Μεσίστιες θα κυματίζουν οι σημαίες στο διεθνές εκθεσιακό κέντρο της ΔΕΘ-Helexpo AE στη Θεσσαλονίκη, κατά τη διάρκεια του τριήμερου εθνικού πένθους για τον «οικουμενικό Έλληνα», Μίκη Θεοδωράκη, όπως επισημαίνεται σε ανακοίνωση της εταιρείας, σήμερα Παρασκευή, όπου τονίζεται ακόμα ότι ο μεγάλος μας συνθέτης «"μίλησε" με τη μουσική και τους αγώνες του στις καρδιές όλων μας».

Με αναφορά στο έργο, τους αγώνες αλλά και την παρακαταθήκη που αφήνει πίσω του αποχαιρετά τον μεγάλο Έλληνα, Μίκη Θεοδωράκη, ο Αρχιεπίσκοπος Αυστραλίας Μακάριος. 

«Εμείς, εδώ, στην Πόλη του Κωνσταντίνου, η Ρωμηοσύνη της Πόλεως, θα τον θυμόμαστε πάντοτε» ανέφερε σε κλίμα συγκίνησης ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος, κατά τη διάρκεια των σημερινών εργασιών της Συνάξεως της Ιεραρχίας του Οικουμενικού Θρόνου αποχαιρετώντας τον μουσικοσυνθέτη, Μίκη Θεοδωράκη.

«Ο Μίκης Θεοδωράκης, με το έργο και τη δράση του, σφράγισε την πολιτισμική αλλά και γενικότερα τη δημόσια ζωή της Ελλάδας για πολλές δεκαετίες», αναφέρει σε ανακοίνωσή της η Εταιρεία Συγγραφέων.

Σε μια εκδήλωση του ΣΦΕΜ, το 1963, την άκουσε ο Μίκης Θεοδωράκης να τραγουδά ένα δικό του τραγούδι, τον «Καημό». Ήταν τόσο βαθιά η εντύπωση που του προκάλεσε η νεαρή τραγουδίστρια, ώστε στο τέλος της συναυλίας τη συνάντησε στα παρασκήνια και της είπε: «Το ξέρεις ότι έχεις γεννηθεί για να τραγουδάς τα τραγούδια μου;». «Το ξέρω», ήταν η άμεση απάντηση της δεκαεξάχρονης Μαρίας Φαραντούρη.

Θα μπορούσε να είναι ποιητής ή συγγραφέας. Αλλά ο Μίκης Θεοδωράκης ήταν και ποιητής και συγγραφέας. Η πρώτη ποιητική συλλογή του με τον τίτλο «ΣΙΑΟ» κυκλοφόρησε σε Έκδοση στην Τρίπολη το 1941 με το ψευδώνυμο Ντίνος Μάης. Ενας άνθρωπος με πολυπρισματική άποψη για την τέχνη, όπως και με δική του κοσμοθεωρία για την πολιτική και τη ζωή.

Η ελληνική μουσική, το τραγούδι της χώρας μας, η μουσική του Μίκη Θεοδωράκη, δεν θα ήταν ίδια χωρίς τη φωνή του Γρηγόρη Μπιθικώτση. «Η συλλογική φωνή της Ελλάδας», είχε πει κάποτε ο Μίκης και μέσα σ' αυτή τη μεστή νοημάτων φράση έκλεισε τα πάντα: την ποιότητα, το ύφος και το ήθος.

Απομένει σε εμάς να αναρωτηθούμε ο καθένας για τον εαυτό του: Μου αξίζει ο Θεοδωράκης; Μου αξίζει το έργο του στην καρδιά και τα χείλη; Πολλοί πολιτικοί και δημόσιοι λειτουργοί θα τον αποχαιρετήσουν σαν κατάδικό τους. Εκείνοι είναι δικοί του; Ζουν, πολιτεύονται, δρουν σύμφωνα με το παράδειγμα του έργου του;

Μας έβαλε δύσκολα ο Μίκης Θεοδωράκης, γιατί μας έδειξε πως οι άνθρωποι μπορούν να πετούν. Γιατί δεν καταδέχτηκε ποτέ να κατέβει από τα ύψη όπου είχε ανέβει απ' την αρχή. Γιατί διατράνωνε συχνά την εμπιστοσύνη του στη νεολαία, στα παιδιά που έρχονται. Από αυτούς μπορεί να ξεκινήσει κάτι καινούργιο, έλεγε πάντοτε. Όπως ακριβώς, είχε γράψει ο Οδυσσέας Ελύτης: «- Όλα χάνονται. Του καθενός έρχεται η ώρα. - Όλα μένουν. Εγώ φεύγω. Εσείς να δούμε τώρα».

«Αναζητητής της παγκόσμιας αρμονίας, οικουμενικός Έλληνας με παγκόσμια απήχηση υπήρξε ο κορυφαίος μουσικοσυνθέτης Μίκης Θεοδωράκης. Συγχρόνως, φλογερός αγωνιστής, όπου διαπίστωνε ανθρώπινο πόνο, λαχτάρα για τη δικαιοσύνη, πόθο για τη φιλική συνύπαρξη των λαών, την παγκόσμια ειρήνη και αδελφοσύνη.

Το αντίο στον συνθέτη που σφράγισε με τη μουσική, τον λόγο και την πολιτική του πορεία τον 20ό αιώνα περισσότερο από κάθε άλλον καλλιτέχνη και διανοούμενο στη χώρα, ετοιμάζεται να πει η Ελλάδα. Μαζί με το αντίο στον μεγάλο Έλληνα, αποχαιρετάμε και όλα όσα συνέβαλαν στη δημιουργία και στην ανάδειξή του. Το τέλος του Μίκη σηματοδοτεί το τέλος μιας ολόκληρης εποχής.

Με τον θάνατο του μεγάλου Μίκη εμφανίσθηκαν και πάλι οι γνωστές απόψεις που διασπούν την προσωπικότητα του και τις δραστηριότητες του σε διάφορα επίπεδα. Γενικώς, παρατηρείται μια τάση πολυτεμαχισμού της προσωπικότητας και των δραστηριοτήτων του Μίκη Θεοδωράκη. Νομίζω πως αυτές οι παγκοσμίου κύρους, πολυσχιδείς προσωπικότητες, δεν τεμαχίζονται. Αποτελούν ένα ενιαίο και αδιαίρετο σύνολο και ως τέτοιο το αποδεχόμαστε, γιατί ως τέτοιο καταξιώθηκε.

«Μας λυπεί ιδιαίτερα η απώλεια του μεγάλου Έλληνα καλλιτέχνη Μίκη Θεοδωράκη» αναφέρει σε ανάρτησή της στο Twitter η πρεσβεία της Κίνας στην Ελλάδα. Επισημαίνει πως «το έργο και οι ιδέες του έχουν παγκόσμια απήχηση και ήταν γνωστό και αγαπητό και στην Κίνα, ενώ ήταν πάντα υπέρ της ενίσχυσης των διμερών σχέσεων. Αιωνία του η μνήμη!».

Δήλωση για τον θάνατο του Μίκη Θεοδωράκη έκανε ο Γιώργος Νταλάρας. «Η Ελλάδα κι ο κόσμος πενθεί. 'Απνοια. Σαν να κόπηκε ο αέρας. Έφυγε η φθαρτή υπόσταση. Αυτό το δυνατό, στιβαρό σώμα που υπέμεινε καρτερικά και αγόγγυστα, πολέμους, διωγμούς, εξορίες, φυλακές, φάλαγγα, προβοκάτσιες, κυνηγητά. Το πνεύμα όμως μένει.».

«Μαζί με τον ελληνικό λαό, τους θαυμαστές της μουσικής σε όλο τον κόσμο και στο Ισραήλ, θρηνούμε τον θάνατο του Μίκη Θεοδωράκη, ενός παγκοσμίου φήμης συνθέτη», αναφέρει η πρεσβεία του Ισραήλ σε ανακοίνωσή της.

Τη μέρα «εξόδου» του Μίκη Θεοδωράκη από τον παρόντα χρόνο, ο Θανάσης Γκαβέλας και ο Σωτήρης Γκαραγκάνης «ως ένα», ανέβαιναν στο πρώτο σκαλί του βάθρου στους παραολυμπιακούς. Η εικόνα των δυο αθλητών μας, σχηματοποίησε εντός μου αυτά που ένιωθα και σκεφτόμουν, μετά την αναγγελία θανάτου του Μίκη Θεοδωράκη. Τον Μ. Θεοδωράκη να κρατά και να κρατιέται με ένα μικρό σχοινάκι, χέρι χέρι με την Ελλάδα. Σε απόλυτη σύζευξη.

Ο Μίκης Θεοδωράκης δεν ήταν μόνο συνθέτης, δεν ήταν μόνον αγωνιστής, δεν ήταν μόνο μια πολιτική προσωπικότητα. Ήταν όλα αυτά μαζί, ενιαία και αδιαίρετα. Το ένα προϋποθέτει το άλλο και το άλλο οδηγεί στο επόμενο. Ο Αρχάγγελος του τον οδήγησε σ εκείνη τη Συμπαντική Αρμονία, όπου όλα δένονται αρμονικά άρρηκτα και ολοκληρωμένα.

Τα συλλυπητήριά του για την απώλεια του Μίκη Θεοδωράκη, «Μεγάλου Έλληνα και πραγματικού φίλου της Ρωσίας» εκφράζει σε επιστολή του ο πρέσβης της Ρωσίας στη χώρα, Αντρέι Μασλόβ.

Ο ένας δήμος της Αττικής μετά τον άλλο, εξέδωσαν ανακοινώσεις με τις οποίες εκφράζουν τη βαθιά θλίψη τους για την απώλεια του Μίκη Θεοδωράκη, ενώ σε ένδειξη πένθους οι δημοτικές Αρχές, στο σύνολό τους, αναβάλουν τις εκδηλώσεις που είχαν προγραμματίσει γι' αυτό το τριήμερο και θα έχουν μεσίστιες τις σημαίες στα δημοτικά κτίρια.

Με τη χώρα σε τριήμερο πένθος και το μεγάλο αντίο να έχει προγραμματιστεί για την επόμενη Πέμπτη, η είδηση για το θάνατο του Μίκη Θεοδωράκη συνεχίζει να κάνει τον γύρο του κόσμου. Η σωρός του θα εκτεθεί σε τριήμερο λαϊκό προσκύνημα, από την ερχόμενη Τρίτη έως και την Πέμπτη, στην Μητρόπολη Αθηνών, λαμβάνοντας υπόψιν όλα τα μέτρα υγειονομικής ασφάλειας (αποστάσεις, μάσκες) λόγω της πανδημίας. Στις 3 το μεσημέρι της ίδιας ημέρας θα ψαλεί η νεκρώσιμος ακολουθία. Σύμφωνα με πληροφορίες η ταφή θα γίνει στο Γαλατά Χανίων.

«Οι αποχαιρετισμοί μας είναι μικροί και αμήχανοι μπροστά στο ιστορικό και καλλιτεχνικό μέγεθος του Μίκη», τονίζει ο Ευάγγελος Βενιζέλος σε δήλωσή του για τον θάνατο του Μίκη Θεοδωράκη που έφυγε σήμερα από τη ζωή σε ηλικία 96 ετών. 

Όλος ο πλανήτης θρηνεί από το πρωί τον χαμό του Έλληνα μουσικοσυνθέτη. Μάλιστα στη Ρωσία όλα ανεξαιρέτως τα Μέσα μεταδίδουν την είδηση της απώλειας του Μίκη Θεοδωράκη.

Το Διοικητικό Συμβούλιο και η Καλλιτεχνική Διεύθυνση του Εθνικού Θεάτρου με αισθήματα βαθύτατης θλίψης και απέραντου σεβασμού αποχαιρετούν τον Μίκη Θεοδωράκη, τον τελευταίο Μεγάλο Έλληνα που έφυγε σήμερα Πέμπτη από τη ζωή.

Ως «λαϊκό ήρωα» των Ελλήνων και «κριτικό πνεύμα» περιγράφουν τα γερμανικά ΜΜΕ τον Μίκη Θεοδωράκη, ο θάνατος του οποίου κυριαρχεί στη σημερινή ειδησεογραφία. «Στην Ελλάδα θεωρείτο ήρωας, παγκοσμίως συγκίνησε και ενέπνευσε εκατομμύρια, όχι μόνο μέσω της διάσημης μουσικής του Αλέξη Ζορμπά», αναφέρει η Frankfurter Allgemeine Zeitung, η οποία κάνει λόγο για έναν «διεθνούς φήμης μουσικό, συγγραφέα, πολιτικό» και για ένα διάσημο «κριτικό πνεύμα».