Ε ναι, χρόνος σας είναι, μπορεί τα γεγονότα να είναι εκείνα που είναι, αλλά η επίγευση, η αντιμετώπιση, ο χρωματισμός είναι δικός σας. Κι ας αρχίσουμε από τα ημερολόγια. Είτε τα χαρίσουμε είτε επιλέγουμε το δικό μας.
Το 2022 ως είναι φυσικό έχει άρωμα Μικράς Ασίας. 100 χρόνια από την Καταστροφή και η Εταιρεία Ελλήνων Συγγραφέων, οι εκδόσεις Πατάκη «χρωματίζουν» τις μέρες μας. Άλλοι επιλέγουν αισιοδοξία, θετική σκέψη που την έχουμε ανάγκη.
Ευτυχώς υπάρχει και η ευγνωμοσύνη, ναι έγινε ημερολόγιο.
Εσείς, επιλέγοντας, ορίσατε τον χρόνο σας.
Ημερολόγιο Εταιρείας Συγγραφέων «1922-2022: 100 χρόνια μνήμης από την Καταστροφή», εκδ. Νίκας
Με κείμενα 50 μελών της εταιρείας. Την έκδοση προλογίζουν ο Πρόεδρος Ιωσήφ Βεντούρας και η Γενική Γραμματέας Άννα Αφεντουλίδου, η οποία είχε και την ευθύνη της επιμέλειας ύλης. Υπεύθυνη σχεδιασμού & εικονογράφησης είναι η Κατερίνα Μαμάη και υπεύθυνος επιμέλειας κειμένων ο Σταύρος Δάλκος.
«Η Εταιρεία Συγγραφέων θέλοντας να συμβάλει μέσω της λογοτεχνίας στην επέτειο μιας από τις μεγαλύτερες τραγωδίες του ελληνισμού στον 20ό αιώνα, τη Μικρασιατική Εκστρατεία και την ακόλουθη Καταστροφή του 1922, έδωσε στο φετινό Ημερολόγιό της τον τίτλο: 1922-2022: 100 χρόνια μνήμης από την Καταστροφή», αναφέρει στο εισαγωγικό της σημείωμα η Άννα Αφεντουλίδου. Στο δικό του προλογικό σημείωμα, ο Ιωσήφ Βεντούρας αναφέρεται στον θεσμό των λογοτεχνικών ημερολογίων της Εταιρείας Συγγραφέων, που ξεκίνησε το 1993 και συνεχίζεται σταθερά και με την υποστήριξη πολλών εκδοτικών οίκων έκτοτε. Ο Ι. Βεντούρας υπενθυμίζει ότι το εξώφυλλο του πρώτου ημερολογίου κοσμούσε ένα έργο του Επίτιμου Προέδρου της, Οδυσσέα Ελύτη.
«Μικρασία, Χαίρε», Λογοτεχνικό ημερολόγιο 2022, εκδ. Πατάκη
Με υπότιτλο «Εκατό χρόνια από το ‘22» και περιεχόμενα: Μαρτυρίες, μνήμες, οδοιπορικά, χρονικά, ποίηση, πεζογραφία, σπαράγματα που προσπαθούν να καταγράψουν, να περιγράψουν, να διασώσουν, την αλήθεια, τη ζωή, τις ιστορίες... Το Λογοτεχνικό Hμερολόγιο 2022 είναι αφιερωμένο στο 1922 και στη Μικρασιατική Καταστροφή και αποτελεί το εικοστό πέμπτο, και τελευταίο, λογοτεχνικό ημερολόγιο που συνέλαβε και σχεδίασε ο Κώστας Σταμάτης (1956-2021) για τις εκδόσεις.
«Κάθε μέρα μια θετική σκέψη», εκδ. Καστανιώτη
Στόχος του είναι να εμπνεύσει, να διασκεδάσει, να δώσει υλικό για περισυλλογή, να βοηθήσει να κατανοήσουμε τον εαυτό μας, να μας κάνει – αν γίνεται— «να ζούμε την κάθε ημέρα του χρόνου στο έπακρο». O Γουίντυ Nτράιντεν που υπογράφει τα τα κείμενα, ψυχοθεραπευτής, καθηγητής Συμβουλευτικής Ψυχολογίας, έχει βοηθήσει πολλούς να αποκτήσουν καλύτερο έλεγχο της ζωής τους. H ουσία της φιλοσοφίας του: υιοθετώντας κάθε μέρα και μια νέα θετική σκέψη, εφαρμόζοντάς την και παρατηρώντας πώς αυτή επηρεάζει τις σκέψεις, τα αισθήματα και τις πράξεις μας, μπορούμε να καταπολεμήσουμε τις παράλογες πεποιθήσεις μας.
Δήμητρα Διδαγγέλου «Κάθε μέρα κι ένα Ευχαριστώ», εκδ. Καστανιώτη
Ή άλλως, ημερολόγιο ευγνωμοσύνης. Για να εντάξουμε την ευγνωμοσύνη στην καθημερινότητα, να αντλήσουμε ικανοποίηση από όσα έχουμε και είμαστε, να αποκτήσουμε ένα φίλτρο μέσα από το οποίο θα δίνουμε νέο νόημα στις εμπειρίες μας. Διότι ακόμα και σε περιόδους κρίσης, η ευγνωμοσύνη μπορεί να φανεί πολύτιμη. Είναι και στάση ζωής.
«Ο τοίχος είχε τη δική του υστερία», εκδ. Καστανιώτη
To mask or not to mask, Ημερολόγιο 2022. Ναι καλά καταλάβατε. Η χρησιμότητα ενός τοίχου ποικίλλει. Χρησιμεύει ως μέσο επικοινωνίας. Γράφεις συνθήματα (Οι Ναζί στη φυλακή), στέλνεις μηνύματα (Δήμητρα, σ’ αγαπώ), «λες» τον πόνο σου (Ο Πανιώνιος δεν ανήκει στην Γ’ Εθνική). Χρησιμεύει ως κυματοθραύστης. Ενίοτε έχει και πλάκα.
«Καλύτερα γίνεται», 2022, εκδ. Πεδίο
Η συγγραφέας Δρ Νάνσυ Μαλλέρου μας το επιβεβαιώνει. Το φετινό ηµερολόγιο «Καλύτερα Γίνεται» είναι αφιερωµένο σε µια νέα διευρυµένη προοπτική για όλους. «∆εν έχει σηµασία αν είναι καλοκαίρι, Χριστούγεννα ή Πάσχα, αν ξεκινάµε τώρα, αν βρισκόµαστε στο ηµίχρονο ή στο τέλος, αν κατανοούµε τον κόσµο µε διαφορετικό τρόπο ή ρυθµό. Η ζωή µας είναι ζωή µας, και επιθυµία µου είναι όλοι να την περνάµε µε απόλαυση, χαρά, ευτυχία και παραγωγικότητα», υπογράφει η συγγραφέας.
«Ημερολόγιο Θετικής Ενέργειας 2022», εκδ. Μίνωας
«Φρόντισε τον εαυτό σου». «Ξεπέρασε τους φόβους σου». «Βρες τον ανώτερο σκοπό της ζωής σου». Ένα ημερολόγιο με ενθαρρυντικές σελίδες.
Αθηναϊκό ημερολόγιο, 2022, εκδ. Φιλιππότη, σελ. 256
Με κεντρικό θέμα κείμενα της Αντουανέττας Καλλέγια και υπενθύμιση όσον αφορά την ιστορική μνήμη (Μικρασιατική καταστροφή), στα περιεχόμενα θα βρείτε σελίδες για τα προσφυγικά και τα Κουντουριώτικα, την Καισαριανή και τον Βύρωνα, τη Νέα Σμύρνη, την Νέα Φιλαδέλφια και την Νέα Ιωνία, την Παλιά Κοκκινιά, τη Νίκαια και το Αιγάλεω.
Ημερολόγιο για μια πράσινη ζωή 2022, εκδ. Μίνωας
«Η επαφή με τη φύση θα ενισχύσει την οικολογική σας συνείδηση και θα σας βοηθήσει να κατανοήσετε ότι η Γη είναι το μοναδικό αληθινό σπίτι όλων μας» υπογραμμίζει κι υπενθυμίζει από τις πρώτες σελίδες.
Ημερολόγιο Καλοτυχίας 2022, Οι κυράδες της Μικράς Ασίας, εκδ. Μύρτος
Με αφορμή τη συμπλήρωση 100 ετών από τη Μικρασιατική καταστροφή, η Σάρα Φαφούτη γράφει για τις Κυράδες της Μικράς Ασίας. «Ήταν γυναίκες με πάθος, δύναμη και αξιοπρέπεια, γυναίκες άξιες, γενναιόδωρες, γαλαντόμες, κομψές και κιμπάρισσες, αρχόντισσες, ξεχωριστές.
Δίδαξαν παραμύθια, τραγούδια, χορούς, γιατροσόφια, γλυκομαγειρέματα και υπερασπίστηκαν με σθένος τις αξίες τους. Μας γοήτευσαν με την αυθεντικότητά τους, την αγάπη και την περηφάνια που είχαν για τον τόπο και τις ρίζες τους».
Ημερολόγιο 2022, Ταξιδεύοντας με τις λέξεις εκδ. Ταξιδευτής
Ο Γιώργος Παπαζαχαρίου παρουσιάζει για τρίτη χρονιά, στο ημερολόγιο για το 2022, αποσπάσματα και κείμενα της εκπομπής του στο Πρώτο Πρόγραμμα της ΕΡΤ. Επικεντρώνοντας σε λέξεις που μας απασχόλησαν: Μάσκα, Σιγά τον πολυέλαιο, Έλληνες αεί παίδες, Μπουντρούμι – Ιππόδρομος, Hellenic quest, Η μία ψήφος, Γυναικοκτονία, Τα Άγραφα, Φοβία, Φράσεις από τις ακολουθίες της Μ. Εβδομάδας, ᾽Αβελτηρία, Διπλωματία, Δαίμων, Τετάρτη και Παρασκευή τα νύχια σου μην κόψεις, Καραντίνα, Ασφάλεια, Μεταφραστικά δάνεια, Αιδώς, Συλλογική προσπάθεια, Μόρτης, Τσίφτης, Πυθία, Παρετυμολογικά, Αιγαίος, Νερό, Μιθριδατισμός, Παροιμία, Μπόλικος, Ονοματοδοσία πόλεων, Ευτυχία, Μποέμ, Κρουασάν, Λάθη στη χρήση των επιρρημάτων, Μεταξύ κύλικος και χειλέων, Μαφία, Βωμολόχος, Πακέτο, Πίθος των Δαναΐδων, ΟΧΙ, Στερεοτυπία, Φύρδην μίγδην, Αιγάλεω, Πειραιάς, Ψευδόφιλες λέξεις, Μούσι, Χειμερινό ηλιοστάσιο, Ελληνικές καλένδες. «Για ένα ταξιδιάρικο -όχι μόνο λεξιλογικά- 2022».
Βιβλία ειδικά για τον καθένα μας
Εδώ παίζουν ρόλο οι αδυναμίες που έχουμε: γλωσσολογικές, ποιητικές, φιλοσοφικές, ιστορικές, λογοτεχνικές, ό,τι του αρέσει να μελετά ο καθένας. Εμείς θα κάνουμε για σας μια γρήγορη περιήγηση. Εσείς, γνωρίζετε τις αδυναμίες των αγαπημένων.
Γιώργος Σεφέρης «Επιστολές στην αδελφή του Ιωάννα (1046- 1952), Εισαγωγή/ Επιμέλεια επιστολών/ Σημειώσεις: Γιώργος Δ. Παναγιώτου, εκδ. Μελάνι, σελ. 224
Απευθυνόμενος στην κατά δύο χρόνια μικρότερη αδελφή του, της γράφει για όλα, σημαντικά και ασήμαντα, εντελώς αυθόρμητα, χωρίς αναστολές, ιδιαίτερα για τα προσωπικά του θέματα, τα βαθιά του συναισθήματα, για όλες τις μικρές χαρές του, για όλους τους δισταγμούς και τους καημούς του, προσωπικούς και υπηρεσιακούς. Πολλές φορές εξομολογητικά, με έναν τόνο απογοήτευσης και πικρού παράπονου, άλλοτε, κάνοντας προσωπικούς απολογισμούς ή εκφράζοντας ενδόμυχες σκέψεις. Εννοείται για όσους αγαπούν τον Σεφέρη.
Jozef Czapski «Ο Προυστ αντίδοτο στην κατάρρευση», Μετάφραση: Λίζυ Τσιριμώκου, εκδ. Ποταμός, σελ. 142
Εδώ μιλάμε για καθαρτήριο: Πώς μια σειρά προφορικών διαλέξεων σ' ένα στρατόπεδο συγκέντρωσης μπορεί όχι απλώς να αφορά, αλλά να σώζει από την έσχατη εξαθλίωση, πάει να πει την απώλεια της ανθρώπινης ιδιότητας, 400 Πολωνούς αξιωματικούς;
Ο Πολωνός αξιωματικός Γιόζεφ Τσάπσκι, ένας από τους ελάχιστους επιζήσαντες της σφαγής του Κατύν, βρίσκεται εν συνεχεία έγκλειστος για δεκαοκτώ μήνες στο στρατόπεδο του Γκριαζόβιετς στη Ρωσία. Η βαθιά του αγάπη για τη λογοτεχνία και, ειδικότερα, για τον Προυστ, τότε τον έσωσε, τους έσωσε και μας σώζει ακόμα. Για τους λάτρεις του Προυστ. Αποτελεί την έμπρακτη απάντηση, το απαράμιλλο πειστήριο της ιαματικής, αν όχι και θαυματουργικής δύναμης της λογοτεχνίας.
Γιάννης Ψυχοπαίδης «Εις τον καιρόν», Πρόσωπα της Τέχνης, μικρά κείμενα για τις μορφές και τους δημιουργούς, εκδ. Κέδρος
Μια διαδρομή μέσα από μικρά κείμενα για πρόσωπα της τέχνης, σε μια αντίστροφη πορεία από το σήμερα μέχρι το μακρινό 1991.
Πρόσωπα της τέχνης -της ζωγραφικής, της γλυπτικής, του ποιητικού λόγου-, καταξιωμένοι και νεότεροι δημιουργοί. Πρόσωπα που αναλαμβάνουν τα ίδια την ευθύνη να δημιουργήσουν την ιστορία τους, που είναι και δική μας ιστορία.
Kate Kirkpatrick «Πώς η Σιμόν έγινε η Μποβουάρ» Μια ολόκληρη ζωή, Μετάφραση: Στέλλα Κάσδαγλη, εκδ. Μεταίχμιο, σελ. 504
Μια πρωτοποριακή βιογραφία που αντλεί υλικό από αδηµοσίευτες πηγές για να αφηγηθεί τη συναρπαστική ιστορία του πώς η Σιµόν έγινε η Μποβουάρ, η γυναίκα που ακόµα και σήµερα προκαλεί και µας εµπνέει.
Διονύσης Π. Σιμόπουλος «Ο ουρανός της Ελλάδας/ Χειμώνας», Οδηγός για τα άστρα και τους αστερισμούς, εκδ. Μεταίχμιο, σελ. 248
Ο Διονύσης Π. Σιμόπουλος, ο πλέον έγκριτος εκλαϊκευτής αστρονομίας στην Ελλάδα, μας ξεναγεί στον ελληνικό ουρανό ανά εποχή εξηγώντας μας και αναλύοντάς μας ποιοι αστερισμοί είναι ορατοί ανάλογα με την κάθε εποχή, πώς πήρε το όνομά του ο κάθε μήνας του έτους και εισάγοντάς μας σε βασικές έννοιες της αστρονομίας. Στην έκδοση περιλαμβάνεται πλούσιο φωτογραφικό υλικό.
Bill Bryson «Στο σπίτι. Μια περιδιάβαση στην Ιστορία από δωμάτιο σε δωμάτιο», εκδ. Μεταίχμιο, σελ. 608
Από τι αποτελείται άραγε η Ιστορία; Αιώνες ανθρώπων που ζουν ήσυχα την καθημερινότητά τους – τρώνε, κοιμούνται, κάνουν σεξ, ψάχνουν τρόπους να διασκεδάσουν. Και πού πραγματοποιούνται όλες αυτές οι απόλυτα κανονικές δραστηριότητες; Στο σπίτι μας. Αυτή ήταν η σκέψη που ενέπνευσε τον Bill Bryson να ξεκινήσει ένα ταξίδι στα δωμάτια του ίδιου του σπιτιού του, ενός πρεσβυτερίου του 1851 στο Νόρφολκ, για να ανακαλύψει πώς έφτασαν να υπάρχουν τα πιο κοινότοπα πράγματα της ζωής μας. Και αυτά που ανακάλυψε τελικά αποτελούν αναπάντεχες συνδέσεις ανάμεσα στο Κρίσταλ Πάλας και τον Πύργο του Άιφελ, στο σκορβούτο και τους συλητές τάφων, στους κοριούς των κρεβατιών μας και την Βιομηχανική Επανάσταση, και ανάμεσα σε σχεδόν καθετί άλλο που έχει ποτέ συμβεί: και απ’ όλα αυτά προέκυψε ένα από τα πιο διασκεδαστικά και διαφωτιστικά βιβλία που έχουν γραφτεί ποτέ για την ιστορία του τρόπου ζωής μας.
Τζόναθαν Σαφράν Φόερ «Το κλίμα είμαστε εμείς / Η σωτηρία του πλανήτη ξεκινάει από το πρωινό μας», εκδ. Κέδρος
Με διορατικότητα, ενσυναίσθηση και τη σπιρτάδα που τον χαρακτηρίζει, ο Τζόναθαν Σάφραν Φόερ παρουσιάζει το πιο φλέγον ζήτημα της εποχής μας με τρόπο μοναδικό.
Δεν μας καλεί μόνο να το δούμε ζωντανά μπροστά μας και να αντιληφθούμε πόσο επείγει η αντιμετώπισή του· μας προσφέρει κι έναν τρόπο να συμμετάσχουμε στη σωτηρία του πλανήτη.
Julian Baggini, Antonia Macaro «Ζωή Οδηγίες χρήσης από τους μεγάλους φιλοσόφους για να τα βγάλεις πέρα», Μετάφραση: Μανώλης Ανδριωτάκης, εκδ. Μεταίχμιο, σελ. 552
Νιώσατε ποτέ ότι η ζωή σας θα ήταν πολύ πιο εύκολη αν είχε εγχειρίδιο µε οδηγίες χρήσης; Χάρη σε αυτό το πρωτότυπο λεξικό… αυτοβοήθειας, θα αξιοποιήσετε τις συµβουλές των µεγάλων φιλοσόφων, για να µπορέσετε να ακολουθήσετε το δικό σας µονοπάτι και να δώσετε τις δικές σας απαντήσεις στα µεγάλα ερωτήµατα. Από το Α ως το Ω, ανακαλύψτε τη διαχρονική σοφία που θα σας βοηθήσει να ζήσετε καλύτερα. Μια επιτυχηµένη περιήγηση στον λαβύρινθο της ύπαρξης, όπως γράφτηκε.
Γρηγόρης Τσούνης, Λάμπρος Τσούνης «Στα μονοπάτια της Ακρόπολης» Γνωριμία με τα σπάνια φυτά και ζώα του Ιερού Βράχου, εκδ. Κέδρος
Στα είκοσι χρόνια των ερευνών τους ο Γρηγόρης και ο Λάμπρος Τσούνης κατέγραψαν όλα τα σπάνια φυτά και ζώα που απαντούν στα μονοπάτια της. Ανακάλυψαν ξανά, ύστερα από εκατό χρόνια που θεωρούνταν εξαφανισμένη, τη Μικρομέρια της Ακρόπολης. Το στενότοπο αυτό ενδημικό φυτό είναι από τα πιο σπάνια στον κόσμο και ζει μόνο στον Ιερό Βράχο και πουθενά αλλού στη γη!
Αλέξης Κυριτσόπουλος «Δον Κιχώτη, είσαι εδώ;», εκδ. Ίκαρος
«Μια λεπτή γραμμή χωρίζει την πραγματικότητα από τον κόσμο της φαντασίας. Αλλά δεν είναι ευθεία. Φτιάχνει σχήματα και ζωγραφιές. Και σε καλεί να την ακολουθείς». Ο Αλέξης Κυρτσόπουλος ακολουθεί την ιστορία του Δον Κιχώτη και αναδεικνύει τις σκηνές που συνθέτουν το δικό του ταξίδι στην ανάγνωση του κλασικού βιβλίου.
