Του Κωνσταντίνου Μαριόλη
Από τα 230 δισ. δολάρια ύποπτων συναλλαγών που διενεργήθηκαν μέσω της θυγατρικής της Danske Bank στην Εσθονία, μέχρι τις εκατομμύρια μεταφορές χρημάτων μέσω του δικτύου της ρωσικής επενδυτικής τράπεζας Troika Dialog και τη «βοήθεια» ορισμένων εκ των μεγαλύτερων τραπεζών, η Ευρώπη μοιάζει με ένα τεράστιο πλυντήριο που εξυπηρετεί όλους τους παράνομους του πλανήτη, από Μεξικανούς εμπόρους ναρκωτικών μέχρι Ρώσους ολιγάρχες και τρομοκράτες.
Αυτό υποστηρίζει το δίκτυο για την αποκάλυψη υποθέσεων οργανωμένου εγκλήματος και διαφθοράς, OCCRP, απονέμοντας το… όσκαρ «οργανωμένου εγκλήματος και διαφθοράς» για το 2018 στη δανέζικη τράπεζα Danske. Το «βραβείο» του 2017 πήγε στον Ροντρίγκο Ντουτέρτε, πρόεδρο των Φιλιππίνων, ενώ το 2016 «νικητής» ήταν ο ηγέτης της Βενεζουέλας, Νικολάς Μαδούρο.
Η Danske… κατάφερε μέσα στην τελευταία δεκαετία να «ξεπλύνει» δισεκατομμύρια δολάρια ρωσικής προέλευσης σε ένα σκάνδαλο που εμπλέκει 32 νομίσματα και επιχειρήσεις από την Κύπρο, τις Παρθένες Νήσους και τις Σεϋχέλλες. Η τράπεζα παραδέχθηκε την εμπλοκή της με αποτέλεσμα η μετοχή της να έχει χάσει περίπου το 50% της αξίας της από το καλοκαίρι του 2017 μέχρι σήμερα.
Εκτός, όμως, από τη Ρωσία, το υποκατάστημα στην Εσθονία ήταν ιδιαίτερα ενεργό και σε μεταφορές από το Αζερμπαϊτζάν. Χρήματα που κατέληξαν μέσω της Danske σε offshore εταιρείες, υψηλόβαθμους αξιωματούχους, ακόμη και Ευρωπαίους πολιτικούς.
Πριν από λίγες ημέρες, το OCCRP επανήλθε, αυτή τη φορά με έγγραφα που εμπλέκουν την ρωσική Troika Dialog – την πάλαι ποτέ μεγαλύτερη επενδυτική τράπεζα της Ρωσίας - και αφορούν «ξέπλυμα» 4,6 δισ. δολαρίων κατά την περίοδο 2006-2013.
Σύμφωνα με το OCCRP, στο οποίο συμμετέχουν μέσα ενημέρωσης από διάφορα σημεία του πλανήτη, όπως ο βρετανικός Guardian και η γερμανική Suddeutsche Zeitung, σε διάστημα 8 ετών διενεργήθηκαν εκατομμύρια μεταφορές χρημάτων για πάνω από 250.000 εταιρείες.
Το «πλυντήριο» βοηθούσε μέλη της ρωσικής ελίτ να μεταφέρουν δισεκατομμύρια δολάρια μέσω offshore εταιρειών. Μέσω του συστήματος, Ρώσοι ολιγάρχες είχαν τη δυνατότητα να παρακάμπτουν τους περιορισμούς που υπήρχαν, να κρύβουν περιουσιακά στοιχεία στο εξωτερικό και να «ξεπλένουν» χρήμα.
Ο ιστός μετέφερε, επίσης, κεφάλαια σε πανίσχυρους φίλους του Βλάντιμιρ Πούτιν, ενώ επέτρεπε σε πολιτικούς να αποκτούν μετοχές σε κρατικές εταιρείες, να αγοράζουν πολυτελή σκάφη και να πληρώνουν μουσικούς αστέρες για χλιδάτα πάρτι. Την περασμένη Πέμπτη, μάλιστα, το OCCRP , ανέφερε ότι συναλλαγές του δικτύου της Troika αφορούσαν και δύο εταιρείες με τις οποίες συνδέεται ο στενός φίλος του Βλάντιμιρ Πούτιν και διάσημος τσελίστας, Σεργκέι Ρολντούγκιν.
Δεν είναι η πρώτη φορά που ο Ρολντούγκιν απασχολεί την επικαιρότητα για τα οικονομικά του, αφού βρισκόταν και στα Panama Papers. Οι νέες αποκαλύψεις δείχνουν ότι οι εταιρείες που συνδέονται με τον Ρώσο μουσικό έλαβαν τουλάχιστον 69 εκατ. δολάρια την περίοδο 2008-2010 από το «πλυντήριο» της Troika, καθώς συναλλάσσονταν με 4 εταιρείες του δικτύου.
Το σκάνδαλο «αγγίζει» ακόμη και τη βασιλική οικογένεια της Αγγλίας, καθώς όπως αποκάλυψε ο Guardian, φιλανθρωπικό ίδρυμα του πρίγκιπα Κάρολου δέχθηκε δωρεές από μία offshore που συμμετείχε στο εν λόγω δίκτυο. Συνολικά, εκτιμάται ότι μόνο από 70 υπεράκτιες εταιρείες με λογαριασμούς στη Λιθουανία μεταφέρθηκαν στην Ευρώπη και στις ΗΠΑ περί τα 4,6 δισ. δολάρια.
Το φινλανδικό μέσο YLE, από την πλευρά του, αποκάλυψε ότι η δανέζικη τράπεζα Nordea χειρίστηκε ύποπτες συναλλαγές ύψους 700 εκατ. ευρώ, μέρος των οποίων συνδέονται με τον θάνατο του Ρώσου δικηγόρου Σεργκέι Μαγκνίτσκι. Η Suddeutsche Zeitung αποκάλυψε ότι πάνω από 889 εκατ. δολάρια μεταφέρθηκαν από λογαριασμούς της Deutsche Bank στο «πλυντήριο Troika» κατά την περίοδο 2003-2017. Οι συναλλαγές «πέρασαν» επίσης από τραπεζικούς κολοσσούς όπως η Citigroup, η Deutsche Bank, η ABN Amro και η Raiffeisen. Οι ύποπτες συναλλαγές στα χαρτιά αφορούσαν «αγαθά», «τρόφιμα», «ανταλλακτικά» κ.ά.
Αν επιβεβαιωθούν τα όσα υποστηρίζει το δίκτυο για την αποκάλυψη υποθέσεων οργανωμένου εγκλήματος και διαφθοράς, OCCRP, τότε θα πρέπει η ΕΚΤ να επανεξετάσει όλα τα στάδια της διαδικασίας ελέγχου των ευρωπαϊκών τραπεζών. Η υπόθεση αναμένεται να έχει και συνέχεια καθώς αναδεικνύονται οι τρύπες του συστήματος αφού το επίπεδο συντονισμού και συνεννόησης μεταξύ των τραπεζών παραμένει σε απογοητευτικά επίπεδα. Το θέμα είναι αν υπάρχει θέληση από τις αρχές...
