Εγκαινιάστηκε την Κυριακή από τον Πρόεδρο της Βουλής των Ελλήνων Κωνσταντίνο Τασούλα, η έκθεση «Θησαυροί Ζωγραφικής στην Καλαμάτα από το Μουσείο Νεοελληνικής Τέχνης Δήμου Ρόδου». Το γεγονός συγκεντρώνει πολύτιμα έργα κορυφαίων Ελλήνων καλλιτεχνών, όπως οι Θεόφιλος, Παρθένης, Μαλέας, Οικονόμου, Μπουζιάνης, Κόντογλου, Τσαρούχης, που ταξίδεψαν από τη Ρόδο στη μεσσηνιακή γη.
Ο επιμελητής της έκθεσης, Τάκης Μαυρωτάς επισημαίνει: «Μια από τις σημαντικότερες συλλογές της χώρας, του περίφημου Μουσείου Νεοελληνικής Τέχνης Δήμου Ρόδου, φιλοξενεί το Μέγαρο Χορού Καλαμάτας, συνεχίζοντας το πολιτιστικό του πρόγραμμα με την παρουσίαση σπουδαίων δημοσιοποιημένων συλλογών ελληνικής ζωγραφικής».
Ειδική μνεία πρέπει να γίνει στον Ανδρέα Ιωάννου (1918-1972), τον εμπνευστή και δημιουργό της σημαντικής συλλογής. Λογοτέχνης και λάτρης των καλών τεχνών, οραματιστής Νομάρχης τότε της Δωδεκανήσου, κατάφερε να δημιουργήσει μια λαμπρή συλλογή, ώστε όχι μόνο να προβάλει τη φυσιογνωμία της νεοελληνικής τέχνης, αλλά να συμβάλει άμεσα και στην αισθητική διαπαιδαγώγηση του κοινού. Η Δημοτική Πινακοθήκη Ρόδου στεγάστηκε στον πρώτο όροφο του μεγάρου της Ιονικής Τράπεζας, στην Πλατεία Σύμης, και στόχος του Ιωάννου ήταν η συλλογή να επικεντρωθεί στον εικοστό αιώνα, δηλαδή στην εποχή του, και να γίνει πόλος έλξης για όσους ενδιαφέρονται για τη σύγχρονη νεοελληνική ζωγραφική. Χαρακτηριστική της τόλμης του ήταν η απόφαση να αφήσει πίσω του τη Σχολή του Μονάχου, παρότι οι εκπρόσωποί της στην Ελλάδα έχαιραν μεγάλης αναγνώρισης. Τα πρώτα έργα που αποκτά η Πινακοθήκη χρηματοδοτούνται με κονδύλια της νομαρχίας Δωδεκανήσου, του δήμου Ρόδου και του υπουργείου Παιδείας, ενώ ακολουθούν σημαντικές δωρεές από εταιρείες και ιδιώτες.
(Μόραλης)
Ο Ιωάννου θα συνεχίσει το έργο του σε άλλες νομαρχίες, δε θα σταματήσει ποτέ όμως να παρακολουθεί την πορεία της Δημοτικής Πινακοθήκης Ρόδου, φροντίζοντας για τον εμπλουτισμό της. Το 1971 διορίζεται διευθυντής της Εθνικής Πινακοθήκης και δίνει αμέσως προτεραιότητα στην τέχνη του 20ού αιώνα. Κατά τη διάρκεια της θητείας του, ο Αλέξανδρος Ιόλας πραγματοποιεί μια σημαντική δωρεά έργων σύγχρονων, ξένων κυρίως, καλλιτεχνών. Λίγους μήνες αργότερα, τον Αύγουστο του 1972, ο Ανδρέας Ιωάννου πεθαίνει αιφνίδια από καρδιακό επεισόδιο. Η μνήμη του θα παραμείνει μέχρι σήμερα άρρηκτα δεμένη με την Δημοτική Πινακοθήκη Ρόδου.
(Τσαρούχης)
Πολλά είναι τα αριστουργήματα του Μουσείου Ρόδου: του Θεόφιλου (1867-1934) «Αντάμωση Ερωτόκριτου και Αρετούσας» και «Γιώργος Καραϊσκάκης», που ανακαλούν τις αισθητικές παρατηρήσεις του Οδυσσέα Ελύτη: «Ο Θεόφιλος ξαναφέρνει στην αρχική της σημασία τη χαρά της δουλειάς. Νιώθεις ότι δεν είναι για να εκπληρώσει φιλοδοξίες ούτε για να επιτύχει λύσεις σε υποθετικά θεωρήματα ούτε καν για να βγάλει το ψωμί του που πιάνει τα πινέλα. Είναι για να κορέσει μια πείνα χρωματική, που τον βάζει να καταβροχθίζει φύση και να παράγει φύση έτσι, ολοένα, χωρίς να το πολυσυλλογιστεί με βουλιμία - μόνο που δε γλείφει θα ’λεγες τα δάχτυλά του. Έτσι και η αθωότητα προφταίνει ν’ αποτυπωθεί στις ζωγραφιές του, όπως η δροσιά στο δέρμα των πρωινών φρούτων».
(Θεόφιλος)
«Το Βυζαντινό τοπίο» του Φώτη Κόντογλου (1895-1965) μαρτυρά την αγωνία και την πειθαρχία αυτού του πρωτεργάτη του μύθου της ελληνικότητας για την τεράστια σημασία της αξίας της παράδοσης και τη λειτουργία της ζωγραφικής έκφρασης. Ο μαθητής του, Γιάννης Τσαρούχης (1910-1989) εκπροσωπείται με τα αντιπροσωπευτικά του έργα «Αξιωματικός της Αεροπορίας Καταθέτων Στέφανον» και «Παίκτης του Μπάσκετ», με τη γνώριμη αισθησιακή προσωπική του γραφή. «Το καθιστό γυμνό» του Γιάννη Μόραλη (1916-2011), «Η Μητρότητα» του Γιώργου Σικελιώτη (1917-1984), «Τοπίο με καταρράκτες» του Νίκου Χατζηκυριάκου-Γκίκα (1906-1994), μεταξύ των άλλων έργων αποκαλύπτουν τις ιδιαίτερες κατακτήσεις της Γενιάς του ’30, που πάλεψε με πείσμα για μια ζωγραφική με ελληνική ταυτότητα.
Την έκθεση πλουτίζουν προσωπογραφίες, τοπιογραφίες, συνθέσεις και νεκρές φύσεις, μέσα από διαφορετικές αισθητικές αποτυπώσεις καλλιτεχνών διαφορετικών γενεών, περίπου από το 1863 έως και σήμερα. Έργα που αποπνέουν αθανασία και η υψηλή αισθητική τους έκφραση προκαλεί πνευματική και ψυχική ευφορία. Αυτή είναι η δύναμη της τέχνης, να αναβαπτίζει τον κόσμο και να τον βοηθά να αναζητά τη γαλήνη και τη δύναμη της φύσης.
Διάρκεια έκθεσης: έως 7 Νοεμβρίου 2022. Ώρες λειτουργίας: Δευτέρα – Παρασκευή, 10.00 - 20.00. Μέγαρο Χορού Καλαμάτας, Αρτέμιδος 574, Καλαμάτα 241 00
