Δεκαπέντε χρόνια δεν είναι λίγα. Τόσος χρόνος έχει περάσει από τότε που οι τράπεζες ήταν χωρίς αμφισβήτηση το «βαρύ πυροβολικό» του ελληνικού χρηματιστηρίου.
Όλα σχεδόν τα χαρτοφυλάκια των ιδιωτών και θεσμικών επενδυτών ξεκινούσαν με τοποθετήσεις στις μεγάλες ελληνικές τράπεζες. Τότε δεν ήταν μόνο τέσσερις και δεν τις ονομάζαμε συστημικές, ήταν όμως η ψυχή του Χρηματιστηρίου Αθηνών. Τις προοπτικές τους θαύμαζαν και οι αναλυτές των διεθνών επενδυτικών τραπεζών, οδηγώντας πολλούς μεγάλους ξένους θεσμικούς επενδυτές σε σημαντικές αγορές.
Το γεγονός πως ύστερα από τόσα χρόνια και ύστερα από όσα έχουν περάσει η ελληνική οικονομία, το ελληνικό χρηματιστήριο και οι ελληνικές τράπεζες, έχουμε φτάσει και πάλι στο ίδιο σημείο, δείχνει την μεγάλη πρόοδο που έχει κάνει η χώρα μας. Οι επενδυτές έχουν πάψει να φοβούνται πλέον τις μετοχές των ελληνικών τραπεζών και οι αναλυτές των ελληνικών και ξένων χρηματιστηριακών εταιρειών έχουν επιδοθεί σε έναν αγώνα αναβαθμίσεων των εκτιμήσεών τους για την πορεία τους.
Όπως λένε μερικές φορές οι αγγλοσάξωνες, «it is too good to be true», τα πράγματα δηλαδή φαίνεται να πηγαίνουν τόσο καλά που δυσκολευόμαστε να το πιστέψουμε. Στην περίπτωση των ελληνικών τραπεζών δεν είναι υποχρεωτικό να ισχύει αυτό, αρκεί να αποφευχθούν δύο ενδεχόμενα: η διαφοροποίηση της πολιτικής κατάστασης στην Ελλάδα με τρόπο που να δημιουργεί φόβο στην επενδυτική κοινότητα και η εμφάνιση έντονων αναταράξεων στην διεθνή οικονομία και τις χρηματιστηριακές αγορές.
Ο λόγος για τον οποίον κάνουμε αυτή την εκτίμηση είναι απλός: η πορεία των 4 συστημικών τραπεζών είναι τέτοια που δικαιολογεί σαφώς υψηλότερες τιμές για τις μετοχές τους. Δεν αναφερόμαστε μόνο στα ήδη γνωστά, δηλαδή την μεγάλη πρόοδο που έχει σημειωθεί στην αντιμετώπιση των κόκκινων δανείων, την επιστροφή των δεικτών κεφαλαιακής επάρκειας σε πολύ ασφαλή επίπεδα και τις μεγάλες προοπτικές για τα επόμενα χρόνια που δίνει η ροή πολλών δισεκατομμυρίων Ευρώ από τα ταμεία της Ευρωπαϊκής Ένωσης προς την χώρα μας.
Αυτό στο οποίο εστιάζουμε είναι τα οικονομικά τους αποτελέσματα και οι πολύ καλές εντυπώσεις που προκαλούν στους επενδυτές και τους αναλυτές. Ξέρουμε πως και οι 4 ικανοποίησαν τις αγορές όταν ανακοίνωσαν τα αποτελέσματα του εννεαμήνου του 2022, κάποια στιγμή στο τέλος του φθινοπώρου.
Ύστερα από την εξαιρετική άνοδο των μετοχών τους που ακολούθησε, η προσοχή των αγορών εστιάστηκε, όπως είναι αναμενόμενο, στις ανακοινώσεις των ετήσιων αποτελεσμάτων και στην «καθοδήγηση» από την μεριά των διοικήσεων προς τους αναλυτές και τους επενδυτές σχετικά με το τι αναμένουν να γίνει μέσα στο 2023.
Πριν την έναρξη της χρηματιστηριακής συνεδρίασης της Παρασκευής είχαμε την πρώτη από τις τέσσερις αναμενόμενες ανακοινώσεις, αυτή των αποτελεσμάτων της Τράπεζας Πειραιώς. Δεν θα ήταν υπερβολή αν λέγαμε πως οι επιδόσεις της τράπεζας σε συνδυασμό με το ό,τι είπε η διοίκηση για το τρέχον έτος ενθουσίασαν την αγορά.
Σε όλα τα βασικά μεγέθη για το τέταρτο τρίμηνο του 2022, οι επιδόσεις της τράπεζας ξεπέρασαν κατά πολύ τις εκτιμήσεις ακόμα και των πιο αισιόδοξων αναλυτών. Τα καθαρά κέρδη ανά μετοχή για το 2022 έφθασαν τα 0,42 ευρώ, αρκετά παραπάνω από τα «τουλάχιστον 0,37» που ήταν η καθοδήγηση από την πλευρά της διοίκησης.
Τα καθαρά επιτοκιακά έσοδα προ προβλέψεων για το τέταρτο τρίμηνο του 2022 έφθασαν τα 431 εκατομμύρια ευρώ, περίπου 15% παραπάνω από τα αναμενόμενα από τους αναλυτές. Η απόδοση επί των ιδίων κεφαλαίων ανήλθε στο 10% για το σύνολο του έτους, αρκετά παραπάνω από τον στόχο της τράπεζας για 9%. Καλύτερες ήταν οι επιδόσεις και στους υπόλοιπους τομείς, όπως οι δείκτες κεφαλαιακής επάρκειας και το ποσοστό των μη εξυπηρετούμενων δανείων.
Η πρόοδος στον τελευταίο τομέα είναι τόσο μεγάλη που η διοίκηση στην ουσία είπε πως η περαιτέρω μείωσή τους με επιθετικό τρόπο δεν αποτελεί πλέον προτεραιότητα της τράπεζας (Χρ. Μεγάλου (Πειραιώς) : Νέα δάνεια 1,7 δισ. ευρώ, στήριξη μετόχων και δανειοληπτών| Liberal.gr).
Πέρα από το ότι αυτό σηματοδοτεί ένα «τέλος εποχής» για τον εφιάλτη των τραπεζών των τελευταίων δέκα και πλέον ετών, σημαίνει επίσης πως έχουμε φτάσει στο τέλος της κεφαλαιακής αιμορραγίας των τραπεζών που συνόδευε την μείωση των κόκκινων δανείων.
Δεν υπάρχει λόγος να μπούμε σε περισσότερες λεπτομέρειες σχετικά με τα ετήσια αποτελέσματα της τράπεζας. Αυτό στο οποίο θέλουμε να μείνουμε είναι πως η πολύ καλή πορεία της πρώτης τράπεζας που ανακοίνωσε τα ετήσια αποτελέσματά της δημιουργεί την βεβαιότητα πως η επίτευξη των στόχων για το 2023 δεν θα παρουσιάσει σημαντικές δυσκολίες και δίνει βάσιμες ελπίδες για το ξεπέρασμά τους. Έτσι εξηγείται και το ότι, όπως φαίνεται, τις επόμενες μέρες θα δούμε νέες ανοδικές αναθεωρήσεις των τιμών στόχων από την πλευρά των αναλυτών που καλύπτουν την Τράπεζα Πειραιώς.
Καθώς και οι τέσσερις τράπεζες αντιμετωπίζουν τις ίδιες οικονομικές συνθήκες είναι αρκετά λογικό να υποθέσουμε πως και οι δικές τους επιδόσεις για το 2022, τις οποίες θα μάθουμε μέχρι τις 15 Μαρτίου, δεν θα είναι πολύ διαφορετικές από αυτές της Τράπεζας Πειραιώς και θα επιβεβαιώσουν την καλή πορεία και τις θετικές προοπτικές τους.
Αν μάλιστα δώσουν προς τους επενδυτές ένα μήνυμα παρόμοιο με αυτό που έδωσε η διοίκηση της Τρ. Πειραιώς σχετικά με το πόσο κινδυνεύουν τα περιθώρια κέρδους των τραπεζών από την αναμενόμενη αύξηση των επιτοκίων καταθέσεων, τότε το κλίμα για τον κλάδο θα γίνει ακόμα πιο καλό.
Υπενθυμίζουμε πως η άνοδος των επιτοκίων αναφοράς από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα έχει προκαλέσει την αύξηση των περιθωρίων κέρδους για όλες τις τράπεζες της Ευρωζώνης, καθώς η προσαρμογή των επιτοκίων χορηγήσεων προηγήθηκε χρονικά αυτής των επιτοκίων καταθέσεων. Η διοίκηση της Τράπεζας καθησύχασε κατά κάποιον τρόπο τους αναλυτές σχετικά με το πόσο μπορεί να πληγεί η κερδοφορία από τα ανοδικά επιτόκια καταθέσεων.
Έτσι όπως είναι η κατάσταση αυτή την στιγμή, οι συνθήκες είναι ευνοϊκές για την συνέχιση της ανοδικής πορείας των μετοχών των τραπεζών. Ίσως όχι άμεσα και με τον ίδιο επιθετικό τρόπο που έχουν κινηθεί τις τελευταίες εβδομάδες, καθώς μία διόρθωση είναι πάντα πιθανή σε τέτοιες περιπτώσεις.
Όμως, οι εξαιρετικές οικονομικές τους επιδόσεις, οι θετικές εκτιμήσεις για την ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας, οι αναμενόμενες για τα επόμενα χρόνια ενισχύσεις από τα Ευρωπαϊκά Ταμεία Ανάπτυξης και η προοπτική της επιστροφής της χώρας μας στην επενδυτική βαθμίδα τους επόμενους μήνες κάνουν την συνέχιση των καλών αποδόσεων το πιο πιθανό και λογικό σενάριο, κάτω βέβαια από τις δύο βασικές προϋποθέσεις που αναφέραμε στην αρχή.
