Με το πρώτο κύμα της επιστροφής των εκδρομέων να ξεκινά, κορυφώνεται η ανησυχία των ειδικών για τον κίνδυνο της διασποράς του κορονοϊού στην ηπειρωτική χώρα, καθώς εκατοντάδες χιλιάδες παραθεριστές θα επιστρέψουν από νησιά που είναι «κόκκινα» στον επιδημιολογικό χάρτη, ενώ το ιικό φορτίο βρίσκεται και πάλι στα ύψη.

Προβληματισμό στους ειδικούς προκαλεί το γεγονός ότι μόλις το 52,12% των πολιτών στις ηλικίες μεταξύ 18 έως και 54 ετών έχει εμβολιαστεί κατά του κορονοϊού, όπως προκύπτει από τα στοιχεία που ανακοινώθηκαν κατά τη σημερινή ενημέρωση για την πορεία εμβολιασμού στη χώρα μας.

Με την Κρήτη, τη Ρόδο, την Κέρκυρα και τις Κυκλάδες να έχουν πληρότητα στα τουριστικά καταλύματα που αγγίζει το 100% για τον Δεκαπενταύγουστο και το νησί της Τήνου να βουλιάζει από επισκέπτες και προσκυνητές από κάθε γωνιά της Ελλάδας, οι ειδικοί κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου για την διασπορά της μετάλλαξης.

Με τα περισσότερα νησιωτικά συμπλέγματα της χώρας μας  να έχουν «κοκκινίσει» στον χάρτη του ECDC, δηλαδή την Κρήτη, τα Επτάνησα, τα Δωδεκάνησα και τις Κυκλάδες και τις νοσηλείες στις κλινικές COVID να έχουν διπλασιαστεί τις τελευταίες 20 μέρες, το βλέμμα των ειδικών είναι πλέον στραμμένο στο τι θα γίνει όταν θα επιστρέψουμε από τις διακοπές.

Η απότομη αύξηση των κρουσμάτων κορονοϊού, μαζί με την αύξηση του ιικού φορτίου στα λύματα, έφερε τα πρώτα περιοριστικά μέτρα του Αυγούστου στο Ηράκλειο της Κρήτης. Σειρά κινδυνεύουν να πάρουν και άλλοι τουριστικοί προορισμοί του Αιγαίου, με τον δείκτη θετικότητας να έχει σκαρφαλώσει στο 4,64% στην Πάρο, στο 3,25% στη Μύκονο, όπου είχαν ήδη επιβληθεί μέτρα, στο 3,74% στη Χίο, και στο 3,51% στα Χανιά.

Η πανδημία του κορονοϊού δε συγχωρεί και δεν επιτρέπει καμία χαλάρωση καθώς αν δεν χτιστεί γρήγορα το τείχος ανοσίας που προϋποθέτει ένα ποσοστό  εμβολιαστικής κάλυψης του πληθυσμού 80% (τουλάχιστον), το τέταρτο κύμα θα συνεχίσει να μας «χτυπά» και τα πράγματα θα γίνουν πολύ πιο δύσκολα το Σεπτέμβριο με την επιστροφή στα σχολεία, στα πανεπιστήμια και στα γραφεία.

Τον βαρύ ψυχικό αντίκτυπο που έχουν οι πυρκαγιές, η απειλή της ανθρώπινης ζωής, της περιουσίας και η καταστροφή των δασικών εκτάσεων αναλύει στο Liberal.gr ο ψυχίατρος- ψυχοθεραπευτής Δημήτρης Οικονόμου. Η νέα μαζική καταστροφή, λόγω ακραίων φαινομένων έρχεται να προστεθεί μαζί με σειρά πληγών στους ώμους των πολιτών, που βιώνουν μια από τις πιο δύσκολες χρονιές των τελευταίων δεκαετιών.

Στην αρχική επιβάρυνση για την υγεία από την εισπνοή τοξικών αερίων του καπνού έρχονται να προστεθούν και οι αθροιστικές βλάβες που προκαλούνται από την εισπνοή αιωρούμενων μικροσωματιδίων ΡΜ2,5 και ΡΜ10, καθώς και από την διασπορά της  στάχτης  από τον αέρα η οποία καλύπτει τα καμένα εδάφη. Οι επιστήμονες προειδοποιούν ότι τον μεγαλύτερο κίνδυνο αντιμετωπίζουν οι ασθενείς με χρόνια αναπνευστικά και καρδιολογικά προβλήματα, οι ηλικιωμένοι, τα μικρά παιδιά και οι έγκυες.

Για πέμπτο εικοσιτετράωρο οι πυρκαγιές σε αρκετά μέτωπα μαίνονται ανεξέλεγκτες και το νέφος του καπνού έχει φτάσει μέχρι την Κρήτη.Το Εργαστήριο Περιβαλλοντικών Χημικών Διεργασιών του Πανεπιστημίου Κρήτης κατέγραψε πολύ αυξημένες συγκεντρώσεις μονοξειδίου του άνθρακα. Η παρουσία αυτών στην ατμόσφαιρα στέλνει το μήνυμα πως το νέφος της αιθάλης ήρθε για να μείνει αρκετό καιρό στη ζωή μας και να προκαλέσει μακροπρόθεσμα  επιβάρυνση της υγείας μας.

Η αποπνικτική ατμόσφαιρα, που έχει δημιουργηθεί σε πολλές περιοχές της Ελλάδας λόγω των ανεξέλεγκτων πυρκαγιών, προκαλεί σοβαρά προβλήματα στην υγεία, λόγω της εισπνοής τοξικού καπνού και μικροσωματιδίων αιθάλης, κυρίως σε άτομα τα οποία έχουν υποκείμενα χρόνια αναπνευστικά ή καρδιολογικά ή νοσήματα. Στις πυρκαγιές, όπως εξηγεί ο καθηγητής Στέλιος Λουκίδης, έχουμε δύο ειδών βλαβερές επιδράσεις για την υγεία, τις βραχυπρόθεσμες και τις μακροπρόθεσμες.

Στον δρόμο που χάραξε το Ισραήλ και ακολουθούν ήδη η Γερμανία και η Ουγγαρία, θα βαδίσει και η Ελλάδα, δηλώνοντας επιχειρησιακά έτοιμη για την χορήγηση της τρίτης δόσης των covid εμβολίων προκειμένου να κερδηθεί η μάχη για την αποφυγή των επαναλοιμώξεων σε άτομα με εξασθενημένο ανοσοποιητικό  σύστημα που εμβολιάστηκαν αλλά έχουν χαμηλή ανοσολογική απόκριση.

Οι ασθενείς με καρκίνο δοκιμάζονται σκληρά από τη νόσο κάθε ημέρα της ζωής τους. Σ' αυτόν τον αγώνα οι ογκολόγοι ιατροί καλούνται να θεραπεύσουν όχι τη νόσο, αλλά το σώμα και την ψυχή του ανθρώπου που ζει με τον καρκίνο. Με μια πρωτοποριακή διαδικτυακή εκδήλωση, η φαρμακευτική εταιρεία Servier Hellas φωτίζει την πτυχή της καθημερινής κλινικής πράξης στα ογκολογικά νοσοκομεία.

Οι περισσότερες από εκατό πυρκαγιές που ξέσπασαν τα τελευταία 24ωρα σε διάφορα σημεία της επικράτειας σκέπασαν ολόκληρες περιοχές με ένα πυκνό - και τοξικό-σύννεφο καπνού, που αποτελεί δηλητήριο για την υγεία. Ο συνδυασμός της σχετικής άπνοιας, με τον παρατεταμένο καύσωνα και τις ακραία υψηλές θερμοκρασίες, την πολύ χαμηλή υγρασία (κάτω του 15%) και το σύννεφο του καπνού-που επιστημονικά αποκαλείται «νέφος αιθάλης» ή «νέφος μαύρου άνθρακα» και προέρχεται από την καύση της βιομάζας - είναι εξαιρετικά επιβαρυντικός για την υγεία.

Η συνεχιζόμενη άπνοια καθιστά ιδιαίτερα αποπνικτική κι επιβαρυμένη την ατμόσφαιρα στο λεκανοπέδιο Αττικής τόσο στα βόρεια προάστια όσο και στο κέντρο της Αθήνας, όπου η ατμοσφαιρική ρύπανση από το νέφος αιθαλομίχλης έχει χτυπήσει κόκκινο, εξαιτίας της χθεσινής πυρκαγιάς. Το γκρι σύννεφο που έχει σκεπάσει τα βόρεια προάστια της Αθήνας περιέχει  πολύ αυξημένη συγκέντρωσης των βλαβερών μικροσωματιδίων PM2.5.

Τρεις ειδικοί, η πνευμονολόγος και πρόεδρος του ΚΕΣΥ Μίνα Γκάγκα, ο αναπληρωτής καθηγητής επιδημιολογίας ΕΚΠΑ Δημήτρης Παρασκευή και ο ψυχίατρς - ψυχοθεραπευτής Δημήτρη Οικονόμου εξηγούν στο Liberal πώς οι διακοπές στο νησί θα είναι θα είναι Covid Safe. Το πρώτο μέτρο προστασίας είναι να φύγουμε εμβολιασμένοι για τις διακοπές, αλλιώς πρέπει να έχουμε κάνει rapid test.

Αύξηση στα κρούσματα που θα ξεκινήσει εντός της εβδομάδας, λόγω της σταδιακής επιστροφής του πρώτου κύματος εκδρομέων, με συνακόλουθη αύξηση εισαγωγών στα νοσοκομεία και διασωληνώσεων, βλέπει μιλώντας στο liberal, ο καθηγητής του ΑΠΘ Δημοσθένης Σαρηγιάννης, με βάση τα υπολογιστικά του μοντέλα. Αποτέλεσμα θα είναι στα μέσα Οκτωβρίου ο αριθμός διασωληνωμενων να αγγίξει τους 650, επίπεδα τα οποία και θα είναι τα μέγιστα, καθώς κάποια στιγμή μέσα στο φθινόπωρο θα έχει εμβολιαστεί το 65% του πληθυσμού.

Στο βαθύ «κόκκινο» είναι οκτώ ελληνικά νησιά, σύμφωνα με το χάρτη του Ευρωπαϊκού κέντρου ελέγχου και πρόληψης νοσημάτων ECDC. Κρήτη, Ρόδος, Τήνος, Ίος Μύκονος, Πάρος, Σαντορίνη, Λευκάδα και Ζάκυνθος. Σε κάποια ο δείκτης θετικότητας ξεπερνά το 4%. Στον αντίποδα, δηλαδή στην λίστα των Covid safe νησιών, ξεχωρίζουν Θάσος, Τζιά, Κύθνος, Σάμος, Ικαρία, Κεφαλονιά, Σκιάθος, Σκόπελος, Αλόννησος, Σύρος.

Σαν κάποιος να μετακινεί συνεχώς προς τα πίσω την γραμμή του τερματισμού. Έτσι μοιάζει ο αγώνας για την επίτευξη τείχους ανοσίας απέναντι στον κορονοϊό. Στα πρώτα κύματα, η εκτίμηση ήταν ότι θα αρκούσε να εμβολιαστεί το 60% του πληθυσμού, αλλά η μετάλλαξη Δέλτα μετέθεσε το στόχο στο 70%-80%. Τώρα, έρευνες στο εξωτερικό εκτιμούν πως θα χρειαστεί να φτάσουμε στο 93% του πληθυσμού για να θωρακίσουμε πλήρως την κοινωνία απέναντι σε μια μετάλλαξη, που μεταδίδεται τόσο γρήγορα όσο η ανεμοβλογιά.

Η επέλαση της μετάλλαξης Δέλτα αυξάνει σταθερά τον αριθμό των εμβολιασμένων ανθρώπων που κολλούν και νοσούν, προβληματίζοντας τους επιστήμονες και τους πολίτες, με τα μεμονωμένα περιστατικά βαριάς νόσησης σε άτομα που έχουν ολοκληρώσει τον εμβολιασμό να δημιουργούν εύλογα ερωτηματικά όπως το «γιατί νοσούν οι εμβολιασμένοι;» και «ποιοι κινδυνεύουν περισσότερο;».

Το ποσοστό προστασίας των εμβολίων απέναντι στη μετάλλαξη Δέλτα, που ήταν στο 100% για τα προηγούμενα στελέχη, έχει πλέον διαμορφωθεί στο 92%  για το Astra Zeneca, λίγο χαμηλότερα στο 86% για το Johnson and Johnson και στο 96% για τα mRNA εμβόλια. Το ερώτημα είναι κατά πόσο τα εμβόλια έχουν ακόμη πιο χαμηλή αποτελεσματικότητα απέναντι για παράδειγμα στην Εψιλον.

Στο δεύτερο και στο τρίτο κύμα της πανδημίας είδαμε το φαινόμενο να κολλούν και να καταλήγουν στα νοσοκομεία μέλη της ίδιας οικογένειας. Ηταν η εποχή που θέριζε η ενδοοικογενειακή μετάδοση. Τώρα, στο τέταρτο κύμα, παρατηρούμε ότι η μετάλλαξη Δέλτα, που έχει «προτίμηση» στους νέους, στέλνει στο νοσοκομείο ολόκληρες παρέες. Και είμαστε ακόμη στην αρχή. Η επιστροφή του πρώτου κύματος των εκδρομέων δεν έχει ακόμη ξεκινήσει.

Τα ποσοστά εμβολιασμού ανά ηλικιακή ομάδα δείχνουν πως η επιφυλακτική στάση των ηλικιωμένων 80 ετών και άνω παρουσιάζει μεγάλη ανθεκτικότητα σε οποιαδήποτε προσπάθεια πειθούς. Ανάλογη επίδοση με τους 80άρηδες παρουσιάζουν τα άτομα της ηλικιακής ομάδας 55-59 ετών, με το 71% να έχει ήδη εμβολιαστεί ενώ αν υπολογιστούν και τα ραντεβού το συνολικό ποσοστό να ανέρχεται στο 72%.

Σε πιλοτικό πρόγραμμα που θα υλοποιηθεί σε τρεις δήμους του λεκανοπεδίου Αττικής δημιουργούνται δομές εφηβικής υγείας φιλικές προς τους εφήβους σε κάθε γειτονιά. Οι δομές ημέρας θα λειτουργήσουν είτε μέσα σε δημοτικά ιατρεία είτε μέσα σε κέντρα υγείας και η εκκίνηση του προγράμματος θα δοθεί στον Δήμο της Αγίας Παρασκευής, ενώ μέσα από την βοήθεια του Διαδημοτικού Δικτύου Υγιών Πόλεων η πρωτοβουλία θα εξαπλωθεί παντού. 

Η επιδημιολογική αύξηση που παρατηρείται τις τελευταίες βδομάδες στην πατρίδα μας εντείνει την ανάγκη για γρήγορο εμβολιασμό ειδικά όσων ανήκουν σε ευπαθείς ομάδες πληθυσμού. Μία από τις ομάδες που διατηρεί μεγάλη επιφυλακτικότητα για τον εμβολιασμό για τον κορονοϊό είναι οι έγκυες και οι νέες μητέρες, με τον θάνατο της 30χρονης μητέρας στο Θριάσιο να αποτελεί ισχυρό μήνυμα σε όλες τις γυναίκες αναπαραγωγικής ηλικίας.