Το προχθεσινό tweet της JPMorgan, ήρθε να επισφραγίσει αυτά που λίγο πολύ όλοι γνωρίζαμε ή υποπτευόμασταν. Τι ανέφερε αυτό το tweet; Ότι σε έναν κόσμο στον οποίο έχει αρχίσει να κάνει την εμφάνιση της, η έλλειψη εμπορευμάτων και πρώτων υλών, αποδεικνύεται ότι η Κίνα έχει αρχίσει να αποθεματοποιεί εμπορεύματα ήδη από το 2019.

Το κίνημα κατά της Ρωσικής εισβολής σε όλα τα πλάτη και μήκη της Ευρώπης είναι συγκλονιστικό. Ειδικά στις χώρες του πρώην ανατολικού μπλοκ, που είχαν υποστεί τα πάνδεινα από το τέλος του Β? Παγκοσμίου Πολέμου μέχρι και την πτώση του παραπετάσματος, που είχε χωρίσει την Ευρώπη στα δύο. Σε δυο χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης τα πράγματα είναι διαφορετικά. Η πρώτη είναι η Κύπρος και η δεύτερη χώρα είναι η Ελλάδα.

Έχει κυλήσει ήδη ένας μήνας από τη Ρωσική εισβολή στην Ουκρανία. Μετά από σχεδόν 80 χρόνια η Ευρώπη βιώνει πόλεμο στο έδαφος της, στην καρδιά της. Με επιπτώσεις, που δεν είναι ούτε θεωρητικές, ούτε μακρινές. Με επιπτώσεις, που δεν προκύπτουν εξ αντανακλάσεως. Με επιπτώσεις, που είναι κοντινές, ορατές και επώδυνες. Και η αλήθεια είναι, ότι τα χρηματιστήρια όχι μόνο επιζούν των πολέμων, αλλά και μεγαλουργούν μετά από τη λήξη τους.

Κοινό συστατικό ακροδεξιών και αριστερών, το περπάτημα πάνω στην πολιτική πασαρέλα του μίσους και της εχθρότητας απέναντι στην Ευρωπαϊκή Ένωση και στο ΝΑΤΟ, απέναντι στις δυτικές δημοκρατίες και στην ελευθερία. Δεν βρήκαν να πουν ούτε μια λέξη για την ομοιότητα των πολιτικών αντιλήψεων και απειλών του Πούτιν, με τις αντίστοιχες του Ερντογάν. Άραγε σε περίπτωση Τουρκικής εισβολής στην Ελλάδα, θα ζητούσαν βοήθεια από τους Ευρωπαίους ή όχι; Και αν ναι, τι θα ήθελαν να μας στείλουν οι σύμμαχοι μας; Όπλα ή ανθρωπιστική βοήθεια; Σφαίρες ή σταφίδες;

Οι πρόσφατες αποχωρήσεις τριών κολοσσιαίων δυτικών επιχειρήσεων από τη Ρωσία, πέρασε στα ψηλά των ειδήσεων και των αναλύσεων. Το γεγονός ότι και οι τρεις εταιρείες είναι σχετικά άγνωστες στο ευρύ αναγνωστικό κοινό, δεν ελαφρύνει σε κάτι την βαρύτητα των επιπτώσεων, που θα προκύψουν στη ρωσική βιομηχανία εξόρυξης πετρελαίου και φυσικού αερίου.

Οι επενδύσεις, οι νέες και καλοπληρωμένες θέσεις εργασίας που ανοίγονται, οι ευκαιρίες που προκύπτουν από την καινοτομία και την ψηφιακή τεχνολογία, αποτελούν τα εχέγγυα για το γέμισμα της περίφημης «τσέπης του κοσμάκη». Ένα γέμισμα, που θα προκύπτει από την ανάπτυξη και το νέο παραγόμενο πλούτο και όχι από το δανεικό επίδομα. H Ελλάδα μεταμορφώνεται. Ίσως πιο αργά, από όσο θα ήθελαν ορισμένοι.

Η έκφραση «αυτήν τη φορά, τα πράγματα είναι διαφορετικά», χρησιμοποιείται κατά κόρον από την επενδυτική κοινότητα, σε καταστάσεις που κάποια νέα επενδυτικά προϊόντα, διαθέτουν θεωρητικά μια δυναμική, που θα μπορούσε να ανατρέψει τις κλασικές χρηματιστηριακές σταθερές. Δηλαδή, τον τρόπο που αποτιμώνται οι μετοχές, τα ομόλογα, τα εμπορεύματα και τα υπόλοιπα επενδυτικά προϊόντα, καθώς και τον τρόπο που συμπεριφέρονται οι επενδυτές. Ωστόσο σήμερα η έκφραση «αυτή τη φορά, τα πράγματα είναι διαφορετικά», αναφέρεται κυρίως στο περιβάλλον, όχι μόνο στις αγορές και στην πραγματική οικονομία, αλλά και στην κοινωνία.

Η ενεργειακή κρίση μπορεί να αντιμετωπιστεί μόνο σε πανευρωπαϊκό επίπεδο. Ειδικά για την Ελλάδα, η ενδεχόμενη ανάληψη μεμονωμένων πρωτοβουλιών, σύντομα θα μείνει από «δημοσιονομικά καύσιμα». Η πρόταση του Έλληνα πρωθυπουργού που υιοθετήθηκε και από τις υπόλοιπες χώρες του λεγόμενου Νότου και που προωθήθηκε και με ενισχυμένο περιεχόμενο από τη γαλλική κυβέρνηση, δεν φαίνεται ότι θα γίνει αποδεκτή από το παγιωμένο μέτωπο του Βορρά.

Το σύνθημα «είμαστε με τον άνθρωπο και την ειρήνη», μετά από τη σφαγιαστική Ρωσική εισβολή, φαντάζει τόσο υποκριτικό. Οι υποκριτές που χρησιμοποιούν αυτό το σύνθημα και το κοτσάρουν από τα πανό των διαδηλώσεων τους, μέχρι τους λογαριασμούς τους στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και από τις συνεντεύξεις τους μέχρι τις εκδηλώσεις του γελοίου ακτιβισμού τους, δεν απαντούν στο βασικό και λογικό ερώτημα, που εγείρεται αμέσως μετά το άκουσμα του συνθήματος. Με ποιον άνθρωπο είμαστε;

Ένα ιδιαίτερο χαρακτηριστικό των τελευταίων ημερών είναι η επαγρύπνηση των εποπτικών μηχανισμών των ευρωπαϊκών χρηματιστηριακών αγορών και τραπεζών, σχετικά με κινήσεις λογαριασμών που αφορούν Ρώσους ολιγάρχες, αλλά και με κινήσεις λογαριασμών που υποκρύπτουν συναλλαγές που εμπίπτουν στο καθεστώς των οικονομιών κυρώσεων της Δύσης προς τη Ρωσία. Σαν αποτέλεσμα, μια σειρά από πλατφόρμες διαδικτυακών χρηματιστηριακών συναλλαγών, έχουν μπει στο μάτι των εποπτικών αρχών όπως της Βρετανικής Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς FCA.

H γελοιότητα των αγωνιστικών πράξεων ακτιβισμού των ημιπιτσιρικάδων του ΣΥΡΙΖΑ, του ΚΚΕ και του λεγόμενου αντιεξουσιαστικού χώρου δεν έχει προηγούμενο. Ο εμπνευστής του όρου είναι ο πρώην πρόεδρος της Βουλής στέλεχος του ΣΥΡΙΖΑ Ν. Βούτσης, που είχε περιγράψει τους ημιπιτσιρικάδες, σαν ανθρώπους μικρότερους σε ηλικία των 40 ετών, που ανεβαίνουν πάνω σε μηχανάκια και πετούν προκηρύξεις. Με την ίδια λογική κινούνται και οι ημιπιτσιρικάδες, που ήδη έχουν επιβραβευτεί από τους κομματικούς σχηματισμούς τους.

Το παράδειγμα του προγράμματος των υποτροφιών που προσφέρει για έβδομη συνεχή χρονιά η Ένωση Εφοπλιστών Ναυτιλίας Μικρών Αποστάσεων, έρχεται να αποδείξει με ηχηρό τρόπο ότι η συγκεκριμένη ένωση, αναγνωρίζει την ευθύνη που της αναλογεί απέναντι στην κοινωνία, προσφέροντας υποτροφίες σε νέους ανθρώπους. Οι υποτροφίες αυτές λαμβάνουν υπ' όψιν τους, τόσο τις ακαδημαϊκές επιδόσεις των υποψηφίων, όσο και τα κοινωνικά και οικονομικά κριτήρια.

Μετά από ένα 12μηνο, γενναίας υποχώρησης των δεικτών και των μετοχών στις χρηματιστηριακές αγορές της Κίνας, εκδηλώθηκε την περασμένη Τετάρτη ένα βίαιο ανοδικό ξέσπασμα. Η άνοδος ήταν αποτέλεσμα της εκτίμησης, ότι ο Κινέζος πρόεδρος και τα ανώτατα στελέχη του Κομμουνιστικού Κόμματος αντελήφθησαν ότι το λειτουργικό, εποπτικό και κανονιστικό πλαίσιο των χρηματιστηρίων και των επενδύσεων, πρέπει να είναι διαφανές και προβλέψιμο.

Διαβάζουμε και ακούμε, ότι η απάντηση της Ρωσίας απέναντι στις οικονομικές κυρώσεις που της επέβαλε η Δύση, μετά από τη Ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, θα είναι η ταχύτατη αποδολαριοποίηση του διεθνούς εμπορίου, ανάμεσα σε όλες τις χώρες πλην των ΗΠΑ. Δηλαδή, ο στόχος θα είναι να εκκαθαρίζονται οι εμπορικές συναλλαγές, σε άλλα νομίσματα, πλην του δολαρίου, με απώτερο σκοπό την αποδυνάμωση του δολαρίου από παγκόσμια οικονομική σταθερά.

Δύσκολη η οικονομική εξίσωση και για το 2022. Εκεί που περιμέναμε από το 2019 να αναταχθεί η ελληνική οικονομία μετά από την τετραετία των εμμονικών και ιδεοληπτικών πειραματισμών της κυβέρνησης Τσίπρα – Καμμένου, ήρθε το κτύπημα της πανδημίας, ο ρωσικός ενεργειακός εκβιασμός και η Ρωσική πολεμική εισβολή στην Ουκρανία, να ανακόψει τη δυναμική, που είχε εν τω μεταξύ αποκτηθεί. Ο προϋπολογισμός που είχε ψηφίσει η Βουλή, έχει ήδη ξεπεραστεί και το μεγαλύτερο μέρος των στοιχείων του χρειάζεται αναθεώρηση.

Ο όρος Σιδηρούν Παραπέτασμα ή Iron Curtain, είχε υιοθετηθεί για πρώτη φορά από τον Ουίνστον Τσώρτσιλ το 1946, σε μια ομιλία του κατά τη διάρκεια επίσκεψής του στις ΗΠΑ. Βέβαια η πατρότητα της έκφρασης αποδίδεται στον Ρώσο συγγραφέα Βασίλι Ροζάνοφ, όταν το 1918 στο βιβλίο του «Η Αποκάλυψη της Εποχής μας», έγραφε ότι με κλαγγές, με κρότους και τριγμούς, ένα σιδηρούν παραπέτασμα πέφτει στην ιστορία της Ρωσίας.

Ο χρηματιστηριακός μου μέντορας, υποστήριζε ότι μόνο οι ψεύτες και οι αλεπούδες αγοράζουν τις μετοχές στις χαμηλότερες τιμές και τις πωλούν στις υψηλότερες. Και αυτό δεν απέχει πολύ από την πραγματικότητα. Η απόφαση να κινηθεί ένας επενδυτής στην αγορά, εμπεριέχει από μόνη της ένα ποσοστό ρίσκου, που στο μυαλού του μέσου επενδυτή, μεταφράζεται σε κάποιο ποσοστό ανόδου ή πτώσης της τιμής της μετοχής ή του οποιοδήποτε επενδυτικού προϊόντος.

Οι επενδυτές του Χρηματιστηρίου Αθηνών διέρχονται μέσα από το τέταρτο σκοτεινό τούνελ της τελευταίας δεκαετίας. Το πρώτο ήταν εκείνο της περιόδου των πρώτων μνημονίων και της ουσιαστικής πτώχευσης της χώρας. Το δεύτερο ήταν της περιόδου των πειραμάτων της κυβέρνησης Τσίπρα – Καμμένου με τα capital controls και τις καταστροφικές τραπεζικές ανακεφαλαιοποιήσεις του 2015.

Το κόμμα του Σύριζα μας έχει συνηθίσει όλα αυτά τα χρόνια να παίζει σε πολλά ταμπλό. Στα χρόνια του αντιμνημονίου είχε επιτύχει να περισυλλέξει, οπαδούς από αρχαιοτροτσκιστές μέχρι φιλομοναρχικούς, από θαυμαστές του Μάο μέχρι το βαθύ τριτοδρομικό Πασόκ και από διαγραμμένους του ΚΚΕ μέχρι ακραίους εθνολαϊκιστές. Όμως σήμερα, ο ιδεολογικός αυτός αχταρμάς βρίσκει τοίχο. Σε περιβάλλον σχετικής κανονικότητας, σαν και αυτό που βιώνουμε σήμερα, οι διαλυτικές τάσεις είναι πλέον εμφανείς.

Η πιθανότατα να επιστρέψει η διεθνής παραγωγή αγροτικών προϊόντων, η βιομηχανική παραγωγή τροφίμων και το διεθνές εμπόριο στα ομαλά επίπεδα, που προϋπήρχαν της πανδημίας, αποτελούσαν το μεγάλο ζητούμενο για τη μετά covid εποχή. Σήμερα το ίδιο ζητούμενο τίθεται και πάλι επί τάπητος σε ένα πιο δύσκολο και απαιτητικό περιβάλλον. Σε ένα περιβάλλον πολέμου, όπου τόσο ο εισβολέας όσο και ο αμυνόμενος, αποτελούν δύο εξαιρετικά σημαντικούς παίκτες της διατροφικής σκακιέρας.

Όταν αναφερόμαστε σε πολεμικά δάνεια, αναφερόμαστε συνήθως στα δάνεια που συνάπτουν ή στα ομόλογα που εκδίδουν οι κυβερνήσεις με σκοπό τη χρηματοδότηση στρατιωτικών επιχειρήσεων, καθώς και άλλων δαπανών εν καιρώ πολέμου. Το πρώτο Πολεμικό Ομόλογο στην ιστορία ήταν ύψους 11 εκατ. δολ. και είχε εκδοθεί το 1812.

Ενώ μεγάλο μέρος των καθηγητών, αναλυτών και αποστράτων έδιναν το δικό τους αντιδυτικό και φιλορωσικό στίγμα, τη σκυτάλη την έλαβαν οι καλλιτέχνες και οι άνθρωποι του πνεύματος και της διανόησης, οι οποίοι έπαθαν μαζική αφωνία. Πώς είναι δυνατόν οι καλλιτέχνες και οι διανοούμενοι να μένουν άπραγοι, ενώ έκαναν κινητοποιήσεις και συναυλίες για τους φανταστικούς νεκρούς της ΕΡΤ, όταν στους τηλεοπτικούς τους δέκτες, που τόσο πολύ υπερασπίστηκαν την εποχή που «είχε πέσει το μαύρο», βλέπουν αυτές τις απάνθρωπες εικόνες και τις εγκληματικές συμπεριφορές των εισβολέων του καθεστώτος Πούτιν;

Η Ρωσική εισβολή στην Ουκρανία και η επιβολή των οικονομικών κυρώσεων από τη Δύση, έχουν δημιουργήσει ένα κλίμα αβεβαιότητας και φόβου όχι μόνο στις αγορές, αλλά και στην πραγματική οικονομία. Από την πραγματική οικονομία είτε θα λείψουν πραγματικά αγαθά, όπως είναι βασικά αγροτικά προϊόντα, πρώτες ύλες, είτε οι τιμές στις οποίες θα πωλούνται τα αγαθά, θα τα κάνουν απρόσιτα. Τι έχει γίνει όμως με τα ψηφιακά αγαθά; Τι έχει γίνει με το ψηφιακό Ελντοράντο, που δεν θα το άγγιζε η πραγματική οικονομία; Αποδεικνύεται ότι είναι ένα καταφύγιο απροσπέλαστο απέναντι στους κινδύνους της πραγματικής οικονομίας, ή όχι;

Τα περισσότερα τηλεφωνήματα στα χρηματιστηριακά γραφεία, αφορούν ερωτήσεις σχετικά με τις πρόσκαιρες κινήσεις των αγορών. Γιατί πέφτει το Χρηματιστήριο σήμερα, αφού χθες είχε ανεβεί; Γιατί παρατηρούμε τόσο μεγάλη μεταβλητότητα στις τιμές των εμπορευμάτων; Γιατί δεν αντιδρούν θετικά οι χρηματιστηριακές αγορές στις εξαγγελίες των ευρωπαίων αξιωματούχων για την ενεργειακή επάρκεια της ΕΕ για το 2022;