Οι αγορές βιώνουν τεράστια αναταραχή τον τελευταίο μήνα, λόγω της χρεοκοπίας δύο αμερικανικών τραπεζών και του γεγονότος ότι η ελβετική Credit Suisse εξαγοράστηκε από την UBS, σε μια συγχώνευση που σχεδιάστηκε από τις ελβετικές ρυθμιστικές αρχές.
Οι φόβοι για τραπεζική μετάδοση παραμένουν και οι επενδυτές, ανησυχούν ότι οι παγκόσμιες οικονομίες θα υποφέρουν εάν οι επιπτώσεις των υψηλότερων επιτοκίων «τορπιλίσουν» περισσότερες τράπεζες.
Το Reuters παρουσιάζει τις μεγαλύτερες χρηματοπιστωτικές κρίσεις των τελευταίων 40 ετών:
Κρίση των αποταμιεύσεων και δανείων των ΗΠΑ
Πάνω από 1.000 ιδρύματα αποταμιεύσεων και δανείων (S&L) αφανίστηκαν κατά την κρίση που εκτυλίχθηκε καθ' όλη τη διάρκεια της δεκαετίας του 1980, με αποτέλεσμα το κόστος για τους φορολογούμενους να φτάσει τα 124 δισεκατομμύρια δολάρια.
Η αναταραχή είχε τις ρίζες της στα επισφαλή στεγαστικά και εμπορικά δάνεια που έλαβαν τα S&Ls μετά την κατάργηση από τις ΗΠΑ των ανώτατων ορίων επιτοκίων για τα δάνεια και τις καταθέσεις τους, γεγονός που τους επέτρεψε να αναλάβουν μεγαλύτερο κίνδυνο.
Συντριβή των ομολόγων-σκουπιδιών
Μετά από σχεδόν μια δεκαετία «υπερτροφικής» ανάπτυξης, η αγορά ομολόγων υψηλού κινδύνου ή «σκουπίδια» (junk bonds) κατέρρευσε στα τέλη της δεκαετίας του 1980, μετά από μια σειρά αυξήσεων των επιτοκίων από την Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ.
Ο Μάικλ Μίλκεν, που εργαζόταν στην επενδυτική τράπεζα Drexel Burnham Lambert στις δεκαετίες του '70 και του ΄80, είχε συμβάλει στην εκλαΐκευση του χρηματοοικονομικού μέσου (των junk bonds δηλαδή), με πολλούς να το χρησιμοποιούν ως τρόπο χρηματοδότησης μοχλευμένων εξαγορών. Αλλά η προσφορά τελικά ξεπέρασε τη ζήτηση και η αγορά κατέρρευσε.
Ο Μίλκεν κατηγορήθηκε για παραβάσεις της νομοθεσίας περί κινητών αξιών και της πληροφόρησης. Πλήρωσε πρόστιμο 200 εκατομμυρίων δολαρίων και εξέτισε ποινή φυλάκισης 22 μηνών.
Κρίση του μεξικανικού πέσο
Σε μια αιφνιδιαστική κίνηση τον Δεκέμβριο του 1994, το Μεξικό υποτίμησε το νόμισμά του, το πέσο, αφού το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών της χώρας αυξήθηκε και τα διεθνή αποθέματά της μειώθηκαν.
Η χώρα κατέληξε να λάβει εξωτερική οικονομική στήριξη από το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο και ένα πακέτο διάσωσης ύψους 50 δισ. δολαρίων από τις ΗΠΑ.
Ασιατική νομισματική κρίση
Η μαζική εκροή κεφαλαίων από τις ασιατικές οικονομίες στα μέσα και τέλη της δεκαετίας του 1990 άσκησε πίεση στα νομίσματα της περιοχής, καθιστώντας αναγκαία την κρατική στήριξη.
Η κρίση ξεκίνησε από την Ταϊλάνδη, όπου οι αρχές αναγκάστηκαν να υποτιμήσουν το ταϊλανδικό μπατ, αφού η πολύμηνη προσπάθεια υπεράσπισης της σύνδεσης του νομίσματος με το δολάριο εξάντλησε τα συναλλαγματικά της αποθέματα.
Η μετάδοση της κρίσης εξαπλώθηκε σύντομα και σε άλλες αγορές της Ασίας, συμπεριλαμβανομένης της Ινδονησίας, της Νότιας Κορέας και της Μαλαισίας.
Οι παγκόσμιοι οργανισμοί, συμπεριλαμβανομένου του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου και της Παγκόσμιας Τράπεζας, χρειάστηκε να παρέμβουν με πακέτα διάσωσης ύψους άνω των 100 δισ. δολαρίων για τις οικονομίες.
Η κατάρρευση του LCTM
Το εξαιρετικά μοχλευμένο αμερικανικό αμοιβαίο κεφάλαιο αντιστάθμισης κινδύνου έχασε περισσότερα από 4 δισ. δολάρια μέσα σε λίγους μήνες το 1998, μετά την ασιατική κρίση και την επακόλουθη χρηματοπιστωτική κρίση στη Ρωσία.
Το ταμείο είχε τεράστια έκθεση σε ρωσικά κρατικά ομόλογα και υπέστη μεγάλες απώλειες αφού η Ρωσία αθέτησε το χρέος της και υποτίμησε το νόμισμά της.
Η Ομοσπονδιακή Τράπεζα της Νέας Υόρκης βοήθησε στη διαμεσολάβηση για τη διάσωση του hedge fund της Long Term Capital Management (LTCM) από τον ιδιωτικό τομέα ύψους 3,5 δισ. δολαρίων και η Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ μείωσε τα επιτόκια τρεις φορές σε διαδοχικούς μήνες.
Παγκόσμια χρηματοπιστωτική κρίση του 2008
Η μεγαλύτερη χρηματοπιστωτική κρίση μετά τη Μεγάλη Ύφεση είχε τις ρίζες της σε επικίνδυνα δάνεια προς επισφαλείς δανειολήπτες, τα οποία άρχισαν να χάνουν την αξία τους μετά την αύξηση των επιτοκίων από τις κεντρικές τράπεζες κατά την περίοδο που προηγήθηκε της κρίσης.
Πολλές εταιρείες είχαν λάβει μεγάλες θέσεις σε έντονα μοχλευμένα ενυπόθηκα ομόλογα που είχαν πολλαπλασιαστεί τα προηγούμενα χρόνια.
Η κρίση οδήγησε στην κατάρρευση ορισμένων ιστορικών κολοσσών της Wall Street, όπως η Bear Stearns και η Lehman Brothers, οι οποίες είχαν και οι δύο μεγάλες θέσεις σε ενυπόθηκους τίτλους.
Επλήγη επίσης ο ασφαλιστικός γίγαντας American International Group AIG.N, ο οποίος χρειάστηκε διάσωση ύψους 180 δισ. δολαρίων. Η αμερικανική κυβέρνηση έκλεισε την Washington Mutual, στη μεγαλύτερη χρεοκοπία αμερικανικής τράπεζας.
Η «Μεγάλη Ύφεση» που προέκυψε ήταν η χειρότερη οικονομική ύφεση των τελευταίων 70 ετών.
Ευρωπαϊκή κρίση χρέους
Με αφορμή την χρηματοπιστωτική κρίση του 2008, η διόγκωση του χρέους σε ορισμένες από τις μεγαλύτερες ευρωπαϊκές οικονομίες οδήγησε σε απώλεια εμπιστοσύνης προς τις επιχειρήσεις της περιοχής.
Η Ελλάδα ήταν από τις πιο σκληρά πληγείσες χώρες, καθώς οι πρωτογενείς κλάδοι της, η ναυτιλία και ο τουρισμός, ήταν οικονομικά ευαίσθητοι. Ήταν η πρώτη που διασώθηκε από άλλες οικονομίες της Ευρωζώνης.
Η Πορτογαλία, η Ιρλανδία και η Κύπρος διασώθηκαν επίσης από τη χρεοκοπία και η ανεργία αυξήθηκε κατακόρυφα, ιδίως στις χώρες που βρέχονται από τη Μεσόγειο Θάλασσα.
Διαβάστε επίσης:
Deutsche Bank: Στη δίνη της τραπεζικής κρίσης η Ευρώπη
Πώς η αναταραχή στις αγορές κάνει τη «δουλειά» των κεντρικών τραπεζών
Είναι η Deutsche Bank η νέα Credit Suisse;
Πώς μας επηρεάζει η τραπεζική κρίση - Αναλυτές του Liberal εξηγούν
