Το «βασικό σενάριο» βάσει του οποίου κινείται το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης είναι ήδη πάνω στο τραπέζι. Οι βασικές παραδοχές του; Ένα δύσκολο πρώτο τρίμηνο κατά τη διάρκεια του οποίου όπως θα «πέσει κρατικό χρήμα» στην αγορά προκειμένου να στηριχτούν οι επιχειρήσεις.

«To δις εξαμαρτείν ουκ ανδρός σοφού» σκέφτηκαν στο οικονομικό επιτελείο και ετοιμάζουν «εκπλήξεις» για τους επιτήδειους οι οποίοι «μαγείρεψαν» τα οικονομικά αποτελέσματα του 2020 ώστε να χρηματοδοτηθούν για μια ακόμη φορά μέσω της 5ης φάσης της επιστρεπτέας προκαταβολής.

Με μια γενναία ένεση ρευστότητας θα επιχειρήσει η κυβέρνηση να καλύψει τις ζημιές στην οικονομία που προκάλεσε το παρατεταμένο δεύτερο lockdown. «Ζεστό» χρήμα άνω των 2 δισ. ευρώ μέχρι και τα τέλη Φεβρουαρίου θα αρχίσει να πέφτει σταδιακά στην αγορά, ενώ αν φτάσουμε μέχρι και τα τέλη Μαρτίου, τα ποσά θα ξεπεράσουν τα 3 δισ. ευρώ.

«Ένας μήνας lockdown κοστίζει 3 δισ. ευρώ είπε χθες ο κυβερνητικός εκπρόσωπος αλλά τα 3 δισ. ευρώ είναι και ύφεση 7% σε επίπεδο τριμήνου με το καλημέρα της νέας χρονιάς. Αν μάλιστα κάποιος προσθέσει τα τέσσερα διαφορετικά τρίμηνα της πανδημίας θα καταλήξει να βγάλει ένα ΑΕΠ χαμηλότερο των 160 δισ. ευρώ. Αντίστοιχο νούμερο, έχει να δει η Ελλάδα από τα χρόνια της δραχμής.

H επαναλειτουργία των καταστημάτων με το click away και το click inside δεν θα αποτρέψει τη διψήφια ύφεση στο α' τρίμηνο. Ωστόσο, θα εκτονώσει κάπως την κατάσταση καθώς θα δοθεί η δυνατότητα στους λιανέμπορους να αρχίσουν να ξεστοκάρουν. Την ίδια στιγμή οι επιχειρήσεις του λιανεμπορίου δεν θα σταματήσουν να θεωρούνται πληττόμενες.

Οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις θα χρειαστεί πιθανότατα να περιμένουν μέχρι τον Ιούνιο αλλά θα εξασφαλίσουν -εφόσον πληρούν τα κριτήρια που θα τεθούν- ένα 9μηνο κρατικής αρωγής για την αποπληρωμή των επιχειρηματικών τους δανείων. Η κρατική στήριξη θα είναι μεγάλη καθώς και στα επιχειρηματικά δάνεια θα μπορεί να φτάνει ακόμη και στο 80% ή και στο 90% της μηνιαίας δόσης

Η πανδημία αναγκάζει την κυβέρνηση να εφαρμόζει πιο σκληρά περιοριστικά μέτρα συγκριτικά με αυτό που προέβλεπε ακόμη και το πιο απαισιόδοξο σενάριο και υποχρεώνει το οικονομικό επιτελείο να «δεσμεύει» με το καλημέρα της νέας χρονιάς σχεδόν το 90% του συνολικού πακέτου στήριξης.

Αρκετές εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ θα προστεθούν τον Ιανουάριο στο καλάθι των συσσωρευμένων οφειλών προς την εφορία αλλά και προς ιδιώτες. H κυβέρνηση ανακοινώνει μέσα στην εβδομάδα νέα μέτρα διευκόλυνσης για επαγγελματίες και επιχειρήσεις όσον αφορά μεταχρονολογημένες επιταγές που λήγουν τον Ιανουάριο και νέες αναστολές φορολογικών υποχρεώσεων.

Όσο περνούν οι εβδομάδες του 2021, σε συνθήκες καραντίνας και… υπολειτουργίας της οικονομίας, το σενάριο να παγώσει και φέτος η αναπροσαρμογή των αντικειμενικών αξιών, δείχνει όλο και πιο πιθανό. Σε ένα άκρως προβληματικό σύστημα, όπως το σημερινό, όπου μια μεταβίβαση, αποτελεί «άθλο», με την εφορία και τα πιστοποιητικά να «στραγγαλίζουν» κάθε προσπάθεια αγοραπωλησίας και την Ελλάδα να κατατάσσεται στις τελευταίες θέσεις παγκοσμίως από πλευράς ευελιξίας, τυχόν επικαιροποίηση των αντικειμενικών, θα συνιστούσε ταφόπλακα για την αγορά.

Έχει… βάθος το προεδρικό διάταγμα για τη μεταφορά της αρμοδιότητας του κτηματολογίου και των κτηματολογικών γραφείων στο υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης. Αποτελεί, σύμφωνα με τους γνωρίζοντες, την αρχή της προσπάθειας να προχωρήσει μια πραγματική μεταρρύθμιση που έχει να κάνει με την ορθή αποτύπωση της εικόνας κάθε ακινήτου και με τη δημιουργία μιας ενιαίας βάσης δεδομένων.

Αν στις αρχές του 2015, τότε που η υπερήφανη διαπραγμάτευση έφερνε το bank run και τελικώς τα capital controls έλεγες ότι θα ερχόταν η στιγμή που οι καταθέσεις θα αυξάνονταν με ρυθμό της τάξεως των τριών δις. ευρώ τον μήνα και αυτό αντί για αιτία πανηγυρισμών θα αποτελούσε ταυτόχρονα και πηγή προβληματισμού, θα σε περνούσαν για τρελό.

Το ζητούμενο είναι σιγά – σιγά το υπουργείο Εργασίας να αφήνει πίσω του την πανδημία και την υλοποίηση των μέτρων στήριξης που ουσιαστικά μονοπώλησε την ατζέντα από τον περασμένο Μάρτιο και να προωθήσει τον κατάλογο των μεταρρυθμίσεων που έχουν συμπεριληφθεί και στο πρόγραμμα της Νέας Δημοκρατίας.

Προ των πυλών βρίσκεται νέα παράταση του προγράμματος αναστολής πληρωμών για τα τραπεζικά δάνεια για 3 έως 6 μήνες, αλλά και ένας νέος γύρος επιδότησης των επιχειρήσεων για τους τόκους των δανείων, καθώς με το παρατεταμένο 2ο lockdown να διαρκεί πλέον για το μεγαλύτερο διάστημα του Ιανουαρίου ο κίνδυνος να δημιουργηθεί μια νέα γενιά κόκκινων δανείων είναι ορατός.

Απογραφή δεν κάνουν μόνο οι ιδιωτικές επιχειρήσεις αλλά και το δημόσιο ταμείο. Στον Οργανισμό Διαχείρισης Δημοσίου Χρέους και στο Γενικό Λογιστήριο του Κράτους προσθέτουν τις τελευταίες δαπάνες της χρονιάς για να βγάλουν το «υπόλοιπο» του ταμείου αλλά και το τελικό ύψος του χρέους.

Αγορές προϊόντων εντός των καταστημάτων με ραντεβού δηλαδή μετατροπή του προγράμματος «αγορές εκτός» (click away) σε «αγορές εντός» (click inside). Kούρεμα ενοικίων έως και στο 80% με ταυτόχρονη όμως αποζημίωση –τη γενναιότερη που έχει δοθεί από την αρχής της πανδημίας- στους ιδιοκτήτες ακινήτων. Είναι μερικά μόνο από τα μέτρα του σχεδίου διάσωσης της αγοράς για τον Ιανουάριο που ετοιμάζεται να θέσει σε εφαρμογή η κυβέρνηση.

Πρόγραμμα αποζημίωσης των επιχειρήσεων για τις ζημιές που υπέστησαν κατά τη διάρκεια της πανδημίας δηλαδή από τον Μάρτιο μέχρι και τον Δεκέμβριο του 2020 σχεδιάζει η κυβέρνηση. Στηρίζεται σε κοινοτική οδηγία που επιτρέπει στις χώρες μέλη να καλύψουν τις πάγιες δαπάνες που πραγματοποίησαν οι εταιρείες εν μέσω πανδημίας.

Εν αρχή είναι η πλήρης καταγραφή των απωλειών που θα προκαλέσει η πανδημία μετά και το δεύτερο lockdown.Το οικονομικό επιτελείο θα συγκεντρώσει κάθε διαθέσιμο στοιχείο για τις συνέπειες σε εργαζόμενους και επιχειρήσεις και στη συνέχεια θα παρουσιάσει ένα νέο πακέτο ρυθμίσεων οφειλών τόσο προς τις τράπεζες όσο και προς την εφορία και τα ασφαλιστικά ταμεία. Τι θα περιλαμβάνει το «πακέτο».

Η νέα χρονιά θα ξεκινήσει με αβεβαιότητα: Για πόσο θα συνεχιστεί το κούρεμα των ενοικίων που επηρεάζει τις αποδόσεις των ενοικίων; Θα αποζημιωθούν οι ιδιοκτήτες νομικά πρόσωπα που στην πλειοψηφία τους είναι επενδυτές; Πόσο θα διαρκέσει ακόμη η πανδημία που έχει βουλιάξει τα έσοδα από τις βραχυχρόνιες μισθώσεις; Και τι θα γίνει φέτος με τις εξοχικές κατοικίες; Όποιος έχει τις απαντήσεις είναι κοντά στο να εκμεταλλευτεί τις ευκαιρίες που αναμφίβολα θα «γεννήσει» το 2021 στην κτηματαγορά.

Δύο σενάρια δανεισμού από τις αγορές με το πρώτο να προβλέπει την άντληση 8 δισ. ευρώ από τις αγορές μέσα στο 2021 και το δεύτερο να ανεβάζει τον πήχη των νέων εκδόσεων στα 12 δισ. ευρώ (περίπου όσα αντλήθηκαν και το 2020) παρουσίασε ο Οργανισμός Διαχείρισης Δημοσίου Χρέους, δημοσιεύοντας πριν από λίγο τον ετήσιο σχεδιασμό του για την επόμενη χρονιά.

Μέσα στην αγωνία που δημιουργεί η πανδημία για το επαγγελματικό μέλλον του κάθε ελεύθερου επαγγελματία ή του κάθε αυτοαπασχολούμενου που βλέπει το ταμείο άδειο, δύσκολα μπορεί κάποιος να σκεφτεί αισιόδοξα για το μέλλον.

Ο Γενάρης του '21 θα είναι υφεσιακός. Με «κλειστή» οικονομία για ολόκληρη την πρώτη εβδομάδα, με αμφίβολη την ημερομηνία επιστροφής στην κανονικότητα η σύγκριση με τον Γενάρη του '20 (μήνα κανονικότητας και ανάπτυξης) θα φέρει αρνητικό πρόσημο.

Με το τραπεζικό σύστημα να έχει ήδη χτυπήσει τον κώδωνα του κινδύνου για το ενδεχόμενο ενός νέου κύματος κόκκινων δανείων, τα συναρμόδια υπουργεία Οικονομικών και Ανάπτυξης προετοιμάζουν το επόμενο πακέτο. Αυτή τη φορά, οι παρεμβάσεις θα είναι απολύτως «στοχευμένες» ώστε οι διαθέσιμοι πόροι να… πιάσουν τόπο.

Χωρίς πρόστιμο θα υποβάλλονται και οι διορθωτικές δηλώσεις Ε9 με στόχο να υπάρξει ενιαία εικόνα στο ηλεκτρονικό περιουσιολόγιο της εφορίας και στο αρχείο του κτηματολογίου.

Λίγα 24ωρα μετά την ομιλία του πρωθυπουργού στη Βουλή και την αναφορά του στην αναγκαιότητα να τελειώσει «εδώ και τώρα» η ντροπή δεκαετιών με την μη έγκαιρη απόδοση των συντάξεων, έρχεται η κατάθεση στη Βουλή σειρά νομοθετικών διατάξεων προκειμένου να εξυπηρετηθεί αυτός ο στόχος. Θεσπίζονται bonus παραγωγικότητας έως και 7.200 ευρώ για όσους δημοσίους λειτουργούς πιάσουν ποσοτικούς στόχους, εξοπλίζεται ο ΕΦΚΑ με διαδικασίες εξπρές, μετατάσσονται υπάλληλοι ή αποσπώνται από άλλες υπηρεσίες ή ακόμη και από επιμελητήρια.