Μοναχική διαδικασία η συγγραφή, μοναχική διαδικασία και η ανάγνωση ενός βιβλίου. Ένας καθρέφτης οι λέξεις που ξεπηδούν από τις σελίδες –λέξεις ή φράσεις μας «χτυπούν» κατά μέτωπο σαν να είχαν γραφτεί για εμάς. Ενίοτε γίνονται προστατευτικό κάλυμμα, ενίοτε σχηματίζουν ένα τρόπον τινά άτυπο μονοπάτι που καθορίζει τις αποφάσεις μας.
Γίνονται μία υπενθύμιση όσων αξίζουν της φροντίδας, της αγάπης και του χρόνου μας, εκείνων που με μια λέξη θα αποκαλούσαμε στοιχειώδη, των απαραίτητων για την υγιή πορεία μας στην περιορισμένης διάρκειας ύπαρξή μας. Των απαραίτητων εκείνων που –μεταξύ άλλων– θα μας χαρίσουν πνευματικότητα, θα βοηθήσουν την ψυχή μας να ανεβεί παραπάνω σκαλί. Θα την κάνουν να αναρωτιέται και να αναζητά, σαν ακάματος εργάτης που διψά για μάθηση μένοντας πάντα νέος.
Και αυτή η διαδικασία θα είναι αθόρυβη, μία αθόρυβη «εξέγερση».
Αισθανόμαστε ότι, εκτός από το μέσα μας, κατά την ανάγνωση ηρεμεί το πρόσωπό μας· διατηρεί μια φρεσκάδα, μία τρόπον τινά «νεότητα» ενώ «ο χρόνος γλύπτης των ανθρώπων παράφορος» (Οδ. Ελύτης) φθίρει σταδιακά τα υπόλοιπα σημεία του σώματός μας. Ταυτόχρονα, το μάτι εκπαιδεύεται και «ζυγίζει».
Κατά την ανάγνωση συναισθανόμαστε τις λέξεις να αιωρούνται στον χώρο όπου βρισκόμαστε και να «χτίζουν» τον κόσμο στον οποίο αναφέρονται· σαν μια χρονοκάψουλα που οπουδήποτε και εάν μας μεταφέρει, εκπαιδεύει με εικόνες και σκέψεις τον εσωτερικό μας αμφιβληστροειδή. Και, καμιά φορά, αισθανόμαστε να βρίσκουμε έναν ιδανικό χωροχρόνο.
Ή, κατά την ανάγνωση, ότι ανήκουμε σε μία μεγάλη «οικογένεια» που τρέφεται νοητά από τις λέξεις εκείνες που σαν ιχώρ ξεπήδησαν από την πένα του δημιουργού –μία διαδικασία που για τον δημιουργό ενίοτε επιφέρει πόνο αναμεμειγμένο με λύτρωση.
Ξεφυλλίζοντας τις σελίδες ενός βιβλίου μπορούμε να συναισθανθούμε τη φροντίδα του δημιουργού για το –κάθε φορά– «πνευματικό του παιδί» (ενν. το βιβλίο). Όπως και τη φροντίδα όσων συνέβαλαν για την έκδοση και διάδοσή του, εκτός του δημιουργού-συγγραφέα: μεταφραστές, εικονογράφοι, γραφίστες, τυπογράφοι, εκδότες, βιβλιοπώλες.
Εκείνων που μαζί με τον δημιουργό συμβάλουν στην προώθηση της βιβλιοφιλίας, της φιλαναγνωσίας και της διάδοσης του βιβλίου, και υπενθυμίζουν ότι «το διάβασμα είναι ένας άλλος τρόπος να είσαι κάπου» (Ζοζέ Σαραμάγκου, Πορτογάλος συγγραφέας, 1922-2010, Νόμπελ 1998).
Πηγή φωτ.: Shutterstock
Τα παραπάνω είναι ορισμένα μόνο από όσα ξεπήδησαν από τη δική μας πένα για τη μαγεία, τη λύτρωση και τη δύναμη του βιβλίου, όπως τα έχουμε συναισθανθεί. Γράφονται με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Βιβλίου που έχει καθιερωθεί από την UNESCO να γιορτάζεται στις 23 Απριλίου, ημέρα κατά την οποία τα βιβλία έχουν την τιμητική τους.
Η ημέρα επιλέχθηκε και είναι αφιερωμένη σε δύο μεγάλους δημιουργούς της παγκόσμιας λογοτεχνίας που «έφυγαν» την ίδια ημέρα (23 Απριλίου 1616) από τη ζωή: τους Ουίλιαμ Σαίξπηρ και Μιγκέλ ντε Θερβάντες. Ξεκινώντας από το 2016, η Ένωση Ελληνικού Βιβλίου καθιέρωσε και στην Ελλάδα την 23η Απριλίου ως Ημέρα Βιβλίου, με κεντρικό μήνυμα «διαβάζω & αλλάζω».
Την ημέρα αυτή οργανώνεται σε όλη την Ελλάδα ο Περίπατος Βιβλίου σε δημόσιες και δημοτικές βιβλιοθήκες, βιβλιοπωλεία και εκδοτικούς οίκους, με σκοπό να δημιουργηθούν νέοι αλλά και να κινητοποιηθούν οι παλιοί αναγνώστες. Ώστε, όλοι μαζί να οδηγηθούν στα βιβλιοπωλεία και στις βιβλιοθήκες –εκεί, άλλωστε όπου φυλάσσεται και «αναπνέει» το βιβλίο.
Πηγή φωτ.: Shutterstock
Εφέτος, στην Ελλάδα, οι εορτασμοί πραγματοποιήθηκαν στις 22 Απριλίου, όπως είχαμε αναφέρει στο προηγούμενο σημείωμά μας, εδώ.
Ο κάθε φορά εορτασμός γίνεται με τη φιλοδοξία να ξεκινήσουν νέες ενέργειες και ευκαιρίες ανάδειξης της ανάγνωσης, να προωθηθεί η αναγκαία υπόθεση της παιδείας και του πολιτισμού, που βάλλονται στις ημέρες μας.
Επηρεαζόμενοι από τα βιβλία και την ιδιαίτερη μυρωδιά που πηγάζει από το σημείο που «κουμπώνουν» οι σελίδες τους, θα λέγαμε ότι καθένας μας είναι ένα αλλιώτικο βιβλίο· ένα βιβλίο με μαλακό ή χοντρό εξώφυλλο, απαλές, τραχείς ή μυτερές σελίδες, εύκολα ή δύσκολα αναγνώσιμο.
