Η νέα στοχευμένη μορφή παγκοσμιοποίησης δημιουργεί σταδιακά μεν αλλά με γρήγορους ρυθμούς μία νέα οικονομική γεωγραφία. Στο πλαίσιο αυτό μια χώρα δεν χρειάζεται να οικοδομήσει στο εσωτερικό της ολοκληρωμένη εφοδιαστική αλυσίδα για να είναι διεθνώς ανταγωνιστική. H Ελλάδα εμφανίζει αξιοσημείωτη πρόοδο το τελευταίο χρονικό διάστημα με αποτέλεσμα να επιλέγεται ως στόχος εγκατάστασης στοχευμένων δραστηριοτήτων από ηγετικές στον κλάδο τους εταιρείες.

Το γεγονός ότι η διαφορά μεταξύ ΝΔ και ΣΥΡΙΖΑ έχει παγιωθεί περίπου στις 14 ποσοστιαίες μονάδες συνιστά μία πολιτική παραδοξότητα καθόσον οι κυβερνήσεις, παγκοσμίως, περί το μέσον της θητείας τους εμφανίζουν πτώση και οι αντιπολιτεύσεις άνοδο. Εξήγηση υπάρχει και είναι διττή. Αφορά στα κυβερνητικά πεπραγμένα αλλά και στις δραστηριότητες του ΣΥΡΙΖΑ ως αντιπολίτευση.

Οι απανταχού κρατιστές φιλοδοξούν να επαναφέρουν τους φορολογικούς συντελεστές στα δυσθεώρητα ύψη του παρελθόντος και, γενικότερα, να αυξήσουν σε όλους τους τομείς τον κρατικό παρεμβατισμό. Δεν χρειάζεται να είναι κανείς μάντης για να προβλέψει ότι εάν υλοποιηθούν οι «φιλοδοξίες» αυτές θα έχουμε, μετά από κάποια χρονική υστέρηση, νέο κύμα στασιμοπληθωρισμού, επενδυτικής καχεξίας, ανεργίας και φυγής κεφαλαίων και προσώπων.

Οι μεταρρυθμίσεις που μετά από μακρά περίοδο ακινησίας εισάγει ο νέος εργασιακός νόμος, όπως η ψηφιακή κάρτα εργασίας και η θέσπιση πρόσθετων λόγων ακύρωσης απολύσεων, όχι απλώς δεν μας επιστρέφουν στον Μεσαίωνα αλλά, μαζί με άλλες πολιτικές και οικονομικές μεταρρυθμίσεις, όπως αυτές που προαναφέρθηκαν, μπορεί να οδηγήσουν την Ελλάδα σε οικονομική και εργασιακή αναγέννηση.

Η παγκόσμια φτώχεια μειώθηκε κατά τις τελευταίες δεκαετίες και επήλθε σύγκλιση των πραγματικών εισοδημάτων ανάμεσα σε τεράστιες ομάδες ανθρώπων. Το παράδειγμα της Ινδίας και της Κίνας ακολούθησαν και άλλες χώρες, κυρίως της νοτιοανατολικής Ασίας. Ως αποτέλεσμα μπορούμε να κάνουμε λόγο -για πρώτη ίσως φορά στην Ιστορία– για την ανάδυση μίας παγκόσμιας μεσαίας τάξης.

Ο «μαύρος κύκνος» της πανδημίας του κορονοϊού χωρίς αμφιβολία επηρέασε αρνητικά την εξέλιξη του μεταρρυθμιστικού προγράμματος της κυβέρνησης Μητσοτάκη. Πέραν των επιπτώσεων στο ύψιστο αγαθό της δημόσιας υγείας, υπήρξε δυσμενής αντίκτυπος στην οικονομική πορεία της χώρας. Η μέγιστη εν τούτοις ευνοϊκή εξέλιξη προκύπτει δυνητικά από την δημιουργία του Ευρωπαϊκού Ταμείου Ανάκαμψης, στην οποία είχε ουσιώδη συμβολή η Ελλάδα.

Ο σπουδαίος στοχαστής Isaiah Berlin στο βιβλίο του «Ο Σκαντζόχοιρος και η Αλεπού» (The Hedgehog and the Fox, 1953), που στηρίζεται σε αρχαίο ελληνικό μύθο, διακρίνει τους ανθρώπους σε δύο κατηγορίες, παρομοιάζοντάς τους με τα ζώα του τίτλου. Η αλεπού ξέρει πολλά πράγματα, ο σκαντζόχοιρος ξέρει ένα, αλλά πολύ σπουδαίο.

Ένα σταθερό χαρακτηριστικό του ΣΥΡΙΖΑ είναι η στρεψοδικία και η διαστρέβλωση σκέψεων και απόψεων που διατυπώνονται από κυβερνητικούς παράγοντες σε μία προσπάθεια ανεύρεσης φανταστικών εχθρών, σκοτεινών κινήτρων και μεγαλοποίησης λαθών ή κινδύνων. Σήμερα, υπό το κράτος της παταγώδους αποτυχίας της υπερ-τετραετούς κυβερνητικής θητείας του, είναι προφανές ότι έχει ανάγκη επίθεσης εναντίον σκιάχτρων.

Στο εξαιρετικού ενδιαφέροντος βιβλίο του «Έτσι Τελειώνει η Δημοκρατία;» ο Ντέιβιντ Ράνσιμαν σημειώνει ότι υπνοβασία και σχοινοβασία χαρακτηρίζουν τη σύγχρονη δημοκρατία. «Καθ' οδόν προς το κραχ του 2008 οι εκλεγμένοι πολιτικοί και οι κεντρικοί τραπεζίτες μας έδειχναν να έχουν αποκοιμηθεί στο τιμόνι. Επιτράπηκε να αυξηθούν οι κίνδυνοι που διέτρεχε το σύστημα γιατί κανένας δεν σκεφτόταν αρκετά διεξοδικά τη γενική εικόνα».

Το μεταρρυθμιστικό πρόγραμμα των επόμενων δώδεκα μηνών που ανέφερε ο Κ. Μητσοτάκης από τη ΔΕΘ περιλαμβάνει εκσυγχρονισμό της αγοράς εργασίας, αναμόρφωση της επικουρικής ασφάλισης, επιτάχυνση της απονομής δικαιοσύνης κ.ά. Η υλοποίηση αυτών θα καθορίσει εάν η κυβέρνησή του θα είναι «άλλη μία κυβέρνηση» ή «μία άλλη κυβέρνηση?».

Εδώ και αρκετά χρόνια αισθάνομαι την ανάγκη να καταθέσω γραπτώς την άποψή μου για την πιο εντυπωσιακή, όπως πιστεύω, πολιτική προσωπικότητα στην Ελλάδα της Μεταπολίτευσης. Ο Στέφανος Μάνος, έπειτα από σπουδές στο Πολυτεχνείο της Ζυρίχης και στο Harvard Business School, ξεκίνησε μία πολλά υποσχόμενη σταδιοδρομία στη βιομηχανία, την οποία εγκατέλειψε το 1977 για να ασχοληθεί με την πολιτική.

Θέλω ευθύς εξ αρχής να τονίσω ότι, ασχέτως τυχόν ερωτημάτων ή επιφυλάξεων, άπαξ η κυβέρνηση σε συμφωνία με τις υποδείξεις των ειδικών επιστημόνων αποφάσισε τη λήψη αυστηρών περιοριστικών μέτρων για την αποφυγή εξάπλωσης του νέου ιού, επιβάλλεται η απόλυτη συμμόρφωση όλων, γιατί μόνο έτσι θα επιτευχθεί η όσο το δυνατόν ταχύτερη άρση των μέτρων αυτών. Υπάρχει εν προκειμένω μία αναλογία με το καθεστώς των μνημονίων: η πιστή εφαρμογή τους (χωρίς ενστάσεις του τύπου «εμείς δεν τα θέλαμε αλλά μας τα επέβαλαν οι δανειστές») θα είχε οδηγήσει στην ταχύτερη έξοδο από το καθεστώς αυτό.

Υπάρχουν τεσσάρων ειδών πολιτικές παρατάξεις, κατά σειρά προτίμησης: πρώτον, οι φιλελεύθερες, οι οποίες ακολουθούν φιλελεύθερη πολιτική. Η πολιτική τους επιτυγχάνει και ο έπαινος αποδίδεται στον φιλελευθερισμό. Δεύτερον, οι σοσιαλιστικές, οι οποίες εφαρμόζουν σοσιαλιστική πολιτική. Η πολιτική τους αποτυγχάνει και η κατηγορία αποδίδεται στον σοσιαλισμό. Τρίτον, οι «σοσιαλιστικές» παρατάξεις, οι οποίες στην πράξη ακολουθούν φιλελεύθερη πολιτική.

Ένας παράγων που δυσχεραίνει τη σωστή χάραξη και υλοποίηση προτεραιοτήτων είναι η σύγχυση μεταξύ επείγοντος και σημαντικού. Ατυχώς, η εντυπωσιοθηρία και η ικανοποίηση βραχυπρόθεσμων πολιτικών αναγκών οδηγούν σε μη πραγματοποιούμενες εξαγγελίες, σε ανούσιες πολιτικές αντιδικίες, σε υπερχρέωση της χώρας και εξουθένωση των επόμενων γενεών.