Ο πρωθυπουργός της Ισλανδίας Sigmundur David Gunnlaugsson παραιτήθηκε σήμερα, Τρίτη, όπως μετέδωσαν οι Financial Times, αποτελώντας την πρώτη επίσημη «απώλεια» της υπόθεσης των Panama Papers.
Ο πρωθυπουργός αρχικά είχε ζητήσει τη διάλυση του κοινοβουλίου, αφού η αντιπολίτευση κατέθεσε πρόταση μομφής εναντίον της κυβέρνησης.
Ωστόσο, μετά τη συνάντησή τους, ο πρόεδρος της Ισλανδίας Olafur Ragnar Grimsson είπε ότι ο ίδιος θέλει να συζητήσει με τους ηγέτες των μεγαλύτερων κομμάτων της χώρας προτού λάβει κάποια απόφαση για τη διάλυση του κοινοβουλίου.
Λίγες ώρες μετά, ο κ. Gunnlaugsson υπέβαλε την παραίτησή του, διατηρώντας ωστόσο τη θέση του ως επικεφαλής του Προοδευτικού κόμματος.
Τη θέση του στην πρωθυπουργία θα αναλάβει ο υπουργός Γεωργίας και Αλιείας, Sigurdur Ingi Johansson, επιχειρώντας να διατηρήσει την δικομματική κυβέρνηση της χώρας.
«Περήφανος για το πολιτικό μου έργο»
Την Δευτέρα η αντιπολίτευση είχε υποβάλει πρόταση μομφής και χιλιάδες άνθρωποι συγκεντρώθηκαν έξω από το κτίριο του κοινοβουλίου, διαμαρτυρόμενοι γιατί, όπως υποστηρίζουν, ο κ. Gunnlaugsson δεν είχε δηλώσει μια offshore εταιρεία που είχε ιδρύσει, από κοινού με τη σύζυγό του, προκειμένου να διαχειρίζεται την περιουσία που κληρονόμησε η τελευταία από τον πατέρα της.
Νωρίτερα σήμερα, ο κ. Gunnlaugsson είχε υποστηρίξει ότι είναι υπερήφανος για το έργο του στην πολιτική, αλλά «θα ζητήσει εκλογές», αν οι εταίροι του συνασπισμού του αποσύρουν την υποστήριξή τους, όπως είχαν μεταδώσοι οι Financial Times.
Συγκεκριμένα, σε σημερινή ανάρτησή του στο Facebook, έγραψε:
«Είμαι υπερήφανος για το έργο μου στην πολιτική και δεν φοβάται να το θέσω στην ετυμηγορία του εκλογικού σώματος, είτε άμεσα είτε αργότερα. Είμαι επίσης περήφανος για τη γυναίκα μου και την ακεραιότητα και την αυτοθυσία που έχει δείξει σε όλες τις περιπτώσεις».
Ο κυβερνητικός εταίρος του κ. Gunnlaugson είχε αρνηθεί να τον υποστηρίξει, ενώ ορισμένα μέλη του δικού του κόμματος ζήτησαν την παραίτησή του. Οι διοργανωτές των διαδηλώσεων τη Δευτέρα το βράδυ εκτιμούν ότι 22.000 άνθρωποι, στο νησί των μόλις 320.000 κατοίκων, διαδήλωσαν εναντίον του.
«Οι άνθρωποι βράζουν από θυμό εδώ», είχε πει ο Stefan Olafsson, καθηγητής κοινωνιολογίας στο Πανεπιστήμιο της Ισλανδίας.
Η αντιπολίτευση και διαδηλωτές ζητούν εκλογές
Η αντιπολίτευση της Ισλανδίας εξακολουθεί να ζητά τη διεξαγωγή πρόωρων βουλευτικών εκλογών, παρά την είδηση ότι ο πρωθυπουργός Σίγκμουντουρ Νταβίντ Γκουνλάουγκσον πρόκειται να παραιτηθεί, ενώ παράλληλα στο Ρέικιαβικ εκατοντάδες διαδηλωτές ζητούσαν την παραίτηση όλων των μελών της κυβέρνησης.
"Είναι σαφές ότι το αίτημά μας για διεξαγωγή νέων εκλογών εξακολουθεί να ισχύει", είπε η ηγέτιδα του Αριστερού Πράσινου Κόμματος, Κάτριν Γιακομπσντότιρ, μιλώντας στο πρακτορείο ειδήσεων Ρόιτερς.
Ο Γκουνλάουγκσον είναι ο πρώτος αρχηγός κυβέρνησης που παραιτείται με αφορμή το σκάνδαλο των "Εγγράφων του Παναμά", των αρχείων που διέρρευσαν από μια νομική εταιρεία και αποκαλύπτουν ότι πολλοί πολιτικοί, αθλητές, επιχειρηματίες και απλοί πολίτες απ'' όλον τον κόσμο είχαν ιδρύσει εξωχώριες εταιρείες σε φορολογικούς παραδείσους.
"Ο πρωθυπουργός ενημέρωσε την κοινοβουλευτική ομάδα (του συγκυβερνώντος Κόμματος της Προόδου) ότι θα παραιτηθεί από το αξίωμά του", δήλωσε νωρίτερα ο αντιπρόεδρος του κόμματος και υπουργός Γεωργίας της Ισλανδίας, Σίγκουρντουρ Ίνγκι Γιόχανσον.
Στο Ρέικιαβικ, η είδηση χαροποίησε τους εκατοντάδες διαδηλωτές που είχαν συγκεντρωθεί έξω από το κοινοβούλιο οι οποίοι ωστόσο απαιτούν πλέον την παραίτηση όλων των μελών της δεξιάς κυβέρνησης. "Θέλουμε εκλογές. Εάν οι πολίτες επανεκλέξουν την απερχόμενη κυβέρνηση, δεν με πειράζει, όμως χρειαζόμαστε νέες εκλογές τώρα", είπε στο Γαλλικό Πρακτορείο ο 33χρονος Μπγιορν Ούναρ.
"Θέλουμε μια νέα κυβέρνηση, ένα νέο πρόσωπο για την Ισλανδία. Η υπόθεση αυτή είναι το αποτέλεσμα του υπερβολικού χρήματος στην πολιτική. Θέλουμε να μας κυβερνούν άνθρωποι που πληρώνουν τους φόρους τους στην Ισλανδία", είπε από την πλευρά της η 63χρονη Κάτριν Θορβαλντσντότιρ.
Το μέλλον της κυβέρνησης συνασπισμού παραμένει αβέβαιο. Τα δύο κόμματα που την αποτελούν, το Κόμμα της Προόδου και το Κόμμα Ανεξαρτησίας, διαθέτουν μαζί 38 έδρες στο 63μελές κοινοβούλιο. Θεωρητικά, ο Γιόχανσον θα αναλάβει μεταβατικός πρωθυπουργός, όμως το Κόμμα Ανεξαρτησίας θα πρέπει να συμφωνήσει σε αυτό.
Ο Γκουνλάουγκσον θα παραμείνει πρόεδρος του κόμματός του.
Μία μεγάλη ιστορία μυστικών
Η υπόθεση αρχίζει το φθινόπωρο του 2007, όταν ο κ. Γκούνλαουγκσον – που τότε ήταν εκτός πολιτικής – και η σύντροφός του Άννα Σίγκουρλαουγκ Παλσντοτίρ αγόρασαν την εξωχώρια εταιρεία Wintris, με έδρα τον φορολογικό παράδεισο των Βρετανικών Παρθένων Νήσων.
Ο κ. Γκούνλαουγκσον και η κ. Παλσντοτίρ ήταν συνιδιοκτήτες της εταιρείας, με έλεγχο του 50% του μετοχικού κεφαλαίου έκαστος. Χρησιμοποίησαν την Wintris ώστε να επενδύσουν εκατομμύρια ευρώ που προέρχονταν από τη μεγάλη οικογενειακή περιουσία της κ. Παλσντοτίρ. Τον Μάρτιο του
Στο χαρτοφυλάκιο επενδύσεων της Wintris περιλαμβάνονται και εταιρικά ομόλογα των τριών μεγαλύτερων ισλανδικών τραπεζών, της Glitnir, της Kaupthing και της Landbanki, οι οποίες ήταν μπλεγμένες σε σκάνδαλα κακοδιαχείρισης και κατέρρευσαν σε διάστημα 72 ωρών το 2008, παρασέρνοντας μαζί τους το χρηματιστήριο και ολόκληρη την ισλανδική οικονομία.
Τον Απρίλιο του 2009, εν μέρει χάρη στο έργο του για το κίνημα «InDefence», ο κ. Γκούνλαουγκσον εκλέγεται στη Βουλή, όμως δεν δηλώνει το μερίδιο 50% που κατέχει στην Wintris, παρά το γεγονός ότι όφειλε να το πράξει βάσει του κοινοβουλευτικού κανονισμού.
Οκτώ μήνες αργότερα, χωρίς να έχει αποκαλύψει τίποτα για την Wintris, ο κ. Γκούνλαουγκσον μεταβιβάζει ολόκληρο το μερίδιό του στην εταιρεία στην κ. Παλσντοτίρ έναντι μόλις 1 δολαρίου. Το ζευγάρι παντρεύτηκε λίγους μήνες αργότερα, που σημαίνει πως μέσω της κ. Παλσντοτίρ το ζεύγος είχε συμφέροντα πάνω σε ομόλογα τραπεζών που είχαν λάβει μαζική κρατική στήριξη ώστε να μην καταρρεύσουν.
Το 2013 ο κ. Γκούνλαουγκσον εκλέγεται στην πρωθυπουργία της Ισλανδίας, όμως ακόμα δεν έχει δηλώσει πουθενά την πρώην σχέση του με τη Wintris. Το 2015, η κυβέρνησή του διαπραγματεύτηκε με τους επενδυτές στις τρεις ισλανδικές τράπεζες έναν διακανονισμό που μπορεί να επηρεάσει θετικά την αξία των ομολόγων που ακόμα κατέχει η εξωχώρια εταιρεία της συζύγου του.
Η «οσμή» του σκανδάλου Γκούνλαουγκσον είχε αρχίσει να έρχεται στην επιφάνεια τους προηγούμενους μήνες, και η κ. Παλσντοτίρ έχει σπεύσει να ξεκαθαρίσει ότι ο σύζυγός της δεν έχει κανένα συμφέρον στην Wintris αλλά και ότι έχει δηλώσει στην Εφορία όλα τα έσοδα της εταιρείας.
Υποστηρίζει μάλιστα πως το 2007 ο σύζυγός της έγινε μέτοχος της Wintris από λάθος της τράπεζας που μεσολάβησε στην απόκτηση της εταιρείας. Το φερόμενο λάθος διορθώθηκε με τη μεταβίβαση του μεριδίου του στην ίδια αφού αντελήφθησαν το ζήτημα ενώ σχεδίαζαν το γάμο τους, το 2009.
Η κατάσταση για την κυβέρνηση Γκούνλαουγκσον γίνεται ακόμα χειρότερη από το γεγονός ότι τα «Panama Papers» αποκαλύπτουν ότι και δύο κορυφαίοι συνεργάτες του, ο υπουργός Οικονομικών και ο υπουργός Εσωτερικών, είχαν επίσης αδήλωτα συμφέροντα σε off-shore εταιρείες.
Με πληροφορίες από skai.gr, ΑΠΕ-ΜΠΕ
