Το πρώτο ανθρωποειδές ρομπότ που λειτούργησε στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό επέστρεψε κακήν κακώς στη Γη το 2018. Προσθαλασσώθηκε στον Ειρηνικό ωκεανό, όπως ακριβώς και ο πρώτος Αμερικανός αστροναύτης το 1961, έπειτα από εφτά χρόνια υπηρεσίας σε τροχιά, ευδόκιμης στα τρία από αυτά. Ωστόσο, όταν το 2014 το πλήρωμα του ISS προσπάθησε να προσαρμόσει πόδια στον Robonaut 2, το ρομπότ βραχυκύκλωσε, με αποτέλεσμα για τέσσερα ολόκληρα χρόνια να αποτελεί περισσότερο έξτρα βάρος για τον Διαστημικό Σταθμό και λιγότερο χρήσιμο βοηθό. Οι αστροναύτες αναγκάστηκαν να το συσκευάσουν και να το… επιστρέψουν στη Γη. Η πρώτη εμπειρία ενός ρομποτικού βοηθού στο Διάστημα δεν ήταν, λοιπόν, αυτό που θα λέγαμε επιτυχημένη. Αλλωστε, οι ρομποτικές πλατφόρμες είναι απαιτητικά συστήματα, που δύσκολα επισκευάζονται αν κάτι πάει στραβά.
Ομως το όνειρο για ρομπότ στο Διάστημα κάθε άλλο παρά τέλος έχει λάβει. Οι νέες απαιτήσεις, τα σχέδια για βάσεις στη Σελήνη και αργότερα στον Αρη και κυρίως η ενεργή εμπλοκή ιδιωτικών εταιρειών στην εξερεύνηση του Διαστήματος αναζωπυρώνουν το ενδιαφέρον για αποστολές που θα βασίζονται στη χρήση ρομπότ.
«Εξωγήινο» ρομπότ
Το ανθρώπινο σώμα δείχνει εξαιρετικά ανθεκτικό, αλλά δεν είναι. Ο άνθρωπος επουλώνει τις πληγές του και αντεπεξέρχεται στις κακουχίες επειδή περνά ολόκληρη τη ζωή του μέσα σε μια θερμοκοιτίδα. Τη Γη. Ο πλανήτης μας εξελίχθηκε κατά τέτοιο τρόπο, ώστε να ευνοεί την εμφάνιση και τη διατήρηση της ζωής. Εξω από αυτόν ο άνθρωπος είναι παντελώς ανίκανος να επιβιώσει έστω και για δευτερόλεπτα. Και κάπου εδώ αρχίζουν τα μεγάλα προβλήματα των διαστημικών αποστολών. Για να κρατηθεί ένας άνθρωπος ζωντανός σε τροχιά για έναν χρόνο, απαιτούνται πόροι 430 εκατομμυρίων δολαρίων. Αν συνυπολογιστεί το κόστος κατασκευής του Διαστημικού Σταθμού και των σκαφών μεταφοράς από και προς τη Γη, μιλάμε για πολλά δισεκατομμύρια. Αναπόφευκτα, λοιπόν, στη συζήτηση έρχονται τα ρομπότ.
Μια μηχανή σε τροχιά δεν χρειάζεται τρόφιμα, ατμόσφαιρα, θέρμανση, ούτε καν φως για να λειτουργήσει. Αυτός είναι ο κυριότερος λόγος για τον οποίο η αγορά διαστημικής ρομποτικής προβλέπεται να φτάσει τα 4,4 δισεκατομμύρια δολάρια έως το 2023.
|
Η τεχνολογία υπάρχει. Το ζήτημα είναι να την κάνουμε να λειτουργήσει με ασφάλεια, χιλιάδες χιλιόμετρα πάνω από το κεφάλι μας. Αυτός είναι ο στόχος της Gitai, μιας ιαπωνικής startup που κατασκευάζει το πρώτο ρομπότ αποκλειστικά για… εξωγήινη χρήση.
Πειράματα σε τροχιά
Οι μηχανικοί της Gitai έχουν δημιουργήσει μια μακέτα του εσωτερικού του Διεθνούς Διαστημικού Σταθμού, πάνω στην οποία εκπαιδεύουν το ρομπότ τους. Οι κινήσεις του είναι τόσο πλαστικές, που μοιάζουν σχεδόν ανθρώπινες. Βέβαια αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι το ρομπότ δεν είναι, ακόμα, αυτόνομο. Ενας χειριστής μόλις δέκα μέτρα μακριά το καθοδηγεί με ακρίβεια, φορώντας ακουστικά, γυαλιά επαυξημένης πραγματικότητας και γάντια που μεταδίδουν την αίσθηση της αφής. Ουσιαστικά το ρομπότ της Gitai είναι ένα avatar. Οσο για το κόστος του, αυτό δεν ξεπερνά τις 500.000 δολάρια, το 1/6 του ποσού που απαιτείται για να κρατήσουμε ζωντανό έναν αστροναύτη στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό. Η Gitai έχει συγκεντρώσει περίπου τέσσερα εκατομμύρια δολάρια από επενδυτές και στόχος της είναι να στείλει ένα πρωτόλειο δείγμα του ρομπότ στο Διάστημα τον επόμενο χρόνο για δοκιμές.
H ιαπωνική εταιρεία ελπίζει να πετύχει περισσότερα πράγματα από την αντίστοιχη ρωσική πρωτοβουλία που έλαβε χώρα τον Αύγουστο του 2019. Οι Ρώσοι μηχανικοί έστειλαν το ρομπότ Fedor (Final Experimental Demonstration Object Research) στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό, αλλά αναγκάστηκαν να τερματίσουν την αποστολή του λιγότερο από έναν μήνα μετά. Ο Fedor αρχικά είχε σχεδιαστεί να βοηθήσει το πλήρωμα του ISS σε αποστολές εκτός του Σταθμού. Στους λεγόμενους διαστημικούς περιπάτους. Ωστόσο, το μόνο που κατόρθωσε ήταν να βγάλει μια φωτογραφία κρατώντας τη ρωσική σημαία. Το μέγεθός του, περίπου 1,80 σε ύψος, και οι άγαρμπες κινήσεις του το καθιστούσαν ακατάλληλο για εργασία στο ντελικάτο και περιορισμένο περιβάλλον του ISS.
Ομως, ούτε οι Ρώσοι τα παρατάνε. Σκοπεύουν να αναπτύξουν ένα νέο διαστημικό ρομπότ, αυτή τη φορά με λιγότερα ανθρωπομορφικά χαρακτηριστικά, αλλά με μεγαλύτερη ακρίβεια στις κινήσεις του.
Σε κάθε περίπτωση, η λειτουργία ενός ρομπότ στο Διάστημα με εντολές από τη Γη συνιστά μια τρομακτική πρόκληση. Λαμβάνοντας υπόψη τις σχετικές αποστάσεις, υπάρχει συνήθως μια καθυστέρηση χρόνου, η οποία χιλιάδες χιλιόμετρα πάνω από την επιφάνεια του εδάφους μπορεί να αποβεί καταστροφική. Για να αντιμετωπίσει αυτή την πρόκληση, η Gitai θέλει να κάνει τα ρομπότ της εν μέρει αυτόνομα, κάτι που θα ενίσχυε τις δεξιότητές τους και θα διευκόλυνε τους ανθρώπους να τα χειρίζονται.
Αναδημοσίευση από τον Φιλελεύθερο που κυκλοφορεί το Σαββατοκύριακο 23 - 24 Μαίου
