Του Γιώργου Δασκαλόπουλου
Καθώς η βελτίωση των οικονομικών συνθηκών «οδηγεί» την αγορά αυτοκινήτου σε σταθερή άνοδο (με +10% για το ενδεκάμηνο του 2019) στην κυβέρνηση ωριμάζει και το μείγμα της πολιτικής που θα αρχίσει να εφαρμόζεται από το 2020 με την εισαγωγή κινήτρων για την αγορά αυτοκινήτων νέας τεχνολογίας, αλλά και την εφαρμογή αντικινήτρων για τα παλαιοτέρα ρυπογόνα και ανασφαλή οχήματα.
Τα στατιστικά στοιχεία του Συνδέσμου Εισαγωγέων Αντιπροσώπων, είναι ενθαρρυντικά για το 2019 καθώς επιβεβαιώνουν την αυξητική τάση στις αγορές νέων αυτοκίνητων. Το 11μηνο έως τον Νοέμβριο έκλεισε με 107.512 νέες ταξινομήσεις (έναντι 98.100 το ίδιο διάστημα του 2018) και στον κλάδο διαμορφώνεται η αισιοδοξία, ότι βοηθούντος και του οικονομικού κλίματος, η επόμενη χρονιά θα είναι ακόμη καλύτερη. Η εικόνα της αγοράς «κινεί» αντιπροσώπους και εμπόρους στην εφαρμογή μιας νέας πολιτικής στη στρατηγική τους, αλλά και την κυβέρνηση στην υιοθέτηση των νέων μέτρων που θα επιβραβεύουν τις αγορές αυτοκινήτων νέας αντιρυπογόνου τεχνολογίας: ηλεκτρικής και υβριδικής. Παράλληλα, η κυβέρνηση στοχεύει στην αντικατάσταση του στόλου των αυτοκινήτων των Ελλήνων, που στη μεγάλη πλειοψηφία τους είναι παλαιάς τεχνολογίας.
Μια πρόσφατη πανευρωπαϊκή έρευνα, αποτύπωσε το «ελληνικό πρόβλημα». Στη χώρα μας, παρά την ανάκαμψη της αγοράς το μεγαλύτερο μέρος του στόλου είναι ηλικιωμένο. Από τα 5.125.000 οχήματα που κυκλοφορούν στους δρόμους, το 72% είναι ηλικίας άνω των 10 ετών. Για τα ΙΧ επιβατικά, ο μέσος όρος ηλικίας είναι 14,6 έτη. Για τα ελαφρά φορτηγά είναι 17,3 έτη και για τα βαρέα φορτηγά ο μέσος όρος είναι σχεδόν 19 έτη. Εντυπωσιακό είναι και το γεγονός ότι στην Ελλάδα εξακολουθούν να κυκλοφορούν 750.000 μη καταλυτικά οχήματα. Δηλαδή τεχνολογίας προγενέστερης της δεκαετίας του '90 και εξαιρετικά ρυπογόνα, αλλά και ανασφαλή.
Την ίδια στιγμή, παρά τη στροφή του κοινού στις οικονομικές και περιβαλλοντικά φιλικές νέες τεχνολογίες αυτοκίνησης το ποσοστό των υβριδικών αυτοκίνητων που έχουν πωληθεί αντιστοιχεί σήμερα στο 3,2% του στόλου, ενώ των ηλεκτρικών μόλις στο 0,2%. Ίσως δε, να είναι ιδιαίτερα χαρακτηριστικό ότι στην Ελλάδα το 2019 πωλήθηκαν μόνο 2 ηλεκτροκίνητα αυτοκίνητα της Tesla. Βέβαια για την εφαρμογή της ηλεκτροκίνησης θα χρειαστούν και οι υποδομές, που σήμερα …απλά δεν υπάρχουν. Σε όλη τη χώρα είναι εγκατεστημένοι μόλις 140 σταθμοί φόρτισης για ηλεκτροκίνητα αυτοκίνητα.
Όλα αυτά θα αρχίσουν να αλλάζουν από την ερχόμενη χρονιά καθώς στόχος είναι τον επόμενη δεκαετία ο ελληνικός στόλος οχημάτων να πέσει στον μέσο όρο των 11 ετών που είναι ο ευρωπαϊκός, αλλά και να περιλαμβάνει μέχρι το 2030 κατά 10% ηλεκτροκίνητα οχήματα. Στην κυβέρνηση είναι ήδη αντιληπτό, ότι ένας από τους λόγους για τους οποίους οι νέες τεχνολογίες αυτοκίνησης βρίσκονται «πίσω» είναι και το υψηλό κόστος αγοράς. Όπως επίσης και η έλλειψη θεσμικού πλαισίου και υποδομών φόρτισης των αυτοκινήτων.
Το σχέδιο του υπουργείου Περιβάλλοντος και των συναρμόδιων υπουργείων προβλέπει μέσα στους επόμενους μήνες την ολοκλήρωση μιας σειράς νομοθετικών ρυθμίσεων που θα αξιοποιούν την κοινοτική χρηματοδότηση και θα περιλαμβάνουν:
- Εκτεταμένο πρόγραμμα εγκατάστασης φορτιστών με επιδότηση από το ΕΣΠΑ σε δημοτικούς χώρους, χώρους εργασίας και χώρους στάθμευσης επιχειρήσεων
- Εγκατάσταση ταχυφορτιστών (φόρτιση σε 30 λεπτά) στους αυτοκινητόδρομους και σε σταθμούς καυσίμων
- Επιδότηση για τις νέες άδειες ηλεκτροκίνητων ταξί
- Μαζικό πρόγραμμα αντικατάστασης του στόλου των δημόσιων συγκοινωνιών με εφαρμογή της ηλεκτροκίνησης κατά 30% σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη.
- Κίνητρα για φορολογική απόσβεση 25% ανά έτος στα εταιρικά αυτοκίνητα νέας τεχνολογίας.
Ακόμη, εξετάζεται το ενδεχόμενο στα κίνητρα να περιληφθεί και η δωρεάν στάθμευση στο κέντρο αλλά και διέλευση από τα διόδια για τα ηλεκτροκίνητα αυτοκίνητα. Ένα ενδιαφέρον στοιχείο, είναι και το ότι με την ανάπτυξη της αγοράς οι ιδιοκτήτες των ηλεκτρικών οχημάτων θα έχουν όφελος και από τη συμμετοχή τους στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας, πουλώντας ρεύμα στο δίκτυο τις ώρες αιχμής (αποφορτίζοντας τις μπαταρίες τους) και αγοράζοντας (φορτίζοντας τη μπαταρία) τις ώρες χαμηλής ζήτησης που οι τιμές είναι φθηνότερες.
Παράγοντες της αγοράς σε γνώση των κυβερνητικών σχεδιασμών εκτιμούν ότι μόνο μέσα στο 2010, οι σταθμοί φόρτισης, από 140 θα φτάσουν τους 6.000 καθώς οι μεγάλοι εισαγωγείς ετοιμάζονται πυρετωδώς να στηρίξουν τον σχεδιασμό, ο οποίος άλλωστε συνάδει και με την τάση στην παγκόσμια αυτοκινητοβιομηχανία. Δεν είναι τυχαίο ότι οι ηγέτες του κλάδου πραγματοποίησαν τα τελευταία χρόνια κολοσσιαίες επενδύσεις για τη μετάβαση στις νέες τεχνολογίες, ενώ αξίζει να σημειωθεί ότι η ανάληψη του κόστους αυτούς οδήγησε την τελευταία σε επιχειρηματικές συγχωνεύσεις.
Σε εγχώριο επίπεδο οι εισαγωγείς ετοιμάζονται αντίστοιχα για την υποδοχή των νέων τεχνολογιών, που μόνο για τα επόμενα θα απαιτήσουν υποδομές της τάξης του 1 και πλέον δις. ευρώ ώστε να μπορεί να εξυπηρετηθεί ο στόλος των ηλεκτρικών ΙΧ αλλά και να δημιουργηθούν οι υποδομές για την διαχείριση των συσσωρευτών.
Παράλληλα βέβαια, το κράτος ακολουθώντας τις οδηγίες της ΕΕ θα εισάγει και τα αντικίνητρα για τα ΙΧ παλαιάς τεχνολογίας. Ανάμεσά τους και η αλλαγή στο σύστημα τελών κυκλοφορίας που θα γίνει βαρύτερο για τα παλιά αυτοκίνητα, όπως επίσης και γι αυτά που εκπέμπουν υψηλά επίπεδα ρύπων παρά την καταλυτική τεχνολογία.
