Μετά από μία δεκαετία κρίσης η αγορά των ακινήτων αναθερμαίνεται καθώς οι τιμές παραμένουν ελκυστικές μέχρι και 25% χαμηλότερα από τα επίπεδα του 2007, παρά την άνοδό τους κατά 10% πέρυσι, σύμφωνα με στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος.
Τα επιτόκια των στεγαστικών δανείων είναι φθηνά, ενώ οι Τράπεζες ποντάρουν στη στεγαστική πίστη και εκτιμούν τη μέση ετήσια άνοδο στις χορηγήσεις στο 40%. Έδωσαν περίπου 900 εκατ. ευρώ στεγαστικά δάνεια πέρυσι και θα μπορούσαν να δώσουν και περισσότερα, αλλά ένα πλέγμα γραφειοκρατικών εμποδίων και σωρευμένων προβλημάτων, ταλανίζει τους υποψήφιους δανειολήπτες και καθυστερεί τις διαδικασίες.
Υποστηρικτικά στη ζήτηση ακινήτων μπορούν να λειτουργήσουν οι προσπάθειες για άρση των γραφειοκρατικών εμποδίων με την ψηφιοποίηση του δημοσίου. Σταδιακά, θα γίνονται όλα πιο γρήγορα και ευκολότερα.
Όμως αρχικά, η ψηφιακή μετάβαση των κτηματολογικών γραφείων ή υποθηκοφυλακείων δεν ήταν απλή, ενώ ο όγκος εργασίας που συσσωρεύτηκε λόγω της πανδημίας έκανε τα πράγματα χειρότερα. Επιπλέον, οι νέες απαιτήσεις για τεχνικές λεπτομέρειες, όπως τα ενεργειακά πιστοποιητικά, δεν βοήθησαν καθώς η αγορά μόλις εξήλθε από την πανδημική ύφεση ενώ είχε προηγηθεί δεκαετής ύφεση και κρίση.
Από την άλλη πλευρά στη συναλλαγή εμπλέκονται πολλοί φορείς και τα πράγματα γίνονται περίπλοκα. Στο στεγαστικό δάνειο δεν εμπλέκεται μόνον η Τράπεζα, αλλά πολλοί φορείς του δημοσίου, κτηματολόγιο ή υποθηκοφυλακείο, εφορία, ενώ υπάρχουν και οι νομικές και τεχνικές λεπτομέρειες, με δικηγόρους, μηχανικούς, συμβολαιογράφους κλπ.
Παράλληλα, ελλείψεις σε στοιχεία και μη τακτοποίηση π.χ. αυθαιρέτων χώρων από χρόνια, (τακτοποίηση ημιυπαίθριων χώρων κ.λπ.) προκαλεί εύλογα εμπόδια και καθυστερήσεις. Για όλα αυτά, θα πρέπει να ενημερωθεί ο υποψήφιος δανειολήπτης για να πλοηγηθεί ταχύτερα και ευκολότερα στη λήψη του δανείου.
Πάντως στην Ελλάδα τα βήματα για μια μεταβίβαση ακινήτου είναι 11, με 17 πιστοποιητικά και από το αρμόδιο υπουργείο υλοποιείται πια ένα σύστημα στον συμβολαιογράφο, ο ψηφιακός φάκελος μεταβίβασης ακινήτων, το οποίο με τη συναίνεση των ενδιαφερομένων θα αντλεί όλα τα πιστοποιητικά που χρειάζονται. Όλα θα μπορούν να γίνονται στον συμβολαιογράφο.
Οι πιο συνηθισμένες αιτίες καθυστερήσεων
Όλες οι Τράπεζες προσφέρουν βοήθεια και καθοδήγηση για τα απαραίτητα βήματα που πρέπει να κάνει ο δανειολήπτης. Ο πλήρης φάκελος βοηθά σε άμεση χορήγηση του δανείου που γίνεται θέμα λίγων ημερών. Οι μεγαλύτερες καθυστερήσεις οφείλονται κυρίως σε:
- Ελλιπή οικονομικά στοιχεία και ασάφειες εισοδημάτων και υποχρεώσεων κατά την αξιολόγηση της οικονομικής προέγκρισης.
- Ελλείψεις στα απαιτούμενα δικαιολογητικά.
- Προβλήματα τεχνικής και νομικής φύσης του ακινήτου (αυθαίρετα τμήματα, ασυμφωνίες στα έγγραφα, ακόμα και στα τετραγωνικά του ακινήτου ή αλλού, προβλήματα ταυτοποίησης ακινήτου, βάρη στο ακίνητο).
- Καθυστέρηση στην εύρεση του ακινήτου ή αλλαγή του ακινήτου κατά τη διαδικασία.
- Διαδικασία υπογραφής συμβολαίου αγοράς και διεκπεραίωσης φορολογικών υποχρεώσεων και λήψη φορολογικής ενημερότητας.
- Χρονοβόρα διαδικασία μεταγραφής των συμβολαίων αγοράς στα κατά τόπους Κτηματολογικά γραφεία / Υποθηκοφυλακεία.
- Έλλειψη συνεργασίας με τους μηχανικούς που θα ελέγξουν το ακίνητο και την αξία του
- Προβλήματα και καθυστερήσεις στα υποθηκοφυλακεία και κτηματολογικά γραφεία.
Σύντομα όλες οι μετεγγραφές τίτλων θα γίνονται ψηφιακά, αλλά για την ώρα μπορεί να υπάρξουν καθυστερήσεις. Μερικές φορές είναι μεγάλες και ο δανειολήπτης θα πρέπει να κινηθεί μέσω του δικηγόρου του, ενώ μπορεί να αντλήσει δικαιολογητικά για ΕΝΦΙΑ και εγγραφή προσημείωσης μέσω του myaade.gr και του Ktimatologio.gov.gr αντίστοιχα.
