Δεν έχω ξεχάσει τις άναρθρες κραυγές του νυν προέδρου της κοινοβουλευτικής ομάδας του ΣΥΡΙΖΑ όταν το 2019 ο και τότε και σήμερα πρωθυπουργός εξήγγειλε την πρόθεση τής και τότε και σήμερα πλειοψηφίας να περιορίσει τη λιγνιτική παραγωγή ηλεκτρισμού και να αναπτύξει «με τα χίλια» τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, δηλαδή τον αέρα, τον ήλιο και το νερό, στον ορίζοντα του 2030. Και τι δεν άκουσε ο Μητσοτάκης - όχι ότι τους έδωσε και ιδιαίτερη σημασία - από τον αδελφό Φάμελλο, όπως τα άκουγε και η διοίκηση Στάσση της ΔΕΗ, για την επικείμενη καταστροφή της Ελλάδας επειδή δήθεν θα μαραζώσουν οι περιοχές του λιγνίτη και θα μείνουμε από ρεύμα.
Προφανώς ήθελαν, εκτός από τα ψηφαλάκια στις περιοχές όπου κάτοικοι, ανθρακωρύχοι και δυο γενιές παιδιών μαύρισαν επί πενήντα χρόνια τα πνευμόνια τους για να έχουμε εμείς οι υπόλοιποι ρεύμα, να αποκρύψουν τις τεράστιες ευθύνες της κυβέρνησης Τσίπρα σε δύο πραγματικά γεγονότα. Ένα ότι επί ΣΥΡΙΖΑ δεν είχαν επενδύσει «ένα ευρώ» στα δίκτυα μεταφοράς και δύο ότι δεν ήθελαν να αναπτυχθούν οι εναλλακτικές μορφές ενέργειας. Εξάλλου, οι «δικοί τους» καπιταλιστές ήσαν ευχαριστημένοι με την ταχεία αδειοδότηση των ηλεκτρικών σταθμών με φυσικό (ρωσικό) αέριο.
Ήρθε η πανδημία και, κυρίως, ο πόλεμος Πούτιν και νόμισαν οι ανωτέρω πως δικαιώθηκαν. Καλοκαίρι - φθινόπωρο 2022 έπιασαν να ουρλιάζουν και πάλι: «Βραχυκύκλωμα στην απολιγνιτοποίηση και στο ενεργειακό μείγμα, βραχυκύκλωμα στην πράσινη ενέργεια και στις συνδέσεις των ΑΠΕ, εξάρτηση από το φυσικό αέριο και στροφή στο Υγροποιημένο Φυσικό Αέριο που είναι και πολύ ακριβό» κατήγγειλε ο όχι για πολύν καιρό ακόμη πρόεδρος των συριζο-βουλευτών.
Χθες ο Κυριάκος Μητσοτάκης είπε, όχι χωρίς μια κάποια υπερηφάνεια, σε Εγγλέζους δημοσιογράφους (ITV UK) πως «ήδη καλύπτουμε σχεδόν το 50% των αναγκών μας σε ηλεκτρικό ρεύμα μέσω ανανεώσιμων πηγών (και) θέλουμε να φτάσουμε στο 80% έως το 2030». Μέχρι στιγμής, ο κ. Φάμελλος δεν είπε τα ίδια τα προεκλογικά, ίσως επειδή έχει καταλάβει πόσο τους κόστισαν τα «καραγκιοζιλίκια».
Το θέμα όμως είναι ότι επειδή ζούμε στον επιταχυντή των κλιματικών ανατροπών, ο ρυθμός αύξησης του μεριδίου των φυσικών πηγών ενέργειας πρέπει να επιταχυνθεί κι άλλο, όσο γίνεται περισσότερο. Προφανώς στο μείγμα παραγωγής θα μείνει το νέο (σχεδιάστηκε επί Σαμαρά) σύγχρονο εργοστάσιο λιγνίτη, προφανώς θα μείνουν οι πιο αποδοτικές από τις μονάδες αερίου αλλά τα χρυσά κέρδη με το ρώσικο αέριο ανήκουν στο παρελθόν. Εξίσου προφανές είναι ότι η εκμετάλλευση των «υδρογονανθράκων του Αιγαίου», αν υπάρχουν κι αν συμφέρει να αντληθούν, δεν αποτελεί πλέον προτεραιότητα, όπως θα μπορούσε να είναι στις προηγούμενες δεκαετίες.
Να είστε σίγουροι ότι όσοι - ακόμη σήμερα - υποστηρίζουν, με χοντρά ψέμματα, ότι οι πυρκαγιές εξυπηρετούν τις ανεμογεννήτριες δεν είναι παρά ελληνόφωνα εξαρτήματα του ρωσικού λόμπυ. Είναι προφανές ότι ένας τόσο σημαντικός στόχος όπως είναι η «πράσινη Ελλάδα», εφόσον συνδυαστεί με άλλους παρόμοιους στόχους, όπως είναι η ανάπτυξη επενδύσεων αιχμής, ιδιαίτερα στην έρευνα και στις εφαρμογές τεχνολογίας, δεν θα συμβεί χωρίς κάποιο κόστος. Μπορεί μάλιστα να είναι και υψηλότερο, για κάποιο διάστημα, από την προσκόλλησή μας στο βρώμικο μοντέλο παραγωγής. Με δεδομένο ότι στους αμέσως επόμενους μήνες, η κυβέρνηση Μητσοτάκη πρέπει να βρει τρόπο να επιδοτήσει επιλεκτικά το ηλεκτρικό ρεύμα, θα χρειαστεί να πληρώσει πραγματικό πολιτικό κόστος.
Χρειάζεται αντίδοτο, κυρίως με την εξεύρεση πρόσθετων πόρων για τον προϋπολογισμό. Γιατί, όπως καλά γνωρίζει ο Κωστής Χατζηδάκης ο προϋπολογισμός που θα προτείνει ως υπουργός Οικονομικών για το έτος 2024 πρέπει οπωσδήποτε να εμφανίζει δημοσιονομικό πλεόνασμα 2,5 μονάδων του ΑΕΠ με τον πλέον αξιόπιστο τρόπο δηλαδή μετά τα οποιαδήποτε επιδόματα διατηρηθούν. Υπάρχει προφανώς το ερώτημα αν θα προτιμήσουμε να διευκολύνουμε ένα χαμηλότερο κόστος για τις επιχειρήσεις ή ένα υψηλότερο εισόδημα για τα νοικοκυριά. Η απάντηση περνά από τη χθεσινή δήλωση του ίδιου πάντα Χατζηδάκη: «Το "αυτοκίνητο" της κυβέρνησης δεν έχει όπισθεν στο θέμα της φοροδιαφυγής». Όσα περισσότερα χρήματα πάρει από τους φοροφυγάδες τόσο ευκολότερα θα διασώσει κάποια επιδόματα ενέργειας άρα τόσο καλύτερα θα στηριχθεί η πράσινη μετάβαση. Κανείς δεν είπε ότι ο «πολυδιάστατος εκσυγχρονισμός» θα ήταν εύκολη υπόθεση.
