Το 2022 ξεκινά για τα ελληνοτουρκικά με όλα όσα του κληροδότησε η προηγούμενη χρονιά, μια μικρογραφία της ιστορίας των διμερών σχέσεων. Δύσκολα προοιωνίζεται αλλαγή στάσης στα θέματα που είναι καθοριστικά για την Άγκυρα όσον αφορά στις ελληνοτουρκικές σχέσεις.

Ο εκνευρισμός της Άγκυρας έχει επανέλθει τις τελευταίες ημέρες τόσο φραστικά όσο και πρακτικά. Στόχος της είναι η αμφισβήτηση της κυριαρχίας των νησιών. Όμως για να τον πετύχει πρέπει να κατοχυρώσει την ισχύ της αποστρατιωτικοποίησης την οποία η Ελλάδα θεωρεί κατηργημένη ως προσωρινή που ήταν. Στοιχειοθετεί το στόχο με μικρά, αλλά καθοριστικά βήματα.

«Εάν δεν κάνουμε τίποτα θα μας συντρίψουν», είχε δηλώσει ο Τζο Μπάϊντεν μετά την πρώτη δίωρη τηλεφωνική συνομιλία του με τον Κινέζο πρόεδρο Σι Τζινπινγκ, εκφράζοντας τη βούλησή του να το πράξει και να είναι πιο αυστηρός από τον προκάτοχό του έναντι της Κίνας. Δυο ημέρες νωρίτερα είχε προειδοποιήσει ότι η αντιπαλότητα μεταξύ των ΗΠΑ και της Κίνας πιθανόν να λάβει χαρακτηριστικά «ακραίου ανταγωνισμού».

Κάθε παραβίαση επιφέρει και τιμωρία. Στο διεθνές επίπεδο δεν υπάρχει ο συγκεντρωτικός χαρακτήρας επιβολής του δικαίου όπως των εθνικών συστημάτων. Παρόλα αυτά δεν πρέπει να υπάρξει αδράνεια. Αν και θα έπρεπε, επειδή είχε ήδη αναγγελθεί ότι θα συνέβαινε, να είχε προδραστικά αποτραπεί. Η πρόληψη θα ήταν πιο αποτελεσματική. Παρόλα αυτά επειδή το πρόγραμμα του Ερντογάν είναι στο αρχικό στάδιο, πρέπει να διακοπεί.

Η αυλαία για το νέο κύκλο συνομιλιών ως προς τη διαπραγμάτευση του Κυπριακού ανοίγει σήμερα. Οι προσδοκίες είναι χαμηλές για πολλούς, ενώ σε κάθε περίπτωση πρόκειται για διερευνητικές συνομιλίες. Η προτεινόμενη από την Τουρκία λύση των δύο κρατών δεν έχει θέση σε μια αναζήτηση ομοσπονδιακής συγκρότησης. Πιθανότατα η Άγκυρα επιδιώκει μια έντονα αποκεντρωμένη ομοσπονδία με ενισχυμένη τη θέση των Τουρκοκυπρίων.

Οι κοινές δηλώσεις που ακολούθησαν τις συναντήσεις Δένδια με τον Τσαβούσογλου μεταβλήθηκαν σε debate on camera. Διαμορφώθηκε ένα σκηνικό στο οποίο αποδόθηκαν με σαφήνεια οι γνωστές διϊστάμενες θέσεις που χωρίζουν τις δύο χώρες. Το ζητούμενο είναι να μην επικρατήσει το ψυχροπολεμικό κλίμα του παρελθόντος που θα δυσχέραινε την όποια προοπτική ενός ελληνοτουρκικού διαλόγου.

Η στρατηγική της Τουρκίας συμπυκνώνεται στο «στρατήγημα» του 25ου μεσημβρινού. Κάτω από αυτό συγκεντρώνονται μια σειρά από τουρκικές διεκδικήσεις, από την υφαλοκρηπίδα και το FIR, μέχρι το ζήτημα της έρευνας και διάσωσης, αλλά και η απαίτηση αποστρατικοποίησης των νησιών του Αν. Αιγαίου, εξηγεί στο liberal ο Πέτρος Λιάκουρας, καθηγητής Διεθνούς Δικαίου στο Πανεπιστήμιο Πειραιώς. <b>Συνέντευξη στον Γιώργο Φιντικάκη. </b>