«Ο ήρωάς μου είναι ένα παιδί, ένας έφηβος, ένα ερωτευμένο παιδί στη Χίο του 2010. Ο χρόνος στριφογυρίζει διαρκώς, μας πηγαίνει πίσω μπρος σε Αθήνα, Χίο, Γερμανία, Καλαμάτα. Ένα παράξενο μυστικό κρύβει ο νεαρός, ένα μυστικό που δεν το γνωρίζει ούτε ο ίδιος. Και μία σχέση ζωής εξυφαίνεται». Αποκαλύπτει, για το χειρόγραφο που βρίσκεται ακόμα στο συρτάρι της και χτίστηκε επάνω σε ένα τραγούδι για τον Χρόνο, των Παύλου Παυλίδη και B Movies, η Χαρά Νικολακοπούλου.
Αποδεχόμενη πως αν υπήρχε, τελικά, έμμονή ιδέα γραφής «θα της έδινα το κωδικό όνομα: η έξοδος προς το φως. Τώρα που το σκέφτομαι, οι ήρωές/ηρωίδες μου δραπετεύουν από τα αδιέξοδά τους προς το φως, με διαφορετικό ο καθένας τρόπο», μας διευκρινίζει.
Στη συνέντευξή μας στο Liberal.gr, ιστορίες και ήρωες, τελετουργίες και παραξενιές της γραφής, όλα θα τεθούν επί χάρτου, με αδιαμφισβήτητο πάντα το γεγονός ότι «το τέλος της ιστορίας πάντως ποτέ δεν το γνωρίζω εκ των προτέρων».
Η Χαρά Νικολακοπούλου που γεννήθηκε στα Καλάβρυτα, είναι φιλόλογος με μεταπτυχιακό δίπλωμα στη Δημιουργική Γραφή από το Πανεπιστήμιο Δυτ. Μακεδονίας, από το 1992 μέχρι το 1999 εργάστηκε ως κειμενογράφος σε πολυεθνικές διαφημιστικές εταιρίες, ζει στην Καλαμάτα και εργάζεται στα Γενικά Αρχεία του Κράτους – Tμήμα Μεσσηνίας, διηγήματα και παραμύθια της έχουν βραβευτεί σε πανελλήνιους διαγωνισμούς και έχουν δημοσιευτεί στα λογοτεχνικά περιοδικά Μανδραγόρας, Παρέμβαση, Κοράλλι, δέκατα, Οροπέδιο, Πλανόδιον Ιστορίες Μπονζάι κ.ά. έχει διδάξει το μάθημα της Δημιουργικής Γραφής σε σεμινάρια στην Καλαμάτα, στο Αίγιο και στη Σπάρτη, και έχει συνεργαστεί με το Κέντρο Δια Βίου Μάθησης (ΙΝΕΔΙΒΙΜ) διδάσκοντας το ίδιο μάθημα, είναι συγγραφέας των βιβλίων «Ωδή στο κακό» (εκδ. ΑΩ), «Μπαμ» (εκδ. ΑΩ), «Μια τρυφερή καρδιά στο βάθος και άλλες ιστορίες» (εκδ. Θράκα), «Γιάννης Σκαρίμπας παραδοξολογίες και γλωσσικές ακροβασίες στο έργο του», «Μέλισσες ιέρειες»…
-Κυρία Νικολακοπούλου, υπάρχει τελετουργία γραφής [συγκεκριμένος χώρος, χρόνος, συνήθειες] ή παντού μπορείτε να γράψετε εσείς;
Λοιπόν, παλιότερα ήμουν ικανή να γράφω παντού: στο μετρό, σε ένα καφέ, στη στάση του λεωφορείου. Καθώς μεγαλώνω, η ηρεμία και η γαλήνη του γραφείου μου είναι απαραίτητες. Με τη συνοδεία αγαπημένης μουσικής συνήθως.
-Για να ξεκινήσετε μια ιστορία, χρειάζεστε πλάνο, να ξέρετε και την αρχή και το τέλος της, ή αρκούν μια εικόνα ή η αρχική φράση;
Συχνά, αρκεί ένα δυνατό στιγμιαίο ερέθισμα, μία είδηση στην εφημερίδα, μια ανάμνηση από τα παλιά, ένας στίχος από τραγούδι ή από ποίημα, καμιά φορά ένα παράξενο όνειρο. Γύρω από αυτό πλέκεται σιγά σιγά ο ιστός της ιστορίας μου. Όμως στη συνέχεια τα πράγματα ανατρέπονται και η πλοκή παίρνει άλλους δρόμους. Το τέλος της ιστορίας πάντως ποτέ δεν το γνωρίζω εκ των προτέρων.
-Ποιο βιβλίο σας γράφτηκε με πιο παράξενο και αλλόκοτο τρόπο;
Θα έλεγα το τελευταίο μου (δεν έχει εκδοθεί προς το παρόν), το οποίο «στήθηκε» έχοντας σαν σκελετό ένα τραγούδι των Παύλου Παυλίδη και B Movies. Το τραγούδι λέγεται «Ο Χρόνος» και μου είχε γίνει εμμονή για ένα διάστημα, το άκουγα συνέχεια. Σιγά σιγά κατάλαβα ότι σιωπηλά και υπογείως άρχιζε να αποτελεί τα θεμέλια ώστε να «χτίσω» την πλοκή του μυθιστορήματος αλλά και τον κεντρικό ήρωα.
-Υπάρχουν συγγραφικές εμμονές; Θέματα στα οποία επανέρχεστε, τεχνικές που χρησιμοποιείτε και ξαναχρησιμοποιείτε, γρίφους κι αινίγματα που προσπαθείτε μια ζωή γράφοντας να επιλύσετε;
Αν υπάρχει μια τέτοια θεματική εμμονή, θα της έδινα το κωδικό όνομα: η έξοδος προς το φως. Τώρα που το σκέφτομαι, οι ήρωές/ηρωίδες μου δραπετεύουν από τα αδιέξοδά τους προς το φως, με διαφορετικό ο καθένας τρόπο. Άλλοτε αναζητώντας τον μεγάλο Ωκεανό της κάθαρσης ή την προαιώνια αγνότητα της θηλυκής φύσης (Μέλισσες Ιέρειες, δύο νουβέλες, εκδ. Γαβριηλίδη), άλλοτε καταφεύγοντας στην άσπιλη ομορφιά του ανταρκτικού τοπίου (ανέκδοτη νουβέλα Η ασπρόμαυρη γυναίκα) ή ακόμα βιώνοντας την καθαρτήρια δύναμη του έρωτα και της τέχνης (στο μυθιστόρημά μου 41 και μισό φιλιά από τον κύριο Λερουά, στην αγγλική γλώσσα στο Amazon).
- Τι πρέπει να έχει μια ιστορία για να γίνει ιστορία σας;
Πρωτοτυπία. Δύσκολα θα αποφασίσω να καταπιαστώ με τετριμμένα θέματα. Και μια δόση μεταφυσικής μαγείας μερικές φορές.
- Ένας ήρωας ή μια ηρωίδα για να γίνει ήρωάς σας ή ηρωίδα σας;
Αυθεντικότητα, ανατρεπτικό χαρακτήρα, χιούμορ, γνησιότητα συναισθημάτων, δυνατή προσωπικότητα, γοητεία. Είναι ίσως χαρακτηριστικά που πασχίζω να ενσωματώσω κι εγώ στον χαρακτήρα μου. Εξαιρείται η Αγγελική (Μπαμ! Μαύρη κωμωδία, εκδ. ΑΩ), ένας θρασύτατος εγκληματικός χαρακτήρας, αλλά αυτή θεωρείται …αντιηρωίδα! (Πάντως πολύς κόσμος τη συμπάθησε την Αγγελική.)
- Ποιος ήρωας ή ποια ηρωίδα σας έφτασαν ως εσάς με τον πιο αλλόκοτο τρόπο;
Ο κύριος Λερουά από το μυθιστόρημά μου 41 και μισό φιλιά από τον κύριο Λερουά. Έφτασε σε εμένα μέσα από την νυχτερινή οδό των ονείρων, έτσι τον έπλασα, μέσα από διαδοχικά επίμονα όνειρα, και έτσι καθοδηγήθηκα στην ύφανση της πλοκής.
-Το πρώτο βιβλίο που διαβάσατε και σας εντυπωσίασε;
Ένα δέντρο μεγαλώνει στο Μπρούκλιν, της Μπέτυ Σμιθ. Η δύναμη θέλησης και η αγωνιστικότητα ενός μικρού ασθενικού κοριτσιού που πάλεψε πολύ για να πετύχει τα όνειρά της, με εντυπωσίασε βαθιά. Θα ήμουν 8 με 10 χρονών όταν το διάβασα. Η Αμερική φάνταζε τότε στα μάτια μου σαν μια μυθική χώρα.
- Υπάρχει βιβλίο που μπορείτε να πείτε ότι σας άλλαξε τη ζωή ή βιβλίο στο οποίο συχνά επιστρέφετε;
Τα ποιήματα του Καβάφη, αγαπημένη αίσθησις…
…επέστρεφε συχνά και παίρνε με, αγαπημένη αίσθησις επέστρεφε και παίρνε με-
Σε ό,τι έχει γράψει ο Αργύρης Χιόνης, τι έχει γράψει αυτός ο άνθρωπος!
Όσο περνούν τα χρόνια ανακαλύπτεις
ότι τα σκοινιά που σ’ έδεναν
Δεν ήτανε παρά κλωστές
Κλωστές που δεν μπορείς να σπάσεις πια.
-Αγαπημένοι σας συγγραφείς και ποιητές;
Βιζυηνός, Παπαδιαμάντης, Κοσμάς Πολίτης, ο Καραγάτσης. Ο Σκαρίμπας βεβαίως. Οδυσσέας Ελύτης, Σεφέρης, Γιώργης Παυλόπουλος, Αλέξανδρος ‘Ισαρης, Ιωάννα Καρυστιάνη, Ιωάννα Μπουραζοπούλου, Ζυράνα Ζατέλη, Ρέα Γαλανάκη. Ο κατάλογος είναι πολύ μεγάλος βέβαια. Πάρα πολλοί από τους συνομηλίκους μου και τους νεότερους. Δεν θέλω να ξεχάσω κάποιον και να τον αδικήσω.
Παλιότερα λάτρευα τον Τομ Ρόμπινς και τα θεότρελα βιβλία του. Καζούο Ισιγκούρο, Ζάουμε Καμπρέ, Μπουλγκάκοφ, ο Φίλιπ Ροθ, ο Φώκνερ. Τζέιμς Ελλρόυ, Ζορζ Σιμενόν, Πατρίτσια Χάισμιθ, πάντα απολαμβάνω ένα καλό αστυνομικό. Και οι λατινοαμερικάνοι με συναρπάζουν με τον μαγικό ρεαλισμό τους: Χουάν Ρούλφο, Κάρλος Φουέντες, Μάριο Βάργκας Λιόσα, Μπόρχες. Οι πρώτοι που σκέφτηκα. Δεν θέλω να κουράσω παραθέτοντας έναν μακρύ κατάλογο.
-Κατά την διαδικασία της συγγραφής, ακούτε μουσική, έχετε ανάγκη από απόλυτη σιωπή, διαβάζετε άλλα βιβλία ή ποιητές, καταφεύγετε σε εικαστικά έργα;
Ακούω αγαπημένα τραγούδια, ξεφυλλίζω βιβλία που με έχουν συγκινήσει, ψάχνω για πραγματολογικά στοιχεία στο διαδίκτυο, πίνω τσάι, κάνω βόλτες πάνω κάτω στο δωμάτιο, τηλεφωνώ σε φίλους με τους οποίους μοιραζόμαστε τις ίδιες συγγραφικές αγωνίες και τους συμβουλεύομαι για τη συνέχεια της ιστορίας μου.
-Να αναφερθούμε σε εκείνο που γράφετε σήμερα;
Ένα μυθιστόρημα, όχι μεγάλο σε μέγεθος, με πιθανό τίτλο Ένα τραγούδι για τον Σεμπάστιαν. Επειδή αναφέρθηκα και παραπάνω, συνεχίζω παραθέτοντας μερικούς στίχους:
«Ο χρόνος είναι παιδί,
Κλωτσάει μια μπάλα και τρέχει από πίσω της
Αν μια στιγμή κουραστεί
Βρίσκει μια ελιά και κοιμάται στον ίσκιο της
Είναι σου λέω παιδί
Κρυφοκοιτάει της ψυχής σου τ’ ανείπωτα
Ερωτευμένο παιδί
Ο χρόνος είναι τα πάντα και τίποτα»
Παύλος Παυλίδης και B Movies από το άλμπουμ Στον διπλανό ουρανό
Ο ήρωάς μου είναι λοιπόν ένα παιδί, ένας έφηβος, ένα ερωτευμένο παιδί στη Χίο του 2010. Ο χρόνος στριφογυρίζει διαρκώς, μας πηγαίνει πίσω μπρος σε Αθήνα, Χίο, Γερμανία, Καλαμάτα. Ένα παράξενο μυστικό κρύβει ο νεαρός, ένα μυστικό που δεν το γνωρίζει ούτε ο ίδιος. Και μία σχέση ζωής εξυφαίνεται.
Το εργαστήρι του συγγραφέα
