Η οικονομία της Γαλλίας θα αποφύγει την περαιτέρω ύφεση κατά το τρέχον τρίμηνο μετά τη συρρίκνωση τους πρώτους τρεις μήνες του έτους, ανακοίνωσε την Τρίτη η κεντρική τράπεζα της χώρας. Η δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία της ευρωζώνης θα έχει ανάπτυξη περίπου 0,25% το τρέχον τρίμηνο σε σχέση με το πρώτο τρίμηνο, όταν συρρικνώθηκε κατά 0,2%, δήλωσε η Τράπεζα της Γαλλίας, αναθεωρώντας οριακά την εκτίμηση του δεύτερου τριμήνου από 0,2% τον περασμένο μήνα.

Ανάπτυξη μόλις 0,9% σε ετήσια βάση για το ΑΕΠ των ΗΠΑ αποτυπώνει ο δείκτης GDPNow της Atlanta Fed, σημάδι ότι η αμερικανική οικονομία ξεμένει από καύσιμα για να μην διολισθήσει σε ύφεση. Τα στοιχεία της Τρίτης, σε συνδυασμό με άλλες πρόσφατες εκδόσεις, οδήγησαν στην υποβάθμιση του μοντέλου που προέβλεπε ανάπτυξη 1,3% μέχρι την 1η Ιουνίου, σε 0,9%.

Η Παγκόσμια Τράπεζα αναθεώρησε προς τα κάτω την πρόβλεψή της για την παγκόσμια ανάπτυξη κατά 1,2 ποσοστιαίες μονάδες, στο 2,9% για το 2022, από 5,7% το 2021, προειδοποιώντας ότι η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία έχει διευρύνει τη ζημιά από την πανδημία της Covid-19, και πολλές χώρες αντιμετωπίζουν τώρα κίνδυνο ύφεσης αλλά και στασιμοπληθωρισμού.

Μετά από μια από τις χειρότερες χρηματιστηριακές εκκινήσεις εδώ και δεκαετίες, φέτος η αγορά φαίνεται να έχει προσδεθεί για επερχόμενη καταιγίδα. Μπορεί η καλοκαιρινή σεζόν να μετριάζει τις άμεσες πιέσεις στην ενέργεια, αλλά παραμένει η αβεβαιότητα με το τι θα γίνει στην Ευρώπη τον ερχόμενο χειμώνα αν σταματήσουν οι εισαγωγές ρωσικού φυσικού αερίου. Όλα θα εξαρτηθούν από το αν αποφύγουμε μια ύφεση στις ΗΠΑ και την Ευρώπη και από το αν η FED καταφέρει να συγκρατήσει τον πληθωρισμό, χωρίς να υπερφρενάρει την ανάπτυξη. Οι αγορές θα περιμένουν με τα νεύρα τεντωμένα.

Στην αρχή μιας θεμελιώδους αλλαγής βρίσκονται οι παγκόσμιες αγορές, μετά από μια περίοδο που χαρακτηρίστηκε από τα χαμηλά επιτόκια και το φτηνό εταιρικό χρέος, δήλωσε ο συμπρόεδρος της Morgan Stanley, Τεντ Πικ. Σύμφωνα με τον ίδιο είναι ο συνδυασμός της πανδημίας, του πολέμου, του πληθωρισμού, που σηματοδοτεί την αλλαγή «παραδείγματος» στις αγορές.

Ο πρόεδρος των ΗΠΑ και ο επικεφαλής της Fed αποφάσισαν να συναντηθούν, ύστερα από πολύ καιρό. Δεν χρειάζεται να μας πουν ακριβώς τι συζήτησαν, το καταλαβαίνουμε μόνοι μας. Θα καταπολεμηθεί ο πληθωρισμός χωρίς να προκληθεί ύφεση στην οικονομία; Αυτό απασχολεί και τις αγορές, οι οποίες ελπίζουν πως κάποια πρώτα σημάδια συγκράτησης του πληθωρισμού θα είναι αρκετά για να μαλακώσουν τις άγριες διαθέσεις του Πάουελ.

Ο πρόεδρος της Παγκόσμιας Τράπεζας Ντέιβιντ Μάλπας ανέφερε ότι ο πόλεμος της Ρωσίας στην Ουκρανία και συγκεκριμένα ο αντίκτυπός του στις τιμές των τροφίμων και της ενέργειας, αλλά και η διαθεσιμότητα των λιπασμάτων, μπορούν να προκαλέσουν παγκόσμια ύφεση. Παράλληλα, σημείωσε ότι οι οικονομίες της Ουκρανίας και της Ρωσίας αναμένεται να συρρικνωθούν σημαντικά, ενώ η Ευρώπη, η Κίνα και οι ΗΠΑ βλέπουν βραδύτερη ανάπτυξη.

Σύμφωνα με αναλυτές της Goldman Sachs, ο κίνδυνος ύφεσης στις ΗΠΑ τα επόμενα δύο χρόνια έχει αυξηθεί κατά 35%. Επιπλέον, τα τελευταία στοιχεία για τον πληθωρισμό από τις μεγαλύτερες οικονομίες του κόσμου συνεχίζουν να ανησυχούν τις αγορές. Πόσο πραγματικός είναι όμως ο κίνδυνος μιας ύφεσης; Και ποια είναι η πραγματική έκταση του πληθωρισμού που βλέπουμε; Στα όρια εκκίνησης bear market o S&P, απαιτείται άμεσα ανοδική αντίδραση.

Με βάση τα οικονομικά στοιχεία που έχουν δημοσιευθεί μέχρι στιγμής, η δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία του πλανήτη θα δει το ΑΕΠ της να συρρικνώνεται στο τρίμηνο Απριλίου-Ιουνίου. Θα έλεγε κάποιος ότι πρόκειται απλώς για μία ακόμη επίπτωση των δυσμενών συνθηκών που έχουν διαμορφωθεί από τον πόλεμο στην Ουκρανία και το παρατεταμένο lockdown στη Σαγκάη. Όμως, ακριβώς επειδή έχουμε να κάνουμε με την Κίνα, τα πράγματα είναι πολύ πιο σοβαρά.

Οι προειδοποιήσεις από Πάουελ και Γέλεν για τη μεταβλητότητα στις αγορές και την πιθανότητα ύφεσης υποδεικνύουν ότι ο ορίζοντας είναι γεμάτος μαύρα σύννεφα για οικονομία και αγορές. Για τα τεχνολογικά μεγαθήρια η καταιγίδα έχει ήδη ξεκινήσει. Η Apple έχασε τα σκήπτρα της μεγαλύτερης σε αξία εταιρείας από την Saudi Aramco, ενώ Microsoft, Google και Amazon παραπαίουν. Η μεγάλη τους πτώση θα μπορούσε να παίξει το ρόλο ενός πρόδρομου δείκτη ύφεσης.

Μέσα στο τελευταίο τρίμηνο 7 στις 10 επιχειρήσεις στην Αμερική προχώρησαν σε αυξήσεις τιμών, ενώ 1 στις 2 δηλώνουν ότι ετοιμάζουν νέες ανατιμήσεις το επόμενο τρίμηνο. Από τη μικρότερη έως τη μεγαλύτερη, οι επιχειρήσεις πιστεύουν ότι τους παίρνει να συνεχίσουν τις αυξήσεις, που σημαίνει ότι η μείωση του πληθωρισμού στο 2% είναι… όνειρο απατηλό.

Oι πιθανότητες ύφεσης στην Ευρώπη, τις ΗΠΑ και την Κίνα αυξάνονται με τους επενδυτές να αποτυπώνουν τις ανησυχίες τους στους μεγάλους δείκτες μετοχών και ομολόγων. Το μήνυμα που έστειλε η Επίτροπος Ενέργειας Κάντρι Σίμσον ότι οι πληρωμές ρωσικού αερίου σε ρούβλια συνιστούν παραβίαση των ευρωπαϊκών κυρώσεων κατά της Ρωσίας και ότι δεν πρόκειται να γίνουν αποδεκτές  επιτείνει τις ανησυχίες ίσως και λόγω της «ασάφειας» που διέκριναν διεθνείς αναλυτές. Πτώση για φυσικό αέριο. <b> Διαγράμματα. </b>

Ενώ η ύφεση στην Ευρώπη ξεκινά από την Ιταλία, στη Γερμανία οι βιομηχανίες περιγράφουν μία κατάσταση που δεν έχουν αντιμετωπίσει ποτέ ξανά. Μικρά και μεγάλα εργοστάσια στο Ντίσελντορφ και σε άλλες πόλεις δεν βρίσκουν ή δεν θέλουν να πληρώσουν τόσο υψηλές τιμές για τις πρώτες ύλες, τα μέταλλα και την ενέργεια που χρειάζονται. Ο πληθωρισμός στα προϊόντα που φεύγουν από τα εργοστάσια είναι το υψηλότερο επίπεδο από το 1949 και πολλοί είναι έτοιμοι θα διακόψουν την παραγωγή.

Μετά από μήνες προβληματισμού για την αντίδραση των κεντρικών τραπεζών στην έξαρση του πληθωρισμού, η ψυχολογία στις αγορές έχει δεχτεί γερό τράνταγμα από το φόβο ότι η παγκόσμια οικονομική ανάπτυξη μπορεί να εισέλθει σε ύφεση. Οι παράγοντες που έχουν επιδεινώσει το κλίμα περιλαμβάνουν τον πόλεμο στην Ουκρανία, τις αυξήσεις στο κόστος ενέργειας, τις τιμές των μετάλλων και την επιθετική στροφή των κεντρικών τραπεζών σε σφιχτότερη νομισματική πολιτική.

Ο ενεργειακός πόλεμος κλιμακώνεται με τη Ρωσία να εκβιάζει ανοιχτά την Ευρώπη, μπλοκάροντας τη ροή φυσικού αερίου προς Πολωνία και Βουλγαρία και προειδοποιώντας με διακοπή παροχής ακόμη και τη Γερμανία. Έτσι παίρνουν σάρκα και οστά οι χειρότεροι εφιάλτες και το δυσμενές σενάριο για την ευρωπαϊκή οικονομία κινδυνεύει να γίνει βασικό. Από ανάπτυξη άνω του 2% η Γερμανία απειλείται πλέον με ύφεση κοντά στο 2%. Ποιος είναι ο μεγαλύτερος κίνδυνος για την Ευρώπη σύμφωνα με την Deutsche Bank.

Η ύφεση είναι αυτή τη στιγμή ο μεγαλύτερος κίνδυνος για τις αγορές, τουλάχιστον αυτός που υπολογίζουν περισσότερο οι αναλυτές. Μεγαλύτερος από τον πόλεμο, μεγαλύτερος και από τον πληθωρισμό. Τέσσερις από τους σημαντικότερους επενδυτικούς οίκους, η Deutsche Bank, η BofA, η Citi και η Goldman Sachs, εκτιμούν ότι η ύφεση θα χτυπήσει&#8230; την πόρτα της αμερικανικής οικονομίας το 2023, ενώ για την Ευρώπη ο κίνδυνος είναι ακόμη πιο άμεσος, ιδιαίτερα στην περίπτωση που διακοπεί εντελώς η ροή ρωσικού φυσικού αερίου.

H οικονομία της ευρωζώνης είναι από τις πιο ευάλωτες στις επιπτώσεις του πολέμου στην Ουκρανία, ωστόσο το σήμα που εκπέμπουν οι αγορές ομολόγων της είναι πολύ διαφορετικό. Η καμπύλη των αποδόσεων αποτυπώνει το κόστος δανεισμού σε διαφορετικές χρονικές περιόδους και θεωρείται καλός δείκτης για τις τάσεις της ανάπτυξης και του πληθωρισμού. Κατά συνέπεια παρακολουθείται στενά από τις αγορές.

Με τον πληθωρισμό να εκτινάσσεται στο 8,9% τον Μάρτιο σε υψηλό 26 ετών, εύλογα αυξάνεται ο προβληματισμός για την πορεία της οικονομίας, καθώς οι εξελίξεις των τελευταίων εβδομάδων αχρήστευσαν κάθε προηγούμενη πρόβλεψη για την ανάπτυξη. Η σημαντικότερη επίπτωση για την πραγματική οικονομία είναι η μείωση του διαθέσιμου εισοδήματος των νοικοκυριών. Το πρόβλημα είναι παγκόσμιο αλλά επικεντρώνεται στην Ευρώπη, η οικονομία της οποίας επηρεάζεται περισσότερο από τις επιπτώσεις του πολέμου στην Ουκρανία.

Η Γερμανία θα έρθει αντιμέτωπη με βαθιά ύφεση αν σταματήσουν οι εισαγωγές ρωσικού φυσικού αερίου και πετρελαίου, προειδοποίησε ανώτερο στέλεχος της γερμανικής τράπεζας τη Δευτέρα.

H επιπεδοποίηση της καμπύλης των ομολογιακών αποδόσεων στις ΗΠΑ και η αντιστροφή τμημάτων της δείχνει ότι η αγορά τιμολογεί επιθετικές αυξήσεις επιτοκίων από την αμερικανική κεντρική τράπεζα ώστε να υποχωρήσει ο πληθωρισμός από το υψηλό 40ετίας. Το ερώτημα για τους επενδυτές είναι αν αρχίζει να σηματοδοτεί επερχόμενη ύφεση.

Όταν ένα από τα πιο έμπειρα τμήματα ανάλυσης στον κόσμο εκτιμά ότι «η ευρωπαϊκή οικονομία ουσιαστικά δε θα εμφανίσει καθόλου ανάπτυξη στο υπόλοιπο του 2022», γίνεται αντιληπτό ότι οι τέσσερις εβδομάδες του πολέμου έχουν ήδη καταφέρει να ανατρέψουν τα δεδομένα που ίσχυαν έως τα τέλη Φεβρουαρίου. Σε ποιο σενάριο η Ευρώπη φλερτάρει με την ύφεση και σε ποιο η ελληνική οικονομία θα αναπτυχθεί έως και άνω του 10% την επόμενη τριετία.

Το αγκάθι που μπορεί να πυροδοτήσει μία ύφεση θα σχετίζεται με τα επιτόκια. Μία κανονικοποίησή τους είναι επιβεβλημένη αλλά μέχρι εκεί. Εάν η ΕΚΤ, όπως η FED, εισέλθει στον λογική συνεχών αυξήσεων επιτοκίων και παράλληλα έχουμε μία μεταβολή στη στάση της Ευρώπης στη δημοσιονομική πολιτική για το δυσκολότερο 2023, πράγματι θα κινδυνεύσουμε από την έλευση μίας ύφεσης όπως διακινδυνεύουν οι ΗΠΑ.

Καλπάζουσα ακρίβεια σε τρόφιμα και είδη πρώτης ανάγκης, τρομακτικό ενεργειακό κόστος και ακραία αβεβαιότητα με πιθανό ακόμη και το ενδεχόμενο γενικευμένου πολέμου που θα ξεπεράσει τα σύνορα της Ουκρανίας. Σε αυτό το εκρηκτικό μείγμα που αντιμετωπίζουν τα νοικοκυριά και οι επιχειρήσεις σε Ελλάδα και Ευρώπη, έρχεται να προστεθεί ένας&#8230; φόρος που απειλεί με ύφεση ξανά την οικονομία.

Πριν το πόλεμο, οι προβλέψεις για την ευρωπαϊκή οικονομία μιλούσαν για επιβράδυνση. Πλέον, είναι πιθανή ακόμη και μια ύφεση στην Ευρώπη, ενώ το δημόσιο χρέος, λόγω των υψηλότερων επιτοκίων, ξαναγίνεται ο βασικός κίνδυνος, εκτιμά στο liberal, ο Γάλλος οικονομολόγος Σαρλ Βιπλόζ. Μιλά για τη στροφή της Μόσχας στο Πεκίνο, τη βαθιά ύφεση που θα ζήσει η Ρωσία και τον ορατό κίνδυνο η καθημερινότητα των Ρώσων να επιστρέψει σταδιακά στη μιζέρια της ΕΣΣΔ, τότε που τα δυτικά αγαθά ήταν δυσεύρετα. <b>Συνέντευξη στον Γιώργο Φιντικάκη.</b>