Ενόσω Κίεβο και Μόσχα αλληλοκατηγορούνται για τη μείζονα ανθρωπιστική και περιβαλλοντική καταστροφή που προκλήθηκε από το ρήγμα στο φράγμα της Νόβα Καχόβκα, αλλά και για επιθέσεις κατά αμάχων εν μέσω των επιχειρήσεων διάσωσης στις πλημμυρισμένες ζώνες της Χερσώνας, αναλυτές επιχειρούν μία πρώτη αποκωδικοποίηση των επιπτώσεων που μπορεί να έχει η κατάρρευση του πελώριου σοβιετικής κατασκευής φράγματος στα ουκρανικά στρατιωτικά σχέδια προς ανάκτηση κατεχόμενων εδαφών.
Από πολιτική σκοπιά, η επιτυχία της επί μακρόν αναμενόμενης αντεπίθεσης θα αξιολογηθεί σε μεγάλο βαθμό από τα εδαφικά κέρδη, τα οποία «καλείται» να επιδείξει το Κίεβο προς άμβλυνση της εικόνας ότι ο πόλεμος έχει οδηγηθεί σε τέλμα και για τη διατήρηση της ζωτικής σημασίας δυτικής στρατιωτικής υποστήριξης, ταυτόχρονα με την εδραίωση τη θέση αρχής που αποκλείει εδαφικές παραχωρήσεις ως μέρος οποιασδήποτε μελλοντικής συμφωνίας.
Εν μέσω ενός παρατεταμένου πολέμου φθοράς, γύρω από την αντεπίθεση δείχνουν να έχουν καλλιεργηθεί από υπερβολικές έως και μη ρεαλιστικές προσδοκίες, γεγονός που κινδυνεύει να αποβεί σε βάρος του Κιέβου όταν έλθει η ώρα του «απολογισμού», σε περίοδο μάλιστα κατά την οποία οι Ηνωμένες Πολιτείες θα βρίσκονται «βαθιά» σε προεκλογική περίοδο εν όψει της προεδρικής κάλπης του 2024 που θα έλθει να επαναχαράξει σε σημαντικό βαθμό, ιδίως σε περίπτωση ρεπουμπλικανικής νίκης, την εξωτερική πολιτική.
Η καταστροφή του φράγματος Καχόβκα στο ρωσοκρατούμενο τμήμα της Χερσώνας εκτιμάται ότι μπορεί να οδηγήσει σε ορισμένες μεταβολές στα ουκρανικά σχέδια αντεπίθεσης, αλλά είναι απίθανο να τα εκτροχιάσει. Η εντατικοποίηση των επιθετικών ενεργειών της Ουκρανίας μπορεί να υποδηλώνει την έναρξη της ευρύτερης εκστρατείας, η οποία αναμένεται να είναι σταδιακή και προσεκτική.
Με την κατάρρευση του φράγματος καθίσταται από εξαιρετικά δύσκολο έως αδύνατο να επιχειρήσουν στρατιωτικές μονάδες να διασχίσουν στο εγγύς μέλλον τον ποταμό Δνείπερο, ο οποίος «χωρίζει» τους δύο αντιμαχόμενους στρατούς. Περίπου οι μισές από τις πλημμυρισμένες ζώνες βρίσκονται στην ουκρανική πλευρά του Δνείπερου, και οι υπόλοιπες κατά μήκος της ελεγχόμενης από τη Ρωσία αριστερής όχθης.
Ωστόσο, είναι απίθανο τα επιθετικά σχέδια να περιλάμβαναν εξ αρχής μία μεγάλης κλίμακας επιχείρηση με στόχο να περάσουν τα ουκρανικά στρατεύματα τον Δνείπερο, κάτι το οποίο θα ήταν εξαιρετικά επικίνδυνο ειδικά από τη στιγμή που η Ουκρανία δεν διαθέτει αεροπορική υπεροχή, επισημαίνεται σε ανάλυση της εταιρείας εκτίμησης πολιτικού κινδύνου Teneo. Αντίθετα, οι πρόσφατες επιθετικές ενέργειες της Ουκρανίας φαίνονται εξαιρετικά προσεκτικά οργανωμένες με στόχευση την ελαχιστοποίηση των απωλειών προσωπικού και εξοπλισμού.
Οι κίνδυνοι για το φράγμα Καχόβκα ήταν επίσης γνωστοί εδώ και μήνες, και ο στρατός της Ουκρανίας πιθανότατα είχε καταρτίσει σχέδια έκτακτης ανάγκης. Το Κίεβο είχε ήδη εκφράσει από τον περασμένο Νοέμβριο την ανησυχία ότι θα μπορούσαν να ανατινάξουν το φράγμα οι ρωσικές δυνάμεις που οπισθοχωρούσαν από τη δεξιά όχθη του Δνείπερου στη Χερσώνα. Επιπλέον, οι ουκρανικές ένοπλες δυνάμεις έχουν αποδείξει κατά τους αναλυτές πολλές φορές την ικανότητά τους να προσαρμόζονται γρήγορα σε μεταβαλλόμενες συνθήκες.
Εάν η επίθεση της Ουκρανίας επικεντρωθεί στην απελευθέρωση στρατηγικά σημαντικών περιοχών στα νοτιοανατολικά τμήματα της χώρας, μια μεγάλης κλίμακας χερσαία επίθεση θα ήταν πιο πιθανό να λάβει χώρα στη Ζαπορίζια ή τις νότιες περιοχές του Ντονέτσκ. Στις συγκεκριμένες περιοχές έχουν ενταθεί οι μάχες από τις αρχές Ιουνίου, κάτι που θα μπορούσε να σηματοδοτεί και τα πρώτα στάδια της πολυαναμενόμενης αντεπίθεσης. Το φυσικό αμυντικό φράγμα που προκαλείται τώρα από τις πλημμύρες στην περιοχή της Χερσώνας μπορεί να επιτρέψει στις ρωσικές δυνάμεις να οργανώσουν καλύτερα την άμυνά τους σε αυτές τις περιοχές.
Εάν η καταστροφή του φράγματος ήταν σκόπιμη και εγκρίθηκε από την πολιτική και στρατιωτική ηγεσία της Ρωσίας, αυτό θα καταδείκνυε έλλειψη εμπιστοσύνης στην ικανότητά τους να υπερασπιστούν ολόκληρη την πρώτη γραμμή με συμβατικά μέσα, αναφέρει ο Άντριους Τούρσα, πολιτικός σύμβουλος της Teneo για την Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη. Η κατάρρευση του φράγματος πλημμύρισε τις ρωσικές αμυντικές γραμμές και κατεχόμενα εδάφη στην αριστερή όχθη και έθεσε σε κίνδυνο τα ζωτικά αποθέματα νερού στην προσαρτημένη χερσόνησο της Κριμαίας.
Εφόσον και πάλι η υπαιτιότητα είναι δική της, εκπέμπει το μήνυμα ότι η Μόσχα προτίθεται να συνεχίσει να χρησιμοποιεί ασύμμετρες, κλιμακωτές και άκρως καταστροφικές μεθόδους άμυνας, ακόμη κι αν βλάψει και ρωσικά συμφέροντα. Το γεγονός αυτό στρέφει την προσοχή κυρίως στον πυρηνικό ηλεκτροπαραγωγικό σταθμό της Ζαπορίζια, ο οποίος επίσης τελεί υπό ρωσικό έλεγχο, και σε άλλα μεγάλα φράγματα κατά μήκος του ποταμού Δνείπερου. Ωστόσο, τέτοιες απειλές είναι απίθανο να σταματήσουν την επίθεση της Ουκρανίας.
Αν και υπάρχουν ενδείξεις αυξανόμενης στρατιωτικής δραστηριότητας από την ουκρανική πλευρά, η κύρια επίθεση δεν έχει ακόμη ξεκινήσει. Οι καιρικές συνθήκες για την επίθεση θα παραμείνουν ευνοϊκές περίπου μέχρι τα τέλη Οκτωβρίου. Με σημαντικές ποσότητες σχετικά σύγχρονου στρατιωτικού εξοπλισμού και έχοντας εκπαιδεύσει τουλάχιστον οκτώ έως εννέα νέες επιθετικές ταξιαρχίες, η Ουκρανία θεωρείται ότι θα μπορούσε να έχει σημαντικό στρατιωτικό πλεονέκτημα έναντι των ρωσικών δυνάμεων, των οποίων οι επιθετικές ενέργειες τους τελευταίους μήνες δεν απέφεραν σημαντικά κέρδη πέραν της κατάληψης του Μπαχμούτ. Η Ρωσία ίσως θα χρειαζόταν να καταφύγει σε ένα ακόμη «κύμα» επιστράτευσης, αλλά θα ήταν πιο πιθανό να συμβεί μετά τις περιφερειακές εκλογές της 10ης Σεπτεμβρίου.
Όσον αφορά τους στόχους, η επίθεση της Ουκρανίας αναμενόταν από καιρό να επικεντρωθεί στην ανάκτηση του ελέγχου των νοτιοανατολικών περιοχών της χώρας, η οποία θα μπορούσε να κόψει τη «χερσαία γέφυρα» των Ρώσων με την Κριμαία, να διασπάσει τις δυνάμεις κατοχής και να αποτελέσει απειλή για τα ρωσικά στρατιωτικά μέσα στο έδαφος της χερσονήσου, κατά το Teneo. Ενώ αυτός παραμένει πιθανότατα ένας από τους στόχους, η Ουκρανία τελεί επίσης υπό αυξανόμενη πολιτική πίεση για να αποδείξει ότι τα δυτικά όπλα και η εκπαίδευση που έχουν λάβει οι στρατιωτικές δυνάμεις της χώρας της επιτρέπουν να καταφέρει μεγάλα πλήγματα στις ρωσικές δυνάμεις και να ανακαταλάβει σημαντικό μέρος κατεχόμενων εδαφών ανεξάρτητα από το πού βρίσκονται. Ως αποτέλεσμα, οι ουκρανικές δυνάμεις πιθανότατα θα «διερευνούν» τις ρωσικές άμυνες σε ολόκληρη την πρώτη γραμμή του μετώπου και θα προσπαθήσουν να εκμεταλλευτούν κάθε τυχόν αδυναμία.
Διαβάστε επίσης
Ουκρανία: Διαψεύδει το ρεπορτάζ του NBC ότι ξεκίνησε η αντεπίθεση
Σε ανθρωπιστική κρίση βυθίζεται η Χερσώνα
Ουκρανία: Πώς η καταστροφή του φράγματος φέρνει νέα δεδομένα στον πόλεμο
Ουκρανική αντεπίθεση: Ο κίνδυνος από τις υπερβολικές προσδοκίες
