Με τον εθνικισμό να έχει ήδη κερδίσει στις τουρκικές προεδρικές και βουλευτικές κάλπες της Κυριακής, το βλέμμα καθ’ οδόν προς την τελική μάχη της 28ης Μαΐου έχει στραφεί στον ακροδεξιό Σινάν Ογάν, ο οποίος μπορεί να εμφανίζεται ως απρόσμενος ρυθμιστής της εκλογικής έκβασης και να επιδίδεται σε «σκληρά παζάρια» με τις αντίπαλες συμμαχίες υπό τους Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν και Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου, ωστόσο ακόμη και εάν τελικά εκείνος στραφεί προς το «μέτωπο» της αντιπολίτευσης είναι εξαιρετικά αβέβαιο ότι οι ψηφοφόροι του θα τον ακολουθήσουν.
Ο υπερεθνικιστής Σινάν Ογάν, προερχόμενος από τις τάξεις του Κόμματος Εθνικιστής Δράσης (MHP) του Ντεβλέτ Μπαχτσελί, εξέπληξε «τερματίζοντας» με ποσοστό 5,17% στον πρώτο γύρο της προεδρικής αναμέτρησης, κατά την οποία ο Ταγίπ Ερντογάν απέδειξε την πολιτική ανθεκτικότητά του διαψεύδοντας τις δημοσκοπήσεις και τις εντυπώσεις που είχαν καλλιεργηθεί ότι βρίσκεται προς τη «δύση» της μακράς πορείας του, και ο Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου διέψευσε με τη σειρά του τις προσδοκίες με την αντιπολίτευση να οδεύει προς την 28η Μαΐου δίχως να διαθέτει ούτε το αριθμητικό, ούτε το ψυχολογικό πλεονέκτημα.
«Παντρεύοντας» ακροδεξιές με κεμαλικές αναφορές, ο Σινάν Ογάν βρίσκεται σε «απόσταση» τόσο από τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, όσο και από τον αλεβίτη Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου -και δη από τη στιγμή που ο τελευταίος προσήλθε στην κάλπη με την ανοιχτή στήριξη του κουρδικού-φιλοκουρδικού Κόμματος Δημοκρατίας των Λαών (HDP). Ασαφές είναι επί του παρόντος ποια πλευρά θα στηρίξει εν όψει δεύτερου γύρου, όμως εξίσου ασαφές είναι το αν «ελέγχει» τα 2,7 εκατομμύρια των ψηφοφόρων που του έδωσαν ποσοστό άνω του 5% στην κρισιμότερη προεδρική αναμέτρηση των τελευταίων δεκαετιών στην Τουρκική Δημοκρατία.
Ανεξαρτήτως της όποιας κατεύθυνσης τελικώς δώσει, οι πολίτες που στράφηκαν στην εθνικιστική «επιλογή» Ογάν την περασμένη Κυριακή εκτιμάται ότι στην πλειονότητά τους θα ψηφίσουν σε δύο εβδομάδες Ερντογάν, με τη ρητορική και τις θέσεις του οποίου ταυτίζονται περισσότερο, γεγονός που του δίνει περαιτέρω πλεονέκτημα. Ο ίδιος χρειάζεται, άλλωστε, ένα μικρό ποσοστό των ψηφοφόρων του Ογάν για να επισφραγίσει την προδιαγραφόμενη νίκη του, σε αντίθεση με την αντιπολιτευόμενη Συμμαχία του Έθνους που θα τους χρειαζόταν στην πραγματικότητα όλους, κάτι εντελώς απίθανο.
Ο Ερντογάν βρέθηκε, κόντρα στις προγνώσεις, μία ανάσα από μία οριακή επικράτηση αποσπώντας ποσοστό της τάξεως του 49,50% με τον Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου να λαμβάνει 44,89%. Στην Εθνοσυνέλευση, δε, η κυβερνώσα Λαϊκή Συμμαχία του Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (ΑΚP) και του Κόμματος Εθνικιστικής Δράσης (MHP) του Ντεβλέτ Μπαχτσελί μαζί με μικρότερες δυνάμεις κατήγαγε καθαρή νίκη αποσπώντας 322 έδρες σε σύνολο 600. Ήταν μία εκλογή στην οποία ο εθνικισμός όχι μόνο βγήκε αλώβητος, αλλά νικητής, με τα ποσοστά των Γκρίζων Λύκων (10,7%), του Καλού Κόμματος (IYI) της Μεράλ Ακσενέρ 9,69% και το 5,17% του Σινάν Ογάν για την προεδρία να φθάνουν αθροιστικά το 25,56%. (Στη Βουλή η εθνικιστική Συμμαχία ΑΤΑ που υποστήριξε τον Ογάν συγκέντρωσε ποσοστό 2,44%).
Η αντιπολίτευση θα επιχειρήσει μεν να προσελκύσει το κεμαλικό κομμάτι των ψηφοφόρων που στήριξαν για την προεδρία τον Σινάν Ογάν, αλλά με εξαιρετικά αβέβαια αποτελέσματα. Από την άλλη, ούτε η κουρδική ψήφος -για την οποία ο Κιλιτσντάρογλου χρειάστηκε να κάνει σκληρές ασκήσεις ισορροπίας με τους εθνικιστές στους κόλπους της ετερόκλητης συμμαχίας- αποδείχθηκε αρκετή για να του δώσει έστω προβάδισμα εν όψει δεύτερου γύρου.
Το εκλογικό αποτέλεσμα έχει πυροδοτήσει «γκρίνια» στους κόλπους του Ρεπουμπλικανικού Λαϊκού Κόμματος (CHP), και πληροφορίες θέλουν να αποφασίστηκε κατά τη διάρκεια συνεδρίασης να ανατεθεί η ευθύνη για την εκστρατεία μέχρι την 28η Μαΐου από κοινού στον δήμαρχο Κωνσταντινούπολης, Εκρέμ Ιμάμογλου, και την επικεφαλής του Ρεπουμπλικανικού Λαϊκού Κόμματος (CHP) στην Κωνσταντινούπολη Τζανάν Καφταντσίογλου. Ο φιλοκυβερνητικός Τύπος προβάλλει ότι η απόδοση της Μεράλ Ακσενέρ δεν ήταν η αναμενόμενη (και με ένα ποσοστό κοντά στο 15% θα είχε προκύψει άλλη εικόνα), ενώ και τα ίδια τα μέσα που στηρίζουν το CHP αναγνωρίζουν ότι δεν απέδωσε ούτε κατ’ ελάχιστο η συμμαχία με τους πρώην υπουργούς του Ερντογάν, Αλί Μπαμπατζάν και Αχμέτ Νταβούτογλου.
Ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν από πλευράς του ετοιμάζεται για να περάσει στην τρίτη δεκαετία της εξουσίας του. «Έχουμε ήδη αρχίσει να εργαζόμαστε για τις εκλογές της 28ης Μαΐου. Με την άδεια του Αλλάχ, θα κάνουμε την 28η Μαΐου τον προάγγελο του ‘Αιώνα της Τουρκίας’», ανέφερε σε μήνυμά του, ενώ σε διακαναλική συνέντευξη που παραχώρησε το βράδυ της Τρίτης «είπε» στον Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου ότι «πρέπει να καταλάβει πως δεν μπορεί να κερδίσει εκλογές με παρακλάδια τρομοκρατικών οργανώσεων». Πέραν των πάγιων κατηγοριών που εκτοξεύει κατά Κιλιτσντάρογλου ότι υποστηρίζει το PKK και τους γκιουλενιστές, με τη νίκη στην Εθνοσυνέλευση ο Ερντογάν έχει προσθέσει στη «φαρέτρα» των «επιχειρημάτων» που προβάλλει στους ψηφοφόρους και τον κίνδυνο πολιτικής αστάθειας και ακυβερνησίας υπό μία προεδρία Κιλιτσντάρογλου που θα είχε «απέναντί» της τη (δική του) Βουλή.
Ποιος είναι και τι θέλει ο Σινάν Ογάν
Ο Σινάν Ογάν «επιφυλάσσεται» να λάβει τις αποφάσεις του εν όψει δεύτερου γύρου, λέγοντας πως θα διαβουλευτεί πρώτα με τους υποστηρικτές του και τη βάση (αναμένοντας προφανώς και τι θα του υποσχεθούν ως αντάλλαγμα οι αντίπαλες συμμαχίες), δίχως να επιβεβαιώνει ή μάλλον να «θολώνει τα νερά» σχετικά με αναφορές που του αποδόθηκαν ότι θα στηρίξει τον Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου εφόσον αποκλειστεί το HDP, το οποίο η προπαγάνδα των εθνικιστών, και του Ερντογάν, συνδέει με το PKK. Στο ίδιο «κάδρο» με το HDP βάζει από την άλλη ο ίδιος το Huda Par, το κουρδικό ριζοσπαστικό ισλαμιστικό κόμμα που στηρίζει τη συμμαχία του Τούρκου προέδρου. «Όσοι δεν αποστασιοποιούνται από την τρομοκρατία, να μην έλθουν σε εμάς», λέει ο ίδιος, έχοντας επίσης θέσει ως προαπαιτούμενο συνεργασίας την απέλαση των Σύρων προσφύγων.
O 55χρονος αζέρικης καταγωγής Σινάν Ογάν, ο οποίος διαθέτει ακαδημαϊκό υπόβαθρο και έχει εργαστεί σε «δεξαμενές σκέψης», κατήλθε στην πολιτική με το Κόμμα Εθνικιστικής Δράσης (ΜHP) και διατέλεσε βουλευτής από το 2011 έως το 2015 έχοντας εκλεγεί στη γενέτειρά του Ιγκντίρ στα ανατολικά. Από νωρίς στόχευε -και ακόμη στοχεύει- στην ηγεσία του κόμματος από το οποίο αποχώρησε συγκρουόμενος -όπως και η Μεράλ Ακσενέρ- εξαιτίας εν μέρει της προσέγγισης Μπαχτσελί με το κυβερνών Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν.
Η Μεράλ Ακσενέρ, η οποία θήτευσε ως υπουργός Εσωτερικών τη δεκαετία του '90 σε μία περίοδο κατά την οποία οργίαζαν οι φήμες για τον «βρώμικο» πόλεμο ενάντια στους Κούρδους αντιφρονούντες και τις εξωδικαστικές εκτελέσεις από το «βαθύ κράτος» που στελεχωνόταν από τους ακροδεξιούς Γκρίζους Λύκους, ίδρυσε στη συνέχεια τη δική της παράταξη. Ωστόσο, ο Σινάν Ογάν δεν έπραξε το ίδιο, ούτε μεταπήδησε σε άλλο κόμμα. Η υποψηφιότητά του στις προεδρικές ήταν ανεξάρτητη και υποστηρίχθηκε από την υπερεθνικιστική Συμμαχία ΑΤΑ.
Όταν η Ακεσνέρ, μαζί με τον Ουμίτ Οζντάγκ που είχε επίσης αποχωρήσει από το Κόμμα Εθνικιστικής Δράσης (MHP), ίδρυσαν τη νέα παράταξη, ο Ογάν αρνήθηκε να ενταχθεί. «Γεννήθηκα MHP, και θα παραμείνω MHP» φέρεται να είχε δηλώσει σύμφωνα με τον Μουράτ Γιλντίζ, πρώην σύμβουλο του Κόμματος Εθνικιστής Δράσης που συνεργαζόταν στο παρελθόν με τον Ογάν. «Ό,τι κάνει τώρα πρέπει να ιδωθεί σε αυτό το πλαίσιο. Ακόμη και η υποψηφιότητά του για την προεδρία είναι άλλη μία κίνηση για να γίνει ο ηγέτης του MHP» επισήμανε ο Μουράτ Γιλντίζ μιλώντας στο δίκτυο Al Jazeera.
Συνολικά ο Σινάν Ογάν θέτει πέντε όρους για να δώσει στήριξη: Να μην αλλάξουν τα πρώτα τέσσερα Άρθρα του Συντάγματος αναφορικά με τη φυσιογνωμία του καθεστώτος, να μην αφαιρεθεί το Άρθρο 66 περί εθνικής ταυτότητας του «Τούρκου», να αποκλειστούν «τρομοκρατικές» οργανώσεις και να «φύγουν» οι πρόσφυγες. Την επομένη της τουρκικής κάλπης, ο ίδιος υπεραμύνθηκε σε συνέντευξή του στο CNN της θέσης ότι όλοι Σύροι πρόσφυγες θα πρέπει να απελαθούν, χωρίς επί της ουσίας να αποκλείει τον αναγκαστικό επαναπατρισμό κατά παράβαση του διεθνούς ανθρωπιστικού Δικαίου.
Διαβάστε επίσης
Ερντογάν κατά Κιλιτσντάρογλου: Δεν μπορείς να κερδίσεις τις εκλογές με τρομοκρατικές οργανώσεις
Οι εσφαλμένες παραδοχές για την ηγεσία Ερντογάν
Το εθνικιστικό - ισλαμιστικό ιδεολόγημα που έδωσε τη νίκη στον Ερντογάν
Ο Ερντογανισμός και οι δυτικές αυταπάτες
Η οικονομική κρίση της Τουρκίας θα βαθύνει μετά τη νίκη Ερντογάν
