Πολλοί βιάστηκαν να συμπεράνουν πως οι πρόσφατες κινήσεις του Α. Τσίπρα σηματοδοτούν στροφή προς τον ιστορικό, μικρό ΣΥΡΙΖΑ. Υποστηρίζουν πως η παρουσία των κ.κ. Τζανακόπουλου και Ηλιόπουλου στην θέση του γραμματέα και του εκπροσώπου τύπου του κόμματος, αντιστοίχως, φανερώνει την εγκατάλειψη του ανοίγματος προς την Κεντροαριστερά. 

Αυτό το καλοκαίρι ήταν πρωτόγνωρα περίεργο, λόγω του Covid 19 και των οικονομικών και κοινωνικών συνεπειών του. Συνεπώς, μεγάλο ενδιαφέρον παρουσιάζει η πολιτική αποτύπωση αυτής της κατάστασης. Η προχθεσινή δημοσκόπηση της GPO δείχνει πως η κυβέρνηση άντεξε. Με 17 μονάδες διαφορά από τον ΣΥΡΙΖΑ, δεν απειλείται.

Διάλογος άνευ όρων: η Τουρκία προκαλεί και απειλεί, ενώ διεξάγονται συζητήσεις. Έτσι ο διάλογος γίνεται υπό καθεστώς μόνιμης έντασης και λαμβάνει τελεσιγραφικό χαρακτήρα. Ή αποδέχεσαι τις θέσεις μου ή συνεχίζω τις έρευνες στην ελληνική ΑΟΖ. Κάπως έτσι πήγε να γίνει με το άστοχο μηνιαίο μορατόριουμ της γερμανικής μεσολάβησης.

Είναι αυτονόητο πως όταν κάποιος εξισώνει τον θύτη με το θύμα ουσιαστικά στηρίζει τον θύτη, ο οποίος βέβαια και αποθρασύνεται έτι περαιτέρω. Κάπως έτσι λειτουργεί η Γερμανία στην ελληνοτουρκική κρίση. Τηρώντας τα προσχήματα, λόγω ΕΕ, επιδεικνύει μια ευμενή ουδετερότητα προς την Τουρκία. 

Τους ενόχλησε μέχρι και η επίσκεψη της Προέδρου της Δημοκρατίας στο Καστελόριζο. Μέσα στον φανατισμό τους που επηρεάζει την κρίση τους, οι Τούρκοι δεν μπορούν να αποδεχθούν πως στην Ελληνική επικράτεια οι Έλληνες ασκούν πλήρως την κυριαρχία τους. Πάνε όποιοι θέλουν, όπου θέλουν. Πολύ δε περισσότερο η Πρόεδρος της Δημοκρατίας μας. 

Να ξεκαθαρίσουμε κάτι ευθύς εξ αρχής. Στην ελευθεροτυπία δεν υπάρχουν όρια, παρά μόνον αυτά που θέτει ο Ποινικός Κώδικας μιας δημοκρατικής πολιτείας. Κάθε πολίτης που έχει δημόσιο λόγο, δεν εκφέρει απλώς ελεύθερα την γνώμη του, αλλά μετά δεν υπάρχουν και συνέπειες, παρά μόνον αν αυτή η γνώμη είναι συκοφαντική ή εξυβριστική. 

Η γλώσσα που χρησιμοποιούν οι θεσμικοί εκπρόσωποι της ΕΕ για τις προκλήσεις της Τουρκίας, θυμίζει λίγο την διάλεκτο «γιαμαμότο» της καθ΄ημάς αλήστου μνήμης ΔΗΜΑΡ. Κομψές εκφράσεις, πολλά «να δούμε», δυστοκία στην εκφορά ενός καθαρού μηνύματος προς τον Τ. Ερντογάν. Κάτι που προκαλεί στον μέσο Έλληνα πολίτη μια δυσφορία. Εμείς θέλαμε μια σαφή καταδίκη και μια ενεργητική συμπαράσταση. 

Είναι γεγονός πως η Ελλάδα από την λήξη του Εμφυλίου είναι μια χώρα που επί 60 χρόνια γνώριζε μια σταθερή ανάπτυξη, πολλές φορές βεβαίως με ανορθόδοξο τρόπο. Πάντως τρεις γενιές Ελλήνων έβλεπαν, χρόνο με τον χρόνο, τα εισοδήματα τους να βελτιώνονται, όπως και η καθημερινότητα τους. Δεν γνωρίσαμε πολέμους, δεν ζήσαμε εθνικές καταστροφές, εν αντιθέσει με τις προηγούμενες γενιές.

Είναι κανόνας που ισχύει σχεδόν σε όλες τις πτυχές της δραστηριότητας του ανθρώπου, πως όταν δεν υπάρχει οδός διαφυγής, όταν κάποιος αισθάνεται πως είναι εγκλωβισμένος, αντιδρά δυναμικά. Πολύ δε περισσότερο, όταν αυτός ο εγκλωβισμός είναι η κατάληξη ενός παιγνίου στο οποίο συμμετέχουν και άλλοι παίκτες και οποιαδήποτε υποχώρηση θεωρείται εκ των πραγμάτων ήττα. Σε μια παρόμοια κατάσταση έχει περιέλθει ο Ερντογάν.

Στο ποδόσφαιρο, ένα αυτογκόλ μπαίνει είτε γιατί ο παίκτης που το πετυχαίνει σε βάρος της ομάδας του τελεί υπό πίεση είτε γιατί δεν εκτίμησε σωστά την φάση. Έκανε ένα αβίαστο λάθος. Στην περίπτωση της παρουσίας του κ. Στεφανή στον Γράμμο η κυβέρνηση έβαλε ένα αβίαστο αυτογκόλ.

Η ελληνική διπλωματία κινητοποιήθηκε έγκαιρα και δραστήρια, αποκαλύπτοντας τις προθέσεις και τις προκλήσεις της Τουρκίας, σε όλα τα ενδιαφερόμενα κράτη. Θα περιμέναμε από όλα ανεξαιρέτως τα κράτη της ΕΕ να επιδείξουν μια συμπεριφορά ανάλογη με αυτήν του Ισραήλ και της Γαλλίας. Αντ' αυτού, με προεξάρχουσα την στάση της Γερμανίας, είμαστε μάρτυρες μιας πολιτικής ίσων αποστάσεων, στον βαθμό που εξισώνονται ο θύτης με το θύμα.

Έτσι χαρακτήρισε ο πρωθυπουργός τον τρόπο που ο ΣΥΡΙΖΑ ασκεί αντιπολίτευση στα εθνικά θέματα. Θα έλεγα μάλιστα, πως την ίδια περιορισμένη ευθύνη έδειξε και όταν κυβερνούσε. Όλοι θυμούμαστε τον τρόπο που χειρίστηκε την συμφωνία με την FYROM η κυβέρνηση των ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ. Ο Α. Τσίπρας, επεδίωξε να προκαλέσει εσωκομματικό πρόβλημα στην Νέα Δημοκρατία. Αλλά απέτυχε.

Στις 22 Αυγούστου δύο υψηλόβαθμα στελέχη της Χαμάς συναντήθηκαν στην Άγκυρα με τον Ντ. Ερντογάν. Ήταν η δεύτερη φορά μέσα στο τρέχον που ο Τούρκος πρόεδρος συναντήθηκε με αντιπροσωπεία της παλαιστινιακής οργάνωσης, που έχει χαρακτηριστεί ως τρομοκρατική τόσο από τις ΗΠΑ όσο και από την ΕΕ. 

Τελικά η ηγετική ομάδα του ΣΥΡΙΖΑ κατέφυγε στην γνωστή συνταγή. Για να αποφύγει την εμφάνιση των διαφορετικών απόψεων που υπάρχουν στο εσωτερικό του κόμματος για την Ελληνο—Αιγυπτιακή συμφωνία, αποφάσισε πως οι βουλευτές του, ενώ θα υπερψηφίσουν την συμφωνία με την Ιταλία, θα δηλώσουν «παρών» στην ψηφοφορία για την συμφωνία με την Αίγυπτο. 

Όταν εξέλιπε η ιστορική ηγεσία της Αριστεράς, οι διάδοχοι της που γνώρισαν τον εμφύλιο από διηγήσεις και βιβλία, επιχείρησαν όχι να επανασυγγράψουν την ιστορία του, αλλά να ανανοηματοδοτήσουν τα γεγονότα. Είναι αυτονόητο πως ο τόπος δεν χρειάζεται την αναβίωση των καταστάσεων του εμφυλίου. Τα εθνικά θέματα και η οικονομία απαιτούν ενότητα και όχι διχασμό.

Στις 23 Αυγούστου 1939 υπογράφηκε στην Μόσχα, υπό το βλέμμα του Στάλιν, μια συμφωνία μεταξύ της ναζιστικής Γερμανίας και της Σοβιετικής Ένωσης, που ουσιαστικά δημιουργούσε σφαίρες επιρροής των δύο ολοκληρωτικών καθεστώτων. Η πιο σοβαρή παρενέργεια του Συμφώνου καταγράφηκε τον Μάιο του 1941 όταν είχε καταλυθεί το Ελληνικό Κράτος.

Χθες, ο Ευ. Βενιζέλος, με μια παρέμβαση του, υπέδειξε στην ελληνική κυβέρνηση 7 συν 1 δηλώσεις που καλόν είναι να κάνει στην διαδικασία κύρωσης της ελληνοαιγυπτιακής συμφωνίας για την ΑΟΖ από την Βουλή των Ελλήνων. Στο έβδομο σημείο αναφέρει πως η συνθήκη «δεν περιέχει ρήτρα προσφυγής ούτε σε διαιτησία ούτε στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης».

Αυτά που γίνονται στο εσωτερικό του ΣΥΡΙΖΑ ήταν προδιαγεγραμμένα λόγω του DNA του χώρου της Αριστεράς, που έχει ένα βασικό χαρακτηριστικό. Την ηθικοποίηση της ήττας. Την βίωση της πρώτα στο φαντασιακό επίπεδο και στην συνέχεια την εσωτερίκευση της στις διαδικασίες ανεύρεσης ενόχων που θα είναι στιγματισμένοι κυρίως ηθικά. Δεν έχει σημασία το μέγεθος της ήττας. Σημασία έχει αυτό καθ΄εαυτό το γεγονός. Και πάνω σε αυτό στήνεται όλη η μυθολογία...

Υπάρχει μια σχολή σκέψης στην Ελλάδα που υποστηρίζει πως η Τουρκία είναι το θύμα και η Ελλάδα ο θύτης. Απόδειξη: η Ελλάδα πολλαπλασίασε τα εδάφη της σε βάρος της Τουρκίας κι έτσι δημιούργησε στην γείτονα την αίσθηση πως απειλείται. Και για να πάψει η Τουρκία να αισθάνεται πως απειλείται θα πρέπει να της εκχωρήσουμε δικαιώματα που αποκτήθηκαν με πολέμους και διεθνείς συνθήκες.

Είναι ολοφάνερο πως η γερμανική πολιτική ελίτ δεν ανέχεται πολιτικές που δεν εγκρίνει. Και προσπαθεί να τιμωρήσει αυτούς που δεν είναι πειθήνια όργανά της. Η Γερμανία, μια οικονομική υπερδύναμη, προτιμά τα delivery boys της πολιτικής. Τους υποτακτικούς. Σαν τον Τσίπρα. Του ζητούσαν ένα, τους έδινε πέντε. Δεν είναι μόνον οι οικονομικές σχέσεις που καθορίζουν την στάση της. Βλέπει στρατηγικά την Τουρκία σαν αντίβαρο στην κυριαρχία της Γαλλίας στην Μεσόγειο. Για αυτό και προωθεί τα ηγεμονικά σχέδια του Ερντογάν στην περιοχή μας. 

Τις περισσότερες φορές στρατηγικές επί χάρτου ανατράπηκαν ή αναπροσαρμόστηκαν από την φορά των γεγονότων. Συνεπώς το ζητούμενο δεν είναι μόνον αν έχει εκπονήσει μια στρατηγική, αλλά και αν έχει μελετήσει εναλλακτικά σενάρια. Πάντως ο τρόπος που ενεργεί το κυβερνητικό επιτελείο φανερώνει πως υπάρχει μια ετοιμότητα και μια σοβαρότητα.

Να το ξεκαθαρίσω ευθύς εξ αρχής. Δεν είναι κακό να είσαι άθεος. Είναι κακό, ενώ είσαι άθεος, να υποκρίνεσαι τον πιστό για ιδιοτελείς σκοπούς. Όπως είναι κακό να ντρέπεσαι για΄αυτό που είσαι και να δηλώνεις κάτι άλλο. Βέβαια, από την άλλη πλευρά, ενδεχομένως η στροφή του Α. Τσίπρα προς τα Θεία να είναι ειλικρινής και να οφείλεται στην τραγική κατάσταση στην οποία βρίσκεται το κόμμα που ηγείται. Μπορεί να έχει αντιληφθεί πως μόνον η Μεγαλόχαρη μπορεί να τον σώσει.

Τουλάχιστον δύο γενιές Ελλήνων -ίσως και περισσότερες- μεγάλωσαν ακούγοντας πως η Ελλάδα δεν διεκδικεί τίποτα από την Τουρκία. Αυτό ήταν ένα από τα δόγματα που χαρακτήριζαν τις σχέσεις της πατρίδας μας με τον γείτονα, ίδιον μιας συμπλεγματικής συμπεριφοράς. Έτσι όταν η Τουρκία διεκδικεί, ενώ η Ελλάδα έχει παραιτηθεί αυτοβούλως από υπαρκτές και νόμιμες διεκδικήσεις της, είναι μοιραίο ο διάλογος να αποκτήσει ετεροβαρή χαρακτήρα.

Η Τουρκία για πρώτη φορά, εδώ και πολλές δεκαετίες, γνωρίζει τέτοια διεθνή απομόνωση. Το νέο-οθωμανικό της όραμα ήταν επόμενο να δημιουργήσει την αντισυσπείρωση βασικών παικτών της περιοχής της Μεσογείου. Σήμερα ο Τ. Ερντογάν βρίσκεται εγκλωβισμένος στην πολιτική του. Δεν μπορεί ούτε να προχωρήσει άλλο, αλλά ούτε και να υποχωρήσει.