Έχουμε συνηθίσει να λέμε, ότι την οικονομία την οδηγεί το αόρατο χέρι των αγορών και ότι το τιμόνι της παγκόσμιας οικονομίας βρίσκεται στα χέρια των διοικήσεων των κεντρικών τραπεζών και ειδικότερα στα χέρια της Fed. Τη σημερινή όμως κατάσταση, ποιος την ελέγχει; Με βασικά εργαλεία, τα επιτόκια και τον κρουνό της ρευστότητας, οι κεντρικές τράπεζες και οι κυβερνήσεις, πλοηγούν εδώ και δεκαετίες την παγκόσμια οικονομία εν μέσω των ανοδικών και πτωτικών κύκλων. Ωστόσο σήμερα, αυτά τα εργαλεία δείχνουν αναποτελεσματικά και δύσχρηστα.

Θα επιστρέψει ποτέ η τιμή της βενζίνης κάτω από τα 2 ευρώ; Θα δούμε τις τιμές στα ράφια των σούπερ μάρκετ να υποχωρούν; Θα μπορούμε να πληρώνουμε το ρεύμα χωρίς κρατική επιδότηση; Θα δούμε αυξήσεις μισθών έτσι ώστε να μπορέσουν οι πολίτες να τα βγάλουν πέρα σε περιβάλλον μεγάλης ακρίβειας; Είναι μόνο μερικά από τα ερωτήματα που κυριαρχούν στις συζητήσεις των πολιτών σήμερα, με τελικό ερώτημα, «πόσο θα διαρκέσει αυτή η δύσκολη περίοδος που διανύουμε;».

Ο πληθωρισμός έφτασε στο 78,6% σε ετήσια βάση τον Ιούνιο στην Τουρκία, στο υψηλότερο επίπεδό του από το 1998, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία που δόθηκαν σήμερα στη δημοσιότητα. Αυτή η πολύ ισχυρή άνοδος των τιμών εξηγείται σε μεγάλο μέρος από την κατάρρευση της τουρκικής λίρας, η οποία έχασε σε έναν χρόνο σχεδόν τη μισή της αξία έναντι του δολαρίου.

Ως «εκρηκτική ύλη» για την κοινωνία περιέγραψε ο Γερμανός καγκελάριος Όλαφ Σολτς τον υψηλό πληθωρισμό και το κόστος ενέργειας και υποσχέθηκε ελαφρύνσεις για τους πολίτες, αλλά και μια «μακροπρόθεσμη διαδικασία» διαλόγου με τους κοινωνικούς εταίρους, με στόχο τη συγκράτηση των τιμών.

Με τα δεδομένα για τον πληθωρισμό τόσο υψηλά, η πίεση στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα αυξάνεται για μια πιο επιθετική αύξηση των επιτοκίων προκειμένου να τιθασευτούν οι τιμές. O πρόεδρος της ευρωπαϊκής εποπτείας, Andrea Enria, προειδοποίησε τα ευρωπαϊκά πιστωτικά ιδρύματα ότι ο επανυπολογισμός των μερισμάτων και η αναθεώρηση των επιχειρηματικών τους σχεδίων θα ήταν απαραίτητος για να συμπεριλάβει ύφεση και εμπάργκο στο ρωσικό φυσικό αέριο. Λογική η πίεση στις αγορές.

Οι χώρες της Ευρωζώνης που δεν φοβούνται την ύφεση γιατί έχουν ισχυρά θεμελιώδη και χαμηλό δημόσιο χρέος ζητούν επίμονα από την ΕΚΤ να υιοθετήσει μια πιο επιθετική στάση για να καταπολεμήσει τον πληθωρισμό. Υποστηρίζουν ότι τρέχοντας πίσω από τις εξελίξεις, η ΕΚΤ κινδυνεύει να βρεθεί προ δυσάρεστων εκπλήξεων. Για να υποστηρίξουν τα επιχειρήματά τους, μάλιστα, φέρνουν το παράδειγμα της Ζιμπάμπουε που αύξησε τα επιτόκια στο 200%.

Νέα άνοδο σημείωσε ο πληθωρισμός στην Ιταλία, όπου τον Ιούνιο άγγιξε το 8%, όπως έκανε γνωστό το Ινστιτούτο Στατιστικής της χώρας. Πρόκειται για το υψηλότερο ποσοστό από τον Ιανουάριο 1986. Τον Μάιο, ο πληθωρισμός στην Ιταλία είχε διαμορφωθεί στο 6,8%.

Ο μέσος ετήσιος πληθωρισμός «τσιμπάει» μια μονάδα κάθε μήνα και πλέον τον Ιούνιο θα ξεπεράσει το 6%. Ενδεχομένως και το +7% που προβλέπει για μέσο επίπεδο η Τράπεζα της Ελλάδας να είναι πλέον… συντηρητικό.Το ζητούμενο βέβαια δεν είναι αν σήμερα η Eurostat θα ανακοινώσει ένα ακόμη εφιαλτικό ποσοστό που θα μας θυμίσει ημέρες 93 και 94. (τότε τουλάχιστον είχαμε και ένα διψήφιο ποσοστό στις καταθέσεις για να… παρηγορηθούμε). Το ζητούμενο είναι αν μπορούμε να μιλάμε για την κορύφωση του δράματος.

Ο πρόεδρος της Fed, Τζερόμ Πάουελ, δεσμεύτηκε από το Φόρουμ της ΕΚΤ στη Σίντρα της Πορτογαλίας ότι οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής δεν θα επιτρέψουν στον πληθωρισμό να επηρεάσει την οικονομία των ΗΠΑ μακροπρόθεσμα. «Δεν θα επιτρέψουμε τη μετάβαση από ένα περιβάλλον χαμηλού πληθωρισμού σε περιβάλλον υψηλού πληθωρισμού» είπε χαρακτηριστικά.

Στην ομιλία της στο ετήσιο φόρουμ της ΕΚΤ στη Σίντρα της Πορτογαλίας, η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας ξεκαθάρισε πως η εποχή του  εξαιρετικά χαμηλού πληθωρισμού που προηγήθηκε της πανδημίας είναι απίθανο να επιστρέψει. «Οι κεντρικές τράπεζες πρέπει να προσαρμοστούν σε σημαντικά υψηλότερες προσδοκίες για την αύξηση των τιμών», δήλωσε χαρακτηριστικά.

Η προσφορά χρήματος στην Ευρωζώνη, μειώνεται σταθερά ήδη από πέρυσι, αν και παρέμενε ψηλά τουλάχιστον μέχρι τον Οκτώβριο, ως σταθερή ένδειξη απόσυρσης της πλεονάζουσας ρευστότητας και προμήνυμα μείωσης του πληθωρισμού, τους επόμενους μήνες του έτους. Ο δανεισμός σε νοικοκυριά τον Μάιο στην Ευρωζώνη ήταν σταθερός στα επίπεδα του Απριλίου, ενώ αυξήθηκε αισθητά προς τις υποχωρήσεις. Μειώθηκε όμως ξεκάθαρα η ρευστότητα που αφορά τα κράτη.

Στο 10,2% τον Ιούνιο σε ετήσια βάση, στο υψηλότερο επίπεδο εδώ και 37 χρόνια, διαμορφώθηκε ο πληθωρισμός στην Ισπανία, σύμφωνα με μια πρώτη εκτίμηση της εθνικής στατιστικής υπηρεσίας INE που δημοσιεύθηκε σήμερα και που επιβεβαιώνει τη θεαματική άνοδο των τιμών.

Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα θα προχωρήσει «όσο μακριά είναι απαραίτητο» για να καταπολεμήσει τον «υπερβολικά αυξημένο» πληθωρισμό, ο οποίος αναμένεται να παραμείνει υψηλός «για ένα ορισμένο διάστημα ακόμη», προειδοποίησε σήμερα η πρόεδρός της. Η Κριστίν Λαγκάρντ υποβάθμισε ωστόσο τις ανησυχίες για ύφεση στην ευρωζώνη, λέγοντας ότι η ομάδα της είναι έτοιμη να αυξήσει τα επιτόκια με ταχύτερο ρυθμό -αν χρειαστεί- εάν ο πληθωρισμός συνεχίσει να εκτοξεύεται υψηλότερα.

Ποια είναι η αγαπημένη φράση των μεσιτών μετά τη «τοποθεσία, τοποθεσία, τοποθεσία», όπου το άλφα και το ωμέγα στο real estate είναι η τοποθεσία; Ότι τα ακίνητα είναι το ασφαλέστερο επενδυτικό καταφύγιο. Ωστόσο, εάν η φράση αυτή, σε συνθήκες χαμηλού πληθωρισμού και σταθερής οικονομικής ανάπτυξης, θα μπορούσε να αμφισβητηθεί πολλαπλώς, η διψήφια αύξηση του τιμαρίθμου μάλλον επιβεβαιώνει την αλήθεια της συγκεκριμένης έκφρασης.

Το νέο εργαλείο που επεξεργάζεται η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα για να συγκρατήσει την άνοδο των αποδόσεων σε χώρες της νότιας περιφέρειας της ευρωζώνης δεν πρέπει να εμπλακεί στην προσπάθεια της να ελέγξει τον πληθωρισμό, δήλωσε ο αντιπρόεδρος της ΕΚΤ Luis de Guindos την Τετάρτη. Στην έκτακτη συνεδρίαση της ΕΚΤ αποφασίστηκε ότι οι επανεπενδύσεις ομολόγων που λήγουν στο χαρτοφυλάκιο της θα κατευθυνθούν στις χώρες αυτές, ώστε να συγκρατηθούν οι αποκλίσεις στα κόστη δανεισμού.

Στα αποτελέσματα της Ευρωπαϊκής Συνόδου Κορυφής και στα επόμενα, αναγκαία βήματα, αναφέρθηκε από τις Βρυξέλλες ο Ιταλός πρωθυπουργός, Μάριο Ντράγκι. «Στο εσωτερικό της Ένωσης, υπάρχει η πρόκληση της ενέργειας, η οποία συμβάλλει καθοριστικά στην αύξηση του πληθωρισμού», τόνισε ο Ιταλός πρωθυπουργός.

Η δραστηριότητα των επιχειρήσεων στην ευρωζώνη επιβραδύνθηκε σημαντικά και πολύ περισσότερο από το αναμενόμενο τον Ιούνιο, καθώς οι καταναλωτές ανήσυχοι για τις μεγάλες αυξήσεις των λογαριασμών προτίμησαν να αναβάλουν αγορές, σύμφωνα με τα αποτελέσματα έρευνας.

Τα θεμελιώδη μεγέθη της βρετανικής οικονομίας παραμένουν ισχυρά, δήλωσε την Τετάρτη ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης Ντόμινικ Ράαμπ, καθώς τα στοιχεία έδειξαν ότι ο πληθωρισμός είχε φτάσει σε νέο υψηλό 40 ετών τον Μάιο και οι Βρετανοί αντιμετωπίζουν τις συνέπειες της αύξησης του κόστους διαβίωσης.

Σε επίπεδα ρεκόρ έφτασε ο πληθωρισμός στη Βρετανία, καθώς σύμφωνα με τα σημερινά στοιχεία για τον μήνα Μάιο έφτασε στο 9,1%, το υψηλότερο μέγεθος σε διάστημα 40 ετών. «Μπορούμε να οικοδομήσουμε μια ισχυρότερη οικονομία μέσω μιας ανεξάρτητης νομισματικής πολιτικής και μιας υπεύθυνης πολιτικής στα δημοσιονομικά», διαμήνυσε ο υπουργός Οικονομικών της χώρας, Ρίσι Σούνακ.

Για «ανατροπή» της δημοσιονομικής πολιτικής της κυβέρνησης μίλησε ο υπουργός Οικονομικών Κρίστιαν Λίντνερ, ενόψει της αύξησης των επιτοκίων και έκανε λόγο για «απότομο τοίχο» που βρίσκεται μπροστά μας. Ως απόλυτη προτεραιότητα ανέδειξε τη μείωση του πληθωρισμού.

Πλησιάζουμε το τέλος του πρώτου εξαμήνου ενός έτους, που μόνο ευχάριστο δεν μπορεί να χαρακτηριστεί για τις αγορές κεφαλαίων. Ο πληθωρισμός, η άνοδος των επιτοκίων και ο πόλεμος στην Ουκρανία έχουν οδηγήσει τα χρηματιστήρια σε υψηλή αστάθεια και σε ένα bear market που προβλέπεται να διαρκέσει μέχρι και για τους επόμενους 64 μήνες. Έτσι μετά το σημαδιακό 2021 με ρεκόρ για IPOs και IPOs by SPAC, το 2022 διέκοψε το πρωτόγνωρο εορταστικό κλίμα για τις νεο-εισαγόμενες εταιρείες.

Η βρετανική κυβέρνηση πρέπει να είναι συνετή όσον αφορά τους μισθούς του δημόσιου τομέα, ενώ δεν αναμένει ότι η οικονομία θα εισέλθει σε ύφεση, δήλωσε σήμερα ο Βρετανός υφυπουργός Οικονομικών Σάιμον Κλαρκ. Προειδοποίησε πως οποιεσδήποτε μισθολογικές αυξήσεις στον δημόσιο τομέα πάνω από τον πληθωρισμό, το μόνο που θα επιτύχουν θα είναι να επιδεινώσουν τον γενικό πληθωρισμό που προβλέπεται ότι θα φθάσει το 11% αργότερα φέτος.

Η προηγούμενη εβδομάδα έκανε τα πράγματα ακόμα χειρότερα για τις αγορές, όχι μόνο για τις μετοχές, αλλά και για τα ομόλογα και πλέον και για κάποια εμπορεύματα. Αφορμή ήταν η επιτάχυνση του ρυθμού αύξησης των επιτοκίων από τις κεντρικές τράπεζες. Οι φόβοι για επιβράδυνση της οικονομίας και χειροτέρευση των εταιρικών αποτελεσμάτων συνδυάζονται με τη γεωπολιτική ένταση και τις πολιτικές παρεμβάσεις, δυσκολεύοντας την αναζήτηση της απάντησης στο πιο βασικό ερώτημα: πόσο κοντά είναι ο πάτος των αγορών;

Σημείο ισορροπίας αναζητούν οι τεχνικές εταιρείες, καθώς οι συνεχείς ανατιμήσεις των πρώτων υλών, των καυσίμων και της ενέργειας αλλάζουν συνεχώς τους προϋπολογισμούς σε δημόσια και ιδιωτικά έργα. Η εξίσωση είναι ιδιαίτερα δύσκολη. Τα projects που έχουν πληγεί και πώς αντιδρούν οι κατασκευαστές.