Η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν αποχώρησε από τη Σύνοδο Κορυφής των ηγετών της ΕΕ, αφού εντοπίστηκε ένα θετικό κρούσμα της Covid-19 στο περιβάλλον της, ανακοίνωσε μέσω του Twitter.

«Η Τουρκία παραμένει συνεπής στην προκλητική της συμπεριφορά», δήλωσε ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης προσερχόμενος στη Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ, τονίζοντας ότι «την ίδια συνέπεια πρέπει να δείξει η Ευρώπη στην εφαρμογή των αποφάσεων που έχει ήδη λάβει, ώστε η συμπεριφορά της Τουρκίας να έχει τις ανάλογες συνέπειες».

Οι τουρκικές προκλήσεις αναμένεται είναι ένα από τα βασικά ζητήματα που θα απασχολήσουν τους Ευρωπαίους ηγέτες στη δεύτερη Σύνοδο Κορυφής μέσα σε ένα μήνα. «Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο θα αξιολογήσει πού βρισκόμαστε» αναφορικά με την κατάσταση με την Τουρκία, τόνισε ευρωπαϊκή πηγή. Το χρονοδιάγραμμα που θα ακολουθηθεί μέχρι το, Δεκέμβριο. Οι επιδιώξεις και οι στόχοι της ελληνικής πλευράς, η στάση της Γερμανίας.

Σήμερα και αύριο συναντώνται στις Βρυξέλλες οι ηγέτες των «27», με μια ατζέντα ιδιαιτέρως «φορτωμένη», στην οποία αντικειμενικά προστίθενται και οι πρόσφατες εξελίξεις σε Αιγαίο και ανατολική Μεσόγειο.

Σε μια αυστηρή διατύπωση του κειμένου συμπερασμάτων της Συνόδου για την τουρκική παραβατικότητα ευελπιστεί η Ελλάδα, με τον Κυρ. Μητσοτάκη να έχει κάνει σαφές ότι θα θέσει το ζήτημα των κυρώσεων. Πηγές στο Βερολίνο πάντως εκτιμούν ότι δεν είναι πιθανό το ενδεχόμενο επιβολής τους. Κρίσιμη η στάση που θα τηρήσει ο γάλλος πρόεδρος Εμ. Μακρόν.

Το «καρότο» που εξασφάλισαν στον κ.Ερντογάν το Βερολίνο και οι Βρυξέλλες στην Σύνοδο Κορυφής την περασμένη εβδομάδα  δεν αποδείχθηκε αρκετό για να κατευνάσει τον Τούρκο ηγέτη, ο οποίος πριν στεγνώσει η μελάνη των Συμπερασμάτων επανήλθε με μια νέα πρόκληση: το παράνομο άνοιγμα της παραλίας των Βαρωσίων, που ήδη προκαλεί έντονες αντιδράσεις.

Μπορεί τα φώτα της δημοσιότητας να μονοπώλησε το κείμενο συμπερασμάτων σε σχέση με τις τουρκικές προκλήσεις, όμως στην Σύνοδο Κορυφής των Βρυξελλών, συζητήθηκε ένα θέμα που ελάχιστα έγινε γνωστό. Αν και το θέμα της πανδημίας δεν ήταν επισήμως στην ημερήσια διάταξη, αφιερώθηκαν τουλάχιστον τρεις ώρες σε αυτό.

Ο Σίσυφος θα πρέπει να αρχίσει πάλι να σκαρφαλώνει μέχρι την κορυφή της Συνόδου του Δεκεμβρίου. Πράγματι, ο Δεκέμβριος θα είναι σημαντικός μήνας για τις σχέσεις ΕΕ - Τουρκίας, με τη «θετική ατζέντα» (αναβάθμιση τελωνειακής ένωσης κλπ) να έρχεται εγγύτερα και τις «ποινές» (λίστα κυρώσεων) να παραμένουν στο τραπέζι.

Την πάγια θέση της Ελλάδας ότι η μόνη διαφορά με την Τουρκία είναι η οριοθέτηση των θαλασσίων ζωνών, επανέλαβε ο πρωθυπουργός μετά το πέρας τη Σύνοδο Κορυφής. Παράλληλα, ο κ. Μητσοτάκης ξεκαθάρισε πως οι διερευνητικές επαφές με την  Τουρκία θα έχουν αυτό και μόνο το αντικείμενο και χαρακτήρισε «πολύ καλό για Ελλάδα, Κύπρο και Ευρώπη», το κείμενο στο οποίο κατέληξαν οι «27».

Τις ιδιαίτερες ευχαριστίες του, τόσο προς τον Έλληνα πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη για την ισχυρή στήριξη, όσο και τους υπόλοιπους των ηγετών της ΕΕ, εξέφρασε ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας. «Το βάρος ευθύνης και οι επιλογές μεταφέρονται τώρα ξεκάθαρα στην Τουρκία», τόνισε.

«Σε διάσταση με την πραγματικότητα» χαρακτηρίζει το υπουργείο Εξωτερικών της Τουρκίας «πολλές» από τις θέσεις που διατυπώθηκαν στο κείμενο της χθεσινής Συνόδου Κορυφής. Παράλληλα, επιμένει ότι οι διερευνητικές συνομιλίες θα αφορούν «όλα τα προβλήματα» και προσθέτει ότι οι σχέσεις της Τουρκίας με την Ευρωπαϊκή Ένωση έγιναν «όμηρος της Ελλάδας και της Κύπρου».

Το σαφές μήνυμα αλληλεγγύης και αποφασιστικότητας, όπως χαρακτηριστικά ανέφερε ο Κυριάκος Μητσοτάκης, που εξέπεμψαν στο κοινό ανακοινωθέν οι 27 και το γεγονός ότι στο κείμενο καθίστανται απολύτως σαφείς ποιες θα είναι οι επιπτώσεις σε περίπτωση που η Τουρκία συνεχίσει τις μονομερείς ενέργειές της, δημιουργούν ικανοποίηση στην Αθήνα.

Πολιτική μυωπία και μικροψυχία καταλογίζει στον αρχηγό της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης ο κυβερνητικό εκπρόσωπος αναφέροντας σκωπτικά ότι ο κ. Τσίπρας είναι «ο μοναδικός άνθρωπος σε ολόκληρο τον κόσμο που δεν κατάλαβε τίποτα από το μήνυμα που έστειλε η ΕΕ στην Τουρκία».

Η Βρετανία και η Ευρωπαϊκή Ένωση θα συνεχίσουν τις συνομιλίες για μια εμπορική συμφωνία την επόμενη εβδομάδα και μέχρι την επόμενη Σύνοδο Κορυφής των ηγετών της ΕΕ στις 15-16 Οκτωβρίου, σύμφωνα με πηγές που επικαλείται το πρακτορείο Reuters.

Η Ελλάδα είναι απολύτως ικανοποιημένη από τα συμπεράσματα της Συνόδου Κορυφής δήλωσε το πρωί της Παρασκευής ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, προσερχόμενος στη δεύτερη ημέρα της συνεδρίασης των 27 της ΕΕ, ενώ πρόσθεσε ότι αναμένουμε την έναρξη των διερευνητικών επαφών με την Τουρκία το συντομότερο δυνατόν.

Σαφή μηνύματα και προειδοποιήσεις προς την Τουρκία περιέχει το κείμενο συμπερασμάτων της Συνόδου Κορυφής της ΕΕ, την οποία καλεί να απέχει από κάθε μονομερή ενέργεια κατά παράβαση του διεθνούς δικαίου στην Ανατολική Μεσόγειο υπογραμμίζοντας ότι η Ένωση θα χρησιμοποιήσει όλα τα μέσα και τις επιλογές που έχει στη διάθεσή της.

Ως προειδοποίηση της ΕΕ προς την Τουρκία πως θα βρεθεί αντιμέτωπη με κυρώσεις αν δεν σταματήσει τις προκλήσεις κατά της Ελλάδας και της Κύπρου, ερμηνεύει ο διεθνής Τύπος το κείμενο συμπερασμάτων στο οποίοι κατέληξαν οι ηγέτες των 27 της ΕΕ κατά τη διάρκεια της πρώτης ημέρας της Συνόδου Κορυφής.

Έπειτα από εννιά ώρες σκληρών διαπραγματεύσεων, Ελλάδα και Κύπρος κατόρθωσαν να περάσουν τα μηνύματα που επιθυμούσαν προς την Τουρκία, καθώς στο κείμενο συμπερασμάτων «καταδικάζονται σθεναρά» οι τουρκικές γεωτρήσεις, ενώ εάν η Αγκυρα επανέλθει σε παραβατικές συμπεριφορές, προβλέπεται «χρήση όλων των απαραίτητων εργαλείων», τα οποία αφορούν κυρώσεις. 

Ικανοποίηση επικρατεί στην ελληνική πλευρά για το κείμενο συμπερασμάτων της Συνόδου Κορυφής καθώς σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές αντανακλά τις θέσεις της Ελλάδας, καθιστά σαφές ότι οι διερευνητικές επαφές μεταξύ αφορούν την οριοθέτηση θαλάσσιων ζωνών ενώ ως προς τις συνέπειες γίνεται σαφής αναφορά σε συγκεκριμένα άρθρα των Συνθηκών για την επιβολή κυρώσεων. <b> Δείτε αναλυτικά το κείμενο συμπερασμάτων. </b>

Σε προειδοποιήσεις προς την Τουρκία, χωρίς, όπως αναμενόταν, σαφείς αναφορές σε κυρώσεις, περιορίστηκαν οι Σ. Μισέλ και Ουρ. Φον Ντερ Λάιεν κατά τις δηλώσεις τους μετά την επίτευξη της συμφωνίας των «27». Το θέμα θα εξεταστεί εκ νέου στη Σύνοδο Κορυφής του Δεκεμβρίου. Εάν η Άγκυρα επιμείνει σε μονομερείς ενέργειες, υπάρχει εργαλειοθήκη με κυρώσεις, έτοιμη να εφαρμοστεί, ανέφερε η Ούρσουλα Φον Ντερ Λάιεν.

Οποιαδήποτε καταδίκη της Τουρκίας και κάθε αναφορά σε μέτρα και κυρώσεις στην Σύνοδο Κορυφής θα είναι απαράδεκτη, τόνισε Τούρκος αξιωματούχος, σχολιάζοντας όσα διαδραματίζονται στις Βρυξέλλες.

Στην πολιτική ορισμένες αποφάσεις μπορούν να κρίνουν την έκβαση συνομιλιών που επηρεάζουν την ζωή εκατομμυρίων ανθρώπων ή ακόμα και να καθορίσουν τις εξελίξεις ίσως και σε στρατιωτικό επίπεδο. Μία από αυτές ήταν η στιγμή που ο Κυριάκος Μητσοτάκης αποφάσισε να πει «όχι» στο προσχέδιο του κειμένου συμπερασμάτων.

Η σύνοδος κορυφής που βρίσκεται σε εξέλιξη στις Βρυξέλλες θα επιβεβαιώσει πως και στα δύο αυτά κρίσιμα μέτωπα εξακολουθούν να υπάρχουν πολλές και σημαντικές διαφωνίες, που δεν επιτρέπουν τη χάραξη ενιαίας πολιτικής, με αποτέλεσμα οι «27» να λειτουργούν με βάση τα εθνικά τους συμφέροντα ή κατά ομάδες.

Την ατζέντα της Συνόδου Κορυφής φαίρεται να άλλαξε αιφνιδιαστικά ο Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ, φέροντας ως πρώτο θέμα συζήτησης το ζήτημα της Τουρκίας και της Λευκορωσίας. Προσερχόμενη στην Σύνοδο η Αν.Μέρκελ φαίρεται να τάχθηκε κατά της επιβολής κυρώσεων, κάνοντας λόγο για την ανάγκη η Ευρώπη «να αναπτύξει μία πραγματικά εποικοδομητική σχέση με την Τουρκία».