Ο πρόεδρος Ερντογάν παίζει τα ρέστα του στην τελική ευθεία για τις εκλογές της 14ης Μαΐου. Ως άλλος «Μαυρογιαλούρος» τάζει τα πάντα στους πάντες και επιχειρεί να καλύψει το χαμένο έδαφος.
Καλλιεργεί την ελπίδα στους συμπατριώτες του για μια γοργή ανοικοδόμηση των κατεστραμμένων περιοχών από το σεισμό, ενώ τους «πουλά» την προσδοκία είτε για φθηνό έως και δωρεάν φυσικό αέριο για ένα χρονικό διάστημα, είτε ότι τα αποθέματα της Μαύρης Θάλασσας αρκούν για να καλύψουν ακόμη και το 30% των ενεργειακών αναγκών της χώρας.
Επιχειρεί δηλαδή να δημιουργήσει την αίσθηση ότι έπειτα από είκοσι χρόνια στην εξουσία, εφόσον οι Τούρκοι του αναθέσουν ξανά το τιμόνι της χώρας, έρχονται γι' αυτούς καλύτερες ημέρες.
Διότι ο μεγάλος του αντίπαλος δεν είναι ο Κιλιτσντάρογλου. Είναι η ίδια η πραγματικότητα και η μακρά παραμονή του στην εξουσία.
Πασχίζει να υπερκεράσει την πραγματικότητα, υποσχόμενος καλύτερες ημέρες σε μια κοινωνία, που παρ’ ότι τις έζησε στα πρώτα χρόνια εξουσίας του Ερντογάν, σήμερα βιώνει την πολύ κακή εκδοχή των χειρότερων ημερών των Κεμαλιστών.
Μέσα από τη μείωση της αγοραστικής τους δύναμης και των μισθών, την εκτίναξη του πληθωρισμού, τη συνεχή αύξηση τιμών στα βασικά αγαθά και τη δραματική υποχώρηση του εθνικού νομίσματος.
Και μπορεί η μεγάλη υποτίμηση της τουρκικής λίρας, η ισχυρή βιομηχανική παραγωγή της χώρας, τα φθηνά εργατικά χέρια και ο νεανικός πληθυσμός να έχουν κάνει την Τουρκία πολύ πιο ανταγωνιστική στις εξαγωγές της, αλλά η βουτιά της λίρας έχει αντίκτυπο στις εισαγωγές.
Καλύπτουν πολύ μεγάλο μέρος των προϊόντων που χρησιμοποιεί ο μέσος Τούρκος πολίτης, με αποτέλεσμα η οικονομία, παρά τις ευοίωνες προοπτικές της μακροπρόθεσμα, να παρουσιάζει σήμερα πολύ σοβαρές αρρυθμίες, με τη συμβολή φυσικά και της παγκόσμιας κρίσης.
Ταυτόχρονα με την καλλιέργεια προσδοκιών, ο Ερντογάν προσπαθεί να πείσει ότι έχει όραμα για την χώρα. Το όραμα για τον «δεύτερο αιώνα ζωής της Τουρκικής Δημοκρατίας», μιας χώρας με έμφαση στους εξοπλισμούς, ελικοπτεροφόρα, αεροπλανοφόρα, η οποία θα διαθέτει γεωστρατηγικό αποτύπωμα πολύ πέρα από την στενή της γειτονιά.
«Πουλά» δηλαδή το όραμα μιας αναδυόμενης παγκόσμιας δύναμης, με χαρακτηριστικά περιφερειακής υπερδύναμης. Δεν αναφέρεται απλώς και μόνο σε μια μεσαία δύναμη σε ένα πολυκεντρικό κόσμο, αλλά σε μια διαπεριφερειακή δύναμη με παγκόσμιες βλεψεις.
Στον αντίποδα, ο ηγέτης της αντιπολίτευσης Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου δεν εστιάζει τόσο στην σκληρή ισχύ, όπως κάνει ο Ερντογάν. Επενδύει περισσότερο σε μια Τουρκία η οποία θα είναι συνεννοήσιμη, θα διορθώσει τα «φάλτσα» της περιόδου Ερντογάν απέναντι στους γείτονές της, θα προτάξει τον διάλογο, θα αποστρατιωτικοποιήσει την εξωτερική της πολιτική, δεν θα κινδυνεύει πλέον από το «overstretching» που βιώνει τα τελευταία χρόνια και θα προσαρμόσει τις φιλοδοξίες της στις πραγματικές της δυνατότητες.
Είναι το μήνυμα που εκπέμπουν τόσο ο Κιλιτσντάρογλου, όσο και ο Τσεβικέζ, ο βασικός διπλωματικός του σύμβουλος, ο οποίος και έχει αναλάβει την προβολή των θέσεων του κόμματος στα ξένα μέσα ενημέρωσης, οικοδομώντας την εικόνα μιας πιο αξιόπιστης Τουρκίας απέναντι στη Δύση.
Η κυριότερη ωστόσο αντιπαραβολή που επιχειρεί να εμφανίσει η αντιπολίτευση έναντι της διακυβέρνησης από το ΑΚΡ αφορά στο σκέλος της δημοκρατίας.
Το δικό της αφήγημα προτάσσει μια εκδημοκρατισμένη Τουρκία κόντρα στον αυταρχισμό του Ερντογάν και χωρίς φυλακισμένους «πολιτικούς» κρατούμενους, όπως ο Οσμάν Καβάλα και ο συμπρόεδρος του φιλοκουρδικού κόμματος Σελαχατίν Ντεμιρτάς.
Σε αυτή την λογική κινείται και το βίντεο που δημοσίευσε πρόσφατα το επιτελείο του Κιλιτσντάρογλου, όπου ο ίδιος αναφέρει μεταξύ άλλων «είμαι Αλεβίτης και θέλω να φέρω την αλλαγή στην Τουρκία, να ξεριζώσω το παλιό σύστημα».
Επιχειρεί δηλαδή να απεκδυθεί τον μανδύα του αμιγώς Κεμαλιστή και να ταυτισθεί με μια μειονότητα, η οποία, όπως και οι Κούρδοι, έχει υποστεί απίστευτα δεινά από το βαθύ τουρκικό παρακράτος.
Επιχειρεί έτσι να αναδείξει την εικόνα ενός εκσυγχρονιστή ηγέτη, ο οποίος θα είναι υπερασπιστής των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, της δημοκρατίας και των δικαιωμάτων των μειονοτήτων, όπως οι Αλεβίτες και φυσικά οι Κούρδοι, τους οποίους προσπαθεί να προσεταιρισθεί και να τους καταστήσει συνεταίρους στην προσπάθεια να «γκρεμίσει» το σημερινό καθεστώς.
* Ο Κωνσταντίνος Φίλης είναι Αναπληρωτής Καθηγητής Αμερικανικού Κολεγίου Ελλάδας, αναλυτής διεθνών θεμάτων του ΑΝΤ1, παρουσιάζει την εκπομπή «Η Ελλάδα στον κόσμο (της)», η οποία προβάλλεται από την πλατφόρμα ΑΝΤ1+