Η ξένη πεζογραφία το ξέρουμε, είναι η αγαπημένη σας. Δεν είναι ο καθρέφτης σας, δηλαδή, ουδόλως μας ενοχλεί, μας ανοίγει άλλους ορίζοντες, είναι ένα ταξίδι σε άλλους τόπους, σε άλλους καιρούς, σε άλλα ήθη, σε ήδη αγαπημένους συγγραφείς, έχουν φροντίσει πάντα οι εκδοτικοί, έτσι και το φετινό καλοκαίρι. Με σύγχρονους και επανεκδίδοντας ήδη γνωστούς και κλασικούς. Ό,τι αγαπάτε. Σε καινούργιες μεταφράσεις ή στις δοκιμασμένες παλιές. Από την τελευταία σοδιά τα όσα ακολουθούν.
Χαβιέρ Μαρίας «Έτσι αρχίζει το κακό», Μετάφραση: Έφη Γιαννοπούλου, εκδ. Πατάκη, σελ. 624
Μαδρίτη, 1980. Η Ισπανία αρχίζει να συνέρχεται από τη μακρά δικτατορία του Φράνκο· οι άνθρωποι παλεύουν να απελευθερωθούν από το βάρος παλιών μυστικών, ψεμάτων και προδοσιών. Είναι το πορτρέτο ενός γάμου και μιας χώρας που στοιχειώνονται από την ενοχή, ένα βιβλίο για τα ασαφή όρια μεταξύ του ιδιωτικού και του δημόσιου εαυτού, μεταξύ του παρατηρητή και του συμμέτοχου, μεταξύ της ηθικής και της ανηθικότητας, μεταξύ των διαψεύσεών μας από τους άλλους αλλά και από τον ίδιο μας τον εαυτό.
Γκιστάβ Φλομπέρ «Αισθηματική αγωγή», Μετάφραση: Αριστέα Κομνηνέλλη, εκδ. Μεταίχμιο, σελ. 632
Βασισμένη στο νεανικό πάθος του ίδιου του συγγραφέα για μία μεγαλύτερη γυναίκα, η Αισθηματική αγωγή χαρακτηρίστηκε από τον Φλομπέρ ως “η ηθική ιστορία των αντρών της γενιάς μου”. Αφηγείται τις ερωτικές περιπέτειες του Φρεντερίκ Μορό, φοιτητή νομικής, ο οποίος επιστρέφοντας από το Παρίσι στη Νορμανδία ερωτεύεται την κυρία Αρνού που είναι αρκετά χρόνια μεγαλύτερή του. Είναι η αρχή ενός έρωτα που θα διαρκέσει μια ολόκληρη ζωή. Ο Φρεντερίκ αποκτά φιλικές σχέσεις με τον σύζυγό της, έναν επιχειρηματία με μεγάλη επιρροή, και καθώς οι πορείες τους διασταυρώνονται ξανά και ξανά στη διάρκεια των χρόνων, η κυρία Αρνού παραμένει ο αιώνιος, ανεκπλήρωτος έρωτας του Μορό. Συνδυάζοντας την ερωτική ιστορία, την ιστορική αλήθεια και τη σάτιρα, η Αισθηματική αγωγή είναι όχι μόνο ένα από τα σημαντικότερα γαλλικά μυθιστορήματα του 19ου αιώνα αλλά και της παγκόσμιας λογοτεχνίας.
Alberto Moravia «Η προσήλωση», Μετάφραση: Δημήτρης Παπαδημητρίου, εκδ. Κριτική, σελ. 432
Ο δημοσιογράφος Φραντσέσκο Μερίνγκι έχει εμμονή με την αυθεντικότητα. Το όνειρό του είναι να γίνει συγγραφέας κι έτσι αποφασίζει να κρατήσει ημερολόγιο, το οποίο θα αποτελέσει τη βάση του μυθιστορήματός του. Καταπιάνεται με την αφήγηση της δυνητικά αιμομικτικής σχέσης ανάμεσα στον ίδιο και την προγονή του. Όταν όμως αποφασίζει να επανεξετάσει το περιεχόμενο του ημερολογίου, συνειδητοποιεί το πόσο λίγο αντανακλάται σ’ αυτό η πραγματικότητα που ήθελε να καταγράψει.
Έτγκαρ Κέρετ «Ανάποδα στην άκρη του γαλαξία», Μετάφραση: Χρυσούλα Παπαδοπούλου, εκδ. Καστανιώτη, σελ. 186
Με απολαυστική ειρωνεία αλλά και τρυφερότητα, ο Έτγκαρ Κέρετ αναθυμάται επτά χρόνια από τη ζωή του στο Τελ Αβίβ: η γέννηση του γιου του, η ιστορία της θρησκευόμενης αδελφής του με τα έντεκα παιδιά της, οι ανεκδιήγητοι ταξιτζήδες, οι γονείς του που επέζησαν από το Ολοκαύτωμα, οι επεισοδιακές περιοδείες του ανά τον κόσμο… και η εντελώς ανορθόδοξη στάση του σε μια βομβιστική επίθεση.
Μερσέ Ροδορέδα «Σπασμένος Καθρέφτης», Μετάφραση: Ευρυβιάδης Σοφός, εκδ. Καστανιώτη, σελ. 386
Από τα τέλη του 19ου αιώνα ως τη δικτατορία του Φράνκο και τον Εμφύλιο Πόλεμο που σημάδεψε την Ισπανία, παρακολουθούμε τρεις γενιές μιας αριστοκρατικής οικογένειας, την ακμή και την παρακμή της. Η Τερέζα Γκοντάι, κόρη μιας ιχθυοπώλισσας, σημαδεμένη από ένα λάθος της νιότης, δέχεται να γίνει σύζυγος του γηραιού κυρίου Ροβίρα, ενός τραπεζίτη ερωτευμένου με την ομορφιά της. Έτσι αρχίζει η κοινωνική της ανέλιξη. Σύντομα όμως η ίδια μένει χήρα. Ώσπου κάποια στιγμή ένας εύπορος διπλωμάτης, ο Σαλβαδόρ Βαλντάουρα, τη συναντά και γοητεύεται κι αυτός από τα βελούδινα μάτια της και το μεταδοτικό της γέλιο.
Clemens J. Setz «Η παρηγοριά των στρογγυλών πραγμάτων», Μετάφραση: Χρήστος Αστερίου, εκδ. Gutenberg
Ένας νεαρός ερωτεύεται μια τυφλή που οι τοίχοι του σπιτιού της είναι καλυμμένοι με βωμολοχίες, κάτι που η ίδια αγνοεί. Μια οικογένεια δέχεται την επίσκεψη ενός οπλισμένου άντρα που ισχυρίζεται ότι είχε μεγαλώσει στο σπίτι της. Ένας στρατιώτης ανακαλύπτει έναν φριχτό αστερισμό. Δέντρα κινούνται “σαν καμηλοπαρδάλεις που ονειρεύονται”. Στιγμιότυπα ενός κόσμου που παραπαίει, είκοσι ιστορίες που ανατρέπουν τις καθημερινές συμβάσεις. “Ο ιδιοφυής Clemens Setz” (Frankfurter Allgemeine), γεννήθηκε στην Αυστρία το 1982 και είναι από τους πιο δυναμικούς και πολυβραβευμένους γερμανόφωνους συγγραφείς.
John Williams «Το πέρασμα του μακελάρη», Μετάφραση: Αθηνά Δημητριάδου, εκδ. Gutengerg, σελ. 464
Πέντε χρόνια πριν τον “Στόουνερ”, ο John Williams είχε εκδώσει, το “Πέρασμα του Μακελάρη” Μυθιστόρημα αυτογνωσίας που η ιστορία του διαδραματίζεται στα τέλη του 19ου αιώνα στην Αμερική, σε μια φανταστική πόλη-ορμητήριο κυνηγών, και στα άγρια βουνά της περιοχής, όπου κάθε μέρα χιλιάδες βουβάλια σφάζονται για το δέρμα τους. Ο κεντρικός ήρωας, ο Γουίλιαμ Άντριους, εγκαταλείπει τις σπουδές του στο Χάρβαρντ, επηρεασμένος από τις διδαχές του Έμερσον και του Θορό για τη φύση και τον άνθρωπο. Πηγαίνει στην Άγρια Δύση, γίνεται κυνηγός βουβαλιών και μέσα σε αυτό το βίαιο και αιματηρό σκηνικό ανακαλύπτει τον εαυτό του.
Ουν- σουν- Κιμ «Οι Μηχανορράφοι», Μετάφραση: Νίνα Μπούρη, εκδ. Πατάκη, σελ. 432
Σε μια τρομακτική Σεούλ, εγκληματικά συνδικάτα, “οργανωτές” και εκτελεστές διαγκωνίζονται για την κυριαρχία. Πίσω από τις δολοφονίες που αλλάζουν τον ρου της ιστορίας, βρίσκονται πάντα μηχανορράφοι, των οποίων τα σχέδια εκτελούν πληρωμένοι δολοφόνοι. Από την εποχή της ιαπωνικής κατοχής της Κορέας, η “βιβλιοθήκη των σκυλιών” είναι η πιο ισχυρή οργάνωση των δολοφόνων αυτών. Ο Ρέσενγκ είναι δολοφόνος, μια ζωή εκτελεί συμβόλαια θανάτου. Παίρνει εντολές από τους “οργανωτές” και τις ακολουθεί κατά γράμμα. Ώσπου μια μέρα αποφασίζει να παραβεί τους κανόνες. Ο Ουν-σου Κιμ γράφει μια ακαταμάχητη κοινωνικοπολιτική αλληγορία. Οι πρωταγωνιστές του, άνθρωποι που ζουν στο περιθώριο της κορεατικής κοινωνίας.
Kim Thuy «Ρου», Μετάφραση: Δάφνη Κιούση, εκδ. Άγρα, σελ. 168
Είναι η αποσπασματική αφήγηση μιας Βιετναμέζας προσφυγοπούλας από τη Σαϊγκόν, που μαζί με τους άλλους boat people εγκατέλειψαν με πλοιάριο το Νότιο Βιετνάμ στα μέσα της δεκαετίας του 1970, όταν η χώρα ζούσε τον εμφύλιο σπαραγμό, κατάφεραν να διασχίσουν τον κόλπο του Σιάμ και να φτάσουν σώοι αλλά απογυμνωμένοι στη Μαλαισία, κινδυνεύοντας από τις θαλασσοταραχές και τους πειρατές. Η αφηγήτρια και η οικογένειά της βρήκαν καταφύγιο στον Καναδά.
Τζέννυ Έρπενμπεκ «Δοκιμασία», Μετάφραση: Αλέξανδρος Κυπριώτης, εκδ. Καστανιώτη, σελ. 208
Ένα σπίτι και μια ολόκληρη εποχή που μαίνεται εντός του. Ένα σπίτι σε μια λίμνη του Βρανδεμβούργου, νοτιοανατολικά του Βερολίνου. Αυτός είναι ο τόπος, ένας τόπος φασματικός, στον οποίο διαδραματίζονται διάφορες βιογραφίες, ιστορίες, πεπρωμένα από τη δεκαετία του ’20 μέχρι σήμερα. Το συγκεκριμένο σπίτι και οι ένοικοί του βιώνουν τα μεγάλα συλλογικά γεγονότα, τη Δημοκρατία της Βαϊμάρης, το Τρίτο Ράιχ, τον Β’ Παγκόσμιο πόλεμο και το τέλος του, τη Λαοκρατική Δημοκρατία της Γερμανίας, την Αλλαγή με την πτώση της ΛΔΓ και την περίοδο μετά την Επανένωση των δύο Γερμανιών.
Μάρτα Όριολς «Να μάθω να μιλώ με τα φυτά», Μετάφραση: Κωνσταντίνος Παλαιολόγος, σελ. 274
Η Πάουλα Σιντ είναι μια νεογνολόγος σαράντα δύο ετών που ζει μια τακτοποιημένη καθημερινότητα. Παθιασμένη με τη δουλειά της αλλά βυθισμένη στη ρουτίνα μιας φθίνουσας συναισθηματικής σχέσης, χάνει εντελώς απρόσμενα τον σύντροφό της, τον Μάουρο, σε τροχαίο δυστύχημα. Το μοιραίο συνέβη λίγες μόλις ώρες έπειτα από ένα σημαδιακό γεύμα στο οποίο εκείνος την είχε προσκαλέσει για να της ανακοινώσει ότι, ύστερα από δεκαπέντε χρόνια συμβίωσης, θα έφευγε από το σπίτι επειδή υπήρχε κάποια άλλη γυναίκα στη ζωή του. Σαν να μην έφτανε ο σπαραγμός εξαιτίας του αιφνίδιου θανάτου, η Πάουλα πρέπει να αντιμετωπίσει και τη θλιβερή συνθήκη της εγκατάλειψης.
Quentin Lafay «Το οχυρό», Μετάφραση: Κίττυ Ξενάκη, εκδ. Πόλις, σελ. 256
Ένας διάσημος καθηγητής πανεπιστημίου, ο οποίος δεν έχει αναμειχθεί ποτέ ενεργά στην πολιτική, καλείται ξαφνικά από τον Πρόεδρο της Γαλλικής Δημοκρατίας να αναλάβει το Υπουργείο Οικονομικών. Δεν θα μείνει στη θέση του παρά μόνο έξι μέρες. Τέσσερα χρόνια μετά, πιάνει την πένα για να εξιστορήσει την περιπέτειά του και τα αίτια που τον οδήγησαν στην απόφαση να παραιτηθεί. Πώς μπορεί κανείς να παραμείνει πιστός στις αξίες και τις αρχές του; Πόσο ισχυρό είναι το κάλεσμα της φιλοδοξίας και πόσο μετρά ως αντιστάθμισμα το αίσθημα της ευθύνης και η ανάγκη της αποδοχής και έγκρισης από τη γυναίκα που αγαπάς και τους ανθρώπους που εκτιμάς; Τι ακριβώς σημαίνει η έννοια του πολιτικού θάρρους;
William Golding «Ο άρχοντας των μυγών», Μετάφραση: Έφη Τσιρώνη, εκδ. Τσιρώνη, εκδ. Διόπτρα, σελ. 378
Ένα αεροπλάνο πέφτει σ’ ένα τροπικό νησί. Οι επιζήσαντες, μικροί μαθητές από την Αγγλία, διαπιστώνουν σύντομα ότι το νησί είναι ακατοίκητο. Δεν υπάρχουν πουθενά μεγάλοι. Οργανώνονται μόνοι τους, αποκτούν αρχηγό και κανόνες για να επιβιώσουν μέχρι να έρθουν να τους σώσουν. Στην αρχή, μοιάζει με ονειρεμένη περιπέτεια. Αλλά τα παιχνίδια της μέρας τα διαδέχονται οι εφιάλτες της νύχτας. Το βιβλίο που χάρισε στον William Golding παγκόσμια φήμη θεωρείται πλέον σήμερα κλασικό, ένα από τα σπουδαιότερα έργα της σύγχρονης λογοτεχνίας.
Βλαντίμιρ Ναμπόκοφ «Άντα ή Πάθος», Μετάφραση: Μυρτώ Αναγνωστοπούλου, εκδ. Πατάκη, σελ. 672
Ένα φλογερό παιδικό ειδύλλιο ξετυλίγεται περίτεχνα σε μια ονειρικά λαμπερή Αμερική. Στην εξοχική έπαυλη του θείου του, συλλέκτη έργων τέχνης, ο Βαν Βιν συναντάει την Άντα, την όμορφη εξαδέλφη του. Στη διάρκεια μιας συγκλονιστικής πορείας ογδόντα χρόνων, που διασχίζει ηπείρους, ξετυλίγεται η παράξενη αλήθεια της μοναδικής συγγένειας του Βαν Βιν και της Άντα. Γραμμένη σε συναρπαστικά αιχμηρή και μαγευτικά ρέουσα πρόζα, η Άντα ή Πάθος είναι το εκτενέστερο και πλουσιότερο μυθιστόρημα του Ναμπόκοφ, μια ιστορία αγάπης, αλλά ταυτόχρονα κι ένα παραμύθι, μια παρωδία της ιστορίας, μια ερωτική σάτιρα, μια εξερεύνηση της ροής του χρόνου.
Καμέλ Ντάουντ «Ζαμπόρ ή Οι Ψαλμοί», Μετάφραση: Γιάννης Στρίγκος, εκδ. Πατάκη, σελ. 400
Ορφανός από μητέρα και διωγμένος από τον πατέρα του ο Ζαμπόρ μεγαλώνει σ’ ένα χωριό της Αλγερίας με τη γεροντοκόρη θεία του και τον παππού του, που έχει χάσει τη μιλιά του. Είναι ένα παιδί μοναχικό, εντελώς διαφορετικό από τα άλλα. Ζει στην άκρη του χωριού, στις παρυφές της ερήμου. Τις μέρες κοιμάται, τις νύχτες περιπλανιέται και καταφεύγει στη συντροφιά των μυθιστορημάτων μιας σκονισμένης βιβλιοθήκης, τα οποία δίνουν νόημα στην ύπαρξή του. Πράγματι, πολύ σύντομα θα ανακαλύψει πως διαθέτει ένα ιδιαίτερο χάρισμα: όταν γράφει, ο θάνατος απομακρύνεται και όποιος συμπεριλαμβάνεται στις φράσεις των γραπτών του κερδίζει χρόνο ζωής.
Κάποιο βράδυ, ένας από τους ετεροθαλείς αδελφούς του έρχεται να του χτυπήσει την πόρτα: ο πατέρας τους είναι στα τελευταία του και ο Ζαμπόρ είναι ο μόνος που μπορεί να καθυστερήσει το μοιραίο τέλος. Όμως για ποιους λόγους να θέλει ο Ζαμπόρ να παρατείνει τις μέρες ενός ανθρώπου από τον οποίο δεν εισέπραξε ποτέ αγάπη; Μύθος, παραβολή αλλά και χειμαρρώδης εξομολόγηση ταυτόχρονα, το δεύτερο βιβλίο του Αλγερινού συγγραφέα, είναι ένας ύμνος στη θαυματουργό δύναμη της λογοτεχνίας.
Linn Ullmann «Ανησυχία», Μετάφραση: Χίλντα Παπαδημητρίου, εκδ. Μεταίχμιο, σελ. 464
Εκείνος είναι ένας καταξιωμένος Σουηδός σκηνοθέτης. Εκείνη είναι η κόρη του, η μικρότερη από εννέα παιδιά. Τον επισκέπτεται κάθε καλοκαίρι, στο αγαπημένο του πέτρινο σπίτι στη Βαλτική. Ο πατέρας της, ο Ίνγκμαρ Μπέργκμαν, τώρα που κοντεύει τα ενενήντα οραματίζεται ένα βιβλίο για τα γεράματα. Ανησυχεί πως χάνει τη γλώσσα του, τη μνήμη του, το μυαλό του. Είναι σκληρή δουλειά τα γεράματα, λέει. Και η κόρη του, η συγγραφέας του βιβλίου, αναλαμβάνει να το γράψει μαζί του. Εκείνη θα ρωτά, εκείνος θα απαντά. Εφτά χρόνια αργότερα, εκείνη βρίσκει τις μαγνητοφωνημένες συνομιλίες. Βυθισμένη στις αναμνήσεις, αναπλάθει την ιστορία ενός πατέρα, μιας μητέρας, ενός κοριτσιού – ενός παιδιού που ανυπομονεί να μεγαλώσει και δυο γονιών που θα προτιμούσαν να είναι παιδιά.
