Υποχωρεί σταδιακά το «πέπλο αβεβαιότητας» που κάλυπτε τη νέα γενιά των κόκκινων δανείων που θα προκύψουν από την κρίση της πανδημίας, καθώς έληξαν τα μορατόρια. Από δάνεια 27 δισ. ευρώ που είχαν τεθεί σε καθεστώς αναστολής καταβολής δόσης, σήμερα μόλις 4 δισ. ευρώ παραμένουν σε αυτό το «δίχτυ προστασίας».
Κατά για την ευαίσθητη αυτή κατηγορία δανειοληπτών που έχουν πληγεί από την κρίση, οι τράπεζες και οι servicers αρχίζουν να διαμορφώνουν μία σαφή εικόνα για το κατά πόσο τα δάνεια αυτά θα συνεχίσουν να εξυπηρετούνται κανονικά.
Οι δανειολήπτες αυτής της κατηγορίας αποτελούσαν για τον SSM τη μεγαλύτερη πηγή ανησυχίας καθώς για ένα αρκετά μεγάλο διάστημα (έως 9 μήνες) οι τράπεζες δεν είχαν τη δυνατότητα να παρακολουθήσουν τη συμπεριφορά των δανειοληπτών αυτών σε ένα πιεστικό οικονομικό περιβάλλον.
Πλέον η «αυλαία» έχει ανοίξει για τη συντριπτική πλειονότητα των δανείων αυτών, επομένως τόσο οι τράπεζες όσο και οι servicers αρχίζουν να «τεστάρουν» τις αντοχές των δανειοληπτών οι οποίοι έχουν πληγεί από την κρίση.
Από τις τράπεζες η Πειραιώς έχει ανακοινώσει ότι εφαρμόζει γενικευμένο καθεστώς step up, δηλαδή μειωμένης μηνιαίας δόσης για 18 μήνες για τα δάνεια εκείνα τα οποία ολοκληρώνεται η περίοδος αναστολής. Η Εθνική Τράπεζα προσφέρει το πρόγραμμα «Εθνογέφυρα», που θα δίνει μειωμένη δόση έως και 50% για όλο το 2021 για τους πελάτες που τεκμηριωμένα αδυνατούν να πληρώσουν το αρχικό ποσό της δόσης.
Σε γενικές γραμμές όπως ανέφερε στη Βουλή ο πρόεδρος της Ένωσης Τραπεζών Γ. Χατζηνικολάου, για την ομαλή επάνοδο εξυπηρετήσεως αυτών των δανείων, οι τράπεζες έχουν εντάξει τους επανερχομένους σε καθεστώς εξυπηρέτησης δανειολήπτες σε 5 κατηγορίες:
- Η 1η κατηγορία περιλαμβάνει όσους δανειολήπτες έχουν, αντικειμενικά, τη δυνατότητα να εξυπηρετήσουν πλήρως τις δανειακές τους οφειλές, αμέσως μετά τη λήξη της αναστολής.
- Η 2η κατηγορία αφορά σε δανειολήπτες στεγαστικών δάνειων που έχουν υπαχθεί στο πρόγραμμα ΓΕΦΥΡΑ Ι, για τους οποίους προβλέπεται 9μηνη επιδότηση δόσεων, μετά την άρση της αναστολής. Το Γέφυρα Ι είναι ένα πολύ επιτυχημένο πρόγραμμα, και για το λόγο αυτό υποστηρίζουμε και το πρόγραμμα ΓΕΦΥΡΑ 2, που θα αφορά μικρές επιχειρήσεις.
- Η 3η κατηγορία, αφορά σε δανειολήπτες, που αντιμετωπίζουν προσωρινά προβλήματα πλήρους εξυπηρέτησης των οφειλών τους. Για αυτή την κατηγορία, οι τράπεζες έχουν δημιουργήσει προγράμματα σταδιακής επαναφοράς, αρχίζοντας με 50% των δόσεων για 6 μήνες, τουλάχιστον.
- Η 4η κατηγορία αναφέρεται σε δανειολήπτες, που έχουν ήδη περιέλθει σε αδυναμία πληρωμής. Υπολογίζεται ότι 15 με 20% από τα δάνεια που έχουν ανασταλεί, θα πάνε στην κατηγορία αυτή.
- Η 5η κατηγορία αφορά σε αναστολές δανείων σε ειδικά ορισμένες δραστηριότητες, όπως λ.χ. τον ξενοδοχειακό κλάδο. Για την κατηγορία αυτή, η αναστολή από τα μορατόρια έχει ήδη επεκταθεί μέχρι τέλος του 2021.
Οι ελληνικές τράπεζες έχουν ήδη αποστείλει στον εποπτικό βραχίονα της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, τον SSM, από το τέλος Ιανουαρίου τόσο τα παραπάνω σχέδια όσο και την «ακτινογραφία των δανείων που είχαν τεθεί» σε καθεστώς αναστολής δόσης προκειμένου να αξιολογηθεί η επάρκεια των προβλέψεων που έχουν λάβει ή θα λάβουν οι τράπεζες για να καλυφθούν από τις ζημιές που θα προκαλέσουν τα κόκκινα δάνεια της πανδημίας. Σύμφωνα με πληροφορίες στα επιχειρησιακά σχέδια που έχουν υποβάλλει στον SSM oι τέσσερις συστημικές τράπεζες εκτιμούν -παρ' όλο που δημοσίως οι τραπεζίτες εμφανίζονται πιο αισιόδοξοι- ότι το σύνολο των νέων κόκκινων δανείων θα φθάσει τα 10 δισ. ευρώ.