Δύο μήνες από την αναντίρρητα θριαμβευτική επιστροφή των Ταλιμπάν στην Καμπούλ και την ανάληψη της εξουσίας από αυτούς και την ταυτόχρονη χαοτική αποχώρηση των Αμερικανών και είναι εύλογο και επιτακτικό το ερώτημα, τι γίνεται πλέον στο Αφγανιστάν. Παρά το γεγονός ότι αυτή η χώρα «δεν παίζει» πια στα … δελτία ειδήσεων η ελληνική κοινή γνώμη προβληματίζεται πάνω σε αυτό.

Μετά από 10 χρόνια αιματηρών συγκρούσεων στην Συρία οι οποίες προκάλεσαν την μεγαλύτερη μεταπολεμική ανθρωπιστική κρίση και την διαμόρφωση μίας νέας γεωπολιτικής πραγματικότητας που παγιώνεται τα δύο τελευταία χρόνια έχει αρχίσει το «σπάσιμο» της απομόνωσης της χώρας και η πορεία «επανένταξης» της στο Διεθνές Σύστημα.

Όλα δείχνουν ότι η Τουρκία πολύ σύντομα θα επιχειρήσει να αποδείξει ότι η υπογραφή της Ελληνογαλλικής Συμφωνίας και τα όσα ειπώθηκαν στην Ελλάδα είναι «κενό γράμμα» προκειμένου να φανεί ότι εκείνη «κάνει κουμάντο στην περιοχή. Έχει ήδη αρχίσει να στήνει σκηνικό έντασης τόσο στο Αιγαίο, όσο και στην ΑΟΖ της Κύπρου.

Φαίνεται ότι το «σλόγκαν» του νέου προέδρου των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν «η Αμερική επιστρέφει» (στο πλέγμα συμμαχιών) προκειμένου να αποκαταστήσει τον διατλαντικό δεσμό (Transatlantic Link) που είχε υποστεί «τραύματα» από την προεδρία Τραμπ, παρέμεινε μάλλον ένα απλό «κούφιο» σλόγκαν.

Στην Άγκυρα γνωρίζουν πολύ καλά ότι διακηρύξεις όπως αυτή της EUROMED 9 δεν έχουν πρακτικό αποτέλεσμα απέναντι τους. Ταυτόχρονα με τη δημιουργία μικρών-μικρών τετελεσμένων, η Τουρκία αμφισβητεί μέρος ΑΟΖ/Υφαλοκρηπίδα που ανήκει πλέον στην Ελλάδα μετά την Συμφωνία Οριοθέτησης με την Αίγυπτο και συνάμα δίνει υπόσταση στο τουρκολιβυκό Μνημόνιο το οποίο ναι μεν αυθαίρετο και παράνομο αλλά είναι ανηρτημένο στην Αρμόδια Διεύθυνση του ΟΗΕ και έτσι συνεχίζει το ροκάνισμα των ελληνικών κυριαρχικών δικαιωμάτων.

Μπορεί στη συντριπτική της πλειονότητα η διεθνής κοινότητα να μην συμφωνεί με τις πολιτικές της Τουρκίας, αλλά αυτή ούτε στριμωγμένη ούτε απομονωμένη είναι. Κατόρθωσε να εκμεταλλευτεί τη γεωπολιτική κατάσταση και τις συγκυρίες, και με την ανοχή των μεγάλων και περιφερειακών δυνάμεων να ασκεί έναν διαπεριφερειακό ρόλο από τη Λιβύη και τη Συρία μέχρι τον Καύκασο, και φυσικά να αυξάνει την επιρροή της με άμεσο αντίκτυπο στα ελληνοτουρκικά.

Μετά την αποχώρηση και του τελευταίου αμερικανού στρατιωτικού την 31η Αυγούστου, τις βομβιστικές επιθέσεις αυτοκτονίας, τις πανηγυρικές εκδηλώσεις των Ταλιμπάν στο ερημωμένο πλέον αεροδρόμιο της Καμπούλ και τις παρελάσεις με τον αμερικανικό εξοπλισμό, δημιουργείται ακόμα πιο έντονο το ερώτημα: Το Ταλιμπανικό Αφγανιστάν θα μπορούσε να γίνει ξανά βάση της Ισλαμικής Τρομοκρατίας;

Έντονα πολιτικοποιημένος, ο Βαγγέλης Αποστολάκης γίνεται ΑΓΕΝ και τον Σεπτέμβριο 2015 ο ΣΥΡΙΖΑ τον επιλέγει ως ΑΓΕΕΘΑ. Οι εξωυπηρεσιακές σχέσεις του με τον τότε υπουργό Πάνο Καμμένο και τα «ψαροντούφεκα» δεν κρύβονταν. Η επιλογή του κ. Αποστολάκη μέσα σε μία ημέρα να βγάλει την στολή και να φορέσει πολιτικά είναι αναντίρρητα δικό του θέμα. Όμως ως ΥΕΘΑ κρίνεται πλέον ως πολιτικά τοποθετημένος από τον ΣΥΡΙΖΑ. Με το που γίνεται υπουργός ταυτίζεται πλήρως με όλες τις πολιτικές της τότε κυβέρνησης.

Μετά την εντυπωσιακή σχεδόν αμαχητί επικράτηση των Ταλιμπάν σχεδόν σε όλη την χώρα αλλά και την χαοτική κατάσταση που επικρατεί πλέον εκεί με επίκεντρο την πρωτεύουσα Καμπούλ είναι εύλογος ο προβληματισμός σχετικά με το αν το ταλιμπανικό Αφγανιστάν ξαναγίνει καταφύγιο της ισλαμικής τρομοκρατίας που θα μπορούσε να σχεδιάσει και εκτελέσει τρομοκρατικές επιθέσεις στην Αμερική, στην Δύση αλλά και οπουδήποτε αλλού.

Με τους Ταλιμπάν να ελέγχουν όλο και περισσότερες επαρχίες -και τους Αμερικανούς να απορούν γιατί τελικά οι Αφγανικές Ένοπλες Δυνάμεις για τις οποίες δαπάνησαν 83 δισ. σε 18 χρόνια καταρρέουν μπροστά τους- οι διαβουλεύσεις της Τουρκίας με την Αμερική και το Πακιστάν, για την ευθύνη λειτουργίας και ασφάλειας του Αεροδρομίου «Χαμίντ Καρζάι» της Καμπούλ, έχουν «βαλτώσει».

Οτιδήποτε αποδυναμώνει την επιρροή της Τουρκίας στην ευρύτερη περιφέρεια, είναι προς το συμφέρον μας. Το γεγονός ότι χώρες με τις οποίες διατηρούμε στρατηγική συνεργασία και έχουμε συναντίληψη σχετικά με το περιβάλλον ασφαλείας όπως η Αίγυπτος και τα ΗΑΕ, στηρίζουν τις επιλογές του προέδρου Καΐς Σαγιέντ εκτιμάται ότι μας λέει πολλά.

Τα όσα συμβαίνουν από προχθές στην όχι και μακρινή μας Τυνησία, δεν ήταν «κεραυνός εν αιθρία». Είναι απόρροια μιας παρατεταμένης πολιτικής και οικονομικής κρίσης και με τα σκάνδαλα διαφθοράς της εύθραυστης κυβέρνησης συνασπισμού να ταλανίζουν την δημόσια ζωή. Σε όλα αυτά προστέθηκε και η ραγδαία εξάπλωση της Covid-19 με την Τυνησία να έχει ένα από τα υψηλότερα ποσοστά θνητότητας.

Όσοι παρακολουθούν από κοντά και σε βάθος την κατάσταση στην Λιβύη και μπορούν να εκτιμήσουν τους ισχύοντες γεωπολιτικούς συσχετισμούς, ανέμεναν ότι τα κλισέ και οι κενόλογες διατυπώσεις του υπερφίαλου ανακοινωθέντος της Διάσκεψης του Βερολίνου 2 της 24 Ιουνίου που φιλόδοξα οργάνωσαν οι Γερμανοί, (χωρίς να προσκαλέσουν την Ελλάδα) θα απέδιδαν σχεδόν… ουδέν!

Δεν γνωρίζουμε πόσοι ακόμα συνεχίζουν να πιστεύουν ότι το «ήρεμο καλοκαίρι» στα λεγόμενα ελληνοτουρκικά θα …μακροημερεύσει, καθώς η Τουρκία τις τελευταίες εβδομάδες ναι μεν δεν έχει προβεί σε μείζονα πρόκληση στρατιωτικού χαρακτήρα, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι ανά πάσα ώρα και στιγμή δεν μπορεί να το πράξει. Στην ουσία, δεν έχει δώσει απολύτως τίποτα, πλην μίας αόριστης υπόσχεσης για… γαλήνιο καλοκαίρι. Σε λίγες πάντως μέρες αναμένεται να «δώσει ρεσιτάλ» προκλήσεων στην Κύπρο.

Στο Αφγανιστάν βρισκόμαστε πλέον στο τέλος ενός 20ετούς πολέμου χωρίς όμως να έχουν εκπληρωθεί οι πολιτικοί στόχοι για τους οποίους έγινε. Και όπως διαφαίνεται είμαστε στην αρχή ενός άλλου που θα συνεχιστεί με εκτιμώμενη έκβαση που μάλλον ΗΠΑ και ΝΑΤΟ αποφεύγουν να την... εκφράσουν δημόσια!

Στο Αφγανιστάν βρισκόμαστε πλέον στο τέλος ενός 20ετούς πολέμου χωρίς όμως να έχουν εκπληρωθεί οι πολιτικοί στόχοι για τους οποίους έγινε. Και όπως διαφαίνεται είμαστε στην αρχή ενός άλλου που θα συνεχιστεί με εκτιμώμενη έκβαση που μάλλον ΗΠΑ και ΝΑΤΟ αποφεύγουν να την ... εκφράσουν δημόσια!

Με τις διαβουλεύσεις και τις συζητήσεις για τις τεχνικές λεπτομέρειες να συνεχίζονται ακόμα και σήμερα διαφαίνεται ότι η Τουρκία θα μείνει στο Αφγανιστάν και θα αναλάβει τη λειτουργία και την ασφάλεια του Αεροδρομίου της Καμπούλ εφόσον θα έχει εξασφαλιστεί «η ασυλία» της από τους Ταλιμπάν κάτι που έχει αναλάβει ο καλός της Σύμμαχος,

Με τις ΗΠΑ και το ΝΑΤΟ να έχουν αποφασίσει μετά από 20 χρόνια στρατιωτικής παρουσίας και αιματηρών στρατιωτικών επιχειρήσεων, να αποχωρήσουν μέχρι τον Σεπτέμβριο από το Αφγανιστάν, μία χώρα που έχει χαρακτηριστεί και ως «νεκροταφείο αυτοκρατοριών», ήλθε η Τουρκία να «επιλύσει» το πρόβλημα της λειτουργίας και της ασφάλειας του αεροδρομίου «Χαμίντ Καρζάι» της Καμπούλ.

Το πρώτο τρίμηνο διάχυτης αισιοδοξίας που ακολούθησε μετά τον σχηματισμό και την ψήφο εμπιστοσύνης της κυβέρνησης Εθνικής Ενότητας-ΚΕΕ (NGU) του εκλεκτού της Άγκυρας Αμπντουλχαμίντ Νταμπέιμπα και την συγκρότηση Τριμελούς Προεδρείου με επικεφαλής τον Μωχάμεντ αλ Μένφι ακολουθεί έντονος προβληματισμός και ανησυχία μέσα και έξω από την Λιβύη για το «από εδώ και πέρα»!

Η Σύνοδος που πραγματοποιείται την επόμενη εβδομάδα στις Βρυξέλλες, παρουσιάζει ενδιαφέρον καθόσον είναι η πρώτη του νέου Αμερικανού Προέδρου, μετά και την διθυραμβική του δήλωση «επιστρέψαμε», εννοώντας ότι η χώρα του είναι και πάλι ενεργή στην Ευρωατλαντική Περιφέρεια.

Η πρόσφατη ιδιότυπη και με αναντίρρητα ασύμμετρο χαρακτήρα στρατιωτική σύγκρουση Χαμάς-Ισραήλ υπενθύμισε σε όλους μας αλλά κυρίως στο ίδιο το Ισραήλ και τους λοιπούς εμπλεκόμενους δρώντες στην περιοχή ότι το «Παλαιστινιακό» πρόβλημα που πολλοί το ονομάζουν ακόμα και τώρα «μεσανατολικό» υπάρχει, έστω και αν κάποιοι θα το ήθελαν στην... γωνία ξεχασμένο!

Ενθαρρυμένη από το Ιράν και την Τουρκία, η Χαμάς κατορθώνει να «τραυματίσει» το Ισραήλ και να προκαλέσει προβλήματα στην πορεία εξομάλυνσης των σχέσεων του με αρκετές Αραβικές χώρες. Αναμφίβολα αυτές οι χώρες -αν δεν έχουν πλέον σε προτεραιότητα την επίλυση του Παλαιστινιακού- θα έχουν να αντιμετωπίσουν εσωτερικές αντιδράσεις. Αυτό όμως που πρωτίστως η Χαμάς επιτυγχάνει είναι ότι κερδίζει ακόμα μεγαλύτερη αποδοχή μεταξύ των Αράβων Παλαιστινίων.

Η Τουρκία πάτησε στη Λιβύη, επιδιώκει μόνιμη πλέον παρουσία και δεν πρόκειται να επιτρέψει πολιτική ομαλοποίηση αν δεν «εξασφαλιστεί» και στην «αυριανή ημέρα». Πρέπει εμείς να δούμε την κατάσταση εκεί χωρίς «ευσεβοποθισμούς» και να την αντιμετωπίσουμε όπως ακριβώς είναι και όχι όπως θα θέλαμε να είναι. H πραγματικότητα επί του παρόντος δεν ευνοεί τα συμφέροντα μας.

Χωρίς αμφιβολία πολλά είναι τα μαθήματα που εντοπίζονται από αυτήν την με διεθνείς προεκτάσεις Κρίση Ασφαλείας και είναι βέβαιο ότι θα αξιολογηθούν κατάλληλα για εκμετάλλευση από τις Ομάδες Χειρισμού Κρίσεων τόσο στη Δύση όσο και στη Ρωσία ακόμα και στην… Κίνα. Όμως με έναν τέτοιο γείτονα όπως η Τουρκία η οποία ασκεί εξαναγκαστική πολιτική, εκτιμάται ότι αξίζουν της μελέτης μας και εδώ στην Ελλάδα.