Από «Αύγουστο-χειμώνα» λέει ο θυμόσοφος ελληνικός λαός και αυτόν τον δρόμο επέλεξε το Βερολίνο για να προχωρήσει στην ενεργειακή εξοικονόμηση, με λήψη δεσμευτικών μέτρων για το φθινόπωρο και το χειμώνα. Το υπουργικό συμβούλιο ενέκρινε δύο πακέτα μέτρων, στο πλαίσιο του νόμου για την ενεργειακή επάρκεια, με τα οποία θα πρέπει να εξοικονομηθεί ενέργεια το επόμενο διάστημα.

Η γερμανική κυβέρνηση ενέκρινε μέτρα εξοικονόμησης ενέργειας για τον χειμώνα, συμπεριλαμβανομένων ορίων στη χρήση φωτισμού σε δημόσιους χώρους, δήλωσε σήμερα Τετάρτη ο υπουργός Οικονομίας Ρόμπερτ Χάμπεκ. «Συνολικά τα μέτρα συμβάλλουν στην εξοικονόμηση ενέργειας», ανέφερε ο Χάμπεκ απευθυνόμενος σε δημοσιογράφους στο Βερολίνο μετά την ολοκλήρωση της συνεδρίασης του υπουργικού συμβουλίου.

«Στραγγαλισμένοι» από την έκρηξη των τιμών, οι Βρετανοί μπαίνουν στη λογική κινηματικών μορφών αντίδρασης, με στόχο την πιο ενεργή παρέμβαση της κυβέρνησης στις τιμές της ενέργειας. Μέχρι σήμερα πάνω από 100.000 πολίτες είχαν δηλώσει ότι θα συμμετέχουν στο κάλεσμα του Don't Pay Uk που δεσμεύεται ότι, από 1η Οκτωβρίου δεν θα πληρώσει κανένα λογαριασμό αν δεν υπάρξουν παρεμβάσεις για μειώσεις των τιμών της ενέργειας. Μπροστά σ' έναν «χειμώνα οργής» κανείς δεν αποκλείει ένα ντόμινο «δεν πληρώνω».

Με την προσφιλή του πλέον φράση «You'll never walk alone» ο Γερμανός καγκελάριος Όλαφ Σολτς επιχείρησε να καθησυχάσει τους πολίτες ενόψει των προκλήσεων του ερχόμενου χειμώνα, υποσχόμενος ότι οι πιο αδύναμοι θα στηριχθούν επαρκώς προκειμένου να αντιμετωπίσουν την ενεργειακή κρίση.

Ως θετικό μπορεί να χαρακτηρισθεί το γεγονός της ισχυρής ανόδου, κατά 16,5%, της ιδιωτικής κατανάλωσης, κατά το πρώτο τρίμηνο του 2022, παρά την εξασθένηση της αγοραστικής δύναμης, λόγω της ανόδου του πληθωρισμού, σύμφωνα με σχετική έρευνα που πραγματοποίησε η Διεύθυνση Οικονομικών Μελετών της Alpha Bank. 

Οι αλλεπάλληλες κρίσεις της τελευταίας δωδεκαετίας οδήγησαν τις χώρες της ΕΕ να επανεξετάσουν και να αναθεωρήσουν πολλές από τις επιλογές του παρελθόντος για να διασφαλιστεί η συνοχή της: Aπό την εποπτεία των χρηματοπιστωτικών αγορών και το ρόλο των δημοσιονομικών παρεμβάσεων σε συνθήκες ύφεσης μέχρι την υιοθέτηση ενιαίας στάσης στον τομέα της υγείας στα χρόνια της πανδημίας. Σήμερα η ΕΕ και η συνοχή της δοκιμάζονται ξανά εξαιτίας της ενεργειακής κρίσης.

Μείωση στο δημόσιο φωτισμό και συσκότιση των μνημείων είναι τα πρώτα μέτρα που περιλαμβάνει το ελληνικό πρόγραμμα εξοικονόμησης ενέργειας. Το εν λόγω σχέδιο αναμένεται να τεθεί σε εφαρμογή από τον Αύγουστο, προκαλώντας ακόμα και 30% μείωση της κατανάλωσης. Παράλληλα, ο υπουργός Ενέργειας, Κώστας Σκρέκας, γνωστοποίησε ότι το ύστατο μέτρο αντιμετώπισης της κρίσης είναι τα διακοπτόμενα φορτία σε οικιακούς καταναλωτές.

Οι προβλέψεις διεθνών οίκων και πολλών στελεχών των κυβερνήσεων των χωρών της Βόρειας Ευρώπης και ειδικότερα της Γερμανίας συμπίπτουν στην άποψη ότι τον επόμενο χειμώνα θα υπάρξει τόσο μεγάλη έλλειψη καυσίμων, που θα χρειαστεί να επιβληθεί δελτίο στις ευρωπαϊκές χώρες. Οι πιθανότητες να επιβληθεί δελτίο στα καύσιμα είναι πολύ μεγαλύτερες στη Γερμανία και γενικότερα στις βιομηχανικές χώρες της Ευρώπης και πολύ λιγότερες στην Ελλάδα και άλλες ευρωπαϊκές μεσογειακές χώρες.

Στη συνέντευξη που έδωσε ο Γ. Μανιάτης στον Γ. Φιντικάκη πριν από λίγες ημέρες, εδώ στο Liberal, προβλέπει πως εάν δεν υπάρξει κοινή ευρωπαϊκή δράση στο θέμα της Ενεργειακής Κρίσης, θα ζήσουμε νέα κύματα λαϊκισμού, τύπου «Κίτρινων Γιλέκων». Τα ίδια λένε και οι αξιωματούχοι της ΕΕ. Μόνο που από τα δικά τους στόματα τα λόγια αυτά ακούγονται ως αυτοεκπληρούμενη προφητεία. Γιατί για άλλη μια φορά, διαπιστώνουν απλώς ένα πρόβλημα και ακόμα και τώρα διστάζουν να προχωρήσουν σε δράση.

To REPowerEU είναι το ευρωπαϊκό σχέδιο, που έχει σαν στόχο την εξασφάλιση της ενεργειακής ασφάλειας εντός της ΕΕ, την επιτάχυνση της ανάπτυξης μονάδων ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, την εξοικονόμηση ενέργειας και την απρόσκοπτη ενεργειακή τροφοδοσία, τόσο των επιχειρήσεων, όσο και των νοικοκυριών. Ήδη από τον Μάρτιο το 2022, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει υιοθετήσει το TCF (Temporary Crisis Framework).

Οκτώ στις δέκα γερμανικές επιχειρήσεις στην Ελλάδα ανησυχούν για το κόστος ενέργειας και πρώτων υλών, 5 στις 10 για την πορεία της οικονομίας ενώ 7 στις 10 διατηρούν ή και ενισχύουν τις επενδύσεις τους στην Ελλάδα, σύμφωνα με το Ελληνογερμανικό Επιμελητήριο.

Οι χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης πρέπει να αρχίσουν να αγοράζουν ενέργεια συλλογικά και να εφαρμόσουν ανώτατα όρια τιμών στο φυσικό αέριο για να αποτρέψουν μεγάλη κρίση τον ερχόμενο χειμώνα, δήλωσε την Παρασκευή ο Βέλγος πρωθυπουργός Αλεξάντερ Ντε Κρου.

Στη λήψη μέτρων που προσπαθούν να ανακόψουν την επιδείνωση της ήδη εξελισσόμενης ενεργειακής κρίσης από τις συνέπειες της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία και τις αντιδράσεις της Δύσης, στρέφονται εθνικές κυβερνήσεις και Ε.Ε., με τις τελευταίες ανακοινώσεις της ελληνικής κυβέρνησης και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, να ακολουθούνται ήδη από προτάσεις για επιπλέον μηχανισμούς ανάσχεσης της κρίσης. Σύμφωνα με το think tank «Bruegel», η Ελλάδα είναι «πρωταθλήτρια» στη στήριξη των πολιτών για την αντιμετώπιση της ενεργειακής κρίσης.

Η πρώτη πετρελαϊκή κρίση είχε καθοριστικό αντίκτυπο στην παγκόσμια οικονομία και γεωπολιτική. Η εποχή της φθηνής ενέργειας έφτασε απότομα στο τέλος της και ο τριπλασιασμός των τιμών του αργού πετρελαίου έδωσε αποφασιστική ώθηση σε μια γενική άνοδο των τιμών των εμπορευμάτων και τον εκτοξευόμενο πληθωρισμό, σηματοδοτώντας ένα μακροπρόθεσμο διαρθρωτικό πρόβλημα στην οικονομία της Δύσης.

Το ρητορικό ερώτημα γιατί η ΕΕ αντέδρασε επιτυχώς στην πανδημία και μετρίως στην ενεργειακή κρίση είναι σημαντικό. Η απάντησή του δεν είναι ασφαλώς μονοσήμαντη. Ένας από τους λόγους θα μπορούσε ίσως να είναι, ότι η απειλή της πανδημίας υπήρξε καθολική και οριζόντια στα κράτη-μέλη που λειτούργησαν σαν ομογενές και ισότροπο σύστημα. Αντιθέτως, στην περίπτωση της ενεργειακής κρίσης, υπήρχαν διαφοροποιημένα συμφέροντα.

Το πιο ευνοϊκό σενάριο για την Ελλάδα αλλά και πολλές άλλες ευρωπαϊκές χώρες είναι η επιβολή ανώτατου πλαφόν στο φυσικό αέριο. Αυτό θα σημαίνει λιγότερη τιμή χονδρικής ηλεκτρικού ρεύματος, μικρότερο έλλειμμα στο εμπορικό ισοζύγιο της χώρας και λιγότεροι δημόσιοι πόροι για τη στήριξη νοικοκυριών και επιχειρήσεων σε ολόκληρο το β? εξάμηνο του 2022. Το δεύτερο κατά σειρά ευνοϊκό σενάριο είναι το να δημιουργηθεί ένας κουμπαράς χρηματοδότησης των χωρών

Στα μέτρα ενίσχυσης των νοικοκυριών που ανακοίνωσε η κυβέρνηση προκειμένου να μειωθεί ο αντίκτυπος της ακρίβειας στους λογαριασμούς ρεύματος και φυσικού αερίου αναφέρθηκε ο υπουργός Ανάπτυξης και Επενδύσεων, Άδωνις Γεωργιάδης, επισημαίνοντας ότι «η κυβέρνηση και ο πρωθυπουργός αντιλήφθηκαν πως υπήρχε πραγματικό πρόβλημα γι' αυτό και έδρασαν νωρίτερα από την Ευρωπαϊκή Ένωση».

Με τη λαϊκή δυσαρέσκεια να κλιμακώνεται καθώς καταφτάνουν οι εκκαθαριστικοί λογαριασμοί ρεύματος με τις καταναλώσεις του πρώτου τετραμήνου, η κυβέρνηση και ο πρωθυπουργός γνωρίζουν πολύ καλά ότι δεν υπάρχει πλέον περιθώριο μεγάλων καθυστερήσεων για την ανακοίνωση του τρόπου με τον οποίο θα γίνει η ουσιαστική στήριξη νοικοκυριών και επιχειρήσεων.

«Τα όποια υπερκέρδη έχουν προκύψει, που έχουν εντοπιστεί από τη ΡΑΕ, θα επιστραφούν στον κόσμο», τόνισε ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Γιάννης Οικονόμου, αναφερόμενος στην ενεργειακή κρίση και στους λογαριασμούς ρεύματος. Όπως εξήγησε, με όσο δημοσιονομικό χώρο δημιουργήθηκε και όποια δυνατότητα υπάρχει, θα γίνει δεύτερη παρέμβαση από την κυβέρνηση.

O χειρισμός της ενεργειακής κρίσης τόσο από την πλευρά της Ευρωπαϊκής Ένωσης όσο και της Ελλάδας, κινείται σε δύο άξονες, όπου ο ένας συμπληρώνει τον άλλο. Ο ένας άξονας αφορά την επιτάχυνση της μακροπρόθεσμης στρατηγικής για την απεξάρτηση από τα ορυκτά καύσιμα και τους  ρωσικούς εκβιασμούς και ο άλλος αφορά τη βραχυπρόθεσμη αντιμετώπιση των άμεσων ανισορροπιών στα υπάρχον ενεργειακό μείγμα.

Θέμα χρόνου θα πρέπει να θεωρούνται οι ανακοινώσεις σε σχέση με τις κινήσεις που θα κάνει το Μέγαρο Μαξίμου αναφορικά με τις ανατιμήσεις στην ενέργεια. Όπως έχει ήδη προαναγγέλει ο Κυριάκος Μητσοτάκης  η κυβέρνηση προετοιμάζεται για εθνικές παρεμβάσεις στην περίπτωση που η Ευρώπη δεν αποφασίσει να δράσει με στιβαρότητα. 

Εγχείρημα με μεγάλη αποτελεσματικότητα αλλά ιδιαίτερη αβεβαιότητα και υψηλό δημοσιονομικό ρίσκο. Αυτά είναι τα τρία χαρακτηριστικά του σχεδίου που επεξεργάζεται η κυβέρνηση για να συγκρατήσει τις τιμές της ηλεκτρικής ενέργειας. Το ποια θα είναι η συνέπεια υλοποίησης αυτού του σχεδίου στον προϋπολογισμό είναι επίσης ένα ολόκληρο κεφάλαιο από μόνο του. Το οικονομικό επιτελείο θα προσπαθήσει να βρει τρόπους ώστε το πλάνο να μην θίξει το έλλειμμα και να μην το ανεβάσει πάνω από το 2%.

Σε έναν αναποδογυρισμένο κόσμο συνήθως η κοινωνία αποσταθεροποιείται και η πολιτική ρευστοποιείται. Και τούμπαλιν. Η ρηχότητα της κοινωνίας και η κενότητα του πολιτικού προσωπικού στην Ελλάδα λειτουργούν ως διαρκείς επιταχυντές εισόδου σε αυτό το φαύλο κύκλο. Η ευθύνη όμως δεν μοιράζεται στο μισό. Μισό η κοινωνία, μισό η πολιτική. Η αιφνίδια και βίαιη διακοπή της κανονικότητας λόγω του πολέμου, στην Ουκρανία βγάζει ξανά στη σέντρα το πολιτικό προσωπικό της χώρας. Όλο το πολιτικό προσωπικό.

Ο ρώσος υπουργός Ενέργειας Νικολάι Σουλγκίνοφ δήλωσε στην εφημερίδα Ιζβέστια ότι η Μόσχα είναι διατεθειμένη να πουλήσει πετρέλαιο και πετρελαϊκά προϊόντα σε «φιλικές χώρες» σε «οποιοδήποτε φάσμα τιμών» συμφωνηθεί, μετέδωσε το πρακτορείο ειδήσεων Interfax χθες Τρίτη.