Όταν ένα από τα πιο ενεργά και έμπειρα τμήματα ανάλυσης στον κόσμο εκτιμά ότι «η ευρωπαϊκή οικονομία ουσιαστικά δε θα εμφανίσει καθόλου ανάπτυξη στο υπόλοιπο του 2022», γίνεται αντιληπτό ότι οι τέσσερις εβδομάδες του πολέμου και οι οικονομικές του επιπτώσεις, έχουν ήδη καταφέρει να ανατρέψουν τα δεδομένα που ίσχυαν έως τα τέλη Φεβρουαρίου. Η κατάσταση, μάλιστα, μπορεί να επιδεινωθεί περαιτέρω στην περίπτωση που διακοπεί εντελώς η παροχή ρωσικού φυσικού αερίου προς την Ευρώπη.
Ο λόγος για τη Citi, οι αναλυτές της οποίας, βλέπουν πως η οικονομία της Ευρωζώνης θα αναπτυχθεί με ρυθμό 2,3% φέτος, ενώ στο δυσμενές σενάριο, η ανάπτυξη δε θα ξεπεράσει το 0,7%. Σημειώνεται ότι η αμερικανική τράπεζα προέβλεπε τον Φεβρουάριο ανάπτυξη 3,3% για το 2022.
Με τα νέα δεδομένα, ο κίνδυνος σημαντικής οικονομικής επιβράδυνσης και μεγάλης ανόδου του πληθωρισμού έχει μετατραπεί σε βασικό σενάριο και δεν αποκλείεται η ύφεση να χτυπήσει την πόρτα της Ευρώπης. Όπως επισημαίνει η Citi, η ύφεση… περιτριγυρίζει την Ευρωζώνη ενώ οι πρόδρομοι οικονομικοί δείκτες ενδέχεται πολύ σύντομα να προμηνύουν ύφεση.
Σε αντίθεση με τις ΗΠΑ, ο κίνδυνος ύφεσης στην Ευρώπη είναι σημαντικός, γιατί ο πληθωρισμός δεν οφείλεται στην αύξηση της ζήτησης αλλά στα σοβαρά προβλήματα στο πεδίο της προσφοράς και ως φαινόμενο οδηγεί σε μειωμένη ζήτηση.
Ο κίνδυνος θα γίνει ακόμη μεγαλύτερος στην περίπτωση που επιβεβαιωθεί το χειρότερο σενάριο και διακοπεί εντελώς η ροή φυσικού αερίου προς την Ευρώπη. Όσο για τον πληθωρισμό, η Citi προβλέπει ότι θα διαμορφωθεί στο 6,5% στην Ευρωζώνη για το σύνολο του 2022, έναντι 4,5% που έκανε λόγο η εκτίμηση του Φεβρουαρίου. Χθες, η Goldman Sachs τοποθέτησε τον πληθωρισμό στην Ευρωζώνη στο 7,8% φέτος, εκτιμώντας ότι θα εξασθενήσει το 2023 και θα επιστρέψει σταδιακά προς το επίπεδο του 2%.
Τι ισχύει για την Ελλάδα
Οι αρχικές εκτιμήσεις για ανάπτυξη 4% και 5% στην Ελλάδα το 2022 έχουν ήδη υποβαθμιστεί στο 3%. Τα δεδομένα για την ελληνική οικονομία είναι ότι το ΑΕΠ σε κάθε περίπτωση θα υπεραποδώσει της Ευρωζώνης και ότι ο πληθωρισμός στη χώρα μας θα διαμορφωθεί και αυτός ελαφρώς υψηλότερα από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο. Για παράδειγμα, προβλέπεται ανάπτυξη άνω του 4% το 2023 στην Ελλάδα, όταν στην Ευρωζώνη αναμένεται το ΑΕΠ να τρέξει με ρυθμό 2,6%.
Έχοντας τη… φόρα από το 2021 και την κατά 8,3% μεγέθυνση του ΑΕΠ, η ελληνική οικονομία εκτιμάται ότι θα εμφανίσει ανάπτυξη άνω του 1% ακόμη και στο δυσμενές σενάριο που η Ευρωζώνη θα φλερτάρει με την ύφεση. Σε κάθε περίπτωση, η ελληνική οικονομία αναμένεται να καλύψει το 2023 και το 2024 το όποιο χαμένο έδαφος του 2022 και να σημειώσει ανάπτυξη στην τριετία που σωρευτικά θα είναι παρόμοια με τις εκτιμήσεις πριν τον πόλεμο. Με άλλα λόγια, στην τριετία 2022-2024 η ανάπτυξη θα ξεπεράσει σωρευτικά το 10%, όσο μεγάλο και αν είναι το πλήγμα φέτος.
Στο μέτωπο του πληθωρισμού, η κατάσταση είναι τόσο κρίσιμη που αν δεν είχαν ανακοινωθεί μέτρα στήριξης της τάξης των 2 δισ. ευρώ για τον περιορισμό των επιπτώσεων της ενεργειακής κρίσης (εκτιμάται ότι θα φτάσουν στα 4 δις. ευρώ στο σύνολο του έτους), ο πληθωρισμός στην Ελλάδα θα έφτανε στο 10% το δίμηνο Μαρτίου-Απριλίου.
Αυξήθηκε 10% η πιθανότητα ύφεση στις ΗΠΑ
Τέλος, η Citi τρέχει ένα μοντέλο πρόβλεψης που δείχνει ότι η πιθανότητα ύφεσης στις ΗΠΑ μέσα στον επόμενο χρόνο αυξήθηκε στο 19% τον Μάρτιο, από 9% που ήταν τον Φεβρουάριο. Μπορεί ακόμη να είναι σχετικά μικρός ο κίνδυνος, όμως είναι αξιοσημείωτη η αύξηση μέσα σε λίγες εβδομάδες. Την ίδια ώρα, η πιθανότητα ύφεσης για το επόμενο εξάμηνο είναι στο 12%, πολύ χαμηλότερα από την Ευρώπη. Παρ’ όλα αυτά, η αμερικανική τράπεζα προειδοποιεί ότι η πιθανότητα ύφεσης θα αυξηθεί καθώς θα μπαίνουμε πιο βαθιά στον κύκλο αύξησης των επιτοκίων και η καμπύλη αποδόσεων των ομολόγων γίνεται πιο ίσια.
Για τις μετοχές, η Citi τονίζει ότι η πρόσφατη άνοδος και το γεγονός ότι κατά τη διάρκεια του πολέμου οι χρηματιστηριακοί δείκτες ενισχύονται, υποδεικνύουν ότι έχουν προεξοφλήσει ένα σοκ στασιμοπληθωρισμού και ότι ο υψηλός πληθωρισμός «σπρώχνει» μεγάλα ποσά στις μετοχές κάτι ωστόσο που ισχύει μόνο για τις ΗΠΑ.
