η Ρωσία επίσης έχει να αντιμετωπίσει το πρόβλημα των εξαντλημένων αποθεμάτων, ενώ είχε προβλήματα και στην επαναλειτουργία εργοστασίων το 2020, μετά τα lockdown.
Αξίζει να σημειωθεί ότι η Ρωσία (και η Αλγερία) είναι οι μόνοι μεγάλοι προμηθευτές φυσικού αερίου της Ευρώπης που έχουν αυξήσει την παροχή στο α’ εξάμηνο του 2021 έναντι του α’ εξαμήνου 2020, ενώ η Ρωσία έχει μάλιστα τηρήσει τα μακροχρόνια συμβόλαια με τους ευρωπαίους παρόχους.
Η έγκριση του Nord Stream 2 θα πάρει περίπου 4 μήνες, οπότε δεν πρόκειται να συμβάλει στην αποκλιμάκωση των τιμών. Όμως ακόμη και αν υπήρχε τρόπος να αντιμετωπιστεί η γραφειοκρατία και να εγκριθεί άμεσα ο αγωγός, δεν θα είχαμε τόσο μεγάλη ροή φέτος που να επηρεαστούν οι τιμές. Από του χρόνου που εκτιμάται ότι θα είναι σε πλήρη λειτουργία θα ανακουφίσει την αγορά.
Και στις ΗΠΑ, ωστόσο, τα προβλήματα δεν έλλειψαν φέτος. Από την τρομακτική καταιγίδα στο Τέξας τον περασμένο Φεβρουάριο, έως την κυβερνοεπίθεση στην Colonial Pipeline τον Μάιο και τον Τυφώνα Ida τον Σεπτέμβριο, όλα αυτά τα γεγονότα επηρέασαν την παραγωγή στις ΗΠΑ. Έτσι περιορίστηκαν τα περιθώρια για τις ΗΠΑ να στείλει LNG στις αγορές της Ευρώπης και της Ασίας.
Κατά τη χειμερινή περίοδο εκτιμάται ότι η ζήτηση από Ευρώπη και Ασία για αμερικανικό LNG θα παραμείνει ισχυρή, δημιουργώντας σημαντικά περιθώρια για τους Αμερικανούς παραγωγούς. Παρ’ όλα αυτά, ανακούφιση βραχυπρόθεσμα δεν θα υπάρξει σε επίπεδο τιμών. Και αυτό γιατί δεν υπάρχουν πηγές εφοδιασμού που μπορούν να καλύψουν το κενό στα αποθέματα φυσικού αερίου της Ευρώπης, με αποτέλεσμα οι τιμές να παραμείνουν σε υψηλά επίπεδα έως την άνοιξη του 2022.
Θα υπάρξουν κάποιες μεταβολές, καταλήγει η Oxford Economics, ανάλογα με το πόσο βαρύς θα είναι ο χειμώνας που σημαίνει ότι ένας ήπιος χειμώνας θα είναι το καλύτερο σενάριο.
