Του Josh Moss
Για πολύ καιρό, διάφορες μελέτες υποεκτιμούν τις θετικές εξωτερικότητες των μεγάλων εταιρειών με το να επικεντρώνονται αποκλειστικά σε παράγοντες όπως τα εταιρικά κέρδη. Ήρθε η ώρα να ξεκινήσουμε να λαμβάνουμε υπόψη τον τρόπο με τον οποίο η δημιουργία πλούτου από αυτούς τους γίγαντες ευνοεί τους εργαζόμενους και τα κράτη, αντί να κοιτάμε απλώς τα αποτελέσματα στους μετόχους.
Στις 27 Αυγούστου, το Institut Economique Molinari (IEM), η δεξαμενή σκέψης - μέλος μας από τη Γαλλία, δημοσίευσε μια μελέτη με θέμα την κοινωνική και φορολογική συνεισφορά των εταιριών του CAC 40 (των 40 μεγαλύτερων εταιρειών της Γαλλίας). Η μελέτη αυτή φωτίζει το πώς αυτή η συνεισφορά κατανέμεται μεταξύ των εργαζομένων, των κρατών (τόσο του γαλλικού όσο και ξένων), και των μετόχων.
Αυτό είναι σημαντικό γιατί κάποια από τα οφέλη που παράγουν οι εταιρείες είναι σε μεγάλο βαθμό άγνωστα. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι οι συμβατικές δημοσιονομικές και χρηματοπιστωτικές εκδόσεις συνήθως αρνούνται να δουν τις εξωτερικότητες της δημιουργίας και διανομής πλούτου στην ευρύτερη κοινότητα: συνήθως δίνουν έμφαση σε δεδομένα που αφορούν τους μετόχους, όπως τα εμπορικά κέρδη.
Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να υποεκτιμούν τις θετικές εξωτερικότητες που παράγουν οι μεγάλες εταιρείες τόσο σε εθνικό όσο και στο παγκόσμιο επίπεδο, ενώ υπερεκτιμούν το εισόδημα των μετόχων χωρίς να λαμβάνουν υπόψη τη φορολογία επί των μερισμάτων τους.
Η μελέτη του ΙΕΜ αντιμετωπίζει αυτό το ζήτημα εντοπίζοντας και ποσοτικοποιώντας τα κέρδη που δημιουργούν οι εταιρείες του CAC 40, παράλληλα με τον τρόπο που αυτά διανέμονται μεταξύ των εργαζόμενων, των κρατών και των μετόχων. Αυτό θα συμβάλει στον διάλογο ως προς το πραγματικό επίπεδο της δημιουργίας και διανομής του πλούτου που παράγουν οι μεγάλες εταιρείες.
Η έρευνα καταδεικνύει ότι οι εταιρείες του CAC 40 συνέβαλαν 338 δισεκατομμύρια ευρώ στον πλούτο της Γαλλίας και του υπόλοιπου κόσμου το 2016. Οι βασικοί ωφελούμενοι ήταν οι εργαζόμενοι, οι οποίοι έλαβαν το 71% αυτού του ποσού, και ακολουθούν τα κράτη (20%) και οι μέτοχοι (9%).
Τα ωφελήματα των εργαζομένων είχαν κυρίως τη μορφή μισθών, μπόνους, και υποχρεωτικών/προαιρετικών προγραμμάτων κοινωνικής προστασίας. Ένα πολύ μικρότερο ποσοστό αφορά αποταμιεύσεις εργαζομένων, συμμετοχή τους σε μετοχές και μερίσματα.
Η προστιθέμενη αξία που πήγε στα κράτη αφορά φόρους επί της παραγωγής, του εισοδήματος και των μερισμάτων (που κατανέμονται στις ατομικές και εταιρικές οντότητες που κατέχουν το κεφάλαιο) καθώς και μερίσματα καθαυτά, καθώς σε κράτη ανήκει το 3,5% του κεφαλαίου των εταιρειών του CAC 40.
Συνεπώς, οι μέτοχοι που ωφελήθηκαν το λιγότερο (υπό τη μορφή των καθαρών μερισμάτων μετά των φόρων και των πληρωμών μερισμάτων στα κράτη των εργαζομένων) συμμετείχαν εντέλει στην μεγάλη κλίμακα δημιουργία του πλούτου χωρίς να αποκομίσουν την πλειονότητα των κερδών.
Αν όμως εστιάσουμε μόνο στα μερίδια των εταιρικών κερδών (και όχι στα μερίδια του δημιουργηθέντος πλούτου) τα οποία ανέρχονται συνολικά σε 78 δισεκατομμύρια ευρώ, τα κράτη φαίνονται να έχουν επωφεληθεί περισσότερο με 53% και ακολουθούν οι μέτοχοι (41%) και οι εργαζόμενοι (6%).
Τα κέρδη των κρατών προέρχονται από τα εταιρικά κέρδη μέσω φόρων στα μερίσματα και μερίσματα καθαυτά (καθώς τα κράτη είναι κι αυτά μέτοχοι). Τα μερίσματα μετά φόρων και καταβολών μερισμάτων στους εργαζομένους και τα κράτη συνιστούν τα οφέλη των μετόχων. Τέλος, τα κέρδη των εργαζομένων αφορούν τις καθαρές πληρωμές τους από μερίσματα, καθώς και τις αποταμιεύσεις και την ιδιοκτησία μετοχών.
Το ενδιαφέρον είναι πως μολονότι οι εργαζόμενοι κατέχουν μόλις το 3,5% του κεφαλαίου των εταιρειών του CAC 40, λαμβάνουν το 6% των κερδών τους που εξαρτώνται από εταιρικά κέρδη, αλλά 90% των κερδών που είναι ανεξάρτητα απ' αυτά.
Συνολικά, η μελέτη καταδεικνύει τη σημασία που έχει ο συνυπολογισμός των αποτελεσμάτων της δημιουργίας και διανομής πλούτου από τις εταιρείες του CAC 40 στην ευρύτερη κοινότητα, αντί να αναλύεται μόνο το αποτέλεσμα των εταιρικών κερδών κατά την εξέταση του ρόλου των μεγάλων εταιρειών στην οικονομία, τόσο στη Γαλλία όσο και στον υπόλοιπο κόσμο.
--
Το άρθρο δημοσιεύθηκε στα αγγλικά στις 27 Σεπτεμβρίου 2018 και παρουσιάζεται στα ελληνικά με την άδεια του Epicenter Network και τη συνεργασία του ΚΕΦΙΜ «Μάρκος Δραγούμης».
