Οι ανησυχίες για βαθύτερη του αναμενόμενου ύφεση δείχνουν να επιβεβαιώνονται και πλέον βγαίνουν από τα συρτάρια ακόμα πιο ακραία σενάρια που μοιάζουν με οικονομική καταστροφή. Ο «λογαριασμός» της κρίσης μεγαλώνει για την Ελλάδα (π.χ. ύφεση 11% ή 12%) και δεν είναι απλώς ένα νούμερο, αλλά μεταφράζεται σε χαμένες δουλειές και μείωση των εισοδημάτων. Για αυτό πρέπει να ανακόψουμε γρήγορα την εξάπλωση του ιού και να αποτρέψουμε ένα τρίτο κύμα.

Η Γαλλία ανακοίνωσε πανεθνικό lockdown και η Γερμανία μερικό, ενώ παντού τα κρούσματα και τα περιοριστικά μέτρα αυξάνονται, με αποτέλεσμα η Ευρώπη να ετοιμάζεται για πολύμηνη και βαθιά ύφεση, περισσότερα επιχειρηματικά λουκέτα, ανεργία και οικονομική ανέχεια. Τα χρηματιστήρια σε Ευρώπη και Αμερική… βάφτηκαν κόκκινα, την ώρα που Κομισιόν, ΕΚΤ και Fed δέχονται πιέσεις να εφαρμόσουν νέα και πιο τολμηρά μέτρα στήριξης.

Η τουρκική λίρα συνεχίζει ακάθεκτη την πορεία της προς την άβυσσο, οι νέοι δεν μπορούν να σπουδάσουν και η οικονομική ανέχεια μεγαλώνει. Όμως ο Ερντογάν συνεχίζει να κρατικοποιεί επιχειρήσεις, ενώ έχει αναθέσει στον γαμπρό του να… τρελάνει την επενδυτική κοινότητα.

Αυξάνεται η πιθανότητα διπλής ύφεσης στην Ευρώπη, ενώ ο φόβος του lockdown γίνεται αισθητός ακόμα και στη Γερμανία. Αν οι κινήσεις των αγορών και οι προσδοκίες των επιχειρήσεων λειτουργούν ως προάγγελοι γεγονότων τότε οι οικονομίες της Ευρώπης και των ΗΠΑ έχουν μπροστά τους ένα πολύ δύσκολο εξάμηνο.

Μαζικό σφυροκόπημα δέχονται τουρκική λίρα και τουρκικές μετοχές στις συναλλαγές της Δευτέρας καθώς ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν προκαλεί τις Ηνωμένες Πολιτείες να επιβάλουν κυρώσεις κατά της Τουρκίας. Η ισοτιμία του τουρκικού νομίσματος με το αμερικανικό έσπασε για πρώτη φορά στην ιστορία το ψυχολογικό όριο των 8 λιρών/δολάριο με την αβεβαιότητα να εκτινάσσεται στα ύψη.

Ένα νόμισμα που στις αρχές του 21ου αιώνα ήταν κοντά στην πλήρη ισοτιμία με το δολάριο έχει φτάσει να χάνει πάνω από το 80% της αξίας του. Υποχωρεί τους τελευταίους πέντε μήνες και 9 διαδοχικές εβδομάδες και πολλά θα κριθούν από τις επιλογές του Ερντογάν σε γεωπολιτικό επίπεδο λίγες ημέρες πριν τις αμερικανικές εκλογές. Όλο και πιο ορατός ο κίνδυνος κυρώσεων κατά της Τουρκίας, εκτιμούν αναλυτές.

Κανένας πρόεδρος των ΗΠΑ στη σύγχρονη ιστορία δεν έχει επανεκλεγεί σε καιρούς οικονομικής επιβράδυνσης και αύξησης της ανεργίας, ενώ οι αγορές συνήθως σημειώνουν ράλι ανακούφισης μετά τις εκλογές. Τι δείχνουν τα ιστορικά δεδομένα για τη σχέση εκλογών-οικονομίας και γιατί προμηνύουν ότι ο Τραμπ θα χάσει το βράδυ της 3ης Νοεμβρίου με μεγάλη διαφορά από τον Μπάιντεν. Όλοι οι χρησμοί της μεγαλύτερου διαχειριστή ομολόγων στον κόσμο.

Την ψυχραιμία τους χάνουν οι επενδυτές με τον Ερντογάν καθώς οι επιλογές του στη νομισματική πολιτική αυξάνουν τις πιθανότητες ατυχήματος για την τουρκική οικονομία. Περαιτέρω επιδείνωση των συνθηκών, διολίσθηση της λίρας και νέο κύμα φυγής επενδυτών από την Τουρκία τις επόμενες εβδομάδες αναμένουν αναλυτές μετά τη χθεσινή «ψυχρολουσία» - η κεντρική τράπεζα δεν αύξησε τα επιτόκια όπως αναμενόταν.

Αυτό που μέχρι πέρσι έμοιαζε απίστευτο σήμερα γίνεται πραγματικότητα. Το ελληνικό δημόσιο δανείζεται για 15 χρόνια με επιτόκιο 1,152% μειώνοντας το κόστος δανεισμού 40% σε οκτώ μήνες. Η βελτιωμένη πρόσβαση της Ελλάδας στις αγορές ενδυναμώνει τη βιωσιμότητα του χρέους, σημειώνει στο liberal.gr ο επικεφαλής κρατικών αξιολογήσεων της Scope Ratings, Γιάκομπ Σουβάλσκι, εκτιμώντας ότι τα επιτόκια για την Ελλάδα θα παραμείνουν χαμηλά για μεγάλο χρονικό διάστημα.

Με πολλαπλά ανοιχτά μέτωπα σε γεωπολιτικό επίπεδο, ο Ερντογάν θέλει να σταματήσει την πτώση της λίρας, όμως η Commerzbank εκτιμά ότι το τουρκικό νόμισμα θα καταποντιστεί πριν προλάβει να κάνει στροφή 180 μοιρών.

Έντονος είναι ο προβληματισμός σε Βρυξέλλες και Φρανκφούρτη για το ενδεχόμενο νέας ύφεσης τόσο στο τρίμηνο που διανύουμε, όσο και στο πρώτο τρίμηνο του 2021, που θα μεγαλώσει τις οικονομικές πληγές της πανδημίας, οδηγώντας σε αύξηση της ανεργίας και επιχειρηματικά λουκέτα. Γι' αυτό η Κριστίν Λαγκάρντ τάσσεται υπέρ ενός μόνιμου μηχανισμού ο οποίος θα λειτουργεί όπως το Ταμείο Ανάκαμψης, μόνο που θα φροντίζει ουσιαστικά για τη διάσωση των οικονομιών.

Η ραγδαία επιδείνωση των συνθηκών και τα αυστηρά περιοριστικά μέτρα που εφαρμόζονται χωρίς να έχουμε μπει στην καρδιά του χειμώνα, κάνουν τους αναλυτές να πιστεύουν ότι την επόμενη τριετία τα πράγματα θα είναι πολύ δύσκολα. Η Γαλλία έχασε την κορυφαία αξιολόγηση «ΑΑΑ» και η Μ. Βρετανία υποχώρησε δύο σκαλοπάτια χαμηλότερα, υποδεικνύοντας ότι αλλάζει το πως αξιολογούν οι ειδικοί το μέγεθος της οικονομικής καταστροφής που συντελείται.

Από το λιγότερο δυσμενές στο δεύτερο χειρότερο σενάριο εξελίσσεται η πανδημία σε αρκετές μεγάλες οικονομίες με αποτέλεσμα να αναθεωρούνται επί τα χείρω οι προβλέψεις για την ύφεση και να ετοιμάζονται νέα μέτρα ενίσχυσης από τις κεντρικές τράπεζες. Μόνο στην Ευρωζώνη, η επιδείνωση των συνθηκών κοστίζει πάνω από 200 δισ. ευρώ. Όλα τα μέτρα που εξετάζονται σε Ευρώπη, ΗΠΑ, Ιαπωνία, Μ. Βρετανία, Ελβετία, Ν. Ζηλανδία.

Σε μια πολύ κρίσιμη συγκυρία η Ελλάδα κερδίζει το στοίχημα της προσέλκυσης διεθνών κεφαλαίων όχι μόνο στο μέτωπο των κεφαλαιαγορών, αλλά και σε αυτό της πραγματικής οικονομίας. Μπαίνουμε σε μια εποχή που το ενδιαφέρον μεγάλων επενδυτών θα μεταφράζεται σε ηχηρά projects .

Μεγάλη αύξηση στα επιχειρηματικά λουκέτα και μία στρατιά υπερχρεωμένων επιχειρήσεων θα δούμε το 2021 καθώς η απόσυρση των μέτρων στήριξης θα βγάλει στην επιφάνεια τα πραγματικά προβλήματα των οικονομιών. Το μέγεθος της καταστροφής θα εξαρτηθεί από τη διάρκεια της πανδημίας, τονίζει το ΔΝΤ. Έκρηξη εταιρικών χρεοκοπιών με επίκεντρο τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις βλέπει στη Γερμανία η Bundesbank.

«Το χρηματιστήριο ανέβηκε άλλες 300 μονάδες – Αυτός είναι ο καλύτερος δείκτης απ' όλους!!! Μην το χαλάσετε με τον κοιμισμένο Τζο», έγραψε ο Ντόναλντ Τραμπ το βράδυ της Δευτέρας στο αγαπημένο του twitter, αποδεικνύοντας ότι ποντάρει πολλά στην πορεία της Wall Street. Στατιστικά στοιχεία δείχνουν ότι η Wall όντως… ψηφίζει πριν τις κάλπες, όμως οι επενδυτές δείχνουν να συνηθίζουν στην ιδέα της νίκης των Δημοκρατικών.

Μπορεί το αξιόχρεο μιας χώρας να βαθμολογείται με junk από τους οίκους αξιολόγησης αλλά η απόδοση του 10ετούς ομολόγου της να υποχωρεί στο 0,8% με διαδοχικά ιστορικά χαμηλά; Στην τρέχουσα συγκυρία τα ελληνικά ομόλογα αντιμετωπίζονται σαν να φέρουν αξιολόγηση investment grade από τη στιγμή που συμμετέχουν στο QE Πανδημίας και το μεγάλο ερώτημα πλέον είναι ποια θα είναι η αντίδραση των επενδυτών μετά την πανδημία.

Την ώρα που η τουρκική λίρα δείχνει έτοιμη να σπάσει το ψυχολογικό όριο των 8 λιρών/δολάριο και η οικονομία της Τουρκίας περνάει μία πολύ σοβαρή κρίση που γονατίζει νοικοκυριά και επιχειρήσεις, ειδικοί εκτιμούν ότι ο Ερντογάν θα προσπαθήσει να πάει σε πρόωρες εκλογές. Διότι η προκήρυξη πρόωρων εκλογών είναι ο μοναδικός τρόπος βάσει του τουρκικού συντάγματος που ένας πρόεδρος επιτρέπεται να εκλεγεί για τρίτη διαδοχική θητεία.

Σε ένα περίεργο περιβάλλον αναμονής του εμβολίου και του τέλος της πανδημίας καλούνται να προσαρμοστούν καταναλωτές, επιχειρήσεις και επενδυτές τουλάχιστον για τους επόμενους 12 μήνες. Είναι μία περίοδος κατά την οποία αναμένονται τεράστιες αλλαγές σε όλο το φάσμα της παγκόσμιας οικονομίας, πάντα με βάση τις προβλέψεις των ειδικών. Όμως την ίδια ώρα, διανύουμε μία εποχή κατά την οποία οι προβλέψεις δοκιμάζονται.

Η σφοδρότητα και η διάρκεια της πανδημικής κρίσης συνηγορούν στο ότι το μεγαλύτερο κοινωνικοοικονομικό πρόβλημα που θα αντιμετωπίσει η ανθρωπότητα αφού νικήσει τον covid-19 είναι οι χαμένες δουλειές. Κανείς δεν γνωρίζει σήμερα τι θα συμβεί στην αγορά εργασίας όταν περάσει η πανδημία και σταματήσουν οι επιδοματικές πολιτικές.

Την ώρα που η Fed προειδοποιεί την κυβέρνηση των ΗΠΑ ότι η ανάκαμψη κινδυνεύει με εκτροχιασμό αν δεν ληφθούν και νέα μέτρα στήριξης, ο Τραμπ συνεχίζει τα «παιχνίδια» στην τελική ευθεία προς τις κάλπες. Το twitter του Αμερικανού προέδρου έχει… πάρει φωτιά τα τελευταία εικοσιτετράωρα και η αναποφασιστικότητά του κινδυνεύει να προκαλέσει «τρύπα» ύψους 300 δισ. δολαρίων στη μεγαλύτερη οικονομία του πλανήτη.

Από το debate παρωδία και τις θεωρίες συνωμοσίας έως τα απίστευτα σκηνικά με τον Τραμπ να κάνει βόλτα έξω από το νοσοκομείο, η προεκλογική περίοδος στις ΗΠΑ εξελίσσεται στο μεγαλύτερο και σκληρότερο reality show του πλανήτη. Τι λένε οι μεγαλύτεροι επενδυτικοί οίκοι για αυτή την τόσο σημαντική μάχη, το πακέτο των 2 τρισ. και το σενάριο του «μπλε κύματος»;

Δέκα δισεκατομμύρια δολάρια σκοπεύει να δαπανά ετησίως για επενδυτικά project ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν τα επόμενα χρόνια, μέσω του κρατικού wealth fund της Τουρκίας, του οποίου πρόεδρος είναι φυσικά ο ίδιος. Μόνο που θα πρέπει πρώτα να ασχοληθεί με τους τουρκικούς ομίλους που βρίσκονται στα πρόθυρα της κατάρρευσης και να δαπανήσει σημαντικά ποσά για τη διάσωση επιχειρηματικών «τοτέμ» της τουρκικής οικονομίας, όπως η Turkish Airlines.

Μονόδρομος θεωρείται η εφαρμογή ενός νέου πακέτου στήριξης από την ΕΚΤ καθώς για πρώτη φορά από το 2016 η ευρωπαϊκή οικονομία βρίσκεται για δύο διαδοχικούς μήνες σε συνθήκες αποπληθωρισμού. Το «οξυγόνο» από το Ταμείο Ανάκαμψης δεν αναμένεται να φτάσει στην αγορά πριν το καλοκαίρι του 2021 και η Ευρωζώνη κινδυνεύει να βρεθεί ξανά σε ύφεση στο τρίμηνο που μόλις ξεκίνησε.