Συζήτηση για το αρχαίο δράμα και τη σύγχρονη δραματουργία, θεατρικές και χορευτικές παραστάσεις για τη σιωπή, τον πόνο και τα βάσανα, προβολή της μαγνητοσκοπημένης όπερας «Μαντάμα Μπαττερφλάι», συναυλία κινηματογραφικής μουσικής του Αλεξάντρ Ντεσπλά και συναυλία-αφιέρωμα στον Λέοναρντ Κοέν, έκθεση με έργα από την Κυβερνητική Συλλογή Τέχνης του Ηνωμένου Βασιλείου, στο Μουσείο Μπενάκη, ανάμεσα σε όσα περιλαμβάνει στην πολιτιστική ατζέντα της εβδομάδας, στην Αθήνα.
Διαλέξεις
Πώς συνδέεται η σύγχρονη ευρωπαϊκή δραματουργία και το αρχαία δράμα; Σε αυτό το ερώτημα απαντούν δύο συζητήσεις που διεξάγονται στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου. Έχουν ως γενικό τίτλο «Απόηχοι του Αρχαίου Δράματος στο σύγχρονο ευρωπαϊκό θέατρο» και η πρώτη θα πραγματοποιηθεί (5/7, 18:00) στο Ινστιτούτο Γκαίτε (Ομήρου 14-16).
Για το σύγχρονο θέατρο και το αρχαία δράμα θα συζητήσουν οι Ιωάννα Ρεμεδιάκη (Λέκτορας Θεατρολογίας, Τμήμα Θεατρικών Σπουδών, ΕΚΠΑ), Νατάσα Σιουζουλή (Επίκουρη Καθηγήτρια Θεατρολογίας, Τμήμα Θεατρικών Σπουδών, Σχολή Καλών Τεχνών, Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου), Πλάτων Μαυρομούστακος (Καθηγητής Θεατρολογίας, Τμήμα Θεάτρου, Σχολή Καλών Τεχνών, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης), Αγγελική Παπούλια (ηθοποιός), Έλλη Παπακωνσταντίνου (σκηνοθέτιδα) και Παντελής Φλατσούσης (σκηνοθέτης).
Συντονίζει ο Διονύσης Καψάλης, συγγραφέας και καλλιτεχνικός σύμβουλος του Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου.
Όσο για το βιβλίο, οι εκδόσεις Gutenberg διοργανώνουν (30/6, 12:00-20:00, 1/7, 09:00-15:00) στο βιβλιοπωλείο των εκδόσεών τους (Διδότου 37) καλοκαιρινό Bazaar βιβλίων, με πλήθος τίτλων κάθε κατηγορίας.
Θέατρο
Η σιωπή, ο πόνος, τα βάσανα αποτελούν έννοιες των θεατρικών και χορευτικών παραστάσεων που ανεβαίνουν αυτή την εβδομάδα επί της Πειραιώς 260, από κοινού με μία πρωτότυπη ανάγνωση στις «Βάκχες» του Ευριπίδη. Στον ίδιο χώρο συνεχίζονται, στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου, οι παραστάσεις «Το ρόδο είναι ρόδο», «Η πτώση του οίκου των κοινών» και «Καταστροφή» οι οποίες είχαν ξεκινήσει την προηγούμενη εβδομάδα και στις οποίες αναφερόμαστε στο προηγούμενο σημείωμά μας Πολιτιστική ατζέντα εβδομάδας: Καμπανέλλης, Καβάκος, Χίτσκοκ και Τρυφώ.
«Επώδυνα εύκολο» τιτλοφορείται η χορευτική παράσταση της Ανδρονίκης Μαραθάκη που πραγματεύεται τον πόνο και παρουσιάζεται (1-2/7, 21:00, 3/7, 20:00) επί της Πειραιώς 260 (Χώρος Β), από τους Έλτον Πέτρη, Σοφία Πουχτού, Δέσποινα Σανιδά-Κρεζία και Δέσποινα Χατζηπαυλίδου. Τίθενται ερωτήματα όπως πώς κινείται και πώς επικοινωνεί ένα σώμα που πονά, και πού βρίσκονται τα όρια μεταξύ πόνου και απόλαυσης, σε μια εποχή που η εναλλαγή ανάμεσα σ’ αυτά τα δύο γίνεται ακαριαία.
Το θέμα του πόνου προσεγγίζεται από τη ομάδα μέσα από μεθόδους που έχει ανακαλύψει ο άνθρωπος για να διαχειρίζεται τον πόνο, το δε έργο εξελίσσεται σε δύο βασικούς άξονες: έναν κινητικό και έναν ηχητικό.
Από την παράσταση «Επώδυνα εύκολο» @ Κωστής Καλλιβρετάκης, πηγή φωτ.: Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου
Θα μπορούσε να λεχθεί ότι ο πόνος αλλά και η δύναμη ενέχονται στη σιωπή. «Σιωπή» τιτλοφορείται παράσταση που ανεβαίνει (3-4/7, 21:30) επί της Πειραιώς 260 (Χώρος Δ) με την υπογραφή της ομάδας RootlessRoot. Στην ανάγνωσή της, η ομάδα δημιουργεί έναν κόσμο αφιερωμένο στη σιωπή και τη δύναμή της και εξερευνεί ένα άγνωστο σύμπαν όπου η σιωπή επικοινωνεί με όσους την αφουγκράζονται, συνδιαλέγονται μαζί της και αξιοποιούν αυτό που τους προσφέρει.
Όσο για τη σιωπή, είναι αυτή που έχει βάναυσα εκδιωχθεί από τη σύγχρονη εποχή της τεχνολογίας και της πληροφορίας.
Από τη «Σιωπή» @ Ελίνα Γιουνανλήγ, πηγή φωτ.: Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου
Σε μια πρωτότυπη ανάγνωση της τραγωδίας «Βάκχες» του Ευριπίδη προβαίνει η Έλλη Παπακωνσταντίνου «παντρεύοντας» τον αρχαίο μύθο με την έρευνα επάνω στη ρευστότητα των φύλων, αξιοποιώντας τα νέα μέσα, τον χορό και τον ήχο, τη μυστικιστική εμπειρία. Η δραματουργός βυθίζεται στον ομιχλώδη κόσμο της επιθυμίας και των μυθικών θηριωδιών για να μιλήσει για έναν κόσμο μετα-αποκαλυπτικό, ενόψει μιας επερχόμενης καταστροφής που ολοένα πλησιάζει.
Στην ανάγνωση της Παπακωνσταντίνου, εύποροι μεγαλοαστοί και οι υπηρέτες τους περιμένουν από στιγμή σε στιγμή να χτυπήσει τη Γη ένας μετεωρίτης που οι επιστήμονες αποκαλούν «Διόνυσο». Ο Διόνυσος έρχεται και καθοδηγεί τους ήρωες προς το Δωμάτιο του Πόθου, είναι ο θεός που δεν δέχεται την άρνηση, την αναβολή, την περιφρόνηση και θα εκτελέσει την αποστολή του με κάθε κόστος.
Η παράσταση – περιέχει γυμνό, γίνεται χρήση στροβοσκοπικών φωτισμών – παρουσιάζεται (4-5/7, 21:00, 6/7, 21:30, Πειραιώς 260, Χώρος Η) στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου μετά την πρεμιέρα της στη La Filature, Scène nationale de Mulhouse στη Γαλλία τον Μάρτιο του 2023.
Από τις «Βάκχες» @ Ελίνα Γιουνανλή, πηγή φωτ.: Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου
Έχοντας παρουσιαστεί σε Ελλάδα και εξωτερικό σημειώνοντας sold out παραστάσεις, «Η Δημοκρατία του Μπακλαβά» του Ανέστη Αζά «επιστρέφει» στο Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου και παρουσιάζεται (6/7, 19:30, 7/7, 21:00, 8/7, 17:00 & 20:30) στη Σκηνή «Νίκος Κούρκουλος» του Εθνικού Θεάτρου (Αγ. Κωνσταντίνου 22).
Η υπόθεση εκτυλίσσεται στη σημερινή Ελλάδα με πρωταγωνιστές ένα μεικτό ζευγάρι, έναν Τούρκο και μια Ελληνίδα, οι οποίοι αποφασίζουν να ιδρύσουν το δικό τους έθνος-κράτος με βάση το σπίτι τους και την ιδιωτική τους επιχείρηση. Μέσα από κωμικές καταστάσεις, οι ήρωες έρχονται αντιμέτωποι με τις αντιφάσεις της νεοελληνικής κοινωνίας, την προβληματική της εθνικής ταυτότητας, αλλά και την ουτοπική πραγματικότητα ενός μελλοντικού, οικουμενικού ψηφιακού κράτους.
Από τη «Δημοκρατία του Μπακλαβά» @ Πηνελόπη Γερασίμου, πηγή φωτ.: Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου
Το ιαπωνικό δράμα «Μαντάμα Μπαττερφλάι» του Πουτσίνι σε μαγνητοσκοπημένη προβολή παρακολουθούν (με ελεύθερη είσοδο και αγγλικούς υπότιτλους) οι παρευρισκόμενοι στον Κήπο του Μεγάρου Μουσικής Αθηνών, στις 6 Ιουλίου (20:30) Το ανέβασμα της όπερας έγινε στην πλωτή σκηνή του Φεστιβάλ του Μπρέγκεντς, ενός από τους διασημότερους πολιτιστικούς φορείς της Αυστρίας, με πρωταγωνίστρια τη διεθνούς φήμης νεαρή σοπράνο Μπάρνο Ισματουλλάεβα από το Ουζμπεκιστάν.
Με φόντο το φυσικό τοπίο της Λίμνης Κωνσταντίας στην Αυστρία, ο πολυβραβευμένος σκηνογράφος Μάικλ Λιβάιν σχεδίασε για την «Μαντάμα Μπαττερφλάι» μια σκηνική εξέδρα που θυμίζει λεπτεπίλεπτο ιαπωνικό χαρτί, επάνω στην οποία διαδραματίζεται η συγκινητική ιστορία της Τσο Τσο Σαν· ερωτεύεται Αμερικανό αξιωματικό, οδηγούνται σε γάμο, εκείνος στη συνέχεια επιστρέφει στην Αμερική για να ξαναγυρίσει στην Ιπαωνία έπειτα από χρόνια, αγνοώντας την ύπαρξη του γιου του με την Τσο Τσο Σαν.
Από τη «Μαντάμα Μπαττρεφλάι» @ Bregenzer Festspiele Anja KΦhler. Πηγή φωτ.: Μέγαρο Μουσικής Αθηνών
Συμμετέχουν η Συμφωνική της Βιέννης υπό τον Ιταλό αρχιμουσικό Ενρίκε Ματσόλα, οι Χορωδίες του Φεστιβάλ του Μπρέγκεντς και της Φιλαρμονικής της Πράγας.
Η μαγνητοσκοπημένη προβολή γίνεται σε συνεργασία με την UNITEL, μιας από τις σημαντικότερες εταιρείες παραγωγής και διανομής πολιτιστικού περιεχομένου σε όλο τον κόσμο. Είσοδος ελεύθερη.
Διαβάστε σχετικά: Η Μπαττερφλάι ξεδιπλώθηκε και «έσπασε» στο Ηρώδειο
Συναυλίες – Μουσική
Κινηματογραφική, ηλεκτρονική και τζαζ μουσική καθώς και αφιέρωμα στον Λέοναρντ Κοέν ξεχωρίζουμε στην προκειμένη ενότητα, στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου και στις εκδηλώσεις του Μεγάρου Μουσικής Αθηνών στον Κήπο του.
Πρώτη του Ιουλίου και το Ωδείο Ηρώδου Αττικού υποδέχεται (21:00) τον τιμημένο με δύο βραβεία Όσκαρ, τρία Σεζέρ, τρία BAFTA, δύο Χρυσές Σφαίρες και δύο Γκράμι Αλεξάντρ Ντεσπλά (γενν. 1961), το όνομα του οποίου είναι συνδεδεμένο με soundtrack ταινιών όπως το «Ξενοδοχείο Grand Budapest», «Ο Χάρι Πότερ και οι κλήροι του θανάτου», «Η μορφή του νερού», μεταξύ άλλων.
Από τους σημαντικότερους σύγχρονους συνθέτες κινηματογραφικής μουσικής, ο Ντεσπλά συμπράττει στη σκηνή του ρωμαϊκού ωδείου με την Εθνική Συμφωνική Ορχήστρα της ΕΡΤ.
Ο Αλεξάντρ Ντεσπλά. Πηγή φωτ.: Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου
Ακολουθεί (3/7, 21:00), στον ίδιο χώρο, συναυλία του Γιάννη Αγγελάκα και του συγκροτήματος 100°C, τους οποίους πλαισιώνει το πολυφωνικό σχήμα Διώνη και ομάδα εγχόρδων. Το πρόγραμμα περιλαμβάνει κομμάτια από τη δημιουργική πορεία του Αγγελάκα καθώς και soundtrack που έχει γράψει για ταινίες, με μια διαφορετική προσέγγιση προσαρμοσμένη ή και απροσάρμοστη στον χώρο του ρωμαϊκού ωδείου.
Την επομένη (4/7, 21:00), θα δοθεί η δεύτερη sold out συναυλία – αφιέρωμα στη διαδρομή του Σταύρου Ξαρχάκου. Συνθέσεις του επάνω σε κείμενα Ελλήνων ποιητών όπως και γνωστά τραγούδια που εδώ και χρόνια έχουν συντροφεύσει την καθημερινότητά μας, ερμηνεύουν οι Μαρία Φαραντούρη, Γιάννης Κότσιρας και Ηρώ Σαΐα.
Η εβδομάδα στο Ηρώδειο, στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου «κλείνει» (5/7, 21:00) με συναυλία του δεξιοτέχνη στο ούτι Ανουάρ Μπραχέμ και της ομάδας του. Το πρόγραμμα περιλαμβάνει πλήθος μουσικών ιδιωμάτων, από την αραβική μουσική παράδοση και το ηχόχρωμα της Μεσογείου μέχρι τη λόγια δυτική μουσική παράδοση και την τζαζ.
Ο Ανουάρ Μπραχέμ @ Marco Borggreve, πηγή φωτ.: Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου
Η τζαζ μουσική που ηχεί επί της Πειραιώς 260 αποτελεί μέρος του μίνι φεστιβάλ «Τζαζ στην Πλατεία» που πραγματοποιείται στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου. Στην πλατεία, τον υπαίθριο χώρο ανάμεσα στους Χώρους Α – Β – Ε – Η της Πειραιώς 260, ο ντράμερ Σπύρος Παναγιωτόπουλος με το κουιντέτο του παρουσιάζουν (3-5/7, 23:00) συνθέσεις των μελών του γκρουπ που κινούνται στον χώρο της τζαζ.
Μέγαρο Μουσικής Αθηνών
Λέοναρντ Κοέν και Λένα Πλάτωνος περιλαμβάνει το πρόγραμμα στον Κήπο του Μεγάρου Μουσικής Αθηνών (210 7282333) για αυτή την εβδομάδα. Το Μέγαρο υποδέχεται τον Ιούλιο (1/7, 21:00) με συναυλία-αφιέρωμα στον Καναδό συνθέτη και τραγουδιστή Λέοναρντ Κοέν από τις Nalyssa Green, Sugahspank! και Lou is, τις οποίες πλαισιώνουν ο βιρτουόζος ντράμερ Σεραφείμ Μπέλλος, ο μαέστρος Γιώργος Δελλής στα πλήκτρα και ο μελωδικός Άδωνις Γουλιέλμος των Swing Shoes στην κιθάρα.
Ακολουθεί (7/7, 21:00) συναυλία με συνθέσεις της Λένας Πλάτωνος, της «ιέρειας» της ηλεκτρονικής μουσικής. Μία συναυλία εφ όλης της ύλης, από το Σαμποτάζ, τη Λιλιπούπολη, και τις Μάσκες Ηλίου έως τις μελοποιήσεις της στα ποιήματα του Καβάφη και του Καρυωτάκη, καθώς και τραγούδια από την αναμενόμενη δισκογραφική της δουλειά με τίτλο «Εννέα στο φω». Ερμηνεύουν οι Μαρία Φαραντούρη, Σαβίνα Γιαννάτου και Γιάννης Παλαμίδας, καλεσμένοι οι Δήμητρα Γαλάνη και Κωνσταντίνος Βήτα.
Εκθέσεις
Σπάνια θα μπορούσε να χαρακτηριστεί η έκθεση που εγκαινιάζεται σε χώρους του Μουσείου Μπενάκη καθότι αποτελείται από βρετανικά έργα που εκτίθενται στο πλαίσιο μακροχρόνιου δανεισμού. Ενδιαφέρουσα είναι η έκθεση με φωτογραφίες της Ανταρκτικής και της Αρκτικής υπό τη ματιά της Αμερικανίδας φωτογράφου Νταϊάν Ταφτ.
Σε καθεστώς μακροχρόνιου δανεισμού παραχωρεί η Κυβερνητική Συλλογή Τέχνης του Ηνωμένου Βασιλείου δεκαεπτά έργα από τη βρετανική πρεσβευτική κατοικία προς έκθεση στο Μουσείο Μπενάκη, στο πλαίσιο συνεργασίας ανάμεσα στη Βρετανική Πρεσβεία στην Αθήνα και το Μουσείο Μπενάκη.
Χρονολογημένα στον 19ο και 20ο αιώνα, τα έργα εντάσσονται στους χώρους των μόνιμων συλλογών του Μουσείου Μπενάκη Ελληνικου Πολιτισμού (Κουμπάρη 1) και της Πινακοθήκης Γκίκα (Κριεζώτου 3) και ακολουθούν τη θεματική της μουσειακής αφήγησης. Με τον τρόπο αυτό επιτυγχάνουν νέα και απρόσμενα συναπαντήματα και αναδεικνύουν τις κοινές ιστορίες και τους ισχυρούς πολιτισμικούς και διπλωματικούς δεσμούς μεταξύ του Ηνωμένου Βασιλείου και της Ελλάδας.
Πηγή φωτ.: Μουσείο Μπενάκη / benaki.org
Ένα από τα πιο εξέχοντα έργα αυτής της αναδυόμενης έκθεσης είναι μια προσωπογραφία του λόρδου Βύρωνα από τον Τόμας Φίλιπς, τιμώντας, έτσι, την επέτειο των διακοσίων ετών από τον θάνατο του φιλέλληνα ποιητή. Ακόμη, έργα των Τζόσεφ και Άντον Σραντς οι οποίοι παρουσιάζουν τα ελληνικά νησιά κατά τον 19ο αιώνα, ενώ οι ελαιογραφίες και υδατογραφίες του Νίκου Χατζηκυριάκου-Γκίκα και του Τζον Κράξτον που εκτίθενται στην μοντερνιστική αθηναϊκή κατοικία του πρώτου, όπου σήμερα στεγάζεται η Πινακοθήκη Γκίκα, ζωντανεύουν τη μακρόχρονη φιλία και τις καλλιτεχνικές αλληλοεπιδράσεις των δύο εξεχόντων καλλιτεχνών του 20ού αιώνα.
Τα έργα παρουσιάζονται στους χώρους των μουσείων από τις 5 Ιουλίου 2023 έως την 1η Ιουνίου 2025.
«Frozen in Time» τιτλοφορείται η έκθεση φωτογραφίας της Νταϊάν Ταφτ, η πρώτη της έκθεση στην Ελλάδα με την οποία σκοπεύει να μας ευαισθητοποιήσει για την κλιματική αλλαγή αιχμαλωτίζοντας το λευκό των παγόβουνων και του χιονιού, είτε φωτίζονται από τον ήλιο είτε όχι, καθώς και το μπλε του ωκεανού. Τις απαθανάτισε κατά το ταξίδι της από τον Βόρειο έως τον Νότιο Πόλο, επιδιώκοντας να αποτυπώσει και τα αποτελέσματα της ανθρώπινης παρέμβασης στο κλίμα της Γης.
Από την έκθεση «Frozen in Time» της Νταϊάν Ταφτ
Η έκθεση φιλοξενείται στον νέο χώρο τέχνης artworx (Κολοκοτρώνη 1, Κηφισιά, 1ος όροφος, 2106236721), που δημιούργησαν η Μαρία Ξανθάκου και η Ιζαμπέλα Φρανσές, και θα διαρκέσει έως τις 9 Αυγούστου 2023.
Κινηματογράφος
Βασισμένη στο μυθιστόρημα του Έρνεστ Κλάιν είναι η ταινία «Ready Player One» (2018) του Στήβεν Σπίλμπεργκ με την οποία συνεχίζεται (2/7, 21:00) η σειρά κινηματογραφιών προβολών του Κέντρου Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος, Park Your Cinema, σε συνεργασία με το Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης.
Η υπόθεση της ταινίας εκτυλίσσεται στο 2045· ο πλανήτης βρίσκεται στα πρόθυρα της καταστροφής και του χάους και η ανθρωπότητα έχει καταφύγει στο OASIS, ένα σύμπαν εικονικής πραγματικότητας, το οποίο έχει κατασκευάσει ο εκκεντρικός Τζέιμς Χάλιντεϊ. Θα επιτευχθεί η σωτηρία;
Το σενάριο υπογράφουν οι Ζακ Πεν, Έρνεστ Κλάιν, πρωταγωνιστούν οι Τάι Σέρινταν, Ολίβια Κουκ και Μπεν Μέντελσον.
Η προβολή γίνεται στο Ξέφωτο του ΚΠΙΣΝ, είσοδος ελεύθερη.
Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος – Λεωφ. Συγγρού 364
Κεντρική φωτ.: Ο Λέοναρντ Κοέν κατά τη διάρκεια συναυλίας του στην Πολωνία. 10 Οκτωβρίου 2010. Πηγή φωτ.: AP /Alik Keplicz
