Τουρκία: Επίθεση σε ΗΠΑ για τη Γενοκτονία των Αρμενίων με το βλέμμα στις κάλπες
AP Photo/Francisco Seco
AP Photo/Francisco Seco

Τουρκία: Επίθεση σε ΗΠΑ για τη Γενοκτονία των Αρμενίων με το βλέμμα στις κάλπες

Εν μέσω του κλίματος πόλωσης που τυλίγει την Τουρκία πριν από μία καθοριστική προεδρική αναμέτρηση που θα κρίνει τις μελλοντικές σχέσεις της με τη Δύση, η προσφιλής αντι-αμερικανική ρητορική εκ μέρους της κυβέρνησης του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν χτυπά «κόκκινο», με την επαναφορά στο προσκήνιο των κατηγοριών περί ευθύνης των ΗΠΑ για την απόπειρα πραξικοπήματος του 2016, αλλά και «βρυχηθμούς» -σε υψηλότερους του συνηθισμένου τόνους- κατά του Τζο Μπάιντεν όσον αφορά την αναγνώριση της Γενοκτονίας των Αρμενίων.

Στην τελική ευθεία προς τις προεδρικές εκλογές της 14ης Μαΐου, που φέρνουν αντιμέτωπους τους Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν και Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου σε μία αναμέτρηση που προδικάζεται αμφίρροπη και δεν προσφέρεται για προγνώσεις, ο Ερντογάν και οι υπουργοί της ισλαμικών καταβολών απερχόμενης κυβέρνησης στοχοποιούν τις ΗΠΑ, θεωρώντας ότι η κυβέρνηση Μπάιντεν έχει διαλέξει πλευρά -και είναι αυτή του υποψηφίου της Συμμαχίας των «Έξι» και αρχηγού του Ρεπουμπλικανικού Λαϊκού Κόμματος (CHP).

Τη στιγμή που στο εσωτερικό, ο ίδιος ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν επιδίδεται σε «επιχείρηση» προσέλκυσης των ψηφοφόρων με εξαγγελίες που κυμαίνονται από φθηνό μέχρι και δωρεάν φυσικό αέριο και δεσμεύσεις για ανοικοδόμηση-εξπρές των σεισμόπληκτων περιοχών, προβάλλοντας παράλληλα την εικόνα και το όραμα μίας Τουρκίας-περιφερειακή υπερδύναμη, οι Σουλεϊμάν Σοϊλού και Μεβλούτ Τσαβούσογλου έλαβαν το τελευταίο 24ωρο τη σκυτάλη της επίθεσης κατά της Ουάσινγκτον.

Με οργισμένη δήλωση περί «πολιτικών τσαρλατάνων» και «καιροσκόπων», η οποία «φωτογραφίζει» (και) τον Αμερικανό πρόεδρο, Τζο Μπάιντεν, απάντησε ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών, Μεβλούτ Τσαβούσογλου, στην ανακοίνωση που εξέδωσε ο Αμερικανός πρόεδρος τη Δευτέρα, 24 Απριλίου, 106η επέτειο από την έναρξη της συστηματικής εθνικής εκκαθάρισης του αρμενικού πληθυσμού της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας (1915-1923).

Σε μία κίνηση με τεράστια πολιτική σημασία, ο Τζο Μπάιντεν έγινε το 2019 ο πρώτος πρόεδρος στα χρονικά των ΗΠΑ που αναγνώρισε σε δήλωσή του ως Γενοκτονία τη σφαγή των Αρμενίων. Είχε προηγηθεί στα τέλη του 2019 υιοθέτηση σχετικού ψηφίσματος βουλευτών του Κογκρέσου, ωστόσο ο τότε πρόεδρος Ντόναλντ Τραπ δεν «ακολούθησε». Ιστορικά, οι ΗΠΑ χαρακτήριζαν ως φρικαλεότητες τις σφαγές της εποχής του Α' Παγκοσμίου Πολέμου, παρά την πίεση που ασκούσε επί δεκαετίες η αρμενική κοινότητα στο έδαφός τους.

Η αντίδραση της Άγκυρας ήταν σφοδρή τότε, όπως και τώρα. Την παρούσα στιγμή όμως, η επέτειος των δραματικών γεγονότων έρχεται εν όψει μίας προεκλογικής μάχης «χαρακωμάτων» με το βλέμμα στην κάλπη, και η ανακοίνωση Μπάιντεν δίνει στην κυβέρνηση Ερντογάν λαβή για μεγαλύτερο μένος. Ειδικά, από τη στιγμή που για τον ίδιο τον Ερντογάν είναι η Ουάσινγκτον και ο αυξοεξόριστος στην Πενσιλβάνια ιμάμης Φετουλάχ Γκιουλέν που θέλησαν το 2016 να τον ανατρέψουν, ενώ τώρα οι ΗΠΑ έχουν ως «εκλεκτό» τον Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου και πρέπει «να τιμωρηθούν» και εκείνες και αυτός. 

Ο Τούρκος πρόεδρος πνέει τα μένεα για τη συνάντηση που είχε με τον Κιλιτσντάρογλου ο Αμερικανός πρεσβευτής στην Αγκυρα, Τζεφ Φλέικ, ενώ αντίθετα ο τελευταίος δεν παρέστη στο δείπνο ιφτάρ που παρέθεσε ο Ερντογάν για τους ξένους πρέσβεις στην έδρα του κυβερνώντος Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (AKP). Κατά τους ισχυρισμούς που διατυπώνει επίσης ο Ερντογάν, ο αρχηγός της κεμαλικής αντιπολίτευσης έχει δεσμούς με τον ιμάμη Γκιουλέν που από σύμμαχος έγινε ο υπ' αριθμόν έναν εχθρός του -και οι ΗΠΑ δεν του τον... «δίνουν».

«Οι πολιτικοί τσαρλατάνοι που επιχειρούν να διαστρεβλώσουν την Ιστορία βρίσκονται ξανά στο προσκήνιο. Η Ιστορία δεν μπορεί να ξαναγραφεί με πολιτικές δηλώσεις. Οι καιροσκόποι που επιμένουν σε αυτή τη στάση θα μείνουν στη μνήμη για τα απώτερα κίνητρα και την υποκρισία τους. Δεν είναι δουλειά κανενός να δώσει μαθήματα Ιστορίας στο Μεγάλο Τουρκικό Έθνος». Τάδε έφη Τσαβούσογλου απαντώντας στην ανακοίνωση του Τζο Μπάιντεν, που αρχίζει με τα λόγια ότι «σήμερα κάνουμε μία παύση για να θυμηθούμε τις ζωές που χάθηκαν κατά τη διάρκεια του Meds Yeghern -της γενοκτονίας των Αρμενίων- και να ανανεώσουμε τη δέσμευσή μας να μην ξεχάσουμε ποτέ».

Ανακοίνωση εξέδωσε και το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών, εξαπολύοντας επίθεση στις χώρες που αναγνωρίζουν τη Γενοκτονία των Αρμενίων. Περίπου 30 κράτη έχουν αναγνωρίσει επισήμως τη σφαγή των Αρμενίων από τους Οθωμανούς ως Γενοκτονία, περιλαμβανομένης της Ελλάδας, που δέχθηκε μεγάλο κύμα προσφύγων έναν αιώνα πριν από τα εδάφη όπου διεπράχθη το ιστορικό έγκλημα.

Όσο για τα περί ευθύνης των ΗΠΑ στην απόπειρα πραξικοπήματος του 2016, ο Τούρκος υπουργός Εσωτερικών, Σουλεϊμάν Σοϊλού, έχει επαναφέρει τις σχετικές κατηγορίες από το Φεβρουάριο, υποστηρίζοντας ότι το FETO, το δίκτυο του Φετουλάχ Γκιουλέν, λειτούργησε υπό τις διαταγέ. Την περασμένη Κυριακή επανήλθε, λέγοντας: «Ποιος οργάνωσε το Γκεζί [σ.σ. την εξέγερση του 2013]; Αυτός που έκανε το πραξικόπημα της 15ης Ιουλίου. Οι ΗΠΑ. Ποιος διοργάνωσε το Γκεζί; Οι ΗΠΑ».

Η εξέγερση του Πάρκου Γκεζί και η απόπειρα πραξικοπήματος αποτέλεσαν σημείο καμπής για τη στροφή της Τουρκίας προς τον αυταρχισμό -καταστολή, εκκαθαρίσεις σε δημόσια διοίκηση, δικαστικό σώμα και στράτευμα, περιστολή των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και σταθερή απομάκρυνση της Τουρκίας του Ερντογάν από τη Δύση και τις αρχές του Κράτους Δικαίου.

Η Ουάσινγκτον έχει αρνηθεί οποιαδήποτε ανάμειξη στα γεγονότα της 15ης Ιουλίου 2016 και έχει κατ' επανάληψη απορρίψει τα πιεστικά τουρκικά αιτήματα να προχωρήσει στην έκδοση του Φετουλάχ Γκιουλέν, επικαλούμενη έλλειψη αξιόπιστων αποδεικτικών στοιχείων από την Άγκυρα.

Διαβάστε επίσης

Η πραγματικότητα, ο μεγάλος αντίπαλος του Ερντογάν

Η δημοσκοπική ανάκαμψη Ερντογάν και ο «παράγοντας» Μουχαρέμ Ιντζέ

Δεν... άντεξε ο Ερντογάν και πήρε το «όπλο» του εναντίον των ΗΠΑ