To 2017 δύσκολα μπορούσε να εντοπίσει κανείς έρευνα που να φανερώνει αύξηση των τιμών ακινήτων. Ενδεικτικά, τον Μάρτιο του 2017, βάσει έκθεσης της Knight Frank, σε 55 κράτη και 5 ηπείρους, ο μέσος ρυθμός αύξησης των τιμών των ακινήτων, που ανερχόταν σε 6,5%, ήταν ο ταχύτερος, τότε, των τελευταίων τριάμισι χρόνων. Σήμερα η εικόνα είναι τελείως διαφορετική. Ποιες είναι οι αιτίες της ανόδου.

Η ενίσχυση της ζήτησης αποτυπώνεται στις ζητούμενες τιμές, οι οποίες έχουν αυξηθεί έως και 30%, συγκριτικά με την περίοδο πριν από την πανδημία, κατά βάση στα Νότια και Βόρεια Προάστια. Η μεγάλη τους ελκυστικότητα αποδίδεται στην ενίσχυση της ζήτησης για κατοικία, όπου το διαθέσιμο απόθεμα έχει περιοριστεί σημαντικά λόγω της δέσμευσης μεγάλου αριθμού ιδιοκτησιών για βραχυχρόνιες ενοικιάσεις. Σε αυτή τη γενική παραδοχή έρχονται να προστεθούν τα ευνοϊκά για την οικοδομή μέτρα, όπως η αναστολή ισχύος του ΦΠΑ 24% για νέες οικοδομές.

Ένα βήμα πιο κοντά βρίσκεται η έναρξη κατασκευής του τεχνολογικού πάρκου τέταρτης γενιάς στην Περαία Θεσσαλονίκης, καθώς το υπουργείο Περιβάλλοντος δημοσιοποίησε για διαβούλευση τη Στρατηγική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΣΜΠΕ) του project. Πώς θα πραγματοποιηθεί και τι περιλαμβάνει το τεχνολογικό πάρκο.

Η εκτίναξη των ενοικίων καθιστά ολοένα και πιο συμφέρουσα την αγορά κατοικίας, μέσω στεγαστικού δανείου, λόγω και των χαμηλών ακόμη επιτοκίων. Πολλώ δε μάλλον, όταν τα πάντα δείχνουν περαιτέρω άνοδο τιμών, δεδομένου ότι το ελληνικό real estate δεν έχει ακόμη ανακτήσει τις απώλειες της υπερδεκαετούς κρίσης, οι οποίες ξεπερνούν το 40%. Αύξηση ζητούμενων τιμών πώλησης, άνοδος ενοικίων και διαχειρίσμα ακόμη επιτόκια, είναι οι λόγοι πίσω από την επιστροφή της στεγαστικής πίστης.

Σε πρωταθλητή των κατασκευών αναδεικνύεται η ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ, της οποίας το ανεκτέλεστο υπόλοιπο υπογεγραμμένων συμβάσεων τοποθετείται σε 2,5 δισ. ευρώ, υπερβαίνοντας σημαντικά αυτό των υπολοίπων παικτών. Εάν, δε, ληφθούν υπόψη οι προς υπογραφή συμβάσεις, ο όμιλος, με τη διαφοροποιημένη δραστηριότητα σε ενέργεια και παραχωρήσεις, εμφανίζει ιστορικό υψηλό ανεκτέλεστο, του οποίου η αξία τοποθετείται σε 4,5 δισ. ευρώ

Τα μεγέθη πρώτου εξαμήνου της Lamda Development απογείωσε το project του Ελληνικού, το οποίο βρίσκεται, ακόμη, στην πρώτα στάδια της υλοποίησης. Η εταιρεία, που επανέρχεται στα επίπεδα πριν από την πανδημία, εμφάνισε κέρδη- ρεκόρ 225 εκατ. ευρώ, που αποδίδονται στην αξία μέρους του ενεργητικού της Ελληνικό Α.Ε., δεδομένου ότι τα αποτελέσματα ενοποιούνται με την μέχρι πρότινος κρατική εταιρία. Ισχυρή η ζήτηση για κατοικίες, ποια deals έχουν πραγματοποιηθεί.

Ύστερα από πολλά χρόνια στασιμότητας, λόγω των ιδιαίτερα αργών ρυθμών δημοπράτησης νέων έργων σε τέτοιο βαθμό που αυτά να παραμένουν εσαεί…μακέτα, ο κατασκευαστικός όμιλος Άβαξ βρίσκεται σε τροχιά ανάκαμψης. Την αλλαγή σελίδας της εισηγμένης φανερώνουν τα μεγέθη πρώτου εξαμήνου που είναι βελτιωμένα “above and below the line”.

Τις επενδύσεις του στον πολλά υποσχόμενο κλάδο των logistics, όπου η ζήτηση εκτοξεύθηκε εν μέσω πανδημίας και διατηρείται σε υψηλά επίπεδα εντατικοποιεί η Briq properties του ομίλου Quest. Τα νέα projects σε αποθηκευτικούς χώρους εκτιμάται ότι θα έχουν σημαντική συμβολή στο στόχο που έχει θέσει η εισηγμένη για χαρτοφυλάκιο αξίας 150 εκατ. ευρώ μέχρι το τέλος της χρονιάς. Με τον προγραμματισμό αυτό η Briq εξελίσσεται στον μεγαλύτερο ιδιοκτήτη χώρων logistics.

Σε, υψηλών προδιαγραφών, βιοκλιματικά κτίρια στρέφονται πολυεθνικές εταιρείες, αλλά και μεγάλοι ελληνικοί όμιλοι που δίνουν έμφαση στην ύπαρξη ενός σύγχρονου εργασιακού περιβάλλοντος. Δεν είναι τυχαίο ότι η ζήτηση για πρώτης κατηγορίας επαγγελματικά ακίνητα είναι ιδιαίτερα αυξημένη ελλείψει και σημαντικού αποθέματος. Ποια projects ολοκληρώνονται.

Ταχύτητες έχει ανεβάσει, ύστερα από πολλά χρόνια, ο κλάδος της διαχείρισης απορριμμάτων, με διαγωνισμούς για μεγάλης αξίας έργα να βρίσκονται σε εξέλιξη και άλλους να δρομολογούνται. Το δεκαετές Εθνικό Σχέδιο Διαχείρισης Αποβλήτων προβλέπει την κατασκευή σύγχρονων μονάδων επεξεργασίας απορριμμάτων, όπως και μονάδων επεξεργασίας βιοαποβλήτων. Ποιες εταιρείες έχουν κινητοποιηθεί και ποια μεγάλα projects υλοποιούνται.

Η απουσία ιδιωτικής πρωτοβουλίας, σειρά γραφειοκρατικών εμποδίων και βέβαια η μακράς διάρκειας κρίση στα ακίνητα, «πάγωσαν» κάθε σχέδιο αξιοποίησης. Πλέον όμως, η ιδιωτική πρωτοβουλία είναι παρούσα και…ικανή να προκαλέσει την ολική μεταμόρφωση όλης της περιοχής. Τα μεγάλα projects στο πρώην εργοστάσιο της Softex, η διπλή ανάπλαση Λεωφόρου Αλεξάνδρας - Βοτανικού και ο νέος σταθμός ΚΤΕΛ.

Ιδιαίτερα ισχυρή παραμενει η κατασκευαστική δραστηριότητα στα Νότια Προάστια της Αττικής, τα οποία παραδοσιακά, λόγω της γειτνίασής τους με τη θάλασσα, έθελγαν όσους αναζητούσαν στέγη. Ωστόσο, το project του Ελληνικού, σε συνδυασμό με τα σημαντικά έργα ανάπλασης της Αττικής Ριβιέρας, έχουν παγιώσει τόσο το επενδυτικό ενδιαφέρον όσο και τη ζήτηση από νοικοκυριά που αναζητούν, όσο το δυνατόν, πιο ποιοτικές συνθήκες διαβίωσης.

Σημαντικά αναπτυξιακά οφέλη μπορεί να αποφέρει η αξιοποίηση των διατηρητέων κτιρίων της χώρας που θα μπορούσε να αναμορφώσει ολόκληρες συνοικίες. Η συμβολή εξάλλου των διατηρητέων φάνηκε κατά την άνθηση του Airbnb, οπότε κτίρια που ήταν εγκαταλελειμμένα και χρησιμοποιούνταν ως αποθήκες, βιομηχανικές εγκαταστάσεις ή γραφεία, απέκτησαν νέα χρήση και μετατράπηκαν σε επιπλωμένα διαμερίσματα.

Η δυσκολία εύρεσης στέγης σε προσιτή τιμή αποτελούσε διαχρονικά πρόβλημα των μεγάλων πόλεων του εξωτερικού. Ποτέ, μέχρι πολύ πρόσφατα, δεν είχε αγγίξει την Ελλάδα. Ωστόσο, το στεγαστικό πρόβλημα έχει αρχίσει δειλά-δειλά να κάνει την εμφάνισή του και στη χώρα μας, κάτι που γνωρίζουν καλά όσοι, ίσως, έχουν προσπαθήσει να αναζητούν κατοικία να νοικιάσουν. Τι αναφέρει έκθεση του Housing Europe.

Με ιδιαίτερα υψηλά ενοίκια έρχονται αντιμέτωποι όσοι αναζητούν φοιτητική στέγη, καθώς τόσο η ζήτηση λόγω Airbnb όσο και η διάθεση προς μακροχρόνια ενοικίαση ανακαινισμένων διαμερισμάτων που συνήθως μισθώνονταν σε τουρίστες έχουν αυξήσει τις τιμές. Με άλλα λόγια, η έλλειψη προσφοράς διαμερισμάτων, σε συνδυασμό με την ύπαρξη περισσότερων ιδιοκτησιών που έχουν ανακαινιστεί και συνεπώς ενοικιάζονται ακριβότερα, έχουν αυξήσει τις τιμές. 

Στην αποτίμηση της αξίας του χαρτοφυλακίου ακινήτων των θυγατρικών της θα προχωρήσει η Ελληνική Εταιρεία Συμμετοχών και Περιουσίας (ΕΕΣΥΠ). Η αποτίμηση του κρατικού real estate είναι ένα εγχείρημα που σχετίζεται με το νέο στρατηγικό σχέδιο του υπερταμείου για το διάστημα 2022-2024, που υπολογίζεται ότι θα λάβει το πράσινο φως τον Νοέμβριο.

Ύστερα από πολλά χρόνια, η ζήτηση για εργαζόμενους όλων των ειδικοτήτων στον κλάδο των κατασκευών έχει πάρει την ανιούσα. Αιτία; Τα μεγάλα έργα υποδομών, οδικοί άξονες, όπως και σημαντικές αστικές παρεμβάσεις που πρόκειται να ξεκινήσουν να υλοποιούνται ή για τα οποία στήνονται τα πρώτα εργοτάξια. Πώς διαμορφώνεται ο χάρτης των μεγάλων έργων.

Επιστρέφουν δυναμικά οι επενδύσεις στο real estate, ύστερα από μία «παύση» λόγω πανδημίας, το κέντρο της Αθήνας, όπου αργά αλλά σταθερά κάνουν την εμφάνισή τους νέα projects μετατροπής κτιρίων γραφείων σε κατοικία. Την άνοδο του real estate τροφοδοτούν, μεταξύ άλλων, το «πάγωμα» του φόρου υπεραξίας στις μεταβιβάσεις ακινήτων μέχρι και τις 31 Δεκεμβρίου 2022, που επιβαρύνει τους πωλητές. Πώς διαμορφώνεται ο χάρτης των τιμών και της ζήτησης στις αθηναϊκές συνοικίες.

Μπορεί τις ανακοινώσεις του περασμένου Απριλίου για την αναμόρφωση του πρώην εργοστασίου Πυρκάλ να έχει διαδεχθεί μία σιγή ιχθύος, όμως, με τρόπο αθόρυβο οι διαδικασίες προχωρούν. Άλλωστε, το project ύψους 250 εκατ. ευρώ προϋποθέτει μία σειρά ενεργειών στο «παρασκήνιο» μέχρι να φτάσουμε στη δημοπράτησή του ως Σύμπραξη Δημόσιου Ιδιωτικού Τομέα (ΣΔΙΤ). Ο ρόλος της Deloitte ως στρατηγικού συμβούλου.

Μπορεί η στροφή στο ηλεκτρονικό εμπόριο να αποτελεί πλήγμα για τους παραδοσιακούς χώρους λιανικής, όπως τα εμπορικά κέντρα, όμως, τα malls εξακολουθούν να παρουσιάζουν σημαντικές προοπτικές ανάπτυξης. Δεν είναι τυχαίο ότι η νορβηγική εταιρία Aurora Eiendom προχώρησε στην εξαγορά πέντε εμπορικών κέντρων στη χώρα της Βόρειας Ευρώπης, φανερώνοντας την εμπιστοσύνη των επενδυτών σε malls με σημαντικές ροές εσόδων, αλλά και προσαρμοστικότητα στις ανάγκες των καταναλωτών. Ποια εμπορικά κέντρα σχεδιάζονται στην Ελλάδα.

Σύμφωνα με τους ειδικούς, οι αναπλάσεις και η υλοποίηση νέων ή αναβάθμιση των υφιστάμενων μέσων σταθερής τροχιάς υπολογίζεται ότι μπορούν να αυξήσουν την τιμή ενός ακινήτου έως και 20%. Στη δημοπράτηση ενός τέτοιου έργου, που εκτιμάται ότι θα κάνει ελκυστικότερη την αγορά ακινήτων πέριξ του Σταθμού Λαρίσης προχώρησε η ΕΡΓΟΣΕ η οποία σε  συνεργασία με το υπουργείο Υποδομών και τον αρμόδιο υφυπουργό Γιώργο Καραγιάννη προωθεί σιδηροδρομικά έργα  άνω των 4  δισ.  ευρώ.

Τις επενδύσεις τους σε ακίνητα που είναι όχι μόνο υψηλών προδιαγραφών, αλλά αποτελούν και ευκαιρίες εντείνουν οι επενδυτικές εταιρείες της χώρας, σε μία συγκυρία που «η αγορά κοντεύει να ξεφύγει», όπως αναφέρουν στελέχη του real estate. Οι ΑΕΕΑΠ «σκανάρουν» σε όλα τα επίπεδα την αγορά ακινήτων, δίνοντας έμφαση σε ιδιοκτησίες που συνδέονται με ισχυρή ζήτηση.

Όσοι ταξίδεψαν το καλοκαίρι στα ελληνικά νησιά, μέσω Πειραιά, θα διαπίστωσαν ίσως ότι η εικόνα του προαστίου που έχει φιλοξενεί το μεγαλύτερο λιμάνι της χώρας έχει βελτιωθεί, σε μεγάλο βαθμό, ως αποτέλεσμα σειράς έργων εξωραϊσμού. Όσοι γνωρίζουν, υποστηρίζουν ότι οι αλλαγές αυτές είναι μόνο η αρχή, καθώς αυτή τη στιγμή μεγάλα έργα ανάπλασης και ευρύτερες παρεμβάσεις έχουν ξεκινήσει να υλοποιούνται ή προγραμματίζονται.

Να μεγιστοποιήσει τη συμβολή του κατασκευαστικού κλάδου στην ανάκαμψη της οικονομίας καλείται το υπουργείο Υποδομών μετά και την ανάθεση των καθηκόντων του υφυπουργού με αρμοδιότητα τις υποδομές στον, μέχρι πρότινος γενικό γραμματέα, Γιώργο Καραγιάννη. Αυτό σε μία συγκυρία κατά την οποία δρομολογείται το μεγαλύτερο «πακέτο» έργων μετά τους Ολυμπιακούς Αγώνες με προϋπολογισμό άνω των 13 δισ. ευρώ.